وب2 نه نسخه جدیدی از وب، بلکه رویکردی نوین به کاربرد آن با استفاده از ابزار، تکنیکها و فناوریهای نوین ارائه شده در آن است.
میتوان از اینترنت و وب به عنوان یک بستر برای ارتباط، تعامل و ارائه خدمات استفاده کرد.
مشخصه های آن عبارتند از:
1.
وب مردمیتر
2.
سازوکار خودترمیمی محتوای وب
3.
جهش در معنای آموزش
4.
پویایی دادهها
5.
مفهومی به نام سرویس
6.
پولسازی
7.
حرکت در فضای سه بعدی
میتوان به با افزودن RSS و Ajax به محصولات نرمافزاری، آنها را به جنبههای تکنیکی وب2 مجهز کرد.
پدیدههایی هستند که چنان نرم و آهسته وارد کار، حرفه، فعالیت و نهایتاً زندگی آدمیان میشوند که کسی متوجه ورودشان نمیشود.
به خاطر داریم که به محض رسیدن اینترنت پرسرعت به کامپیوترهایمان، وسوسه عضویت در یکی از شبکههای تبادل فایل نظیر به نظیر(مانند مورفیوس یا نپستر) هم به سراغمان آمد.
اما نمیدانیم که با این کار، عملاً از یکی از ثمرات مهم وب2 بهره میبریم.
شاید آنچنان دقیق به خاطر نداشته باشیم که از چه زمانی، اما میدانیم که اکنون، وقتی عکسهایمان را از دوربین دیجیتالی به کامپیوتر شخصی منتقل میکنیم، آنهایی که دوستداریم در تماشایشان با دیگران شریک شویم را روی یکی از سایتهای به اشتراکگذاری عکس میگذاریم و حتی بعضی از ما که ذوق بیشتری دارند، فتوبلاگی هم برای خود راه انداختهاند.
حتی دیگر جستجو در گوگل، به کاری روزمره تبدیل شدهاست.
وب سایت داشتن سازمانها، تشکلها، نشریات و بقیه موضوعی لازم و نهچندان مهم تلقی میشود و سفارش یا خرید اینترنتی با همه مشکلاتش، کسی را ذوقزده نمیکند.مفهوم وب 2 را میتوان از همین قبیل امور به شمار آورد.
مفهوم وب2 در یک نشست هماندیشی بین O’Reilly و MedialiveInternationl زاییده شد.
دراین جلسه Dale Dougherty، یکی از پیشگامان وب و معاون موسسه O’Reilly، خاطر نشان کرد که نه تنها نمیتوان وب را سقوط کرده و شکست خورده دانست، بلکه با توجه بهانواع کاربردهای جذاب و جدید و سایتهایی که تعداد آنها همه روزه و با سرعتی عجیب افزایش مییابد، وب از هر وقت دیگری مهمتر شدهاست.
چکیده
وب2 مفهومی است که بر اساس آن تعامل با محتوای وب به مثابه تعامل با محتوای موجود در کامپیوترهای شخصی است.
دنیایی که در آن هر کنشی، چون کلیک بر هر دکمه و پیوندی، واکنشی آنی و بلادرنگ خواهد داشت، به طوری که کاربر احساس میکند در حال استفاده از یک نرمافزار نصب شده برسیستم خود است.
وب2 مجموعهای از رویکردهای جدید در فضای اینترنت به سمت مدلهای توسعه باز، انعطافپذیر و مشارکتجو برای سیستمهای تولید محتوا است که می تواند به کاهش هزینههای تولید و پردازش اطلاعات، افزایش آگاهی عمومی و افزایش کارایی سیستمها منجر شود.
وب2 هم دارای جنبههای فنی و هم دارای جنبههای اجتماعی و فرهنگی است.
موضوعاتی همچون مدلهای جدید کار و حضور در وب، مشارکت بیشتر کاربران در تولید محتوا، شفافیت بیشتر در گردش اطلاعات، سهولت بیشتر در طراحی اینترفیس و قابلیتهای نرمافزار، و تمرکز زدایی از مهمترین جنبههای غیر تکنیکی هستند که در فرآیند تکوین و تحول موج وب2 به مراتب مهمتر و اثرگذارترند.
میتوان به سادگی با افزودن (Really Simple Syndication)RSS و Ajax به محصولات نرمافزاری، آنها را به جنبههای تکنیکی وب2 مجهز کرد.این فناوری باعث میشود برنامههای کاربردی تحت وب رفتاری همانند نرمافزارهای نصب شده روی کامپیوتر از خود نشان دهند.
اهمیت آن هم در این است که اکثر برنامههای کاربردی تحت وب برای اجرا نیاز دارند یک صفحه وب کاربر باز کنند و همین امر معمولاً دلیل کند بودن اجرای این گونه برنامههاست.
اما AJAX ورود اطلاعات و دیتاهای جدید را همزمان با بروزرسانی محتوا در هنگام اجرای برنامه مقدور میسازد.
در دنیای فناوری اطلاعات، مانند دنیای پزشکی، سیاست، علوم و ...
هر از چند گاهی اصطلاحی جدید بر سر زبانها میافتد.
این بار نوبت Web 2.0 است.
وب 2 حرکتی است از سایتهای ثابت وب به سایتهایی که پویایی بیشتری دارند.
Google Map و Flickr دو نمونه بارز از وب 2 هستند.
در محافل IT عموماً از این اصطلاح برای بیان نسل دوم سرویسهایی از وب استفاده میشود که امکان همکاری و مشارکت را برای مردم فراهم ساختهاند.
مفاهیم و فناوریهایی که ظاهراً بر وب2 مؤثر هستند وبلاگها، ویکیها، پادکستها، و RSS ها به شمار میروند.
وب2 عنوانی است که شرکت اورایلی مدیا در سال 2004 به نسل جدیدی از خدمات وبمحور دریافت یا ارایه شده در بستر اینترنت(مانند سایتهای ارتباطات اجتماعی، ویکیها، ابزارهای ارتباطی، ردهبندی مردمی) اطلاق نمود، که تاکیدشان بر همکاری و تسهیم مابین کاربران میباشد.
اورایلی مدیا با همکاری مدیالایو انترنشنال از این اصطلاح برای مجموعهای از کنفرانسها استفاده کرد و از سال 2004 تا کنون متخصصین و بازاریابهای بسیاری از این اصطلاح استفاده کردهاند.
معنای دقیق این اصطلاح هنوز محل مناقشه است و حتی افرادی چون تیم برنز لی معنادار بودن آن را زیر سوال بردهاند.
ولی چه چیزی موجب میشود ما یک برنامهکاربردی یا راهحل را بهعنوان وب1 و دیگری را بهعنوان وب2 در نظر بگیریم؟
پاسخ به این سوال بسیار اهمیت دارد.
چراکه تبِ وب2 آنچنان گسترده شده است که حتی بعضی از شرکتها در حال حاضر از آن بهعنوان یک شعار برای بازاریابی استفاده میکنند.
در حالیکه بسیاری ازاین شرکتها حتی نمیدانند وب2 چیست.
از طرفی پاسخ بهاین سوال بسیار دشوار است.
چون بسیاری ازاین شرکتهای تازهکار که به استفاده مبتذلانه از عبارتهای تبلیغاتی عادت دارند، اصلا وب2 نیستند و در عین حال بعضی از برنامههای کاربردیای که بهعنوان وب2 معرفی شده اند، مثل Napster و BitTorrent، را حتی نمیتوان دقیقا یک برنامه کاربردی تحتوب یا Web Application دانست.قدم اول برای پاسخ بهاین سوال، یافتن اصولی است که در نمونههای موفق وب1 و در نمونههای جالب برنامههای کاربردی جدید وب2 دیده میشود.
تعریف وب 2
آخرین و مختصرترین تعریفی که توسط تیم اورایلی ارائه شده است، بدین قرار است: وب2 انقلابی در کسبو کار در صنعت کامپیوتر است که از حرکت به سمت اینترنت به عنوان یک بستره و تلاش در فهم قواعد موفقیت در این بستره ناشی شده است.
اصلیترین قاعده این است: ساختن برنامههای کاربردیای برای تحت کنترل در آوردن تاثیر اینترنت به منظور ترغیب کاربران بیشتر برای استفاده از آنها.
این همان چیزی است که در جای دیگری آن را مهار نمودن هوش تجمعی نامیدهام.
وب 2.0 با اشارهای به شماره نسخه معمول در نرمافزارها، به شکل ارتقا یافتهای از وب اطلاق میشود.
عقیده مدافعان وب2 بر این است که فناوریهایی مانند وبلاگها، نشانهگذاری اجتماعی، ویکی، پادکست، سرخطهای RSS (و دیگر اشکال انتشار چند به چند)، نرمافزارهای اجتماعی، رابطهای برنامهنویسی وب(API)، استانداردهای وب و خدمات وبمحور برخط (یا همان وبسرویسها) تاثیر عمیقی بر نحوه استفاده مردم از وب داشته است.
وب2 همان طور که توسط طرفدارانش به کار گرفته میشود، میتواند به هر یک از موارد زیر نیز اشاره کند:
• تبدیل وبسایتها از سیلوی اطلاعات به منابعی از محتوا و عملکرد و در نتیجه تبدیل آنها به بسترهای کامپیوتری برای ارائه خدمات از طریق برنامههای کاربردی به کاربران.
• پدیدهای اجتماعی در ایجاد و نشر محتوای وب که با مشخصاتی چون جامعه باز، صلاحیت غیرمتمرکز، آزادی در تسهیم و استفاده مجدد و بازار به عنوان گفتگو شناخته میشود.
• سازماندهی و طبقهبندی پیشرفته محتوای وب، با تاکید بر ایجاد پیوند عمیق.
• صعود یا سقوط ارزش اقتصادی وب، که از تاثیر شرکتهای اینترنتی (داتکامها) نیز فراتر خواهد رفت.
صعود یا سقوط ارزش اقتصادی وب، که از تاثیر شرکتهای اینترنتی (داتکامها) نیز فراتر خواهد رفت.
اولین کسانی که از اصطلاح وب2 استفاده کردند، آن را به عنوان معادلی برای "وب معنایی" به کار بردند.
در واقع این دو یکدیگر را تکمیل میکنند.
ترکیب سیستمهای ارتباطات اجتماعیای مانند FOAF و XFN با ردهبندی مردمی بر اساس تگ (که از طریق وبلاگها و ویکیها اشاعه یافت) بنیانی برای وب معنایی را بنا نهاده است.
در اولین کنفرانس وب2 تیم اورایلی و جان بتل اصول اساسی برنامههای کاربردی وب 2.0 را به این صورت خلاصه کردند: وب به عنوان یک بستره دادهها به عنوان نیروی پیشران تاثیر شبکهای به وجود آمده از معماری شرکتکنندگان نوآوری در سر هم کردن سیستمها و سایتها از گردآوری امکانات ساخته شده توسط نرمافزارسازان مستقل و توزیع شده (نوعی نگرش کدباز) مدل کسب و کار سبک بر اساس محتوا و خدمات صنفی پایان دوره پذیرش سیستم (نسخه بتای ابدی) قرار گرفتن نرمافزار بالاتر از سطح یک وسیله منفرد و ارتقای توان "دم دراز" سهولت در پذیرش اولیه مشخصه های وب جدید کسانی که درباره نظریه وب2 صحبت میکنند، مباحث مختلفی را پیش میکشند.
برخی مایلند جنبههای تکنیکی آن را برای مخاطبانی همچون برنامهنویسان و طراحان وب تشریح کنند.
بعضی نیز به کاربردهای تجاری آن نظر دارند و میخواهند وب2 را به صورت پلتفرمی ترسیم کنند که تجربه بحران داتکام در سال دوهزار را پشت سر خود دارد و اکنون به یک سیستم پخته و باتجربه تبدیل شده است که روشهای هوشمندانهای برای کسبوکار آنلاین دارد.
در اینجا به آن دسته از ویژگیهای جدید وب که با نگرش سیستمی سازگاری بیشتری دارد اشاره میکنیم: وب مردمیتر سازوکار خودترمیمی محتوای وب جهش در معنای آموزش پویایی دادهها مفهومی به نام سرویس پولسازی حرکت در فضای سه بعدی 1-وب مردمی تر وب واقعا مردمیتر شده است.
مهمترین تبلور این ویژگی را باید در این واقعیت جستجو کرد که مصرفکنندگان اطلاعات اکنون خود تولیدکنندهاند.
سایت کتابفروشی آمازون که به کاربران اجازه میدهد نقد خود درباره محتوای یک کتاب را پای صفحه مخصوص همان کتاب درج کنند، یک مثال مشهور در این زمینه است.
تقریبا اکثر کسانی که برای خرید کتاب به آمازون مراجعه میکنند، متوجه میشوند که اظهارنظر خوانندگان یک کتاب به مراتب از اطلاعات رسمی آمازون درباره آن کتاب، جالبتر است. یک چهره دیگر از این وب مردمی را میتوانید در دنیای وبلاگستان و پادکستینگ ببینید.
در وب2 حضور کاربران در فرآیند تولید و پخش اخبار و اطلاعات چنان پررنگ است که خود به منبع ارزشمندی برای رسانههای جمعی و رسمی، از قبیل رسانههای الکترونیک و نشریات چاپی، تبدیل شده است.
پدیده جدید که در آن نقش شهروندان گمنام و یا معمولی (به عنوان شاهد عینی یک رویداد) اهمیت بسیار زیادی در تهیه سریع یک گزارش موثق دارند، پیامد همین جنبش وبلاگنویسی است.
اخیرا خبرنگاری شهروندی در رویدادهایی مانند بلایای طبیعی و حوادث تروریستی یا رخدادهای خشونتبار جنگ و درگیری مسلحانه کمک شایانی به رسانهها و خبرگزاریهای بزرگ دنیا کرده است.
اما نقش مردم در فضای وب2 را به صورتهای دیگری نیز میتوان دید.
ردپای آمدن لینکدونی همه جا دیده میشود.
این لینکها را باید آدرسهای دستچین شدهای تلقیکرد که به صورت هدفمند تازهترین اخبار و مطالب مربوط به یک زمینه خاص را به مخاطب ارائه میکنند.
این لینکدونیها بیوقفه و به سرعت بروز میشوند و خود به تنهایی منابعی خواندنی و جذاب در وب هستند که به همت کاربران و برای کاربران تولید میشوند.
یک شیوه دیگر را میتوانید در نرمافزارهای پیامرسانی فوری (IM) ببینید که دیگر فقط برای گپوگفتهایی بیهدف استفاده نمیشوند، بلکه کاربرد اطلاعرسانی و خبری نیز دارند.
معمولا گروهی از کاربران که علایق مشترکی دارند، لینک تازهترین اخبار و یا مطالب جالب (از هر نظر) را برای یکدیگر میفرستند.
خوب است نرمافزارهای IM را وقتی برای چنین مقصودی بهکارگرفته میشوند News Messenger بنامیم. کاربرد رسانهای پورتالها و انجمنهای آنلاین روی دیگری از همین سکه است.
همان کاربرانی که ممکن است از لینکدونی سایت یا وبلاگ شخصی خود برای اطلاعرسانی و هدایت مخاطبان به سمت منابع خبری و اطلاعاتی خاص استفاده کنند، گاهی ترجیح میدهند لینکهای خود را در مکانهای عمومیتر و پررفتوآمدتری مانند پورتالها و انجمنهای آنلاین منتشر کنند.
در حقیقت گاهی سرعت انتشار و جامعیت اخبار در این پورتالهای مردمی از سایتهای خبری رسمی بیشتر است.
زیرا هر مخاطب خود به صورت یک خبرنگار عمل میکند و پورتال به صورت تابلویی درمیآید که به موازات افزایش تعداد بازدیدکنندگان، حجم اخبار و مطالب آن بیشتر و بیشتر میشود. افزایش استقبال از موسیقی و ویدیوی On-Demand جنبه دیگری از مردمیتر شدن رسانه وب را نشانمیدهد.
رشد این گرایش در میان کاربران اینترنت، اغلب رسانههای سمعی-بصری را وادارکرده است که وارد عرصه اینترنت شوند و یک برنامه مشخص برای پاسخگویی به مخاطبانی که مایلند اطلاعات صوتی و تصویری (اعم از خبر یا کلیپ هنری و سرگرمکننده) را به میل خود انتخاب کنند، تدوین کنند.
پیامد این تحول را میتوانید در پیدایش سرویسی مانند Google Video یا کامیابی سرویس موسیقی iTunes اپل ببینید. 2-سازوکار خود ترمیمی محتوای وب 2 محتوای وب2 به یک سازوکار خودترمیمی بسیار پیچیده و هوشمند مجهز است.
این هوشمندی از مردمیترشدن وب ناشیمیشود و حاصل خردجمعی است.
سازوکار خودترمیمی محتوا را میتوان به دو صورت مشاهده کرد: یکی با واسطه و دیگری بیواسطه.
در سازوکار با واسطه، خوانندگان و مصرفکنندگان یک محتوای اطلاعاتی (مثلا بازدیدکنندگان یک سایت خبری و یا آموزشی) با درج کامنت و اظهارنظر، اطلاعاتی که ناشر ارائه داده است را نقد میکنند، چیزهایی به آن میافزایند، ایرادهایی از آن میگیرند و یا برای اصلاحش پیشنهادهایی میدهند.
همه این موارد میتواند با واسطه مدیران یا اپراتورهای سایت اعمال شوند.
وقتی کامنتها به طور خودکار پای مطالب افزوده میشود،