مقدمه طراحی و احداث صنایع نیازمند شناخت مبانی تیوری و برخورداری از دیدگاههای تجربی و علمی متناسب با شرایط اقتصادی و فرهنگی حاکم و دانش فنی موجود جامعه، به منظور نیل به اهداف تولید میباشد.
اطلاعات فنی ایجاد صنایع، مجموعه ای از تحقیقات در خصوص ماهیت مواد و محصولات، شناخت فرایند های تولید و تکنولوژی های موجود و بررسی سیستمها، تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز میباشد.
این بررسی ها در راستای نیل به هدف توسعه، تولید و افزایش کیفیت محصولات تولیدی صورت میگیرد که با بهبود بافت فنی واحدهای جدیدالتأسیس در داخل کشور، پاسخگویی به نیاز بازار و رقابت با سایر تولیدکنندگان جهانی را امکان پذیر می سازد.
در بررسی های فنی ابتدا روشهای مختلف تولید محصول مورد مطالعه قرار میگیرد و پس از بررسی های لازم مناسبترین تکنولوژی که با فرهنگ کاری و تواناییهای بالقوه صنعت تناسب داشته باشد انتخاب می گردد.
با انتخاب بهترین روش تولید هر محصول می توان دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز را بر اساس فرایند منتخب، انتخاب نمود.
فصل اول: کلیات و سوابق 11 : معرفی اجمالی پروژه 21 : معرفی محصول 31 : سوابق تولید 41 : کاربرد محصول 51 : بررسی نیاز جامعه 61 : مصرف کنندگان 11 : معرفی اجمالی پروژه مشخصه طرح: نام محصول: نورافکن ظرفیت: 100 هزار عدد فرایند تولید: 1 ذوب آلومینیم 2 ریخته گری تحت فشار 3 سوراخ کاری 4 قلاویز کاری 5 آماده سازی 6 آسترکاری 7 خشک شدن 8 رنگ کاری 9 خشک شدن 10 مونتاژ محصول شاخص های عملیاتی: تعداد روز کاری: 270 روز تعداد نوبت کاری: 1 زمان نوبت کاری: 8 ساعت درصد تامین مواد اولیه: 100% داخلی تعداد کارکنان: الف) مدیریت: 1 نفر ب) مهندس: ندارد ج) تکنسین: 2 نفر د) کارگر ماهر: 5 نفر ه) کارگر ساده: 13 نفر ی) کل پرسنل: 27 نفر تأسیسات عمومی: الف) برق مصرفی: 103 مگا وات ساعت ب) آب مصرفی سالیانه: 2160 متر مربع ج) گازوییل: 4/106 متر مکعب د) بنزین: 2/16 متر مکعب ه) اطفاء حریق: 8 کپسول آتش نشانی دستگاهها و تجهیزات خط تولید: 100% داخلی زمین و ساختمانها: 1 مساحت زمین:2800 متر مربع 2 سطح زیر بنا: 795 متر مربع 3 سا لن تولید: 400متر مربع 4 انبار: 140 متر مربع 5 تأسیسات و تعمیرگاه:80 متر مربع 6 اداری،رفاهی: 175 متر مربع سرمایه گذاری: 1 سرمایه ثابت: 8/1899میلیون ریال 2 سرمایه در گردش: 2/652 میلیون ریال 3 کل سرمایه گذاری: 2552 میلیون ریال هزینه های تولید: 1 هزینه های ثابت 38/981 میلیون ریال 2 هزینه های متغیر: 82/3109 میلیون ریال 3 کل هزینه های سالیانه: 2/4091 میلیون ریال شاخص های اقتصادی طرح: 1 نرخ بازده مالی طرح: 2/27% 2 سهم منابع داخلی 100% 2 ارزش افزوده بر مبنای هزینه تولید: 4/42% 3 درصد تولید در نقطه سربه سر 5/56% 4 سالهای برگشت سرمایه: 3 سال و 11 ماه سرمایه گذاری ثابت سرانه 4/70 میلیون ریال 5 درصد کارکنان تولید به کل کارکنان 1/74% 6 نسبت سود به سرمایه نقدی: 1/37% 21معرفی محصول: نام محصول نورافکن میباشد.
این محصول جهت ایجاد روشنایی به صورت منمرکز یا نیمه متمرکز استفاده می شود و کار اصلی آن ایجاد نور و متمرکز کردن و بازتاباندن آن در محدوده مشخص می باشد.
31 سوابق تولید: در قبل با وجود تولید این محصول در داخل کشور، به خاطر این که محصول تولید شده از کیفیت خوبی نسبت به مشابه خارجی خود برخوردار نبود، بخشی از طریق واردات بر طرف می شد.
اما در حال حاضر بدلیل پایین بودن کیفیت تولید داخلی و برآورده شدن نیاز داخلی صادراتی از کالا به کشورهای دیگر نداشته ایم.
اما میتوان با توجه به حمایت های دولت از صادرات غیر نفتی پیش بینی کرد که آینده صادرات این کالا نیز امکان پذیر شود.
41 کاربرد محصول : به طور کلی نورافکن ها از نظر کاربرد به سه دسته اصلی تقسیم می شوند.
دسته اول برای ایجاد روشنایی و زیبایی در آب استفاده میشود.
این دسته از نورافکن ها بیشتر در فواره های که در میادین شهرها، پارکها و سایر مکانها وجود دارد کاربرد دارد.
دسته دوم از نورافکن ها در فضاهای آزاد به صورت ثابت و قابل تنظیم استفاده میشود که نمونه آن در مکانهای عمومی همانند سالن های تیاتر، فضاهای سبز و...
میباشد.
دسته سوم به صورت متحرک دستی و قابل نصب بر روی وسایل متحرک استفاده میشود همانند فیلمبرداری ها، بر روی اتومبیل ها و ...
5 1 بررسی نیاز جامعه: با توجه به کاربرد زیاد این محصول در جاهای مختلف و همچنین برنامه توسعه اماکن، چه عمومی و چه فرهنگی، پیش بینی می شود که تقاضا برای این محصول نیز در راستای گسترش این اماکن روز به روز بیشتر شود.
61 مصرف کنندگان: نور افکن موارد مصرفی زیادی دارد مثل اماکن عمومی، میادین شهر، پارکها، سالن های کنفرانس و تئاتر، فضاهای سبز، فیلمبرداری ها و...
فصل دوم : طراحی تولید 12 فرایند تولید 22 نمودار فرایند تولید 32 مواد اولیه و منابع تهیه آن 42 ابزار و ماشین آلات و منابع تهیه آن 52 برنامه زمان بندی اجرای پروژه 62 ظرفیت تولید 72 پلان سالن تولید 82 جایابی و محل اجرای طرح 12 فرایند تولید: مراحل تولید محصول به شرح زیر میباشد : 1) ذوب آلیاژ آلومینیم: مواد اولیه از جمله شمش آلومینیم در کوره های با سوخت فسیلی یا گاز طبیعی ذوب میشود.
2) ریخته گری تحت فشار: مواد مذاب توسط قالبهای مختلف به صورت بدنه انواع نورافکن تولید می شود.
3)سوراخ کاری: عملیات سوراخ کاری در روی بدنه نورافکن توسط دریل انجام می شود.
4) قلاویز کاری: این عملیات با استفاده از دریل انجام می شود.
5) آماده سازی: با استفاده از مواد قلیایی یا آلی و سایر شوینده های سطح نظافت دقیق و چرب زدایی کامل انجام می شود.
6)آستر کاری: این عملیات برای کیفیت سطح انجام میشود 7) خشک شدن: قطعات به مدت 6 ساعت برای خشک شدن نگهداری می شود.
8) رنگ کاری: توسط دستگاه الکترواستاتیکو به صورت دستی انجام میگردد.
9) خشک شدن: قطعات به بیرون از قسمت رنگ کاری جهت خشک شدن فرستاده میشود.
10) اتصال سیم به سرسیم: یک سر سیم که به صورت افشان است، لخت شده و به سرسیم اتصال می یابد.
11) اتصال سیم به ترمینال فلزی: مجموعه سیم و سرسیم با کمک پرچ کن روی ترمینال فلزی پرچ میشود.
12) اتصال پایه های لامپ: با دو پیچ پایه های لامپ روی اتصال پایه های لامپ محکم بسته میشوند.
13) مونتاژ پایه لامپ به بدنه: بعد از قراردادن پایه لامپ روی بدنه با دو پیچ مجموعه را به بدنه متصل می کنند.
14) مونتاژ صفحه انعکاس: برای این کار ابتدا با دست لبه های این قطعه را به اندازه لازم به طرف داخل خم و سپس آن را داخل بدنه جای می زنند.
15) مونتاژ جعبه ترمینال: توسط دو عدد پیچ روی بدنه محکم میگردد.
16) مونتاژ پایه به بدنه: پایه در جای صحیح روی بدنه قرار داده می شود.
17) مونتاژ مجموعه بدنه، قاب و شیشه: بعد از جا زدن شیشه درون قاب ، با دقت روی بدنه قرار کرفته و با یک عدد پیچ محکم میشود.
22 نمودار فرایند تولید: کنترل کیفیت جهت تعیین صحت عمل تولید مطابق مشخصات فنی تعیین شده برای محصول انجام می گیرد.
بدین ترتیب نمودار فرایند تولید در شکل (12) زیر مشاهده میشود: 1) ذوب آلیاژ آلومینیم 2) ریخته گری تحت فشار 3) بازرسی 4) سوراخ کاری 5) قلاویز کاری 6) آماده سازی 7) آستر کاری 8) خشک شدن 9) بازرسی 10) رنگ کاری 11) خشک شدن 12) بازرسی 13) مونتاژ سیم به سرسیم 14) مونتاژ سیم به ترمینال فلزی 15) مونتاژ پایه های لامپ روی اتصال آن 16) مونتاژ پایه های لامپ به بدنه 17) مونتاژ صفحه انعکاس 18) مونتاژ جعبه ترمینال 19) مونتاژ پایه به بدنه 20) مونتاژ مجموعه بدنه، قاب و شیشه 21) بازرسی محصول 22) بسته بندی 23) انبار کردن 32 مواد اولیه و منابع تأمین آن: مواد اولیه مورد نیاز طرح و مقادیر هر یک از آنها به تفکیک محاسبه شده است.
قیمت های مواد اولیه براساس استعلام از شرکت های معتبر داخلی و بازارهای عمده فروشی تعیین گردیده است.
مواد اولیه مورد نیاز طرح و مقادیر هر یک از آنها به تفکیک محاسبه شده است.
قیمت های مواد اولیه براساس استعلام از شرکت های معتبر داخلی و بازارهای عمده فروشی تعیین گردیده است.جدول(1ـ2) برآورد هزینه تأمین مواد اولیه اصلی را نشان می دهد.
جدول شماره (1ـ2) مواد اولیه و منابع تأمین آن 4ـ2 ابزار و ماشین آلات و منابع تأمین آن: به کار گیری ماشین آلات و دستگاه های مناسب از اساسی ترین ارکان طراحی واحدهای صنعتی میباشد چرا که انتخاب ماشین آلات مناسب میتواند در بهبود کیفیت محصول و بهینه سازی سرمایه گذاری نقش مؤثری داشته باشد.
جدول (2ـ2)ابزار و ماشین آلات و هزینه تأمین آن را بیان میکند.
جدول (2ـ2) ابزار و ماشین آلات و منابع تأمین آنها 5ـ2 برنامه زمان بندی اجرای پروژه: یکی از ارکان مهم اجرای پروژه که ضامن موفقیت پروژه می باشد برنامه ریزی دوران اجرای پروژه است.
زمان بندی فعالیت ها ضمن سازمان دهی فعالیت ها و قاعده مند کردن آنها باعث مدیریت بهتر و تخصیص به موقع منابع می گردد.
لذا با توجه به ویژگیهای این صنعت برنامه زمان بندی اجرای پروژه در جدول شماره (3ـ2) نشان داده شده است.
جدول شماره (3ـ2) برنامه زمان بندی طرح 6ـ2 ظرفیت تولید: انتخاب ظرفیت و برنامه تولید مناسب برای واحدهای صنعتی علاوه بر بهره برداری بهینه از سرمایه گذاری انجام شده عاملی در جهت کسب بیشترین سود ممکن خواهد بود.
نظر به اینکه اهداث واحد های صنعتی مستلزم سرمایه گذاری اولیه است که در بعضی موارد تقریبا ثابت است لذا انتخاب ظرفیت های خیلی کم سود آوری طرح را غیر ممکن میکند.
لذا با توجه به بررسی بازار، شناخت کانون های مصرف، نیازهای داخلی، امکان صادرات و ...
ظرفیت طرح با تقابل سودآوری ظرفیت بالا و محدودیتهای صنایع کوچک و نیاز های مصرفی تعیین میگردد.
با در نظر گرفتن همه این موارد ظرفیت این طرح روزانه 371 محصول و 100000 عدد پروژکتور در سال برآورد می گردد.
7ـ2 پلان سالن تولید با توجه به فرایند تولید محصول و توالی عملیات مورد نیاز لازم است روابط ماشین آلات بررسی شودو بر اساس این روابط ماشین ها در کارگاه ها مستقر شوند.
با رعایت موارد فوق، طبق اصول مهندسی صنایع نقشه استقرار ماشین آلات (سالن تولید) طبق شکل (2ـ2) میباشد.
شکل (2ـ2) پلان سالن تولید 8ـ2 جایابی و محل اجرای طرح: بررسی امکان احداث واحد از حیث نحوه تأمین اولیه، تعیین میزان سرمایه گذاری، تطابق تکنولوژی صنعت مورد نیاز با میزان تخصص ها و مهارتهای بالقوه و بالفعل موجود در کشور و...
مطالعات هماهنگ و چند جانبه اقتصادی، فنی، اقلیمی و جغرافیایی را ایجاب می نماید.
جدول شماره (5ـ2) مناسبترین مکان را برای اجرای پروژه مشخص می نماید.
جدول شماره (4ـ2) جایابی و محل اجرای طرح بدین ترتیب مناسب ترین مکان برای اجرای پروژه اصفهان می باشد.
فصل سوم : نیروی انسانی 1ـ3 نیروی انسانی مورد نیاز 2ـ3 دستمزد و حقوق 3ـ3 شرح وظایف پرسنل طرح 4ـ3 سازماندهی نیروی انسانی 1ـ3 نیروی انسانی مورد نیاز: کارآیی و اثربخشی هر سازمان تا حدود زیادی به مدیریت صحیح و به کارگیری مؤثر منابع انسانی بستگی دارد.
پارامتر های مختلفی در تعیین تعداد و تخصص نیروهای انسانی واحد تولید دخالت دارند از جمله این عوامل میتوان به سطح تکنولوژی مورد استفاده تمایل اشتغال زایی یا اتوماسیون به حدود تخصص و مهارت مورد نیاز اشاره کرد.
جدول شماره (1ـ3) مشخص میکند هر ماشین چه تعداد پرسنل و با چه مهارتی لازم دارد.
جدول شماره (1ـ3) نیروی انسانی مورد نیاز 2ـ3 دستمزد و حقوق: میزان دستمزد و حقوق باید به قدری باشد که یک خانواده پنج نفری را تأمین کند.
جدول شماره (2ـ3) دستمزد و حقوق و میزان تحصیلات را بیان می کند.
لازم به ذکر است جهت محاسبه نسبتا دقیق از پاداش و عیدی و...
حقوق سالیانه بر مبنای 14 ماه در سال انجام میگیرد.
جدول (2ـ3) برآورد حقوق و دستمزد و نیروی انسانی 3ـ3 شرح وظایف پرسنل طرح : وظایف هر یک از پرسنل طرح به شرح زیر است 1) مدیر: وظیفه نظارت بر کل عملیات بر عهده مدیر می باشد از جمله تولید، امور مالی، مدیریت فروش و بازرگانی واحد 2) تکنیسین: نظارت بر فعالیت نیروی انسانی تولیدو همچنین کیفیت محصول 3) کارگر ماهر: کار با دستگاه ها و ماشین آلات تولیداز جمله وظایف اوست.
4) کارگر غیر ماهر: انجام کلیه کارهای خدماتی، رفاهی، بسته بندی و… 5) تکنیسین فنی: رسیدگی به امور تأسیساتی و تعمیر و نگهداری ماشین آلات تولید 6)کارمندان اداری و مالی: رسیدگی به امور اداری و مالی از جمله کارگزینی، تدارکات و امور بانکی بر عهده این کارمندان میباشد.
7) نگهبان و خدمات: کنترل پرسنل و عبور و مرور افراد متفرقه و همچنین نظافت و ...
4ـ3 سازماندهی نیروی انسانی: در این قسمت باید