دانلود مقاله اصول بازرسی چشمی جوش

مقدمه 1-اطلاعات عمومی .در بسیاری از برنامه های تدوین شده توسط سازنده جهت کنترل کیفیت محصولات،از آزمون چشمی به عنوان اولین تست و یا در بعضی موارد به عنوان تنها متد ارزیابی بازرسی ،استفاده می شود.اگر آزمون چشمی بطور مناسب اعمال شود،ابزار ارزشمندی می تواند واقع گردد.

بعلاوه یافتن محل عیوب سطحی، بازرسی چشمی می تواند بعنوان تکنیک فوق العاده کنترل پروسه برای کمک در شناسایی مسائل و مشکلات مابعد ساخت بکار گرفته شود.

آزمون چشمی روشی برای شناسایی نواقص و معایب سطحی می باشد.نتیجتا هر برنامه کنترل کیفیت که شامل بازرسی چشمی می باشد،باید محتوی یک سری آزمایشات متوالی انجام شده در طول تمام مراحل کاری در ساخت باشد.بدین گونه بازرسی چشمی سطوح معیوب که در مراحل ساخت اتفاق می افتد،میسر میشود.

کشف و تعمیر این عیوب در زمان فوق،کاهش هزینه قابل توجهی را در بر خواهد داشت.بطوری که نشان داده شده است بسیاری از عیوبی که بعدها با روشهای تست پیشرفته تری کشف می شوند،با برنامه بازرسی چشمی قبل،حین و بعد از جوشکاری به راحتی قابل کشف می باشند.سازندگان فایده یک سیستم کیفیتی که بازرسی چشمی منظمی داشته است را بخوبی درک کرده اند.

میزان تاثیر بازرسی چشمی هنگامی بهتر می شود که یک سیستمی که تمام مراحل پروسه جوشکاری(قبل،حین و بعد از جوشکاری) را بپوشاند،نهادینه شود.

2- قبل از جوشکاری.

قبل از جوشکاری ،یک سری موارد نیاز به توجه بازرس چشمی دارد که شامل زیر است: 1.

مرور طراحی ها و مشخصات 2.

چک کردن تاییدیه پروسیجرها و پرسنل مورد استفاده 3.

بنانهادن نقاط تست 4.

نصب نقشه ای برای ثبت نتایج 5.

مرور مواد مورد استفاده 6.

چک کردن ناپیوستگی های فلز پایه 7.

چک کردن فیت آپ و تراز بندی اتصالات جوش 8.

چک کردن پیش گرمایی در صورت نیاز اگر بازرس توجه بسیار دقیقی به این آیتم های مقدماتی بکند،می تواند از بسیاری مسائل که بعدها ممکن است اتفاق بیافتد،جلوگیری نماید.مساله بسیار مهم این است که بازرس باید بداند چه چیزهایی کاملا مورد نیاز می باشد.این اطلاعات را می توان از مرور مستندات مربوطه بدست آورد.با مرور این اطلاعات،سیستمی باید بنا نهاده شود که تضمین کند رکوردهای کامل و دقیقی را می توان بطور عملی ایجاد کرد.

فصل اول: کلیات 1-2- نقاط نگهداری.

باید بنا نهادن نقاط تست یا نقاط نگهداری جایی که آزمون باید قبل از تکمیل هر گونه مراحل بعدی ساخت انجام شود، در نظر گرفته شود.

این موضوع در پروژه های بزرگ ساخت یا تولیدات جوشکاری انبوه،بیشترین اهمیت را دارد.

2-2- روشهای جوشکاری مرحله دیگر مقدماتی این است که اطمینان حاصل کنیم آیا روشهای قابل اعمال جوشکاری ،ملزومات کار را برآورده می سازند یا نه؟مستندات مربوط به تایید یا صلاحیت های جوشکاران هر کدام بطور جداگانه باید مرور شود.طراحی ها و مشخصات معین می کند که چه فلزهای پایه ای باید به یکدیگر متصل شوند و چه فلز پرکننده باید مورد استفاده قرار گیرد.برای جوشکاری سازه و دیگر کاربردهای بحرانی،جوشکاری بطور معمول بر طبق روشهای تایید شده ای که متغیرهای اساسی پروسه را ثبت می کنند و بوسیله جوشکارانی که برای پروسه ،ماده و موقعیتی که قرار است جوشکاری شود،تایید شده اند،انجام می گیرد.در بعضی موارد مراحل اضافی برای آماده سازی مواد مورد نیاز می باشد.بطور مثال در جاهایی که الکترودهای از نوع کم-هیدروژن مورد نیاز باشد،وسایل ذخیره آن باید بوسیله سازنده در نظر گرفته شود.

3-2- موادپایه قبل از جوشکاری ، شناسایی نوع ماده و یک تست کامل از فلزات پایه ای مربوطه باید انجام گیرد.اگر یک ناپیوستگی همچون جدالایگی صفحه ای وجود داشته باشد و کشف نشده باقی بماند روی صحت ساختاری کل جوش احتمال تاثیر دارد.در بسیاری از اوقات جدالایگی در طول لبه ورقه قابل رویت می باشد بخصوص در لبه هایی که با گاز اکسیژن برش داده شده است.

4-2- مونتاژ اتصالات .

برای یک جوش،بحرانی ترین قسمت ماده پایه،ناحیه ای است که برای پذیرش فلز جوشکاری به شکل اتصال،آماده سازی می شود.اهمیت مونتاژ اتصالات قبل از جوشکاری را نمی توان به اندازه کافی تاکید کرد.بنابراین آزمون چشمی مونتاژ اتصالات از تقدم بالایی برخوردار است.

مواردی که قبل از جوشکاری باید در نظر گرفته شود شامل زیر است: • زاویه شیار (Groove angle) • دهانه ریشه (Root opening) • ترازبندی اتصال (Joint alignment) • پشت بند (Backing) • الکترودهای مصرفی (Consumable insert) • تمیز بودن اتصال (Joint cleanliness) • خال جوش ها (Tack welds) • پیش گرم کردن (Preheat) هر کدام از این فاکتورها رفتار مستقیم روی کیفیت جوش بوجود آمده،دارند.اگر مونتاژ ضعیف باشد،کیفیت جوش احتمالا زیر حد استاندارد خواهد بود.دقت زیاد در طول اسمبل کردن یا سوار کردن اتصال می تواند تاثیر زیادی در بهبود جوشکاری داشته باشد.اغلب آزمایش اتصال قبل از جوشکاری عیوبی را که در استاندارد محدود شده اند را آشکار می سازد،البته این اشکالات ،محلهایی می باشند که در طول مراحل بعدی بدقت می توان آنها را بررسی کرد.برای مثال،اگر اتصالی از نوع T (T-joint) برای جوشهای گوشه ای(Fillet welds)، شکاف وسیعی از ریشه نشان دهد،اندازه جوش گوشه ای مورد نیاز باید به نسبت مقدار شکاف ریشه افزوده شود.

بنابراین اگر بازرس بداند چنین وضعیتی وجود دارد،مطابق به آن ،نقشه یا اتصال جوش باید علامت گذاری شود، و آخرین تعیین اندازه جوش به درستی شرح داده شود.

3- حین جوشکاری .

در حین جوشکاری،چندین آیتم وجود دارد که نیاز به کنترل دارد تا نتیجتا جوش رضایتبخشی حاصل شود.آزمون چشمی اولین متد برای کنترل این جنبه از ساخت می باشد.این می تواند ابزار ارزشمندی در کنترل پروسه باشد.بعضی از این جنبه های ساخت که باید کنترل شوند شامل موارد زیر می باشد: 1.

(1)کیفیت پاس ریشه جوش()weld root bead 2.

(2)آماده سازی ریشه اتصال قبل از جوشکاری طرف دوم 3.

(3)پیش گرمی و دماهای میان پاسی 4.

(4)توالی پاسهای جوش 5.

(5)لایه های بعدی جهت کیفیت جوش معلوم 6.

(6)تمیز نمودن بین پاسها 7.

(7)پیروی از پروسیجر کاری همچون ولتاژ،آمپر،ورود حرارت،سرعت.

هر کدام از این فاکتورها اگر نادیده گرفته شود سبب بوجود آمدن ناپیوستگی هایی می شود که می تواند کاهش جدی کیفیت را در بر داشته باشد.

1-3- پاس ریشه جوش .

شاید بتوان گفت بحرانی ترین قسمت هر جوشی پاس ریشه جوش می باشد.مشکلاتی که در این نقطه وجود دارد...

در نتیجه بسیاری از عیوب که بعدها در یک جوش کشف می شوند مربوط به پاس ریشه جوش می باشند.بازرسی چشمی خوب روی پاس ریشه جوش می تواند بسیار موثر باشد.وضعیت بحرانی دیگر ریشه اتصال در درزهای جوش دو طرفه هنگام اعمال جوش طرف دوم بوجود می آید.

این مساله معمولا شامل جداسازی سرباره(slag) و دیگر بی نظمی ها توسط تراشه برداری(chipping)،رویه برداری حرارتی(thermal gouging) یا سنگ زنی(grinding) می باشد.وقتی که عملیات جداسازی کاملا انجام گرفت آزمایش منطقه گودبرداری شده قبل از جوشکاری طرف دوم لازم است.این کار به خاطر این است که از جداشدن تمام ناپیوستگی ها اطمینان حاصل شود.اندازه یا شکل شیار برای دسترسی راحت تر به تمام سطوح امکان تغییر دارد.

2-3- پیش گرمی و دماهای بین پاس .

پیش گرمی و دماهای بین پاس می توانند بحرانی باشند و اگر تخصیص یابند قابل اندازه گیری می باشند.محدودیت ها اغلب بعنوان می نیمم،ماکزیمم و یا هر دو بیان می شوند.همچنین برای مساعدت در کنترل مقدار گرما در منطقه جوش،توالی و جای تک تک پاسها اهمیت دارد .بازرس باید ازاندازه و محل هر تغییر شکل یا چروکیدگی(shrinkage) سبب شده بوسیله حرارت جوشکاری آگاه باشد.

بسیاری از اوقات همزمان با پیشرفت گرمای جوشکاری اندازه گیری های تصحیحی گرفته می شود تا مسائل کمتری بوجود آید.

3-3- آزمایش بین لایه ای .

برای ارزیابی کیفیت جوش هنگام پیشروی عملیات جوشکاری،بهتر است که هر لایه بصورت چشمی آزمایش شود تا از صحت آن اطمینان حاصل شود.همچنین با این کار می توان دریافت که آیا بین پاسها بخوبی تمیز شده اند یا نه؟

با این عمل می توان امکان روی دادن ناخالصی سرباره در جوش پایانی را کاهش داد.بسیاری از این گونه موارد احتمالا در دستورالعمل جوشکاری اعمالی،آورده شده اند.

در این گونه موارد،بازرسی چشمی که در طول جوشکاری انجام می گیرد اساسا برای کنترل این است که ملزومات روش جوشکاری رعایت شده باشد.

4- بعد از جوشکاری .

بسیاری از افراد فکر می کنند که بازرسی چشمی درست بعد از تکمیل جوشکاری شروع می شود.به هر حال اگر همه مراحلی که قبلا شرح داده شد،قبل و حین جوشکاری رعایت شده باشد،آخرین مرحله بازرسی چشمی به راحتی تکمیل خواهد شد.از طریق این مرحله از بازرسی نسبت به مراحلی که قبلا طی شده و نتیجتا جوش رضایت بخشی را بوجود آورده اطمینان حاصل خواهد شد.

بعضی از مواردی که نیاز به توجه خاصی بعد از تکمیل جوشکاری دارند عبارتند از: (1) ظاهر جوش بوجود آمده (2) اندازه جوش بوجود آمده (3) طول جوش (4) صحت ابعادی (5) میزان تغییر شکل (6) عملیات حرارتی بعد از جوشکاری هدف اساسی از بازرسی جوش بوجود آمده در آخرین مرحله این است که از کیفیت جوش اطمینان حاصل شود.

بنابراین آزمون چشمی چندین چیز مورد نیاز می باشد.بسیاری از کدها و استانداردها میزان ناپیوستگی هایی که قابل قبول هستند را شرح می دهد و بسیاری از این ناپیوستگی ها ممکن است در سطح جوش تکمیل شده بوجود آیند.

1-4- ناپیوستگی ها .

بعضی از انواع ناپیوستگی هایی که در جوشها یافت می شوند عبارتند از: 1.

(1)تخلخل 2.

(2)ذوب ناقص 3.

(3)نفوذ ناقص در درز 4.

(4)بریدگی(سوختگی) کناره جوش 5.

(5)رویهم افتادگی 6.

(6)ترکها 7.

(7)ناخالصی های سرباره 8.

(8)گرده جوش اضافی(بیش از حد) در حالی که ملزومات کد امکان دارد مقادیر محدودی از بعضی از این ناپیوستگی ها را تایید نماید ولی عیوب ترک و ذوب ناقص هرگز پذیرفته نمی شود.

برای سازه هایی که تحت بار خستگی و یا سیکلی (Cyclic) می باشند، خطر این ناپیوستگی های سطحی افزایش می یابد.

در اینگونه شرایط،بازرسی چشمی سطوح ،پر اهمیت ترین بازرسی است که می توان انجام داد.

وجود سوختگی کناره (Undercut)،رویهم افتادگی(Overlap) و کنتور نامناسب سبب افزایش تنش می شود؛ بار خستگی می تواند سبب شکستهای ناگهانی شود که از این تغییر حالتهایی که بطور طبیعی روی می دهد، زیاد می شود.به همین خاطر است که بسیاری اوقات کنتور مناسب یک جوش می تواند بسیار با اهمیت تر از اندازه واقعی جوش باشد،زیرا جوشی که مقداری از اندازه واقعی کمتر باشد،بدون ناخالصی ها و نامنظمی های درشت،می تواند بسیار رضایت بخش تر از جوشی باشد که اندازه کافی ولی کنتور ضعیفی داشته باشد.

برای تعیین اینکه مطابق استاندارد بوده است ،بازرس باید کنترل کند که آیا همه جوشها طبق ملزومات طراحی از لحاظ اندازه و محل(موقعیت) صحیح می باشند یا نه؟اندازه جوش گوشه ای(Fillet) بوسیله یکی از چندین نوع سنجه های جوش برای تعیین بسیار دقیق و صحیح اندازه تعیین می شود.

در مورد جوشهای شیاری(Groove) باید از لحاظ گرده جوش مناسب دو طرف درز را اندازه گیری کرد.بعضی از شرایط ممکن است نیاز به ساخت سنجه های جوش خاص داشته باشند.

2-4- عملیات حرارتی بعد از جوشکاری .

به لحاظ اندازه،شکل، یا نوع فلز پایه ممکن است عملیات حرارتی بعد از جوش در روش جوشکاری اعمال شود.این کار فقط از طریق اعمال حرارت(گرما) در محدوده دمایی بین پاس یا نزدیک به دمای آن ،صورت می گیرد تا از لحاظ متالورژیکی خواص جوش بوجود آمده را کنترل نمود.

حرارت دادن در درجه حرارت دمای بین پاس،ساختار بلوری را به استثناء موارد خاص تحت تاثیر قرار نمی دهد.بعضی از حالات ممکن است نیاز به عملیات تنش زدایی حرارتی داشته باشند.بطوری که قطعات جوش خورده بتدریج در یک سرعت مشخص تا محدوده تنش زدایی تقریبا °F1100 تا F °1200 (590 تا 650 درجه سانتی گراد) برای اکثر فولادهای کربنی گرما داده می شود.

بعد از نگهداری در این دما به مدت یک ساعت برای هر اینچ از ضخامت فلز پایه،قطعات جوش خورده تا دمای حدود °F600 (315 درجه سانتی گراد) در یک سرعت کنترل شده سرد می شود.

بازرس در تمام این مدت مسئولیت نظارت بر انجام کار را دارد تا از صحت کار انجام شده و تطابق با ملزومات روش کار اطمینان حاصل نماید.

3-4- آزمایش ابعاد پایانی اندازه گیری دیگری که کیفیت یک قطعه جوشکاری شده را تحت تاثیر قرار می دهد صحت ابعادی آن می باشد.

اگر یک قسمت جوشکاری شده بخوبی جفت و جور نشود،ممکن است غیر قابل استفاده شود اگرچه جوش دارای کیفیت کافی باشد.

حرارت جوشکاری ، فلز پایه را تغییر شکل داده و می تواند ابعاد کلی اجزاء را تغییر دهد.بنابراین، آزمایش ابعادی بعد از جوشکاری ممکن است برای تعیین متناسب بودن قطعات جوشکاری شده برای استفاده موردنظر مورد نیاز واقع شود.

فصل دوم: اصول بازرسی چشمی جوش مقدمه این مقدمه بخشی از استاندارد AWS-B.1.11 (راهنمای بازرسی ظاهری جوش) نبوده و فقط به منظور راهنمایی شما آورده شده است.

بازرسی ظاهری (چشمی) یا VI که دراین راهنما در مورد آن بحث میشود یک فرایند از روشهای تست غیر مخرب است که توسط آن جوش و فلز پایه مربوطه و حالات و مراحل مختلف جوشکاری می تواند مطابق با شرایط و ملزومات قابل اجراء سنجیده و ارزیابی گردد.

درکلیه روش های بازرسی چشمی مشاهده عِینی جهت ارزیابی شرایط های موجود لازم می باشد.

ازاین رو عنوان بازرسی چشمی یا ظاهری به آن اطلاق می شود.

کاربرد وسایل اندازه گیری و دیگر ابزار، تکمیل کننده روش اصلی تست است و از این وسایل فقط بعنوان وسایل کمکی در بازرسی ظاهری جوش ها بکار می روند.

این راهنما توسط کمیته بررسی روش های بازرسی جوش AWSگردآوری شده است.

بخش اول 1) شرایط کلی در بازرسی: 1-1) کاربرد اطلاعات موجود در این راهنما بعنوان مشخص کننده حقوق کلی و مسئولیتهای موجود برای بازرسین جوش که بروش چشمی مورد استفاده قرار میدهند میباشد و همچنین مطالعه آن برای استفاده اشخاصی که در کد و مشخصات خاص یک پروژه ،حقوق و مسؤلیت خاصی برای آنها تعریف شده ، نیز مفید است.

اطلاعات مربوطه در این استاندارد در رابطه با روش های تست چشمی (VI) برای جوش ها قابل استفاده می باشد.

شخص بازرس بایستی دارای زیرکی و مهارت خاصی در رابطه با اصول و روش های آزمایش مربوطه و مورد لزوم ، روی هر جوش خاص باشد.

وظیفه این امربه عهده اداره یا سرپرستی بازرسی جوش است که تعیین کننده اصول و روش های متناسب با اصول کلی بازرسی است و دارای یک کاربرد یکسان می باشد.

این وظیفه و مسئولیت همچنین شامل صدور گواهینامه بازرسی وتایید خصوصیات بازرسان در مواردی که توسط کدو قوانینی که از طرف کارفرما ارائه میگردد و یا قوانین مربوط به رشته عمران لازم شناخته شده می شود.

دراین حالت بهتر است که صدور گواهینامه از طرف انجمن جوشکاران آمریکا و تحت برنامه های (CWI) بازرسین جوشکار مجاز صادر شود.

نقشه های مورد نیاز و مشخصات مربوط به انجام بازرسی چشمی می بایستی بعنوان یک قسمت از قراردادنیز تهیه گردد.

درصورت موجود نبودن این مشخصات، سازنده می بایستی درخواست خود را در رابطه با جزئیات مربوط به روش های کاربردی که شامل روش های آزمایش نیز می شود تهیه بنماید.

معیارهای قابل قبول نیز بایستی برای هر دو نفر سازنده و خریدار قبل از شروع هر نوع عملیات جوشکاری بطور واضح و کاملا روشن تهیه شود.

این موضوع نه تنها برای در نظر گرفتن روش های آزمایش و تست هاست بلکه به منظور جلوگیری از هر گونه مغایرت و ایجاد یک جوش رضایت بخش مطابق با مشخصات ارائه شده ، توسط پیمانکار است.

2-1) هدف هدف از تهیه این جزوه ایجاد یک طرح کلی از شرایطی است که برای انجام بازرسی چشمی جوش و برای افرادی که قرار است این بازرسی راانجام دهند مورد نیاز است این شرایط عبارتند از: محدودیت های فیزیکی یا امکانات، بعلاوه دانش فنی، آموزش, تجربه، ارزیابی و گواهینامه.

این راهنما در اصل مقدمه ای است برای انجام تست های جوشکاری.

بازرسی براساس زمان اجراء به سه دسته تقسیم میشوند: (1)بازرسی قبل ازجوشکاری (2)بازرسی در حین جوشکاری (3)بازرسی بعداز جوشکاری ازرسی چشمی ممکن است به وسیله افراد مختلف یا سازمان های مختلف انجام شود.

بعضی از این افراد که ممکن است بازرسی چشمی راانجام دهند به مقتضای شرایط جوشکاری شامل: - جوشکاران -سرپرستان جوش -بازرسین جوشکاری -پیمانکاران -بازرس های خریدار یا بازرسین عمومی می باشند.

این راهنما همچنین شرایط بازرسی را برای وسائل و تجهیزات کمکی که دربازرسی چشمی کاربرد دارند مانند: گیج ها و تجهیزات برقی رانیز مهیا می نماید.

یک بخش نیز درباره ثبت مدارک است که ظاهرا” ممکن است برای اضافه نمودن به مداراک رسمی نتایج بازرسی چشمی موردنیاز باشد نهایتا” مطالعه پیشنهادات ضمیمه یا رجوع به آنها می تواند برای کاربرد در بازرسی های ظاهری خاص، اطلاعات بیشتری را آماده و در اختیارشما قراردهد.

بخش دوم 2) پیش نیازهای بازرسی چشمی 1-2)نکات کلی مانند هر کدام از روش های بازرسی غیر مخرب دیگر، مواردو ویژگی هایی وجود دارد که بایستی بعنوان پیش نیاز و شرط لازم در بازرسی چشمی نیز مورد توجه قرارگیرد.

بعضی از این ویژگی های مورد بحث به شرح ذیل است: 2-2) تیزبینی یا قدرت بینایی کافی یکی ازنیازهای بدیهی این است که بازرس می بایستی دارای تیزبینی درحد کافی برای انجام یک بازرسی کامل باشد.

شرایط بایستی به گونه ای باشد که بازرس بتواند از فاصله نزدیک و دور به مقدار کافی و مناسب دید طبیعی و درستی را داشته باشد.

صدور مدارک دوره ای بازرسی چشمی به عنوان یکی ازملزومات در هرکد واستانداردبوده و به عنوان یک عملکرد صحیح و خوب برای شخص بازرس درنظر گرفته می شود.

آزمایش چشم توسط یک دکتر مورد تایید انجمن بعنوان یک پیش نیازاست برای صدور گواهینامه توسط انجمنAWS این گواهینامه ها تحت عنوان بازرس جوشکاری مجاز (CWI) یا انجمن بازرسین جوش مجاز(CAWI) صادر میگردد.

3-2) تجهیزات لازم بازرسی چشمی نیاز به استفاده از ابزارخاص یا تجهیزاتی مطابق با کاربرد آن و داشتن درجه دقت بالا جهت یک بازرسی خوب دارد.

بعضی از این ابزار ممکن است نیاز به تایید خاص قبل از استفاده آنها داشته باشد.( به عنوان مثال کالیبره نمودن برخی از دستگاهها) اگر چه این راهنما زمینه ای برای بازرسی چشمی است، ولی برای بسیاری از موارد و تجهیزات مختلف در دیگر بازرسی هانیزکاربرد دارد.

* به عنوان یک قاعده کلی، آن ابزارهایی که مطابق با شرایط کد و مشخصات خاص آنها هستند و جهت اندازه گیری با معیارهای قابل قبول، یا رضایتبخش از نظر شرایط بازرسی مناسب تشخیص داده شده اند بایستی بکار برده شوند.

4-2) عامل تجربه و آموزش یکی دیگراز پیش نیازهای اصلی برای انجام بازرسی چشمی اینست که بایستی بازرس به مقدار کافی دانش و مهارت لازم برای انجام آزمایشات همراه بانتایج خوب و معنی دار وقابل قبولی را داشته باشد.

دانش و مهارت را می توان از طریق فرایندهای آموزشی و تدریس بدست آورد و از آن بهره مند شد.

هر دوی این آموزش ها را می توان در کلاس درس یا در محل انجام کار فرا گرفت.

روش های مختلف و فرایندهای داده شده یا روش های بدست آوردن دانش و تجربه بسیار زیاد هستند.

اما هنربازرسی و نظارت و نتیجه گیری مناسب همیشه به راحتی با سهولت و آسانی بدست نمی اید.

زمان کافی برای فهمیدن تک تک نکات مختلف و موارد مربوطه به آماده سازی اتصال، پیش گرم کردن ، حرارت بین پاسی ، اعوجاج جوش،مواد جوشکاری و دیگر متریال های که در جوشکاری بکار میرود بایستی درنظرگرفته شود.

5-2 دستور العمل انجام بازرسی پیشرفت وتوسعه در دستورالعمل های استاندارد که دربرگیرنده روشهای آزمایش مختلف و دارای معیارهای قابل قبول و قابل پذیرش است لازم و ممکن است جهت ثبات و صحت کار به مدارک کلی اضافه گردد.

بعضی از این دستورالعمل ها که بوسیله کارفرما تهیه شده وشامل نمونه های ترکیبی ازآموزش هائی تفضیلی که مربوط به روش های مختلف ساخت می باشد ودارای شرایط ارائه شده توسط مشتریها است و همچنین دارای معیارهای قابل قبول در بازرسی است توصیه می گردد.

آیتم هایی مانند اینکه چه کسی بازرسی راانجام می دهد و چه وقت انجام شده وکجا انجام شده نیز مواردی هستند که به دستور العمل اضافه می گردند .

فاکتورهای خاص دیگری نیز می توان به دستور العمل اضافه نمود ازجمله : مهارت ، تصاویر، چک لیست ها، شرایط مربوط به تجهیزات و دیگر موارد ....

هنگامی که یک دستورالعمل نوشته شده در دسترس نیست .

بازرس ممکن است از کد و مشخصات پروژه استفاده نماید.

6-2.برنامه های مربوط به صدور گواهینامه برای اطمینان ازمورد تایید بودن بازرسین ناظر(پیش نیازهای کافی درنظر گرفته شده)و ممکن است جهت بازرسی از شخص بازرس درخواست ارائه گواهینامه گردد.

گواهینامه یک مدرک مورد تایید برای بازرس است .

انجمن جوشکاران آمریکا دوبرنامه (CW I) تحت عنوان بازرس جوش موردتایید و C A W I) )انجمن بازرسین جوش مورد تایید را ارائه داده است .

برای تهیه گواهینامه ازبرنامه ها و کدهای دیگر استاندارها نیز می توان استفاده نمود.

7-2نکات ایمنی برای بازرسان در هنگام بازرسی بایستی بازرس تعلیمات لازم و کافی را در رابطه با جوشکاری عملی نیز بدست آورد .

خطرات پنهان زیادی درهنگام جوشکاری وجود دارد که شامل: خطربرق گرفتگی متصاعد شدن گازها تششع اشعه ماوراء بنفش ،مادون قرمز و روشنایی حرارت (که میتواند باعث سوختگی گردد )و دیگر موارد.

* کلیه افرادی که در کارگاه جوشکاری کار می کنند یا به نوعی با محیط جوشکاری ارتباط دارند می بایستی در رابطه با ایمنی در جوشکاری مطالبی را آموزش ببینند.

بخش سوم 3) اصول بازرسی چشمی : 1-3) نکات عمومی بسیاری از برنامه هایی که توسط سازنده برای کنترل کیفیت محصولات خود ازطریق بازرسی چشمی در نظر گرفته شده فقط بعنوان یک اقدام اولیه محسوب شده ودر بعضی ازموارد فقط یک روش ارزیابی از بازرسی است که این می تواند به عنوان یک ابزار گرانبها و باارزش هنگامیکه درست بکار برده شود ، باشد.

علاوه براین به منظور تعیین ترک های سطحی جوش ، بازرسی چشمی می تواند به عنوان یک فرایند عالی وهمچنین یک تکنیک کنترل در جهت کمک به تشخیص مشکلاتی که در ساخت های بعدی نیز ممکن است بوجود اید، درنظرگرفته شود.

بازرسی چشمی روشی است برای تعیین نقایص و عیوب سطحی جوش.

بنابراین هربرنامه کنترل کیفی که ضرورتا روش بازرسی چشمی در آن انجام می شود بایستی شامل انجام یک سلسله آزمایشات درهنگام فرایند ساخت و درکلیه مراحل باشد.

انجام آزمایشات به موقع ، نشانگر و معرف یک سیستم بازرسی با شرایط مناسب است.

2-3) بازرسی قبل ازجوشکاری قبل ازانجام هرگونه عملیات جوشکاری ، بعضی ازنمونه مواردی که بایستی توسط بازرسی چشمی مورد توجه قرارگیرد ،‌عبارتنداز : 1) بازنگری نقشه ها و مشخصات پروژه 2) بررسی نمودن کیفیت دستورالعمل ها و جوشکاران که آنها رامورد استفاده قرار می دهند 3) تعیین موارد بازرسی که لازم است قبل از انجام جوش مورد بررسی قرار گیرند(check Point ) 4) تنظیم یک برنامه جهت ثبت و نتایج حاصله 5) بازنگری موادی که قرار است مورد استفاده قرار گیرند 6) بازرسی وبررسی فلز پایه از نقطه نظر عیوب احتمالی 7) کنترل و بررسی اتصالات جوش از نقطه نظر تنظیم بودن و ترازسازی ورق ها 8) بررسی و کنترل پیش گرما، در صورتی که بازرس بطورخاص به این موارداشاره شده در فوق توجه نماید از بسیاری ازمشکلاتی که ممکن است بعدا” اتفاق افتد جلوگیری خواهد شد .

این مطلب بسیارمهم است که بازرس بداند باچه شرایطی سر وکار خواهد داشت .

بررسی دقیق مدارک این اطلاعات را دراختیاربازرس قرارخواهدداد.

به هرحال بایستی سیستمی وجود داشته باشد تا این اطمینان حاصل گردد که مدارک دقیق وکامل تهیه شده نهایتا در مرحله عمل نیز اجرا خواهد شد.

3.2.1) نگهداری کار توسط کارفرما جهت صدور مجوز انجام کار(Hold Point) برای هرگونه اقدامی که قبل ازمراحل ساخت انجام می گیرد، بایستی ملاحظاتی تحت عنوان Holdpoint ( نگهداری اجباری کار جهت صدور مجوزانجام کار ) یا CheckPoints( بررسی مدارک قبل ازانجام کار ) درنظرگرفته شود .این مطلب یکی از مهمترین نکات درساخت پروژه های بزرگ است .

3.2.2) دستور العمل جوشکاری (WPS) یکی دیگر ازمراحل ابتدایی کار بازرسی که بایستی انجام شود ، اطمینان ازانجام یک عملیات جوشکاری موافق باملزومات و شرایط کار است .

مدارک مناسب ازنقطه نظر مورد تایید بودن جوشکاران بایستی وجود داشته و گواهینامه تک تک آنها بایستی به خوبی بررسی گردد.نقشه های فنی و مشخصات پروژه دیکته خواهند کرد که ازچه نوع فلز پایه و چه نوع مواد جوشکاری استفاده گردد .

برای جوشکاری سازه هاودیگر فلزات با شرایط بحرانی وخاص معمولا” جوشکاری مطابق بایک دستورالعمل شامل متغیرهای ضروری متناسب با فرایندمربوطه ، فلزپایه ، وضعیت جوشکاری قطعات جوش داده شده انجام می شود یک سری دستورالعمل های خاص برای فلزات خاص نیز ممکن است مورد نیاز باشد .

به عنوان مثال در مواردی که از الکترود کم هیدروژن مصرف می گردد وتوصیه های لازم در باره انبارنمودن آن توسط شرکت سازنده توصیه گردیده است ودر دستورالعمل ذکر میگردد .

3.2.3) فلز پایه قبل ازانجام هرگونه عملیات جوشکاری، نوع جنس فلز پایه و یک سری آزمایشات کامل مخصوص فلز پایه می بایستی انجام پذیرد .

اگر عیبی مانند لایه لایه شدن(LAMINATION)در فلز وجود داشته باشد و عیوب پنهانی در ورق باقی مانده باشد می تواند تاثیر بسزائی روی ساختار جوش انجام شده داشته باشد دربسیاری مواقع یک عیب لایه لایه شدن درلبه ورق قابل رؤیت است مخصوصا” روی یک لبه ای که با فرایند اکسیژن بریده شده باشد.

3.2.4) مونتاژ اتصالات جوش برای یک جوش حساس ترین قسمت مربوط به فلز پایه این است که شکل و طرح جوش بصورتی آماده شود که از همه نظر قابل قبول باشد.

اهمیت یک اتصال خوب قبل ازجوشکاری این است که تنش را به حد لازم کاهش دهد .

بنابراین بررسی ظاهر جوش با چشم برای یک اتصال مونتاژ شده قبل از جوشکاری بالاترین اولویت را دارد .

مواردیکه قبل ازانجام جوشکاری برای مونتاژ اتصال درنظر گرفته می شود عبارتند از: 1)زاویه شیار ایجاد شده 2)فاصله میان دو ورق(گپ) 3)تراز بودن اتصال 4)پشت بند 5) قطعاتی که در درز جوش قرار می گیرند 6) تمیز کاری اتصال 7) تک خال 8) پیش گرم تمامی این فاکتورها تاثیر مستقیمی روی کیفیت جوش انجام شده دارد اگر مونتاژ انجام شده ضعیف باشد ، تمایل زیادی به ایجاد یک جوش در حد زیر استاندارد خواهد داشت .دقت زیاد در هنگام مونتاژ اتصال می تواند اثرات بهبودی بخش و اصلاحات بزرگی را روی جوش داشته باشد .

در بعضی ازمواقع ، تست نمودن اتصال قبل از جوشکاری میتواند از ایجاد بی قاعده گی هایی را که کد آنها را بعنوان یک محدودیت شناخته جلوگیری نماید این محدودیت ها مربوط به سطوحی است که قرار است جوشکاری روی انها انجام گیرد و درمراحل بعدی کار نیزمی توان آن را به طور دقیق مشاهده نمود.

بعنوان مثال دریک اتصال درصورتی که مقدار فاصله دو ورق (گپ) بیش از حد لازم باشد در نتیجه اندازه سایز جوش نیز افزایش پیدا خواهد نمود .

بنابراین در صورت متوجه شدن بازرس و چک نمودن آن بانقشه، اتصال جوش می تواند علامت بخورد و درمورد اندازه جوش صحیح نقشه های لازم و مورد نیاز ارائه گردد.

3،3) بازرسی درهنگام جوشکاری در هنگام جوشکاری بساری از موارد وجود دارد که جهت دستیابی به یک جوش رضایتبخش لازم است بازرسی چشمی اولین روش انتخابی برای کنترل این بخش ازکار است .

بازرسی چشمی ثابت می کند که یک ابزارکنترل و یک فرایند باارزش است .

بعضی از مواردی که در هنگام ساخت بایستی چک شوند شامل : 1) کیفیت مهره های جوش 2) آماده سازی ریشه اتصال قبل ازجوشکاری پاس های کناری 3) درجه حرارت پیش گرم و بین پاسی 4) رعایت ترتیب پاس ها(sequence) 5) خط جوش های بعدی برای آشکار شدن کیفیت جوش 6) تمیزکاری بین پاس ها 7) مطابقت کار با دستورالعمل قابل استفاده و مناسب ( ولتاژ ، آمپر، حرارت ورودی ، سرعت ) هرکدام از فاکتورهای فوق در صورتی که رعایت نگردد می تواند باعث ایجاد عیوبی شود که این عیوب سبب پایین آمدن کیفیت جوش میگردد.

3.3.1) پاس ریشه جوش شاید مهمترین و بحرانی ترین قسمت هرجوش ، ریشه آن جوش باشد .

مشکلاتی که در این ناحیه وجود دارد در شکل گیری و پیشرفت و انجام یک جوش کامل و رضایتبخش تاثیر داشته و رفع آنها میتواند در متعادل نمودن مشکلاتی که در هنگام جوشکاری ایجاد میگردد موثر باشد، نتیجه میگیریم که بسیاری ازعیوبی که بعدا” درجوش مشاهده خواهد شد درارتباط با عیوب ریشه جوش است .

عملیات بازرسی چشمی خوب و مناسب که برای خط ریشه جوش بکار می رود به بهبود وضعیت جوش نهایی کمک خواهد کرد.

یکی دیگراز شرایط بحرانی که در اتصال ریشه جوش وجود دارد موقعی است که برای سمت دیگر قطعه نیز عمیات جوشکاری تحت عنوان جوشکاری از دوطرف در نظر گرفته شود این بازرسی معمولا” شامل بررسی برداشته شدن شلاکه جوش و دیگرناخالصی ها است که بوسیله روش سنگ زدن یا روش حرارتی یاتراشیدن توسط قلم انجام می شود .

پس از انجام این عملیات ، ازمایش سطوح برداشته شده قبل ازانجام جوشکاری طرف دیگر لازم است این آزمایشات جهت اطمینان از برداشته شدن کلیه عیوب می باشد .

شکل و اندازه شیار ممکن است بدلیل عدم دسترسی مناسب به همه سطوح درای تغییرات و اصلاحاتی باشد.

3.3.2) درجه حرارت پیش گرم و بین پاسی درجه حرارت پیش گرم و بین پاسی می تواند یک عامل بحرانی در جوش بوده و درصورت تعیین مقدار آن بایستی بدقت کنترل شود.

محدوده درجه حرارت را معمولا” بصورت حد اقل و حد اکثر ویاهردو مشخص می کنند.

همچنین به منظور کمک به کنترل مقدار حرارت در منطقه جوش، ترتیب و محل قرارگیری هرکدام ازپاسها می تواند مهم باشد .بازرس می بایستی همیشه آگاه و بهوش بوده وقطعه کار را از نظرهرگونه اعوجاج یا چروک خوردگی که در اثر حرارت جوشکاری اتفاق می افتد بررسی نماید.

دربسیاری ازاوقات کنترل حرارت در منطقه جوش می تواند درکاهش مشکلات آن مؤثر باشد.

3.3.3) آزمایشات مربوط به بین پاس های جوش جهت ارزیابی کیفیت جوشکاری ، هر پاس جوش را میتوان به منظور اطمینان از سلامت آن تست نمود.

این مطلب شامل کیفیت تمیزکاری بین پاسی نیز می گرددکه به کاهش تشکیل اسلاگ و شلاکه جوش در جوش تمام شده کمک می کند.

بسیاری از این موارد ممکن است در دستور العمل جوشکاری معین شده باشد در آن حالت، بازرسی چشمی درهنگام انجام عملیات جوشکاری انجام می شود و به عنوان یکی از موارد اساسی درجهت تعیین قابل قبول بودن جوش باآنچه که دردستورالعمل جوشکاری آمده است می باشد.

3.4) بازرسی بعداز عملیات جوش بسیاری ازمردم فکر می کنند بازرسی جوش فقط تا مرحله پایان جوشکاری انجام می شود اگر چه درصورتی که تمام مواردی که قبلا” درباره آن بحث گردید یعنی آنچه که درقبل و هنگام جوشکاری بحث شد درست انجام گیرد ، این مرحله ازبازرسی (چشمی) براحتی انجام خواهد شد .

در این مرحله این اطمینان حاصل می گردد که یک جوش رضایتبخش خواهیم داشت .

بعضی از آن مواردی که لازم است بعد از عملیات جوشکاری به آنها توجه شود عبارتند از: 1) ظاهر جوش تمام شده 2) اندازه جوش تمام شده 3) طول جوش ها 4) دقت اندازه ها 5) مقدار اعوجاج 6) محاسبات حرارتی پس ازجوش .

هدف اساسی از بازرسی پس ازجوشکاری اطمینان از کفیت جوشکاری انجام شده است .

بنابراین آزمایشات چشمی در چندین مورد نیاز است ودر بسیاری ازکدها و مشخصات پروژه ها اندازه های عیوبی که مورد قبول هستند وبسیاری ازآنهایی که در روی سطح یک جوش تمام شده بوجود می آیند توضیح داده شده است .