تاریخچه دیسکها و BLU-RAY
ازاواسط دهه 90 ، با ظهوریک تکنولوژی جدید، صوت وتصویر دیجیتال به خانه های سراسر جهان پا گذاشت ،هنگامی که دیسکهای فشرده (cd)و dvdها به بازار آمدند چه بلایی بر سر صنعت فیلمهای VHS که در آن زمان حرف اول را می زدند آوردند.آن موقع سی دی ها و دی وی دی ها دارای مزایایی مانند کوچک بودن , زیاد بودن ظرفیت پذیرش اطلاعات به نسبت اندازه خود و قیمت ارزانتر بودند و به سرعت توانستند جای خود را در بین مشتریان پیدا کنند.
محبوبیت آنها بسیار بالا بود و اغلب اطلاعات بوسیله آنها انتقال پیدا می کرد.
البته این دیسکها معایبی مانند ظرفیت کم , آسیب پذیری زیاد و پایین بودن کیفیت اطلاعات را داشتند .
هر سی دی حدود 700 مگابایت اطلاعات در خود جای می دهد.
این تکنولوژی ، همانا ظهور پدیده نوپای رسانه CD های دیجیتال و پس از آن DVD بودکه تحولی عظیم در صنعت چند رسانه ای و صوت و تصویر ایجاد کرد.
اکنون و در حال حاضر با پیدایش دیسک های Blu-ray یا به اختصار BD ها، این صنعت درآستانه تحولی دیگر قرار دارد.
BD ها با توانایی بالایی که در ذخیره اطلاعات دارند، می توانند حجم بالایی از صدا و تصویر دیجیتال ، با کیفیت بالا و همچنین عکس و سایر اطلاعات را ضبط و پخش کنند.
نام این تکنولوژی (Blu-ray) بر گرفته از Blue بخاطر رنگ آبی لیزری که در آن مورد استفاده قرار می گیرد، و ray به معنای پرتو ( پرتو لیزر) می باشد.
دلیل حذف e پایانی در کلمه blue این است که طبق نظر تولید کنندگان آن ، یک لغت عادی و روزمره نمی تواند یک علامت تجاری باشد.
 
 Blu-Ray?
Blu rayنام فرمت جدید نسل بعدی دیسک های DVD می باشد که توسط گروه BDA blu ray disk Association که زیر نظر دو شرکت بزرگ Sony و Philips فعالیت می کند ایجاد شده است.
در سال 2002 ، دو شرکت سونی و فیلیپس بعد از مدتها همکاری در ساخت دیسکهای نوری ، تکنولوژی جدید که بر اساس اساس پرتوهای لیزر آبی کار می کند ، Blu-Ray و HD-DVD نامگذاری شده است.
لیزر آبی : تکنولوژی جدیدی برای نسل آینده Home Video هستش که در سال 2003 توسط شرکتSONY اختراع شد.عملکرد Blu-Ray نسبت به DVD دقیقا مثل نسبت DVD به CD است، یعنی همانطور که در CD آمدند و Track ها رو باریکتر کردند که حجم از 700MB به 4700MB افزایش پیدا کند، در DVD هم دوبارهTrack ها رو باریکتر کردند و حجم را از حدود 4.5GB به 25GB رساندند.
البته اینکار براحتی تبدیل CD به .DVD نبود.
چون در این دو لیزری برای خواندن Track ها استفاده می شد، از نوع قرمز با طول موج 780nm و 650nm بود.
این لیزر به اندازه کافی باریک نبود که بتواند Track های فوق العاده باریک این Media جدید رو بخواند...
در نتیجه آمدن لیزر جدیدی با نور آبی ساختند که چون طول موج آبی از قرمز کمتر است طول موج لیزر آبی به 405nm کاهش پیدا کرد و این مشکل حل شد.منفعت استفاده از لیزر آبی 405 نانومتری نسبت به لیزر قرمز 650 نانومتری، کوتاهتر بودن طول موج آن است که باعث میشود در یک نقطه خاص دقت بیشتر به عمل بیاورد.
به همین دلیل میتوان اطلاعات را بهتر فشرده کرد و در مکان کوچکتری ذخیره نمود.
در نتیجه امکان جای دادن اطلاعات بیشتری در یک DVD یا CDبا همان سایز قبلی وجود دارد.
مسئله اخیر و تغیر روزنه عددی 0.85آن چیزی است که باعث شده ظرفیت این دیسکها تا 25G یا 50GB بالا رود.
 
Blu-Ray هم مثل DVD میتواند Dual-Layer باشد در نتیجه Blu-Ray های Dual Layer که قرار است به عنوان Media استاندارد فیلمهای مختلف باشد از 50GB فضا برخوردار است.
لازم بذکر است شرکت معروف TDK جدیداً تکنولوژی ای را معرفی کرد که تعداد لایه ها رو به ۶ عدد و حجم هر لایه رو 33GB افزایش دادند، در نتیجه Blu-Ray با حجم 200GB تولید کردند و البته این Blu-Ray در تمامی دستگاه های دارای BD-ROM قابل پخش است.
یکی از بزگترین اشکالات Blu-Ray پشتیبانی نکردن از CD و DVD بود.
یعنی یک Blu-Ray Player قادر نبود که CD یا DVD شما را هم پخش کند و این واقعا داد همه را در آورده بود. (البته این برای ۲ سال قبل است که هنوز هیچ دستگاهی درنیامده بود، Sony برای رفع این مشکل آمد یک Optic جدید طراحی کرد که Dual Lens بود و میتوانست هر دو لیزر را تولید کند.
قرمز برای CD و DVD و آبی برای bluray همچنین از یک Protector یا قطر 0.8mm در لنزاستفاده شده که از آسیب رسیدن به خود لنز جلوگیری میکند.
یک دستگاه Blu-Ray Player در حال حاضر1000$قیمت دارد که 550$ آن پول لنزش است.
 Blu-Ray هم مثل DVD میتواند Dual-Layer باشد در نتیجه Blu-Ray های Dual Layer که قرار است به عنوان Media استاندارد فیلمهای مختلف باشد از 50GB فضا برخوردار است.
لازم بذکر است شرکت معروف TDK جدیداً تکنولوژی ای را معرفی کرد که تعداد لایه ها رو به ۶ عدد و حجم هر لایه رو 33GB افزایش دادند، در نتیجه Blu-Ray با حجم 200GB تولید کردند و البته این Blu-Ray در تمامی دستگاه های دارای BD-ROM قابل پخش است.
یک دستگاه Blu-Ray Player در حال حاضر1000$قیمت دارد که 550$ آن پول لنزش است.
مشکل دیگر Blu-Ray نگهداری از خود دیسک بود، همانطور که DVD بخاطر ظریفتر بودنش نسبت به CD همانقدر هم آسیب پذیر تر است، Blu-Ray هم همانقدر نسبت به DVD آسیب پذیر تر است، که این عملا نگهداری کامل دیسک رو غیر ممکن میکند ، اینطور که میگفتند کشیدن یکبار دستمال کاغذی روی Blu-Ray مساوی نابود شدن آن برای همیشه بود شرکت Sony راه حلی که برای این قضیه داد، استفاده از کیس برای دیسکها بود، یعنی کاری که برای MD و UMD کردند که این طور است :ولی زیاد مورد توجه بقیه قرار نگرفت و هیچکس قولی نداد که Player اش رو بصورتی بسازد که این نوع Blu-Ray رو هم ساپورت کند .به هر حال Sony دست از این روش برداشت و در عوض TDK تکنولوژی جدید از DURABIS رو ارائه داد که در واقع یه لایه پلیمری بود که روی دیسک رو کاملا می پوشاند و دیسک را محافظت میکند.چیزی که در Blu-Ray استفاده میشود DURABIS 2 است درحال حاضرDURABIS 1 در DVD استفاده میشود ولی برای Blu-Ray جوابگو نبود.
در ضمن HD-DVD که رقیب Blu-Ray است همچنان از DURABIS 1 استفاده میکند.
Blu-Ray از فرمت تصویری DVD یعنی Mpeg2 پشتیبانی میکند، ولی همانند HD-DVD فرمت اصلی خودش Mpeg4/H.264 Codec است که توسط Apple اختراع شده و در HD-DVD هم استفاده میشود.
یک Blu-Ray معمولی (Single Layer - 25GB) میتواند تا ۲ ساعت فیلم را با این فرمت در خودش جای بدهد .وBitrate آن چیزی حدود 36Mb/s است.
رزولیشن فیلم میتواند از 480i تا 1080p متغیر باشد و حتی چند رزولوشن موجود باشد تا هرکدام را بخواهید انتخاب کنید.
و همانطور که اشاره شد بهترین شیوه دیدن Blu-Ray استفاده از رابط HDMI است.فرمت های صدا هم عبارتند از: Dolby Digital - DTS - Dolby TrueHD Blu-Ray هم مثل DVD از Region Code استفاده میکنه منتها این بار فقط ۳ عدد!
A / B / C یک تحول خیلی خیلی بزرگ هم در مورد Menu ها است!
در کد menu ها از کدهای JAVA استفاده میشود که مسلما خیلی جذابتر می کند.
DVD های یک لایه که حدود دوساعت فیلم با کیفیت استاندارد و مقداری قسمت های جانبی فیلم (نظیر زیرنویس وزبان های مختلف پخش ) می باشد.
اما یک فیلم با کیفیت بسیار بالا ، 5 برابر حجیم تر از حالت اول است ، بنابراین به یک دیسک با ظرفیتی 5 برابربیشتر نیاز دارد.
ضمن اینکه به دلیل حرکت تولید کننده های تلویزیونی و استودیو های فیلم سازی به سمت فیلم ها و برنامه هایی با کیفیت و وضوح بالاتر، استفاده کنندگان نیاز به سیستمی با توانایی ذخیره سازی بیشتری دارند.
در حقیقت با این رویکرد و تکیه براین چشم انداز، BD ها نسل بعدی دیسک های ویدئویی دیجیتال هستند که می توانند حجم بالایی از صدا وتصویر ر دیجیتال با کیفیت بالا و همچنین میزان چشمگیری عکس و اطلاعات را در خود ذخیره کنند.
هدف از ساخت این نوع فرمت بالا بردن ظرفیت ذخیره اطلاعات وبدست آوردن توانایی ذخیره اطلاعات تصویری با کیفیت بسیار عالی (HD) بر روی لوحها بود.ظرفیت دیسکهای یک لایه 25 گیگابایت می باشد و می توان4 ساعت تصاویر با کیفیت بسیار بالا و 13 ساعت تصاویر تلویزیونی با کیفیت عادی را بر روی آنها ذخیره کرد.همچنین لوحهای دو لایه قابلیت پذیرش 50 گیگابایت اطلاعات را دارند،که این مقدار حافظه تقریباً برای 8 ساعت فیلم HD کافی می باشد .
اولین بخش از فرمت Blu-ray استاندارد شده از نوع دیسکهای خواندنی و نوشتنی است که اولین آنها به نام فرمت BD-RE و تک لایه با ظرفیت 23، 25، 27 گیگابایت و دو لایه با ظرفیت 50 گیگابایت را داراست .
با توجه به افزایش میزان استفاده از HDTV تقاضای مشتریان برای لوحهایی که بتواند اطلاعات تصویری با کیفیت بالارانگه داری کنند افزایش یافته است.
از طرفی این لوحها می توانند این اطلاعات را بدون هر گونه افت کیفیت در خود ذخیره کنند.پس همانطوری که می بینید فراگیر شدن استفاده از تلویز یونهای دیجیتال می تواند در موفقیت فروش این دیسکها در بازار تاثیر مستقیم داشته باشد.
البته این دیسکها می توانند برای انتقال اطلا عات به کامپیوتر های شخصی هم کاربرد زیادی داشته باشند.
در BD ها، مرحله قالب ریزی تزریقی، تنها بر روی یک دیسک 1.1 میلیمتری انجام می گیرد که این باعث کاهش هزینه تولید می شود، ضمن اینکه این هزینه صرفه جویی شده، صرف ایجاد یک پوشش محافظ بر روی دیسک می شود، بنابر این قیمت نهایی یک BD احتمالا نه تنها بیشتر از یک DVD معمولی نیست، بلکه همانطور که عرض شد، در صورت تولید انبوه و رواج گسترده، حتی کمتر هم خواهد بود.
ضمنا BD ها دارای سرعت بالاتری در انتقال اطلاعات (36MBps) (مگا بایت بر ثانیه) نسبت به DVDهای امروزی هستند(10MBpS) .
به عبارتی یک دیسک Blu-ray می تواند25GB اطلاعات را در مدت 1.5 ساعت ذخیره کند.بلو-ری گسترده ترین شبکه حمایت از طرف صنایع را نسبت به تمام فرمت های دیسک که تا کنون عرضه شده است را داراست.
بیش از 170 شرکت الکترونیکی معتبر دنیا از قبیل: Apple ، Dell ، Hitachi ، Hewlett-Packard ، JVC ، LG ، Mitsubishi ، Panasonic ، Pioneer ، Philips ، Samsung ، Sharp ، Sony ، TDK and Thomson از این فرمت حمایت میکنند.
شرکت Sony از این فناوری در کنسول Play Station 3 نیز استفاده می کند.
هفت استودیو از هشت استودیو مهم فیلم سازی نیز عناوینی را برای Blu-ray اعلام کرده اند.
این استودیوها شامل Warner، Paramount، Fox، Disney، Sony، MGM Lionsgate میشوند.
BD ها چه وقت در دسترس عموم قرار می گیرند؟
نمونه های اولیه دستگاه های پخش و ضبط کننده BD مدتی است که در ژاپن به دلیل دسترسی بیشتر مردم این کشور به HDTV به بازار عرضه شده است و در خارج از ژاپن، هرگاه دستگاه ها و سیستم های تلویزیونی مجهز به وسایل لازم جهت استفاده از BD ها به بازار آمده و فیلم ها برنامه های بیشتری با کیفیت بالا تولید شود، قطعا بطور گسترده قابل دسترسی خواهند بود.ضمن اینکه این فرمت از قبل برای استفاده هایی چون ضبط برنامه در خانه، ضبط به صورت حرفه ای و ذخیره اطلاعات عرضه شده است.
عامل مهم دیگر، قیمت است، مشکلی که همواره گریبانگیر اغلب تکنولوژی های جدید می شود.
در اینجا نیز به احتمال زیاد، تجهیزات BD در ابتدا بسیار گران خواهد بود.
در سال 2003 شرکت SONY اولین دستگاه BD Recorder خود را با قیمتی حدود 3000 دلار در ژاپن عرضه کرد که انتظار می رود با گسترش پیدا کردن استفاده از این فرمت، قیمت آن کاهش یابد.
خود BD ها هم ممکن است در ابتدا از DVD های کنونی گرانتر باشند، اما به عقیده تولید کنندگان آن، با بالا رفتن تولید وافزایش تقاضا، قیمت BD ممکن است تا حدود 10 درصد قیمت DVD های کنونی کاهش یابد.
قابل ذکر است که حتی هنگامی که این تکنولوژی جدید کم کم جای DVD ها را بگیرد، استفاده کنندگان مجبور نیستندDVD هایشان را دور بیندازند، اما باید به فکر تهیه یک دستگاه جدید هم در کنار DVD خود باشند.
ضمن اینکه این صنعت در نظر دارد دستگاه هایی با قابلیت سازگاری با فرمت های گذشته را نیز عرضه کند که هر دو نوع لیزر آبی و قرمز را دارا هستند و می توانند CD و DVD های کنونی را همانند BD ها پخش کنند.
مزایای دیسکهای Blu-Ray یکی از تفاوتهای بزرگ بین تکنولوزی Blu-Ray با دیگر فناوریها در ضخامت لایه پلاستیکی است