دانلود مقاله آشنایی با روستای انبوه استان گیلان

استان گیلان یکی از استان های سرسبز شمالی ایران به مرکزیت شهر رشت، و با مساحت 14711 کیلومتر مربع می باشد.

این استان در 36 درجه و 34 دقیقه تا 38 درجه و 27 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 53 دقیقه تا 50 درجه و 34 دقیقه طول شرقی از نصف النهار قرار گرفته است.
درازای آن از شمال باختری به جنوب خاوری، 235 کیلومتر و پهنای آن، از 25 تا 105 کیلومتر تغییر می کند.

رشته کوههای البرز با ارتفاع متوسط 3000 متر، همانند دیواری در باختر و جنوب گیلان کشیده شده و این منطقه جز از راه دره منجیل، راه شوسه دیگری به فلات ایران ندارد.

کمترین فاصله کوه از دریای خزر (در بخش حویق از شهرستان تالش) نزدیک به 3 کیلومتر و بیشترین فاصله آن از دریا (در امام زاده هاشم، مسیر جاده رشت- قزوین) حدود 50 کیلومتر است.
این استان، از شمال به دریای خزر و کشورهای مستقل آسیای میانه، از غرب به استان اردبیل، از جنوب به استان زنجان و قزوین و از شرق به استان مازندران محدود می گردد.
بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، تا پایان شهریور سال 1383، استان گیلان دارای 16 شهرستان، 48 شهر و 43 بخش، 109 دهستان و 2892 آبادی (2690 آبادی دارای سکنه و 202 آبادی خالی از سکنه ) می باشد.
رده های کشاورزی استان گیلان
نام دارترین فراورده‌های کشاورزی این استان برنج و چای و زیتون می باشند.
گویش های استان گیلان
زبان گفتاری مردم این استان گیلکی است، در نواحی باختری و شمال باختری استان که تالش نشین است گویش تالشی، و در جنوب گیلان (به ویژه در شهرستان رودبار) که کردنشین است کردی و نیز لری و در ناحیه های دیلم نشین شهرستان رودبار دیلمی در کنار فارسی گپ زده می شوند.
زبان دیلمی
زبان مردم کوهستان جنوب گیلان ، دیلمی است.
نامهای مختلفی که بر آن نهاده اند:
• دیلمی: که به اصالت این زبان بر می گردد .

کل گسترده این زبان در زمانهای گذشته دروازه دیلم نامیده می شد که از کوه درفک تا کوههای بابل را در بر می گرفت.

و در اصطلاح کنونی به این سرزمین که غالبا کوهستانی است، دیلمستان گفته می شود.

• تاتی: این نام به غلط توسط ترکان وارد شده است.

• مادی: پروفسور احسان یارشاطر این زبان را به نام باستانی آن یعنی مادی می خواند.

زبان دیلمی از شمال تا سراوان رشت ، از جنوب تا الموت قزوین ، از شرق تا دیلمان ، خورگام ، اشکور و کوههای غرب مازندران و از غرب تا کوههای تالش گسترده است.

زبان دیلمی در مناطق دیلمان و اشکور به علت مراودات چندین‌ساله مردم با مناطق جلگه‌ای و گیلک‌نشین، لهجه گیلکی به خود گرفته است و همین مساله در مناطق دیلم‌نشین مازندران نیز به چشم می‌خورد.

زبان واقعی و گویش درست و اصلی گیلکی فعلی در حال حاضر در کل صومعه‌سرا و انزلی و قسمت‌هایی از فومن و رشت صحبت می‌شود.
سیمای جغرافیایی گیلان
استان گیلان با مساحتی حدود 14000 کیلومتر مربع، شامل قسمتی از ارتفاعات شمالی ایران و مناطق جنگلی جنوب و جنوب غربی دریای خزر است که از رود آستارا در شمال تا حاشیه ی رودخانه ی شاهرود در جنوب، از قله ی بقرو داغ تالش در غرب تا مرزهای غربی مازندران در شرق ، امتداد دارد .

این استان در شرق با مازندران، در جنوب با قزروین و زنجان و در غرب با اردبیل مرز مشترک دارد.
استان گیلان دارای جاذبه های تاریخی و طبیعی کم نظیری ست .

جنگل های انبوه، شالیزار های وسیع، زیستگاه های پرندگان، آبگیر ها ، رود ها و سواحل چشم نواز دریای خزر، پارک ها و انواع گیاهان زیبا و کم یاب از جاذبه های ارزشمند طبیعی این استان است.

گیلان سرزمینی ست سرشار از حیات که طبیعت سحر انگیز آن الهام بخش ، آرامش بخش و مایه ی افزایش توان جسمی و روحی ست.

وجه تسمیه و پیشینه ی تاریخی گیلان
نام گیلان برگرفته از نام قوم گیل است که پیش از مهاجرت آریایی ها به همراه قوم دیلم در این منطقه می زیسته اند.

تاریخ گیلان تا شش قرن پیش از میلاد، تاریک و مبهم است آثار بدست آمده از کاوش های باستان شناسی نشان می دهد که سرزمین های سواحل جنوب دریای خزر به دوره ی پیش از تاریخ یخبندان ( بین 50 تا 150 هزار سال پیش) تعلق دارد .

با مهاجرت آریایی ها و دیگر اقوام به این سرزمین و از آمیزش مهاجران با ساکنان بومی، اقوام جدیدی پدید آمدند که دو قوم گیل و دیلم اکثریت را داشته اند.
گیلانیان در طول تاریخ از آزادی کامل برخوردار بودند و هیچگاه در برابر بیگانگان تسلیم نشده اند حتی به اطاعت از دولت ماد نیز درنیامدند و در قرن ششم با کوروش هخامنشی متحد شده و دولت ماد را سرنگون کردند پس از پیروزی اعراب مسلمان بر ایرانیان، گیلان مامن علویان تبدیل شد.

فاتحان مغول در قرن هفتم اغلب خاک ایران را تصرف کردند اما اولجایتو نتوانست گیلان را برای مدتی درازی زیر سلطه داشته باشد.
تاریخ این منطقه با رخداد ها و فراز و نشیب هایش نشان از روحیه ی آزادگی مردم این منطقه دارد.
جاذبه های فرهنگی گیلان
صنایع دستی در گیلان از قدمت زیادی برخوردار است که با پرورش کرم ابریشم در عهد باستان آغاز شده و تا کنون در شاخه های مختلف مانند : عروسک سازی، سفالگری ، مجسمه سازی، چوش دوزی، چاروق دوزی، نمد مالی، حصیر بافی ، صنایع چوبی ، تولیدات تکه دوزی ، انواع بافته های دستی از قبیل گلیم ، چادر شب و ...

ادامه دارد.

این استان مرکز تهیه و بافت مرغوب ترین پارچه های ابریشمی و صدور آن از طریق روسیه به اروپا بوده و داد و ستد در بسیار از کاروانسراهای آن رواج داشته است .
مردم این سرزمین به گویش گیلکی تکلم می کنند .

این زبان در غرب و شرق گیلان با دو گویش متفاوت با نام های بیه پیش و بیه پس رواج دارد.
مردم این سرزمین به گویش گیلکی تکلم می کنند .

این زبان در غرب و شرق گیلان با دو گویش متفاوت با نام های بیه پیش و بیه پس رواج دارد.

غذا های گیلان با تنوع طعم و مواد بکار رفته طرفداران بیشماری دارد.

غذاهایی از قبیل باقالاقاتوق، میرزا قاسمی، ترش تره، فسنجان، مرغ ترش، اناربیج ، ترش کباب ، شیش انداز و بسیاری از غذاهای دیگر اشاره کرد که با تنوع آب و هوایی منطقه در هر فصل تهیه و مصرف می شود .

انواع بازی های بومی نطیر لافند بازی ، کشتی گیله مردی، آهوچره، کشتی گیله مردی، سوار کاری و ...

اشاره کرد.

میراث روستایی:بزرگ ترین بوم موزه ی دنیا موزه ی میراث روستایی گیلان ٬ بزرگ ترین بوم موزه ی دنیا در زمینی به مساحت ۲۰۰ هکتار ٬ در کیلومتر ۱۸ جاده ی رشت ـ تهران در دست اجراست.

تا کنون۶ مجموعه ی مسکونی شامل ۲۷ سازه ٬ مربوط به حوزه ی فرهنگی و معماری جلگه ی شرق گیلان ۲ توسط کارشناسان موزه ی روستایی و مشاورین فرانسویشان ٬واچینی و به محل موزه منتقل شده است .

این بناها با معماری بومیشان شاهکاری قابل ستایش از علم و فرهنگ مردمان گیلان است که در مساحت ۲۰۰ هکتار در منطقه ی جنگلی سراوان ( جلگه ی سفید رود شرقی) در دست اجراست.

از جاذبه های این موزه ٬ ارائه ی اطلاعات جامعی از مردم شناسی هر منطقه٬ پوشاک ٬ بازی ها و آداب و رسوم ٬ اشیائ و صنایع دستی ٬ موسیقی خاص آن منطقه می باشد .

۲ مجموعه ی مهمانپذیر هر یک به ظرفیت ۱۵۰ واحد ۳ تا ۵ نفره در سایت موزه طراحی شده که با بهره گیر ی از معماری روستاهای گیلان و با استفاده از مصالح جدید ساخته خواهد شد .

در این طراحی ٬ محل های جداگانه ای برای نمایش ها ٬ بازی های سنتی ٬ پرورش گیاهات دارویی و درختان بومی٬ بازار روز ٬ کارگاه صنایع دستی٬ مزارع برنج و باغات چای ٬ معماری روستایی ملل٬ پارک بازی کودکان ٬ چایخانه ها و روستوران های سنتی٬ اردوگاه تفریحی و پژوهشکده ی معماری و مردم شناسی در نظر گرفته شده است .

گفتنی ست که به علت عدم هماهنگی و همکاذی ارگان های مربوطه ٬ اجرای سریع این پروژه| با مشکلاتی روبروست که با مساعدت و همکاری بیشتر مسئولین ٬ موزه ی میراث روستایی گیلان به قطب اول توریسم روستایی در خاورمیانه و حتی جهان تبدیل خواهد شد .

لازم به ذکر است که موزه در روز های پنجشنبه و جمعه پذیرای بازدیدکنندگان و علاقمندان به فرهنگ بومی گیلان است .

تالش روستای انبوه تاریخی را در خود دارد.

شهرستان تالش با مساحتی حدود ۲۳۷۳ کیلومتر مربع که در شمال غرب گیلان قرار دارد، یک چهارم خاک استان را تشکیل می‌دهد.

این شهرستان که نام خود را از قوم تالش گرفته و به استناد منابع و شواهد بسیار، بازمانده اقوام کادوس باستان و از همسایگان دیرین قوم گیل می‌باشد، از غرب به استان اردبیل، از شمال به آستارا و از جنوب به رضوانشهر و ماسال و از شرق به دریا و انزلی محدود شده و شامل شهرهای پره سر، ماسال، رضوانشهر و هشتپر می‌باشد.

تالش با داشتن آثار باستانی و تاریخی و همچنین جاذبه‌های طبیعی فراوان می‌تواند بستر مناسبی جهت رشد و توسعه صنعت گردشگری باشد.

از جمله مناطق دیدنی تالش می‌توان به ییلاقهای آق اولرمریان، سوباتان، ارده و از نقاط زیارتی به بقعه شاد میلرزان (شاه میلرزان) واقع در روستای خطبه سرا، بقعه آقا سید احمد نال تربه از نوادگان موسی کاظم امام شیعیان واقع در روستای نال تربه، بقعه سلطان سید در مرکز شهر تالش و بقعه سیاه علم خاله سرا در روستای خاله سرا و همچنین بنای ایسپی مسکت/مزگت (مسجد سفید) واقع در دیناچال اشاره کرد.

گفته می‌شود که این مسجد به دست محمدبن عمر ساخته شده که در صورت صحت، قدمت این بنا به بیش از ۱۰۰۰ سال می‌رسد.

قلعه لیسار معروف به دژ سلسال در روستای لیسار که از قلعه‌های مهم دوران اسماعیلیان بوده و همچنین کاخ قشلاقی نصراله خان سردار امجد واقع در داخل شهر تالش که قدمت تاریخی آن مربوط به دوره قاجاریه می‌باشد و کاخ ییلاقی نصراله خان سردار امجد که در روستای مریان آق اولر قرار دارد، از جلوه‌های مهم تاریخی شهر تالش می‌باشند.

پارک جنگلی گیسوم تالش با مساحتی حدود ۸۰ هکتار، سواحل دریای گیسوم و جاده جنگلی منتهی به آن دارای منظره‌ای بسیار بدیهی می‌باشد که هر ساله مسافران بسیاری را پذیرا می‌باشد.

از محصولات تولید شده در تالش می‌توان به برنج، توتون و مرکبات اشاره کرد.

این تنوع و فراوانی محصولات سبب شده که تالش بازارهای هفتگی پررونقی داشته باشد.

از آن جمله می‌توان به یکشنبه بازار چوبر که اختصاص به معاملات دام دارد، پنجشنبه بازار شاندرمن که در آن انواع نهالها، دست ساخته‌های پشمی و نخی و فراورده‌های محلی مواد غذایی عرضه می‌شود همچنین می‌توان به پنجشنبه بازار هشتپر اشاره کرد که در آن اغلب زنان و مردان با لباسهای محلی حاضر شده و محصولات منطقه‌ای خود شامل برنج، انواع سبزیها و میوه‌های درختی را به فروش می‌رسانند واما ...

تاریخچه جمهوری خود مختار تالش مغان از زمان تحمیل عهدنامه ننگین ترکمن‌چای و تجزیه ولایات قفقاز از پیکر ایـران و دو شقه‌شدن سرزمین تالش، تالشان تنها قومی بوداند که به هوای وصل به موطن اصلی و مام میهن ازلی خود ایـران، بارها به اشکال مختلف و گاه بـا خیزش و قیام عمومی صدای اعتراض خود را نسبت به مفاد عهدنامه مذکور به گوش عالم رسانده‌اند.

چنان که همه می‌دانیم و اغلب بـا جزییات موضوع نیز به طریق مختلف آشنایی پیدا کرده‌ایم، در سال ۱۹۹۳ نیز در منطقه تالش‌نشین آن سوی آستارا چای، وقایعی رخ داد که معنی و مفهومش را در سه عبارت زیر می‌توان خلاصه کرد: نیل به آزادی‌های دمکراتیک در شرایط پس از فروپاشی شوروی وقایع مذکور که بـا نام تشکیل جمهوری خود مختار تالش مغان شناخته شده‌است، صرف‌نظر از ماهیت، هدف و مباحث نفی و یا تایید، به عنوان فصلی از تـاریخ مردم تالش ثبت گردیده‌است و از آن‌جایی که مردم مذکور بـا وجود ۱۵۰ سال جدایی، هرگز ایرانی بودن خود را فراموش نکرده، می‌توان گفت حادثه تالش مغان، مرتبط بـه تـاریخ معاصر گیلان و ایـران است و باید مورد مداقه‌نظر قرار گیرد و روایت درستی از آن ثبت و برای آیندگان به یادگار گذاشته شود.

مقاله ذیل نگاهی است از درون به چگونگی آغاز و پایان جمهوری تالش مغان، که نویسنده آن الهام محمداوف یکی از فعالان عرصه آن حادثه، عضو حزب برابری، اقوام جمهوری آذربایجان است.

ایشان از سال ۱۹۹۳ به عنوان تبعید سیاسی در آلمان به سر می‌برد و مقاله خود را در نشریه «تالش» که در لنینگراد منتشر می‌شود، به چاپ رسانده‌است.

در اوایل ماه ژوئن سال ۱۹۹۳ در شهر گنجه بـا رهبری «صورت حسین‌اوف» حوادثی رخ داد.

اولین کسانی