مقدمه
مسئله پوشش از دیر باز مورد توجه آدمیان بوده است اما با شرایط و روابط سیاسی و اقتصادی و فرهنگی حاکم
بر جهان در عصر حاضر به صورت یک معضل اجتماعی در سرتاسر جهان جلوه گر شده است.
فرهنگ و آداب غربی توسط غرب گرایان ، پ.شش همه افراد جامعه به ویژهوشش و حجاب نان دستخوش
تغییر و تحول عمیق قرار گرفته است.
گروهی غرب زاده بر این باور هستند که برای رسیدن به کاروان تمدن و تکنولوژی غرب بایستی پوشش و لباس
غربی را بر تن نمود.
دسته دیگر معتقدند به پایبندی به لباس و پوشش ملی متناسب با فرهنگ خودی می باشند.
و اینرا از لئازم
ضروری و حتمی استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی می دانند.
تجربه تلخ چند دهه قبل و پیامدهای ناگوار ناشی از آن تغییر پوشش مشخص نمود که چگونه تغییر پوشش ،
مقدمه تغییر فرهنگ و هویت ملی قرار گرفت.
با پیروزی انقلاب اسلامی و گرایش جاکعه به سوی معنویت و تعالی دینی و خیز موج اسلام گرایی در سرتاسر
جهان ، استکبار با بهره گیری از تمامی حربه های سیاسی و اقتصادی و نظامی و فرهنگی و با بهره جویی از
نظریات متخصصان روانشناسی ، جامعه شناسی و مردم شناسی سعی در ترویج ابتذال فرهنگی و تحمیل سلطه
فرهنگی خویش بر جهان اسلام بر آمد.
یکی از شیوه های مؤثر در اینراه با توجه به روحیات نسل جوان ، ترویج
بی بند و باری جنسی و تشویق به بی حجابی و پوشش مبتذل در میان جوانان میباشد.
بی تردید برای بی اثر کردن این حربه کارساز دشمن، اساسی ترین اقدام آگاه نمودن نسل جوان و واکسیناسیون
فرهنگی آنها می باشد.
فرهنگی آنها می باشد.
موضوع تحقیق: بررسی نظرات دانشجویان رشته های مختلف دانشکده الهیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در مورد ضرورت حجاب و چگونگی رعایت آن.
هدف تحقیق: امروزه جامعه اسلامی ما با تأسف بسیار شاهب بروز اندیشه های ظاهر فریب و مخربی است که تبلیغ و ترویج بد حجابی را کانالی در جهت انتقال ضد ارزشها و نابهنجاریهای دیکته شده دشمنان و گسستن و از هم پاشیدن باورهای اسلامی ملت ما قرار داده اند.
واقعیت این است که اسلام، حجاب و پوشیدگی را به عنوان دژی محکم در مواجهه با فساد و انحرافات اخلاقی و جنسی معرفی و مسلمانان را به این مهم ترغیب و توصیه نموده است.
و در شرایطی که دشمنان اسلام با بکار گیری بنگاههای خبری و شبه های ماهواره ای و غیره در صدد ایجاد تردید و شک و تعلل در حجاب و پوشش اسلامی می باشند وظیفه آحاد جامعه است که پاسدار عفاف جامعه باشند.
در این میان سهم زنان در این بعد بسیار سنگین است زیرا زنان با حجاب مظهر عفافند و در دامن خود اهل عفاف را می پرورانند.
آنچه انگیزه گزینش این تحقیق بود عبارت است از: اولا با توجه به جدی بودن تهاجم فرهنگی دشمن و به قولی شبیخون فرهنگی و قتل عام فرهنگی در سالهای اخیر و کوشش مضاعف دشمن در ترویج پوشش مبتذل در میان جوانان و ظهور این مسئله به عنوان یکی از مظاهر تهاجم فرهنگی مناسب دانستیم که حداقل برای مقابله با این تهاجم و بینش دهی به جامعه و آگاهی جوانان فعالیتی هرچند ناچیز صورت گیرد.
دوما با توجه به اینکه دانشجویان آینده سازان جامعه اسلامی می باشند و با ورود به اجتماع تربیت نسل آینده و اداره جامعه را به عهده خواهند گرفت تصمیم گرفتیم که در مورد اهمیت حجاب و پوشش، نظرات دانشجویان را جویا شویم.
اهمیت و ضرورت تحقیق: ریشه بیشتر احرافات اخلاقی نسل جوان را باید در لابلای افکار و عقاید آنان جستجو نمود.
فکر این نسل از نظر مذهبی آنچنان راهنمایی نشده و فوق العاده نیازمند می باشد.
جوانان آمادگی زیادی برای دریافت حقایق دینی دارند و از طرفی دیگر عدم رعایت اصول و ارزشهای دینی بخصوص حجاب در معشرتهای اجتمتعی زمینه فروپاشی ارزشهای اجتماعی ، خانوادگی و ...
را فراهم می سازد و جای هیچ گونه شکی نیست که حجاب از مؤثرترین عوامل تحکیم روابط خانوادگی و بی حجابی از مخرب ترین عوامل تزلزل خانوادگی است.
به هر میزان که در جامعه گرایش به حجاب بیشتر باشد به همان میزان جامعه به سوی سلامتی و پاکی می رود و بالغکس آن نیز منجر به سقوط جامعه می گردد.
سؤالات پژوهش 1- ایا بین نظرات دانشجویان رشته های مختلف دانشکده الهیات دانشگاه آزاد واحد مشهد در باره ضرورت رعایت حجاب تفاوت وجود دارد؟
2- آیا بین نظرات دانشجویان رشته های مختلف دانشکده الهیات دانشگاه آزاد واحد مشهد در باره نوع حجابی که باید رعایت شود تفاوت وجود دارد؟
3- آیا بین رعایت حجاب و قوانین حاکم بر دانشگاه ارتباطی وجود دارد؟
4- آیا بین نوع حجاب و اعتقادات دانشجویان ارتباطی وجود دارد؟
5- آیا خانواده، جامعه ، وسایل ارتباط جمعی در رعایت حجاب نقش دارند؟
6- ایا خانواده ، جامعه ، وسایل ارتباط جمعی در انتخاب نوع حجاب نقش دارند؟
تعاریف نظری و عملیاتی : تعریف نظری: حجاب : حجاب هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حجاب.
از آن جهت مفهوم پوشش می دهد که پرده نیز وسیله پوشش است و شاید منظور این است که بر حسب لغت هر پوشش به معنی حجاب نیست بلکه پوشش به معنی حجاب است که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت می گیرد.
( شهید مطهری) دانشجو: جوینده علم تعریف عملیاتی: حجاب آن چیزی است که حفظ آن برای بانوان واجب میباشد و شامل چادر یا مانتو و مقنعه یا روسری بزرگ که انحنای شانه ها را پوشانده و به گونه ای باشد که تمام بدن به جز گردی صورت دیده نشود و زیر گلو و نیز تمامی موهای سر را بپوشاند.
و هچنین دستها و پاها تا مچ از نامحرم پوشانده شود.
دانشجو: به شخصی گفته می شود که در مقطع بالاتر از دیپلم در یکی از مراکز آموزش عالی مشغول به تحصیل است.
فصل دوم « پیشینه تحقیق» تاریخچه حجاب حجاب در ادیان الهی : حجاب و پوشش در تمام ادیان و مذاهب دارای جایگاه خاص است و یکی از دلایل اساسی آن این است که حجاب و عفاف یک امر فطری است .
داستان حضرت آدم و حوا نیز فطری بودن پوشش را اثبات می کند .
در تورات می خوانیم : ( و چون زن دید که آن درخت برای خوراک نیکوست و به نظر خوش نما و درختی دلپذیر پس از میوه اش گرفته خورد و به شوهر خود نیز داد .
آنگاه چشمان هردوی ایشان باز شد و فهمیدند که عریان اند .
پس برگهای انجیر به هم دوخته ٬ سترها برای خویشتن سا ختند ).
طبق آیات قرآن کریم حضرت آدم و حوا قبل از چشیدن درخت ممنوعه دارای لباس بوده اند اما با خوردن از درخت ممنوعه ، لباس خود را از دست دادند که بلافاصله به پوشاندن خود اقدام کردند .
به هر حال این احساس شرم از برهنگی حتی بدون حضور ناظر بیگانه و سرعت در پوشاندن خود بوسیله ی برگها ، بیانگر فطری بودن پوشش در انسان است و ثابت می کند که لباس و پوشش به تدریج و بر اثر تمدن ها ایجاد نشده است .
بنابه گواهی متون تاریخی ، حجاب در اکثر ملت ها و آیین های جهان ، در بین زنان معمول بوده است .
هر چند در طول تاریخ در اثر اعمال سلیقه حاکمان ، تشدید یا تضعیف شده است .
توجه به لباس ملی کشور های جهان ، خود شاهد این ادعا است .
تمام ادیان آسمانی حجاب را واجب و جامعه بشری را به سوی آن دعوت کرده اند .
حجاب در آیین زرتشت : اشو زرتشت با توصیه هایی کوشیده تا پایه های حجاب را در عمق روح زنان مستحکم نماید و بدین سان جامعه را از اغراقات اخلاقی بیمه کند .
او می گوید : ای نو عروسان و دامادان : روی سخنم با شماست به اندرزم گوش دهید و با غیرت در پی زندگانی پاک منشی بر آیید .
یک زرتشتی مؤمن باید از گناه نا پاک به زنان دیگر دوری جوید .
حجاب در شریعت یهود : در ایران و در بین یهود و مللی که از فکر یهود پیروی می کردند حجاب به مراتب شدید تر از آنچه اسلام می خواست وجود داشت .
در بین این ملت ها وجه کفین هم پوشیده می شد .حتی در بعضی ملت ها سخن از قایم کردن زن بود .
الف) پوشش کامل در مقابل نا محرم : در کتاب مقدس یهودیان به طور صریح و یا ضمنی ، حجاب مورد تأیید قرار گرفته است .
در سفر پیدایش تورات می خوانیم : رفقه چشمان خود را بلند کرد و اسحاق را دید و از شتر خود فرود آمد .
پس برقع خود را خود را گرفته ، خود را پوشانید .
ب) عدم تشبه مرد و زن به یکدیگر : در تورات آمده است : متاع مرد بر زن روا نباشد و مرد لباس زن نپوشد زیرا هرکه این کند مکروه یهوه ( خدای تو ) است .
ج) نزول عذاب در اثر آرایش دختران یهود برای بیگانگان : در تورات از چادر و برقع و روبنده ای که زنان با آن سر و سورت و اندام خویش را می پوشانده اند صریحاً نام برده شده است .
ویل دورانت می نویسد : اگر زنی به نقض قانون یهود می پرداخت مثلاً بی آنکه چیزی بر سر داشت به میان مردم می رفت یا صدایش آنقدر بلند بود که همسایگانش سخنان او را می شنیدند مرد حق داشت بدون پرداخت مهریه ای او را طلاق دهد .
حجاب در مسیحیت : همانطور که قبلاً اشاره شد ادیان الهی به خاطر تناسبشان با فطرت ، شیوه واحدی دارند .
در مسیحیت هماننند یهود ، حجاب زنان امری واجب به شمار آمده است .
جرجی زیران دانشمند مسیحی می گوید : اگر مقصود از حجاب ، پوشانیدن تن و بدن است ، این وضع قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دین مسیح معمول بوده است .
مسیحیت نه تنها احکام شریعت یهود درباره حجاب زنان را تغییر نداده بلکه با توجه به این که در دیدگاه مسیحیت تجرد مقدّس شمرده شده است برای از بین رفتن تحریک و تهییج ، زنان را به صورت شدیدتری به رعایت پوشش کامل فرا خوانده است .
در این ارتباط در انجیل می خوانیم : ...
و زنان خویشتن را بیارایند به لباس مزین به حیا و پرهیز نه به زلفها و طلا و مروارید بلکه چنانکه زنانی را می شاید که دعوای دینداری می کند به اعمال صالحه .
همچنین تصویرهایی که از پوشاک مسیحیان منتشر شده و به وضوح نشان می دهد که حجاب در بین زنان کاملاً رعایت می شده است .
در کتاب زنان و آزادی ، در مورد حکم حجاب ، عقاید لکمنت و ترتولیان ( دو اسقف مسیحی ) را بیان می کند که : زن باید کاملاً در حجاب و پوشیده باشد الا آنکه در خانه خود باشد .
زن نباید صورت خود را عریان اراﺌه دهد تا دیگری را با نگاه به آن ، وادار به گناه کند برای زن مومن عیسوی پسندیده نیست که نزد بیگانگان به زیور آراسته گردد و حتی زیبایی طبیعی آن نیز باید مخفی گردد .
حجاب در شریعت اسلام : اسلام که آخرین و کاملترین دین الهی است ، لباس را هدیه الهی معرفی نموده و وجوب پوشش زنان را با تعدیل وانتظام به جامعه بشری ارزانی داشته است .
در حجاب اسلامی ، سهل انگاری مضر و یا سختگیری بی مورد وجود ندارد .
حجاب معنای حبس زن در خانه نیست بلکه بدان معناست که زن در معاشرت با مردان ، موی سر و اندام خود را بپوشاند و به جلوه گری نپردازد و این تدبیری است برای تعدیل و رام کردن و همچنین ارضای صحیح غریزه جنسی .
در سوره ی نور آیه ی 31 آمده است : ...و به مردان مومن بگو که چشمهای خود را فرو پوشند و نیز دامان خویش را که برای ایشان پاکیزه تر است ، همانا خداوند به آنچه انجام می دهند آگاه است .
و به بانوان با ایمان بگو چشمهای خود را فرو پوشند و عورتهای خود را از نگاه دیگران پوشیده نگاه دارند و زینتهای خود را جز ان مقداری که ظاهر است ننمایند ...
.
در سوره ی احزاب آیه ی 59 آمده است : ای پیامبر به همسران و دختر خویش و بانوان با ایمان بگو که روپوش خود را بر گیرند تا به عفاف و حریت شناخته شوند و مورد آزار و تعرض هوسرانان قرار نگیرند و خداوند آمرزنده و مهربان است .
در سوره ی احزاب آیه ی 32 چنین آمده است : ای زنان پیامبر شما اگر تقوا داشته باشید همانند دیگران نیستید .
بنابر این هرگز نرم و نازک با مردان سخن مگویید تا آن که تا آنکه دلش بیمار