دانلود مقاله گلخانه گوجه فرنگی

درسال های اخیر تقاضا برای میوه های خارج از فصل تولید به طور محسوس افزایش یافته است.

به همین دلیل توجه برخی از تولید کنندگان سبزی وصیفی به این مسئله معطوف و اقدام به تولید فرنگی نموده اند.

اگرچه مخارج تولیدات گلخانه ای گوجه فرنگی در مقایسه باهزینه های تولید در شرایت مزرعه ای بسیار بیشتر است ولی مخارج اضافی به دلایل زیر قابل جبران میباشد:
1-در شرایط گلخانه دوره تولید طولانی تر می باشد وامکان کاشت بیش از یک نوبت در سال وجود ندارد
2-تولید محصول پیش رس در شراط گلخانه امکان پذیر است و زودتر از محصول کشت شده درهوای آزاد به بازار عرضه میشود
3-تولید محصول در واحد سطح نسبت به کاشت هوای آزادچند برابر افزایش داشته و از کیفیت بهتری نیز برخوردار میباشد
4-به علت کنترل شرایط آب و هوایی در گلخانه ضمن افزایش تولید بازده کاری در شرایط گلخانه بسیار بالا تر است
5-با توجه به اهداف تولیدات گلخانه ای که افزایش تولید در کنار کاهش هزینه ها مد نظر میباشد به علت سوء مدیریت در بعضی از گلخانه ها مصرف سموم نباتی و کودهای شیمیایی و هورمون هاافزایش یافته.
در کشور های توسعه یافته به دلیل نظارت دقیق مسئولان تولیدات محصولات کشاورزی و گلخانه ای در واحد سطح افزایش چشمگیری داشته است و ارزش تولیدات محصولات گلخانه ای بر اساس کیفیت آن سنجیده می شود.
تقاضا برای محصولات عاری از سم و کود و هورمون ها از دیگر عواملی است که موجب بهبود کیفی و کمی محصولات گلخانه ای در این کشور ها شده است که این محصولات ارگانیک را با برچسبهای مخصوص برای توزیع مشخص می کنند.
در گذشته زمین، آب و بذر را سه عامل اصلی تولید محصولات می دانستند و کمتر کسی به ماشین آلات و تجهیزات توجه داشت.

اما در حال حاضر با پیدایش ماشین ها و تجهیزات مدرن و پیشرفت علم و تکنولوژی و تنوع در تجهیزات، تاُسیسات و ماشین آلات نه تنها باعث تسریع مراحل تولید (کاشت، داشت و برداشت) شده بلکه سبب بهبود سطح کیفی و کمی محصولات تولیدی نیز گردیده است.
در گذشته زمین، آب و بذر را سه عامل اصلی تولید محصولات می دانستند و کمتر کسی به ماشین آلات و تجهیزات توجه داشت.

اما در حال حاضر با پیدایش ماشین ها و تجهیزات مدرن و پیشرفت علم و تکنولوژی و تنوع در تجهیزات، تاُسیسات و ماشین آلات نه تنها باعث تسریع مراحل تولید (کاشت، داشت و برداشت) شده بلکه سبب بهبود سطح کیفی و کمی محصولات تولیدی نیز گردیده است.

امروزه برای بالا بردن سطح کیفی و کمی تولیدات گلخانه ای به کار گیری ماشین ها و تجهیزات جدید در سطح گلخانه ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.

گوجه فرنگی از جمله صیفی جاتی است که به دلایل فراوان کشت آن قابل صرفه است.

زیرا این محصول در غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و آنجا که به صورت اصلی وجود ندارد به صورت رب گوجه باعث خوشمزگی غذا می شود.

به همین دلیل است که در کشت گوجه فرنگی واریته هایی در نظر گرفته شده است که دقیقا با شرایط مصرف گوجه فرنگی مطابق است.

گوجه فرنگی ریز در اندازه های ۵ تا ۲۰ گرمی و همین طور گوجه فرنگی هایی با اوزان تا ۲۵۰ گرم تولید شده است که به خاطر استفاده از تکنیک های جدید علاوه بر مقاومت بالا در برابر بسیاری از ویروس ها و بیماری ها استعداد دوام و تازگی را تا مدت طولانی دارا می باشد.

شایان ذکر است که علاوه بر تنوع شکل و اندازه رنگ های زرد و نارنجی به کمک گوجه فرنگی های قرمز آمده است.

فصل اول 1-1-گلخانه: گلخانه ها معمولا متشکل از یک اسکلت فلزی یا چوبی هستند که محیط آنها با شیشه یا نایلون شفاف برای عبور نور طبیعی لازم جهت رشد و نمو گیاهان پوشانده شده است.

گلخانه از گیاهان در برابر باران، تگرگ و سرما محافظت می کند و شرایط محیطی مساعد تری در مقایسه با محیط باز برای کشت گیاهان فراهم می آورد.

یکی از مزایای گلخانه ها این است که در گلخانه ها می توان تولیدات خارج از فصل در سرتاسر سال و با کیفیت بالاتری نسبت به محیط کشت باز بدست آورد.

علاوه بر آن در گلخانه ها می توان محصولات جدیدی که معمولا در منطقه خاص به طور معمول کشت نمی شده را تولید کرد.

تولید کشت محصولات در گلخانه ها، افزایش تعداد فصول قابل کشت و حفاظت از محصولات در برابر شرایط ناهنجار محیطی از قبیل درجه حرارت بالا، تغییرات دما، آفات و بیماری های گیاهی از اهداف احداث گلخانه می باشد.

سازههای گلخانه ای در واقع داربست های سبکی هستند که توسط شیشه، فایبرگلاس و یا پلاستیک پوشیده.

این مواد برای جذب حداکثر نور و حفظ حرارت طراحی شده اند و توانایی جذب محدوده ای خاص از انرژی نور خورشید را دارند.

فن آوری جدید ابزار مدیریتی بسیار ارزشمندی را برای تولید در اختیار گلخانه داران قرار داده است که منجر به تولید محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر و در محیطی با حفاظت بیشتر می شود.

در واقع بیماری از این محصولات به هنگام برودت هوا نیازمد مراقبت و کار فشرده و صرف انرژی بیشتر می باشند.

به همین دلیل محصولات به هنگام برودت هوا نیازمند مراقبت و کار فشرده و صرف انرژی بیشتر می باشند.

به همین دلیل تولیدات گلخانه ای برای حصول بازگشت مناسب در قبال سرمایه گذاری صورت گرفته است و دستیابی به اینکه کیفیت مناسب احتیاج به مراقبت گیاهان در برابر آفات و مدیریت در برابر بیماری ها می باشند و علاوه بر آن تولیدات گلخانه ای باید از سطح قابل قبولی از زیبایی ظاهری برخوردار باشند.در گذشته تولیدات گلخانه ای از کیفیت کمتری بر خوردار بودند و کشت در شرایط گلخانه صرفه اقتصادی کمی داشت و دلیل آن این بود که در آن زمان گلخانه های پلاستیکی یا دارای شفاف(برای عبور نور)، سیستم حرارت مرکزی، محیط های کشت بدون خاک، پاستوریزه کردن محیط رشد ریشه، آبیاری و کودهای اتوماتیک(خودکار)، اتوماسیون وجود نداشت که خوشبختانه این مشکلات حل شده و شرایط مناسب تری برای کشاورزان برای کشت محصولات گلخانه ها مهیا شده است.

1-2-جهت گلخانه: در تعیین جهت گلخانه به عوامل مختلفی باید توجه داشت از جمله: 1-جهت و طول مدت تابش خورشید.

2- جهت باد های غالب منطقه.

3- طول و عرض جغرافیایی.

4- شرایط منطقه و....

جهت باد های غالب منطقه در تعیین جهت گلخانه اهمیت بیشتری دارد.

در صورتی که گلخانه در جهت باد های غالب منطقه باشد میتوان کمبود احتمالی نور را با روشن کردن تعدادی لامپ فلورسنت جبران نمود.

ولی اگر برای تامین نور طول گلخانه بر جهت وزش باد غالب منطقه عمود باشداسکلت گلخانه در معرض خرابی قرار خواهد گرفت و خسارات جبران نا پذیری به گلخانه وارد خواهد شد.

باد در زمستان از دست رفتن گرما و در تابستان خنک کردن گلخانه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

برای حفظ گرما در زمستان کوچک ترین مقطع گلخانه (معمولا دیوار انتهایی) باید روبه باد غالب ساخته شود تا باد به راحتی از روی گلخانه عبور کند.

به عبارت دیگر گلخانه باید در جهت امتداد باد غالب باشد.در صورتی که منطقه مورد نظر باد خیز نباشدمعمولا در نیمکره شمالی و در عرض های جغرافیایی کمتر از 40 درجه باید گلخانه در جهت شمالی-جنوبی باشد.در این حالت یکی از در های کلخانه به سمت غرب و در دیگر به سمت شرق باز می شود.

در شکل زیر طرز قرار گرفتن گلخانه جهت دستیابی به حداکثر نور در نیمکره شمالی نشان داده شده است.

(جهت مناسب گلخانه در نیمکره شمالی) 1-3-موقعیت جغرافیایی: کل زمین برای احداث طرح گلخانه 1000 متر مربع می باشد که مساحت 7000 متر مربع آن را به احداث گلخانه و 3000 متر مربع آن را برای احداث موتورخانه، نگهبانی، انبار، خزانه یا شاسی و محوطه نیز اختصاص می دهیم.

زمین در این طرح از سمت جنوب اصلی حدود 400 متر فاصله دارد و از سمت شمال به زمین مجاور متصل است و از سمت شرق و غرب هم به همین صورت به زمین های مجاور متصل است.

به همین منظور ما در اطراف گلخانه ها راه هایی برای عبور و مرور در اطراف گلخانه قرار داده ایم.

چاه مادر بغل گلخانه ها قرار دارد که به وسیله برق فشار قوی کار می کند و سایر قسمت ها مانند نگهبانی و پست برق و موتورخانه و استخر آب و چاه آب در قسمت پایین یا جنوب گلخانه ها قرار دارند.

زمین جهت گلخانه ها نیز مسطح و زمین کشاورزی بوده نیاز به تسطیح آن نمی باشد و می توان اسکلت گلخانه را نیز در آن احداث کرده و زمین از هر نظر آمادگی و مشکلی جهت احداث گلخانه ندارد.

استفاده از برق از تاباو سه فاز نیز در زمین قرار داده ایم که جهت روشنایی در گلخانه ها و همچنین روشنایی در سایر قسمت ها استفاده می شود.

موتورخانه در بغل و جنوب گلخانه ها قرار گرفته که آب به سهولت به گلخانه برسد و مسیر طولانی طی نکند به دلیل آبیاری به همین دلیل نزدیک باشد بهتر است و اطراف زمین را با فنس کشی دور تا دور گرفته ایم.

توضیحات: گلخانه ها توسط فواصلی به عرض 2 متر از هم جدا می شوند تا از به وجود آمدن سایه در نواحی رویش گیاهان جلوگیری به عمل آید.

ساختمان سرویس باید دارای عرض 9/4 متر باشد تا بتوان از درهای با عرض 7/3 و ارتفاع 2/4 استفاده کرد.

چنین درهایی برای عبور تریلر و کامیون هایی که برای تخلیه مواد اولیه و همچنین محصولات لازم اند مناسب می باشند.

1-4-نقشه 1- گلخانه شماره 1 10- پست برق 2- گلخانه شماره 2 11- جاده اصلی(جاده آسفالته) 3- گلخانه شماره 3 12- جاده فرعی(جاده خاکی) 4- گلخانه شماره 4 13- شاسی 5- گلخانه شماره 5 14- دور زمین 6- گلخانه شماره 6 15- چاه آب 7- موتورخانه آب(پمپ آب) 16-تیره های برق 8- استخر آب 17- خانه نگهبانی 9- انبار فصل دوم 5-1-بستر کشت: گوجه فرنگی را می توان در بیشتر بسترهای کشت پرورش داد که آسان ترین آن پرورش در بستر خاکی است،به ویژه خاکی که دارای مواد آلی زیاد باشد.یعنی از کودهای حیوانی و یا کمپوست به میزان کافی در خاک استفاده شده باشد.البته در بسترهای خاکی،کنترل رشد گیاه مشکل می باشد زیرا در بسترهای خاکی آفات و بیماری های خاکزی زیادی وجود دارد .برای جلوگیری از خسارت ها و بیماری های گیاهی، ابتدا باید خاک را ضدعفونی نمود.برای این کار روشهای مختلفی وجود دارد که در مبحث مربوط به آن اشاره خواهد شد.

مشکلات رشد گیاه در خاک و هزینه های زیاد عملیات زراعی و همچنین ضد عفونی کردن خاک، باعث شده که اخیرا در بسیاری از کشورهای پیشرفته از بسترهای دیگری استفاده شود.

2-2-بسترهای هیدروپنیک (آبکشت) الف-بسترهای پشم سنگ: پیشرفت مهمی که اخیرا در این رابطه با انتخاب بستر کشت گیاهان گلخانه اتفاق افتاده است، استفاده از پشم سنگ است.

استفاده از این روش در کشورهای صنعتی و پیشرفته از دههُ 1970 آغاز شد و در سال 1975 بررسی های مورات نشان داد که مقدار محصولات بدست آمده از این بستر، بسیار بیشتر از مقدار محصول در بستر خاکی بوده است.اخیرا در ایران نیز استفاده از بستر پشم سنگ رایج شده است.

ویژگی های پرورش بر روی بستر پشم سنگ: 1-پشم سنگ دارای حجم تخلخل به میزان 97 درصد بوده و ساختمانش را در طول دوره رویش به خوبی حفظ می کند.

2-اگر چه تهیه و ساختمان آن مشکل است ولی نتایج قابل اطمینانی در تولید می دهد.

3-کنترل سیستم کاشت ساده است ولی باید در مورد ترکیب محلول غذایی آن، دانش کافی داشت.

4-آب مصرفی باید دارای کیفیت مطلوبی باشد و Ec آن کمتر از یک باشد.

5-تنظیم و ترکیب محلول غذایی آن نیاز به کنترل دقیقی دارد.

6-برای تهیه آن انرژی زیادی مصرف می شود.

ب-بسترهای دیگر هیدروپنیک: بسترهای دیگری شامل ورمی کولیت، پرلیت، لیکا، انواع فوم های اسفنجی،NFT ، (عبور یک لایه نازک آب و محلول غذایی از نوک ریشه)و مواد آلی مثل پیت مارس و خاک اره هستند که در کف بتونی گلخانه و یا در کانال های بتونی تعبیه شده و یا در گلدان های مخصوص استفاده می گردد.همچنین میتوان از کیسه های نایتونی که از خاک اره کمپوست شده یا پیت مارس پر میشوند به صورت تعبیه شده کنار هم در داخل گلخانه استفاده نمود و در داخل آنها نشاءها را کاشت و پرورش داد.

2-3-بستر نشاء: بسترهای نشاء معمولا به شکل سینی های نشاء چندتایی و گلدان می باشند.در کشور های پیشرفته مثل انگلستان بستر نشاء گلدان های کوچک کاغذی می باشد که در حال حاضا در برخی از گلخانه های ایران نیز از آن استفاده می شود.

از مزایای این بسر ها سبک بودن، عدم چسبندگی بین ریشه دو نشاء وسهولت در جابجایی آن ها است.

2-4-استفاده از مالچ های پلاستیکی مشکی یا شفاف