اولین قسمت اداری مخابرات که هر شخص حقیقی یا حقوقی برای پیوستن به مشترکین مخابرات با آن روبرو می شود امور مشترکین و واحد واگذاری خطوط میباشد.واگذاری خطوط یکی از مهمترین واحدهای هر مرکز تلفن می باشد که در ارائه خدمات به مشترکین و ارائه اطلاعات دقیق آماری و کابلی در جهت توسعه تلفن شهری به واحدها و ادارات مرتبط نقش مهمی را ایفا میکند.واگذاری خطوط در واقع تعیین کننده وجود یا عدم وجود امکانات فنی و تسهیل کننده کسب این امکانات توسط متقاضی تلفن است که پرسنل کوشای این واحد با آگاهیهای لازم مشخصات کابلی و کافویی درخواستهای متقاضیان اعم از فیش یا فرم بررسی را بر روی نقشه ها بررسی می نماید،تا پس از معین شدن محدوده پست و کافویی آن از طریق واحد نوسازی و نگهدار شبکه کابل سیم کشی و تغییر مکان در اسرع وقت و از کوتاهترین مسیر ممکن انجام و ارتباط تلفنی متقاضی برقرار شود.واگذاری خطوط علاوه بر فعالیتهای فوق،کنترل سالیانه کافوها،پلاکبرداری،کابل برگردان و ….
را عهده دار می باشد.
گردش کار دائری فیش تلفن
1- واحد مشترکین و متقاضیات کارت سیم کشی (فیش)واگذار شده را به واگذاری خطوط ارسال میدارد.
2- واگذاری خطوط کارت های سیم کشی (فیش ها) رابراساس ردیف ودیعه در دفتر و دایع ثبت و مشخصات متقاضی را از نظر آدرس او درصورت نیاز بازدید از محل و از روی نقشه های موجود پست و کافو آنها را مشخص و بر روی کارت سیم کشی ثبت می نماید.
3- واگذاری خطوط درصورت عدم امکانات فنی مشخصات فنی و فیش را از روی سیم کشی در دفتر حق تقدم ثبت و در صورت رسیدن به حد نصاب در خواست طرح تقویت نموده و کارت سیم کشی را بعد از توضیح در دفتر و دیعه و با رعایت الویت بایگانی می کند.
4- واگذاری خطوط درصورت وجود امکانات فنی از اطلاعات موجود در کارتهای لیست رانژه تعیین بوخت و خط نموده و شماره فیش را در قسمت آبونه و مرکزی لیست رزرو* می نماید
5- واگذاری خطوط پس از تکمیل مشخصات (کافو – بوخت و خط)در کارت سیم کشی آنرا جهت نگهداری و نوسازی شبکه کابل ارسال می دارد.
6- نگهداری و نوسازی شبکه کابلی با همکاری ناظر شبکه و پیمانکار محل مورد نظر را با رعایت اولویت و حق تقدم سیم کشی سپس کارت را تکمیل و آنرا به واگذاری عودت میدهد
7- واگذاری خطوط پس از بررسی لازم کارت سیم کشی را جهت تعیین شماره (از طریق دبیرخانه)به رئیس مرکز ارسال می دارد.
8-رئیس مرکز پس از تعیین شماره ، کارت سیم کشی را به واحد گذاری خطوط می فرستد.
9-واگذاری خطوط مشخصات کارت سیم کشی را در روی کارتهای شبکه وMDF ثبت می کند.
10- واگذاری خطوط با مراجعه به لیستهای رانژه شماره تلفن تعیین شده را جایگزین شماره و دیعه نموده و مشخصات فنی (بوخت و خط)را بر روی کارتها** درج می کند.
11- واگذاری خطوط قسمت دایری فرم سیم بندی را در دو نسخه تکمیل و یک نسخه از آنرا به همراه کارت ام،دی،اف به سالن دستگاه امتحان و کارت سیم کشی را بعد از تکمیل نمودن دفتر و دیعه و نوشتن شماره تلفن خط کابلی و تاریخ دایری به واحد مشترکین و متقاضیان و نسخه دوم فرم سیم بندی و کارت شبکه را بایگانی می کند.
12- سالن دستگاه پس از انجام اقدامات لازم و برقراری ارتباط فرم سیم بندی را تکمیل و آنرا جهت صدور فرم دائری به دبیرخانه مرکز ارسال می دارد.
* در صورتیکه فیش تلفن همگانی باشد پس از رزرو خط فرم سیم کشی جهت عقد قرارداد به واحد مشترکین و متقاضیان ارسال و مراحل 4 به بعد تکرار می شود.
** در زیر نمونه ای از کارتهای مربوط به اطلاعات فنی مشترکین نشان داده شده است.
گردش کار تغییر نام و مکان – مکان *
1- واحد مشترکین و متقاضیان فرم بررسی امکانات را تکمیل کرده و به واگذاری خطوط ارسال می دارد.
2- واگذاری خطوط از روی نقشه های موجود امکانات را بررسی و تعیین پست و کافو نموده نتیجه را روی فرم بررسی امکانات منعکس می نماید.
3- واگذاری خطوط در صورت عدم امکانات فنی پاسخ را دردفتر حق تقدم ثبت و برروی فرم بررسی امکانات مشخصات فنی(پست،اتصال،کافوو…)را ثبت و تا زمان ایجاد امکانات (حداکثر یکسال)جهت نگهداری به واحد مشترکین و متقاضیان ارسال می نماید.
4- واگذاری خطوط در صورت وجود امکانات فنی (براساس اطلاعات موجود درنقشه و کارتهای لیست رانژه)درلیست رانژه رزرو خط کرده و اطلاعات فنی را پس از انعکاس روی فرم بررسی امکانات به واحد مشترکین و متقاضیان می فرستد.
5- واحد مشترکین و متقاضیان پس از هماهنگی با مشترکین و خریدار و اقدامات لازم فرم سیم کشی را در دو نسخه تکمیل و یک نسخه آنرا به همراه فرم بررسی امکانات به واگذاری خطوط ارسال میدارد.
واحد مشترکین و متقاضیان پس از هماهنگی با مشترکین و خریدار و اقدامات لازم فرم سیم کشی را در دو نسخه تکمیل و یک نسخه آنرا به همراه فرم بررسی امکانات به واگذاری خطوط ارسال میدارد.
واگذاری خطوط پس از بررسی لازم و درج مشخصات فنی جدید و قدیم بر روی فرم سیم کشی آنرا جهت انجام سیم کشی به نگهداری و نوسازی شبکه کابل می فرستد.
7-نگهداری و نوسازی شبکه کابل بر اساس مشخصات کابلی اعلام شده سیم کشی را انجام و فرم سیم کشی را تکمیل و به واگذاری خطوط ارسال می دارد.
8-واگذاری خطوط مشخصات مشترک جدید و تاریخ و علل تغییرات را درکارتهای شبکه و لیست رانژه اصلاح می کند.
9-واگذاری خطوط فرم سیم بندی را در دو نسخه تنظیم یک نسخه آنرا بایگانی و نسخه دیگر را به سالن دستگاه امتحان و فرمهای سیم کشی و بررسی امکانات را به واحد مشترکین و متقاضیان ارسال می دارد.
*در تغییر مکان فقط آدرس مشترک تغییر پیدا می کند.
**در صورت فراهم شدن امکانات واگذاری خطوط مرکز موظف است فرمهای منفی مربوطه را با رعایت حق تقدم از واحد مشترکین و متقاضیان درخواست نموده تا بعد از بررسی مجدد و رزرو لیست به مدت یکماه امکانات در رزرو متقاضی (ضمن اطلاع به وی)می ماند و درصورت عدم مراجعه به موقع امکانات نوبت بعدی قرار می گیرد.
گردش کار تعویض شماره واحد مشترکین و متقاضیان فرم تعویض شماره تنظیم شده را به واگذاری خطوط می فرستد واحد واگذاری خطوط کارت شبکه را از محل خود خارج و اقدام به صدور کارت جدیدی شبکه و MDF می نماید(مشخصات شماره تلفن جدید را در کارتها ثبت وشماره تلفن قدیم ، علت و تاریخ تعویض آن را درپشت کارتها یادداشت می کند) واگذاری خطوط در لیست ها ، رانژه جدید را بجای شماره قدیم مینویسد و سپس اقدام به صدور فرم سیم بندی* در دو نسخه می کند(یک نسخه از فرم سیم بندی و کارت ام،دی،اف را به سالن دستگاه امتحان و نسخه دیگر را بهمراه کارت بایگانی می نماید) * در صورتیکه مشترک بخواهد شماره اش در 118 ثبت نشود در زیر فرم سیمبندی باید قیدگردد.
کابل برگردان داخلی* 1-اداره کل طرح و مهندسی نقشه های مربوط به برگردان را تهیه و به واگذاری خطوط مرکز مربوطه می فرستد.
2- واحد واگذاری خطوط نقشه های دریافتی رابا نقشه های قبلی جهت کنترل تعداد زوج کار کن ، رزرو و TOTهر کابل و تعداد مرکزی هر کافو با هم تطبیق می دهد.
3-واحد واگذاری خطوط فهرستی ازتغییرات که دربرگردان باید لحاظ گردد را تهیه می نماید.
واحد واگذاری خطوط سپس کارتهای مشترکین را که در محدوده کابل برگردان هستند از روی لیستهای رانژه قدیمی شناسائی و از فایل خارج می نماید.
مسئول واگذاری خطوط،خطوط کابلی را مطابق فهرست تغییرات استخراج شده با رعایت اصل آرایش کافو تغییر می دهد واحدگذاری خطوط برای کافوهای تغییر یافته لیستهای رانژه جدید ایجاد یا آنها را تغییر می دهد.
واحدواگذاری خطوط برای هریک از شماره ها از روی لیست جدید رانژه کارت صادر می نماید (یا اطلاعات قدیمی را پاک کرده اطلاعات جدید را مینویسند) واحد واگذاری خطوط براساس تغییرات جدید فرم سیم بندی را که در آن به ترتیب شماره های تغییر یافته را در بردارد در سه نسخه تنظیم:یک نسخه را نزد خود بایگانی،یک نسخه رابه نگهداری و نوسازی شبکه جهت انجام سیم کشی و نسخه دیگر را به MDF جهت بستن رانژه های جدید ارسال می نماید.
* هر نوع تغییر در مرکز کافویی و تعویض بوخت تعدادی از شماره تلفنهای منصوبه یک مرکز که به دلایل فنی و یا توسعه شبکه ایجاد شود کابل برگردان داخلی تعریف می شود.
در ادامه به عنوان نمونه گردش کار کابل برگردان داخلی رسم شده است.
فصل دوم سالن دستگاه امتحان مقدمه سیستم سوئیچ دیجیتال 61NEAX- توسط شرکت NEC طراحی وساخته شده است.این سیستم دارای سخت افزار و نرم افزار Modular میباشد،بدین معناکه وظایف سیستم بین اجزاء مختلف سخت افزاری و نرم افزاری تقسیم شده است.هر جزء عملیاتی یا به عبارتی دیگر هر ماژول در مرکز مسئول انجام یک سری وظائف خاص می باشد و با اجزاء دیگر در صورت نیاز تبادل اطلاعات میکند هرگاه مشکلی در یک جزء عملیاتی رخ دهد،آنگاه بخش نظارت و نگهداری مرکز (پرسنل نگهداری و یا نرم افزارنگهداری اتوماتیک مرکز)براحتی می تواند با توجه به وظائف مختل شده منشاء اختلال را شناسائی کند و آن قسمت را از سرویس خارج نماید تا اختلال آن قسمت اثر منفی روی اجزاء عملیاتی دیگر نگذارد.
همچنین در زمانی که نیاز به توسعه مرکز باشد،ساختار هاژولار مرکز سبب میشود که این توسعه براحتی،با افزودن ماژول و یا ماژولهای مورد نیاز نرم افزاری و سخت افزاری مرتبط با آن توسعه به سیستم،انجام پذیرد.
نکته دیگر اینست که طراحی این سیستم به شکلهای مختلف امکان پذیر است و به صورتهای مختلف این سیستم می تواند درشبکه بکار گرفته شود.
در ادامه به بررسی اجمالی انواع کابردهای این سیستم می پردازیم.
انواع مراکز سالن دستگاه مراکز سالن دستگاه از لحاظ سیگنال به دو دسته تقسیم می شوند:آنالوگ و دیجیتال مراکز آنالوگ: صرفاً بصورت کلید عمل کرده و سیگنالهای پیوسته آنالوگ را بدون هیچ دخل و تصرفی انتقال می دهند،دراین نوع انتقال نرخ مکالمات از طریق نصب کننده کنترهای پالس شمار قابل محاسبه می باشد.
شکل شماره 1 مراکز دیجیتال : این مراکز سیگنال را به صورت آنالوگ دریافت و به دیجیتال تبدیل نموده و پس از پردازشهای خاص آنرا بصورت آنالوگ انتقال می دهند.
شکل شماره 2 از جمله فرقهای اساسی مراکز آنالوگ و دیجیتال در اینست که در مرکز آنالوگ پردازش خاصی از قبیل سرویس های ویژه،ریز مکالمات،پیامهای خاص و … برروی مکالمات نمی توان انجام داد ولی در مراکز دیجیتال این امکانات میسر میباشد.
لازم به ذکر است که درگزارش ارائه شده به دلیل اهمیت و موارد استفاده بیشتر به بحث در مورد مراکز دیجیتال اکتفا شده است.
مراکز دیجیتال از لحاظ چگونگی کنترل و کارکرد و هماهنگی اجزاء به دو دسته تقسیم می شوند .
1)سیستمهای کنترل مرکزی:در این نوع سیستم هماهنگی اجزاء مرکز از قبیل Framمشترکین،ترانکها،مدارات سوئیچ،…..
توسط یک قسمت هماهنگ کننده مجزا برقرار می شود.
2)سیستمهای کنترل ماژولار:در این نوع سیستم هر جزء از مرکز برای خود دارای یک قسمت هماهنگ کننده می باشد که به توضیح تفصیلی درباره این سیستم میپردازیم.
در هر سالن دستگاه امتحان دیجیتال از نوع ماژولار تعدادی جعبه با نام مصطلح فرم (Fram) قرار دارد که هر فرم دارای 14 ماژول مشترکین و دو ماژول کنترل می باشد (Loc) لازم به ذکر است که به هر جعبه که دارای تعدادی جزء یکسان باشد ماژول گفته می شود.و هر ماژول دارای 32 کارت مخصوص مشترکین میباشد.
کاربردهای مختلف سیستم ماژولار در شبکه Locallswitch(Ls) : در این ساختار مرکز NEAX می تواند به مشترکین تلفنی اعم از آنالوگ،در شکلهای معمولی یا پی درپی و همچنین به مشترکین دیجیتال ISDN در شکل BASIC RATE (با دو کانال مکالمه و یک کانال سیگنالیگ)ویا در شکل PREMARY RATE(باسی کانال مکالمه و یک کانال سیگنالینگ)سرویس میدهد.در جوار مشترکین،این مرکز از طریق کانالهای ترانک با مراکز دیگر نیز میتواند ارتباط برقرار نماید.
TOLL SWITCH (TS):این نوع مرکز ،برای ایجاد ارتباط بین مراکزیک شهر با مراکز موجود در سایر شهرها و همچنین برای ایجاد ارتباط بین مراکز داخل یک شهر می تواند بکار رود.
TOLL AND LOCALL SWITCH(TLS): مرکزی است که هم به مشترکین دیجیتال و آنالوگ سرویس می دهد و هم به عنوان واسطه ترانزیتی بین مراکز محلی و مراکز شهرهای دیگر عمل می نماید.
MOBILE SERVICE CENTER(MSC) : جهت برقراری ارتباط بین تلفن های سیار می توان از مرکز61 NEAX نوع MSC استفاده نمود.
PERSONAL HANDY PHONE system (PHS) :این نوع مراکز نیز به تلفنهای سیار سرویس می دهند،تنها فرقشان با مراکز MSC در این است که تلفنهای از نوع PHS در سرعتهای پایین می توانند بکار روند (مثلاً جهت عابرین پیاده)ولی تلفنهای سیاری که از مراکز MSC سرویس می گیرند در سرعتهای بالا نیز می توانند مورد استفاده قرار گیرند.
International switch (INTS) : برای