دانلود تحقیق شیوه های نوین در آموزش عالی

گرایش شدید و روزافزون نسبت به آموزش الکترونیکی حاکی از مزایای مختلف این روش نسبت به روشهای سنتی آموزش است.

اما باید به این نکته هم توجه داشت که شاید هیچگاه کامپیوتر و روشهای آموزش الکترونیکی نتواند کاملا جایگزین آموزش چهره به چهره شوند.

آنچه مهم است این است که بدانیم آموزش الکترونیکی دقیقا چیست و چه مزایایی دارد و باتوجه به محدودیتهایی که دارد، در چه مواردی استفاده از آن توصیه می شود.

بر خلاف سایر شیوه های آموزش از راه دور، آموزش الکترونیکی تجربه منحصر به فرد استفاده همزمان از سه شیوه آموزش یعنی دیداری، شنیداری و متنی را فراهم می کند.

خصوصیت منحصر به فرد دیگر این شیوه آموزشی که به مدد پیشرفت تکنولوژی فراهم گردیده است، کارایی بیشتر آموزش و مخاطبینی است که نه در یک منطقه یاکشور خاص، بلکه در سرتاسر جهان پراکنده اند.

بعلاوه، با تبدیل تدریجی آموزش از طریق وب به استاندارد آموزش الکترونیکی، هزینه های انتشار و توزیع برنامه های آموزشی بسیار کاهش یافته است.

آموزش الکترونیکی همچنین امکان آموزش خصوصی را فراهم می کند.

چیزی که با استفاده از رسانه های چاپی امکان پذیر نیست و بصورت حضوری نیز هزینه بسیار زیادی در بر خواهد داشت.

خصوصیت دیگر آموزش الکترونیکی در این است که این امکان را برای دانشجو فراهم می کند تا به میل خود ومتناسب با توان یادگیریش سرعت پیشرفت درسی را تعیین کند.

دراین شیوه آموزش، دانشجویانی که از سطح اطلاعاتی بالاتری برخوردارند می توانند مطالب ساده تر را بسرعت بگذرانند درحالی که دانشجویان ضعیفتر می توانند وقت بیشتری را صرف یادگیری همان مطالب کنند.

این امر درمقایسه باکلاسهای حضوری، موجب کاهش اضطراب و نگرانی این گونه دانشجویان ناشی از عدم توانایی همگامی با سایر دانشجویان می شود.

در این مقاله سعی می شود تا با نگاهی اجمالی بر تاریخچه آموزش الکترونیکی و سیر تحولات آن و همچنین شیوه های مختلف آموزش الکترونیکی و مزایای آنها، معروف ترین و متداول ترین انواع آموزش الکترونیکی یعنی آموزش با استفاده از لوح های فشرده و آموزش از طریق وب معرفی شده و در مورد مزایا و معایب هریک توضیح داده شود.

چکیده گرایش شدید و روزافزون نسبت به آموزش الکترونیکی حاکی از مزایای مختلف این روش نسبت به روشهای سنتی آموزش است.

اما باید به این نکته هم توجه داشت که شاید هیچگاه کامپیوتر و روشهای آموزش الکترونیکی نتواند کاملا" جایگزین آموزش چهره به چهره شوند.

آنچه مهم است این است که بدانیم آموزش الکترونیکی دقیقا" چیست و چه مزایایی دارد و باتوجه به محدودیتهایی که دارد، در چه مواردی استفاده از آن توصیه می شود.

مقدمه گرایش شدید و روزافزون نسبت به آموزش الکترونیکی حاکی از مزایای مختلف این روش نسبت به روشهای سنتی آموزش است.

تاریخچه آموزش الکترونیکی تاریخچه آموزش الکترونیکی به چند دهه قبل بازمی گردد هرچند که در آن زمان با این نام شناخته نمی شد.

در نخستین شکل آن، اطلاعات در کامپیوترهای بزرگ موسوم به مین فریم ذخیره شده بود و دسترسی به آنها از طریق ترمینال های ابتدایی و تک رنگ که تنها قادر به نمایش متون سبزرنگ بودند امکان پذیر بود.

اما با اختراع اولین کامپیوترهای شخصی و علی الخصوص ساخت و پیشرفت مرورگرهای وب تحول بسیار بزرگی در تکنولوژی آموزشی ایجاد گردید.

بعضی اشخاص و سازمانها به سرعت خود را با آخرین تغییرات تکنولوژی تطبیق می دهند؛ در حالی که برای بیشتر سازمانها زمان زیادی برای ارزیابی، خرید و به کارگیری سخت افزارها و نرم افزارهای جدید لازم است.

این بدان معناست که همواره تکنولوژی های قدیمی، معمول و جدید توسط افراد و سازمانهای مختلف مورد استفاده هستند.

به دلیل نقش مهم و اساسی وسایل ذخیره و انتقال اطلاعات در آموزش الکترونیکی در ابتدا به معرفی آنها پرداخته می شود.

فلاپی دیسک ها در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی، برنامه های آموزشی عمدتا" بر روی فلاپی دیسک ها عرضه می شدند.

هر فلاپی دیسک 5/3 اینچی ظرفیت ذخیره سازی 44/1 مگابایت اطلاعات را دارد که تقریبا" معادل 5/1 میلیون حرف یا 700 صفحه متن معمولی است.

نرم افزارهای ذخیره سازی اطلاعات می توانند این مقدار را تقریبا" به پنج برابر افزایش دهند اما در این حالت برای دسترسی به اطلاعات باید ابتدا با استفاده از همان نرم افزارها مطالب بر روی دیسک سخت کامپیوتر نصب شوند.

با توجه به حجم زیاد فایل های صوتی و تصویری نمی توان برای ذخیره برنامه های چند رسانه ای به راحتی از فلاپی دیسک ها استفاده نمود زیرا بدون استفاده از نرم افزارهای فشرده سازی، بر روی هر دیسکت می توان تنها حدود 6 ثانیه فیلم با کیفیت پایین ذخیره کرد.

به همین دلیل برنامه های آموزشی اولیه که بر روی فلاپی ها عرضه می شدند عمدتا" مبتنی بر متن و با استفاده محدود از تصاویر ساده بودند.

البته این بدین معنی نیست که نمی توان از فلاپی دیسک برای عرضه برنامه های چند رسانه ای آموزشی استفاده کرد بلکه بدان معنی است که برای ارائه یک برنامه آموزشی ساده چندرسانه ای به تعداد بسیار زیادی دیسکت نیاز است.

البته انواع جدید تر فلاپی دیسک ها (مانند زیپ دیسک ها یا سوپر دیسک ها)که قابلیت ذخیره سازی بسیار بیشتری دارند نیز به بازار آمده اند اما به دلیل نیاز روزافزون به وسایل ذخیره سازی با ظرفیت و سرعت بسیار بالاتر، امروزه دیگر کمتر از فلاپی دیسک ها برای عرضه برنامه های آموزش الکترونیکی استفاده می شود.

CD-I سی دی آی که به معنای "دیسک فشرده تعاملی" است یک سیستم چند رسانه ای است که در اواخر دهه 1980 میلادی به بازار آمد و برای استفاده در خانه، مدرسه و تجارت طراحی شده بود.

دستگاه گرداننده سی دی آی نسبتا" ارزان بود و همانند دستگاههای ویدیوئی وی سی آر مستقیما" به تلویزیون متصل می شدند.

این دیسکها می توانستند متن، صدا، تصویر و فیلم های ویدیوئی ذخیره شده بر روی خود را بصور تمام صفحه نمایش دهند.

محبوبیت زیاد سی دی آی در آن زمان، بیشتر به خاطر قیمت بسیار پایین و سادگی استفاده از آن در مقایسه با کامپیوترهای دارای سی دی رام و مجهز به سیستم چند رسانه ای بود.

بعلاوه کیفیت نمایش برنامه های چند رسانه ای از طریق آن بسیار بالاتر از سی دی رام بود.

عمده ترین مشکل در استفاده از این وسیله در آموزش الکترونیکی، عدم وجود دیسک سخت یا وسیله ذخیره سازی اطلاعات مورد نیاز مانند فلاپی دیسک به منظور ذخیره نتایج تمرینات فراگیران یا یادداشت های آنها بود.

بنابراین، با کاهش سریع قیمت کامپیوترهای مجهز به سیستم های چند رسانه ای، به شدت از محبوبیت این وسیله کاسته گردید.

CD-ROM لوح فشرده یا سی دی رام که به معنای "دیسک فشرده فقط خواندنی" است؛ وسیله ای برای انتقال برنامه های چند رسانه ای به یک کامپیوتر شخصی می باشد.

هر سی دی رام معمولی ظرفیت ذخیره سازی 650 مگابایت اطلاعات و یا به بیان دیگر ظرفیتی معادل 450 فلاپی دیسک را دارد.

بر روی هر سی دی رام می توان حدود 70 دقیقه فیلم با کیفیت پایین ذخیره نمود.

به دلیل ظرفیت بالا، سی دی رام ها وسیله ای ساده و ارزان برای انتقال فایل ها و برنامه های حجیم از قبیل فایل های صوتی، تصویری و انیمیشن های پیچیده درآمده است.

در اواسط دهه 1990 میلادی، برنامه های آموزش الکترونیکی عمدتا" بر روی سی دی رام ها ارائه می شدند.

DVD-ROM دی وی دی رام یا "دیسک ویدیوئی دیجیتال فقط خواندنی"در واقع سی دی رام های سریعتر و پرظرفیت تری هستند که به تدریج جایگزین سی دی های معمولی می شوند.

دی وی دی رام ها از نظر شکل ظاهری کاملا" شبیه سی دی رام معمولی هستند با این تفاوت که می توانند 7/4 گیگابایت اطلاعات یا 2 ساعت و 17 دقیقه فیلم ویدیوئی با کیفیت بسیار بالا بر روی خود ذخیره کنند.

تکنولوژی دی وی دی رام امروزه جایگزین تکنولوژی سی دی رام شده و به استاندارد کامپیوترهای جدید تبدیل شده است.

دستگاههای گرداننده دی وی دی رام به گونه ای طراحی شده اند که با استفاده از آنها می توان سی دی های معمولی قدیمی را نیز مورد استفاده قرار داد.

جدول(1) -مقایسه قدرت ذخیره سازی برنامه های چند رسانه ای 1 فلاپی دیسک = 44/1 مگابایت اطلاعات یا 6 ثانیه فیلم با کیفیت پایین 1 سی دی رام = 650 مگابایت اطلاعات یا تقریبا" 1 ساعت فیلم با کیفیت پایین 1 دی وی دی رام= 7/4 گیگابایت اطلاعات یا بیش از 2 ساعت فیلم با کیفیت بسیار بالا 1 دی وی دی رام = 7 سی دی رام = 3157 فلاپی دیسک اینترنت و اینترانت اینترنت اولین بار در سال 1969 در بخش تحقیقات دفاعی ارتش آمریکا و بعنوان وسیله ارتباطی مطمئنی در زمان جنگ به کار گرفته شد.

این سیستم ابتدا آرپانت نامیده می شد و متشکل از کامپیوترهای مجزایی بود که در نقاط مختلف جهان قرار داشتند و با استفاده از یک استاندارد جدید انتقال داده ها که TCP/IP به معنای "پروتکل کنترل انتقال یا پروتکل اینترنت" بود استفاده می کرد.

در دهه 1980 میلادی بنیاد ملی علوم آمریکا با استفاده از آن تکنولوژی، شبکه اینترنت را راه اندازی کرد که چندصد دستگاه کامپیوتر به آن متصل بودند که عمدتا" متعلق به ادارات دولتی و یا مراکز دانشگاهی بودند.

در ابتدا استفاده از اینترنت برای افراد معمولی فاقد تخصص در زمینه کامپیوتر بسیار مشکل بود اما نو آوری های انجام شده در زمینه مرورگرهای وب استفاده از آنرا برای همه امکان پذیر ساخت.

مرورگر وب برنامه ای است که با نصب شدن بر کامپیوتر کاربر، امکان اتصال به شبکه جهانی وب و انتقال از یک صفحه به صفحه دیگر وب را تنها با فشار یک تکمه ماوس فراهم می سازد.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی صفحات وب غالبا" دربر گیرنده امکانات چند رسانه ای هم هستند.

امروزه مرورگرها به هر کسی و در هر سطح از اطلاعات این امکان را می دهد که در شبکه جهانی اینترنت به جستجو بپردازد و به کتابخانه بسیار عظیمی از انواع اطلاعات دسترسی پیدا کند.

شیوه های مدرن آموزش الکترونیکی تا سال 1996 میلادی هنوز به کار گرفته نمی شد.

تا آن زمان، عناوینی چون" آموزش از طریق اینترنت" و سپس "آموزش از طریق وب" بسیار متداول بودند.

اما این واقعیت که بسیاری از شرکتها و مؤسسات حاضر نبودند اطلاعات داخلی و منابع آموزشی خود را بر روی شبکه ای قرار دهند که امکان دسترسی همگان بدان وجود دارد؛ منجر به ایجاد شبکه های داخلی توسط آنها شد که اینترانت نامیده می شوند.

اینترانت چیزی نیست جز یک شبکه خصوصی کامپیوتری که از همان پروتکل های اینترنت استفاده می کند و با استفاده از مرورگرهای وب می توان از اطلاعات موجود در آن استفاده کرد.

چون اطلاعات در هر دو نوع شبکه های اینترنت و اینترانت از طریق صفحات وب ارائه می شوند، امروزه بیشتر به جای عبارت "آموزش از طریق اینترنت"، از اصطلاح "آموزش از طریق وب" استفاده می شود.

تکنولوژی موبایل از سال 2000 میلادی استفاده از وسایل ارتباطی موبایل یا بی سیم از طریق تلفن های همراه و دستگاه های پی دی ای در امور تجاری و اداری بسیار متداول شده است.

امروزه توجه زیادی معطوف به استفاده از این وسایل در امر آموزش شده است که از آن با عنوان "آموزش موبایلی" نیز یاد می شود.

اینکه میزان موفقیت این نوع جدید آموزش الکترونیکی تا چه حد می تواند باشد، امری است که باید در سالهای آینده بدان پاسخ داد.

خصوصیات منحصر به فرد آموزش الکترونیکی بر خلاف سایر شیوه های آموزش از راه دور، آموزش الکترونیکی تجربه منحصر به فرد استفاده همزمان از سه شیوه سنتی آموزش یعنی دیداری، شنیداری و متنی را فراهم می کند.

آموزش به روش همیاری و آموزش الکترونیک براساس تئوری های آموزش گروهی (شیوه همیاری)، تعامل انسانی نقش اساسی در امر آموزش دارد.

بنابراین هنگام طراحی دوره های آموزش الکترونیکی می بایست به این امر توجه داشت که دانشجویان در این روش به تنهایی و دور از یکدیگر به تحصیل می پردازند.

این نقیصه تاحدود زیادی با پیشرفت تکنیکهای ارتباطی الکترونیکی از قبیل اتاق های چت، ارتباط ای میلی بین دانشجویان، تله کنفرانس و امثال آن کمرنگ تر شده است؛ اما به هرحال، مخالفان آموزش الکترونیکی همچنان معتقدند که ارتباط مستقیم و چهره به چهره بین استاد و دانشجو و دانشجویان با یکدیگر که در کلاس های درس سنتی وجود دارد، هیچگاه توسط کامپیوتر و تکنیک های نوین ارتباطی قابل جایگزینی نخواهد بود.

انواع مختلف آموزش الکترونیکی همان گونه که گفته شد، آموزش الکترونیکی یا آموزش مبتنی بر تکنولوژی انواع مختلفی دارد که شاید مهمترین آنها امروزه آموزش با استفاده از لوح های فشرده و آموزش از طریق وب باشد.

در اینجا به مقایسه کلی این دو شیوه می پردازیم: مزایا و معایب آموزش با استفاده از لوح های فشرده (سی دی رام) الف- مزایای آموزش با استفاده از لوح های فشرده درمقایسه با روش های سنتی آموزش، مزایای استفاده