دانلود مقاله جهان

برای کسی که دو هزار سال پیش، از سطح زمین به خورشید، ماه و آنچه که در آسمان وجود دارد.

نگریسته، آسمان همانطور به نظر رسیده که امروز هست، اما زمین به همان صورت نمانده است.

ناظری که از فضا به زمین نگاه می کرد علایم کمی از حیات را مشاهده می نمود، تنها یک تلسکوپ قوی می توانست شهرها و اماکن مسکونی پراکنده و متفرق را نمایان سازد.

لذا نیم کره شب تاریک و مرده به نظر می رسیده است.

اما اکنون اگر کسی بر روی ماه قرار گیرد و تنها از دوربین چشمی استفاده نماید، قادر خواهد بود تا شهرهای بزرگ کره زمین را تشخیص دهد.

هنگامی که شب فرا می رسد نور در تاریکی شب می درخشد.

ماهواره ها به دور کره زمین می چرخند و سفینه ها در اعماق فضا پرواز می کنند.

امروزه اگر چه به نظر می رسد که آسمان تغییر نکرده باشد، لیکن نگارش ما به آسمان تغییر کرده است.

اختراع تلسکوپ باعث شده تا ستارگان و سیارات نقلیه فضایی، عصر جدیدی از اکتشافات را برای ما باز کرده اند.

با بازگشت سی سال از آغاز عصر فضا نسبت به گذشته چیزهای بیشتری درباره منظومه شمسی آموخته ایم.

منظومه شمسی
ما (سیاره زمین)، بر روی سطحی زندگی می کنیم که در حال گردش است.

هشت سیاره دیگر که چهار تای آنها بزرگتر و چهار کره دیگر کوچکتر از ما هستند، با ما می چرخند.

همگی به علت وجود یک نیروی جاذبه، بر روی مدار خود به دور خورشید (ستاره ما) حرکت می نمایند.

در حدود 4600 میلیون سال از فعالیت منظومه شمسی می گذرد و عمر جهان هستی احتمالاً چهار برابر این زمان است.

کهکشانی که راه شیری نامیده می شود(یعنی جائی که خورشید ما قرار دارد) عمرش در ازای عمر جهان هستی است.

ستارگان داخل آن به دلیل پیر شدن می میرند و ستارگان جدید متولد می شوند.

خورشید در مقایسه با برخی ستارگان جوانتر است.

ستارگان همگی در درون ابر بزرگی از گاز و گوگرد و غبار تشکیل یافته اند.

خورشید نیز به اندازه ای بزرگ و داغ است که شروع به درخشش نموده است.

سیاراتی که بسیار کوچکتر از خورشید هستند آن قدر داغ نشده اند که درخشش نمایند.

نور آنان نیز ناشی از انعکاس نور خورشید می باشد.

نه سیاره اصلی منظومه شمسی که به ترتیب از خورشید دور می شوند، در تصویر نشان داده شده است چهار سیاره نزدیک خورشید (عطارد، زهره، زمین و مریخ)، سیارات کوچکی هستند که سطح آنها پوشیده از صخره و سنگ است و به عنوان سیارات خاکی شناخته شده اند.

به چهار سیاره بزرگ (یعنی مشتری، زحل، اورانوس و نپتون) می رسیم که از گازهای مایع و یخ زده تشکیل شده اند.

به جز نپتون که قمر آن را به سختی می توان دید سه سیاره دیگر دارای اقمار زیادی هستند و همینطور اجسام کوچک بی شماری در اطراف آنان در حال گردش می باشند.

پلوتوی کوچک فقط یک قمر دارد.

اندازه سیارات به مقیاس صحیح ترسیم شده است اما بسیار نزدیک به هم قرار
گرفته اند.
بعضی از ستاره شناسان بر این باورند که جهان در حدود 000/12 پیش آغاز شده است.

تمام مواردی که اکنون اشیای در حال حیات، یعنی سیارات و ستارگان را تشکیل می دهد بر اثر انفجار بزرگی پدید آمده اند و سپس به صورت کهکشانها متراکم گشته اند.

هر سیاره هم زمان با چرخشی به دور خورشید به دور محور خود نیز می چرخند.

اورانوس و پولوتو (که در نگاره نشان داده نشده اند) به روی پهلوی خود می چرخند.

اندازه سیارات به مقیاس واقعی ترسیم نشده است.

خورشید
منبع انرژی خورشید در نزدیکی مرکز آن نهفته است و اگر ما می توانستیم درون خورشید را ببینیم ممکن بود که خورشید این گونه به نظر برسد 9/0 جرم خورشید از هیدروژن تشکیل یافته که یک عنصر بسیار فراوان در جهان می باشد.

در داخل هسته داغ خورشید هیدروژن تبدیل به هلیم می شود.

انرژی ناشی از این واکنش لایه های بالایی ستاره را گرم می کند و این انرژی از سطح متلاطم خورشید به داخل فضا فوران می نماید.

سطح خورشید در اثر حرارتی برابر 000/6 درجه سانتیگراد در حال غلیان و تلاطم است.

یعنی درجه حرارتی که از هر کوره ای نیز داغتر است.

مقادیری از هیدروژن سوزان که به نام پرامیننس (گازهای متصاعد از خورشید) شناخته شده اند با سرعتی معادل صدها کیلومتر در ثانیه به فضا پرتاب می شوند.

خسوف و کسوف
تمام سیارات و قمرها هنگامی که در برابر نور خورشید واقع می شوند در پشت آنها سایه ای تشکیل می شود که این سایه به فضا می افتد.

در اطراف این سایه تاریک (گرفت کلی)، روشنتر وجود دارد که گرفت جزیی نامیده
می شود.

گرفت جزئی جایی است که نور خورشید در آنجا به طور جزیی تاریک شده است.

هنگامی که ماه دقیقاً بین زمین و خورشید واقع می شود و سایه اش بر سطح زمین می افتد یک خورشید گرفتگی (کسوف) اتفاق می افتد.

برای آنکه یک خورشید گرفتگی کامل دیده شود ناظر باید در منطقه گرفت کلی قرار گیرد.

در خورشید گرفتگی (کسوف) کامل، روشنی خیره کننده رخشانده توسط ماه مخفی شده و تاج خورشید قابل رویت خواهد بود.

یک خورشید گرفتگی کامل هیچگاه بیش از 5/7 دقیقه طول نخواهد کشید.

گازهای متصاعد از خورشید به سمت بالا فوران می کنند.

این زبانه ای از هیدروژن است که 000/50 درجه سانتی گراد و یا بیشتر حرارت دارد، که می تواند زمین بلعیده و نابود کند فورانی که در این تصویر نشان داده شده فقط به مدت شش دقیقه طول کشیده است.

لکه های خورشیدی مناطق سردی بر روی خورشید هستند و در هر دوره یازده ساله این لکه ها به وجود می آیند (چنانکه در سال 1969 و 1980 میلادی فعالیت کردند).

برای آن که اندازه گروهی از این لکه های خورشیدی را حدس بزنیم باید به خاطر بیاوریم که قطر خورشید 100 برابر زمین می باشد.

ممکن است یک لکه خورشیدی به بزرگی آنچه که در تصویر نشان داده شده است به مدت چند ماه باقی بماند، ولی اکثر لکه ها کمتر از دو هفته دوام می آورند.
لکه های خورشیدی مناطق سردی بر روی خورشید هستند و در هر دوره یازده ساله این لکه ها به وجود می آیند (چنانکه در سال 1969 و 1980 میلادی فعالیت کردند).

ممکن است یک لکه خورشیدی به بزرگی آنچه که در تصویر نشان داده شده است به مدت چند ماه باقی بماند، ولی اکثر لکه ها کمتر از دو هفته دوام می آورند.

عطارد، سیاره سوزان سفر مارینر عطارد هیچگاه بیش از 28 درجه با خورشید زاویه ندارد (کمی بیش از زاویه نوک بین انگشت شست تا انگشت کوچک در طول بازو) تنها زمانی که با چشم غیر مسلح می توان آنرا دید هنگام غروب و یا طلوع خورشید در افقی پایین از آسمان می باشد.

پیش از آن که کاوشگر آمریکایی مارینر 10 در سال 1974 میلادی به دیدار عطارد برود منجمان تنها لکه های کم نوری را بر روی صفحه سیاره دیده بودند و بهترین تصاویرجزئیات اندکی از سیاره را نشان دادند و حتی کمتر از جزییاتی است که ما که هنگام مشاهده با چشم غیر مسلح شاهد آن هستیم.

اما مارینر 10 با فاصله چند صد کیلومتر از کنار سطح سیاره عبور کرد و تصاویر شگفت انگیزی را به زمین ارسال نمود.

سطح عطارد همانند ماه کمی پس از تشکیل یافتن توسط اجسام بین سیاره ای بمباران شده است این بمبارانها لکه عظیمی را روی سطح عطارد ایجاد کردند که اکنون ما آنها را حفره می نامیم.

سطح عطارد دارای دره ها و سلسله کوههایی است که در سالها پیش بوجود آمده اند، یعنی زمانی که پوسته خشک سیاره کشیده شده و دچار چین و چروک گردیده است.

عطارد دومین سیاره کوچک منظومه شمسی می باشد، کمی از ماه بزرگتر و سطحش پوشیده از حفره هایی همانند ماه است.

هسته آهنی عظیم آن موجب شده تا از هر سیاره دیگری در منظومه شمسی به جز زمین دارای چگالی بیشتری باشد.

هر چهار سیاره خاکی دارای مقادیر زیادی آهن، سیلیکون و دیگر عناصر سنگین می باشند.

اگر انسان جرات بکند که بر سطح عطارد قدم بگذارد، مانند این است که روی استخوانهای پوسیده یک دنیای مرده راه می رود.

در عطارد هوایی وجود ندارد و سطح آن خشک است.

سطح عطارد به هنگام روز در زیر اشعه خورشید سرخ می شود در حالی که شب هنگام عطارد از سردترین نقاط روی زمین نیز سردتر است.

عطارد در مدت 88 روز به دور خورشید می گردد که یک سال آن محسوب می شود و اما 59 روز طول می کشد تا یک بار به دور محور خود بچرخد این بدان معنی است که حرکت خورشید در آسمان عطارد بسیار بطئی و کند است به گونه ای که 3 ماه طول می کشد تا خورشید از یک افق به افق دیگر برود.

احتمال می رود هنگامی که عطارد یک سیاره ای جوان بوده در طی چند ساعت به دور محورش می گشته، اما کشش جاذبه ای خورشید حرکت عطارد را کند کرده است همان گونه که کشش زمین باعث شده تا یک نیم کره ماه به سمت ما برگردد و در همان حال باقی بماند.

به نظر می رسد که هر گونه حیات در عطارد غیر ممکن باشد.

اگر حیات موجود در عطارد به وسیله گرمای وحشتناک از بین نرود قطعاً به وسیله گرمای وحشتناک از بین نرود قطعاً به وسیله تعشعات ناشی از خورشید که سلولهای حیاتی را از بین می برد نابود خواهد شد.

زهره، سیاره ای پوشیده از ابر زهره همانندعطارد به دور خورشید می گردد، اما بسیار آسانتر از عطارد دیده می شود.

هنگامی که زهره به نزدیکترین فاصله خود از زمین می رسد (نقاطی که توسط خط چین علامت خورده اند) به اندازه ای روشن است که حتی در نور روز هم قابل مشاهده خواهد بود.

البته به شرطی که موقعیتش در آسمان دقیقاً مشخص شود.

زهره دارای درخشش زیادی است و این به خاطر اتمسفر ضخیم سیاره ای است.

اتمسفر، نور خورشید را بسیار بهتر از یک سطح سنگی و خاکی منعکس و خاکی منعکس می کند.

این تصور که توسط کاوشگر بین سیاره ای مارینر 10 گرفته شده، اتمسفر کاملاً پوشیده از ابر زهره را نشان می دهد.

اتمسفر زهره بسیار ضخیمتر از اتمسفر زمین است و شامل گازهای خطرناک دی اکسید کربن و اسید سولفوریک می باشد.

چون اتمسفر زهره گرما را نگه می دارد (این حالت به نام اثر گلخانه ای مشهور است) لذا سطح زهره به هنگام روز بسیار داغتر از عطارد می باشد.

زهره نیز همانند ماه به صورت هلالهای مختلف در می آید.

در مقار نه علیا نیم کره ای، کاملاً از نور خورشید روشن گشته و به طرف زمین قرار دارد.

در مقارنه سفلی تنها می توانیم سمت تاریک را ببینیم (اگر چه یک هلال همیشه قابل رویت است).

در مقارنه سفلی زهره بزرگتر به نظر می رسد، زیرا در این وضعیت زهره از هر زمان دیگری به زمین نزدیکتر است.

اهله زهره با دوربین چشمی قابل رویت هستند، و منجم مشهور گالیله با تلسکوپ ابتدایی خود در سال 1610 میلادی اهله زهره را رصد کرد.

در آن زمان اکثر مردم اعتقاد داشتند که خورشید وسیارات همگی به دور زمین می چرخند و همچنین زهره از خورشید به زمین نزدیکتر است.

گالیله نشان داد که زهره باید در حال چرخش به دور خورشید باشد و این یکی از ادله ای بود که تیوری زمین محوری را رد می کرد.

زهره در مدت 243 روز به دور محور خود می چرخد که این مدت از زمان گردش زهره به دور خورشید یعنی 225 روز نیز بیشتر است.

حدود 2 ماه طول می کشد تا خورشید (اگر از میان ابرها قابل رویت باشد) از غرب طلوع کند و در شرق غرب نماید.

زهره و زمین از لحاظ اندازه و مواد تشکیل دهنده جفتهای تقریباً یکسانی هستند هر دو دارای هسته بزرگی از آهن، نیکل و دیگر فلزات هستند.

اما از لحاظ سطح هر دو سیاره کاملاً از یکدیگر متفاوت هستند.

زیرا رشد گیاهی هرگز در زهره اتفاق نمی افتد.

اما اگر گیاهی رشد می کرد گیاهان دی اکسید کربن را تبدیل به اکسیژن می نمودند و ممکن بود حیات طولانیتری در سیاره دوام آورد.

زمین اتمسفر زمین : اتمسفر زمین دارای 21 درصد اکسیژن است و ما بقی آنرا اکثراً نیتروژن تشکیل می دهد اتمسفر دارای مقادیر زیادی اکسیژن می باشد زیرا گیاهان به هنگام رشد این ماده را از خود خارج می نمایند.

اگر گیاهان از بین بروند اکسیژن هم از بین خواهد رفت و لذا زندگی جان داران منقرض خواهد شد.

مناطق بالایی جو بسیار رقیق است حتی در آنجا و در ارتفاع 10 کیلومتری تنها غلظت هوای سطح دریا وجود دارد.

لایه بسیار نازک 25 کیلومتری ازن یک لایه بسیار مهم حیاتی محسوب می شود.

زیرا این لایه تشعشعات بسیار خطرناک خورشید را جذب می کند.

شهاب سنگها در ارتفاع حدود 100 کیلومتری می سوزند در حالی که