مقدمه
من انار هستم
یکی از رسومات شب یلدا خوردن انار گلپرزده می باشد ، بهتراست این میوه بهشتی را بیشتر بشناسیم :
میوه بهشتى هستم، و یک دنیا خاصیت دارم.
زادگاهم ایران است .
بهترین موقع خوردن من صبح زود است .
رب من ، غم و غصه را از دل مى برد.
شیرین مرا، براى رفع سینه درد و سرفه میل کنید...
اسم من انار است ، و گاهى نار مى گویند.
از من در قرآن مجید تعریف شده است .
زادگاه اولیه من ایران مى باشد، ولى امروزه در بسیارى از کشورها کاشته مى شوم .
طعم من گاهى ترش ، گاهى شیرین و گاهى ملس است .
در اثر تربیت یک نوع انار بى هسته وجود دارد که پوست مغز و دانه هاى آن نرم و لطیف مى باشد.
نوع شیرین من براى سینه و ریه نافع است ، ولى نوع ترش ما سینه را خشک مى کند، و براى مبتلایان به درد سینه و سرفه خوب نیست ، براى آنهایى که جگرشان گرم است ، هیچ میوه اى مناسب تر از نوع ترش ما نیست .
ما تا بخواهید سرشار از ویتامین هاىA , B , C , E هستیم و به قدرى آهن و فلزات مفید دیگر داریم که هضم ما را سنگین کرده ، و کمى نفاخ به نظر مى رسیم ، ولى این سنگینى و نفخ از نوع سایر میوه ها نیست ، و به زودى پراکنده مى شود و یکى دیگر از مشخصات ما این است که آب ما سنگین تر از خوردن دانه هاى ما با هسته است ، چون مغز هسته ى دانه هاى ما خود کمى پائین است ، و پوست سخت آن روده ها را جارو مى کند، آب میوه ى من داراى قند - تانن و یک ماده ى مفید به نام کره ماناتین است که از دوستان کبد بوده ، و آن را پاک و در نتیجه رنگ رخساره را باز مى نماید، من به علت داشتن ویتامین هاى آ به رشد اطفال کمک مى کنم .
به علت داشتن انواع ویتامینB اعصاب را تقویت کرده ، آنها را محکم و شک و دودلى را از بین مى برم ، به علت داشتن ویتامین B6ضد استفراغ بوده ، و درمان ویار زنان باردار هستم
اگر خانمى هنگام آبستنى از من ، یا رب من زیاد بخورد، بزرگ ترین خدمت را به فرزند آینده خود کرده است ، زیرا من علاوه بر جلوگیرى از ویار و تقویت مادر و فرزند، به رشد آینده طفل هم کمک خواهم نمود.
من به علت داشتن آهن و ویتامین هاى لازم ، خون ساز بوده و آن را اصلاح مى نمایم .
بهترین موقع خوردن من صبح ناشتا است .
در موقع خوردن به من گلپر بزنید علاوه بر بوى مطبوع به هضم من هم کمک خواهد کرد.
من درمان اسهال هم هستم .
دانه هاى میوه ى جنگلى من که به ناردان معروف است ، در معالجه اسهال شهرت فراوان دارد.
رب من بهترین چاشنى براى فسنجان و خورش بامیه - آش انار و خوراک هاى دیگر است ، و به علت داشتن تانن و آهن ، رنگ آن ها را سیاه مى کند.
اگر این رب را با عسل مخلوط کنید، براى معالجه زخم بینى و بثورات جلدى مصرف آن از خارج مفید است .
خوردن آب میوه شیرین من با شکر و نشاسته براى معالجه سینه درد و سرفه توصیه شده است و مرا در موقع یرقان نیز تجویز کرده اند، و براى اصلاح سپرز نیز سودبخش مى باشم .
نگاه به دل پر خون من نکنید، تمام قسمت هاى درخت من مفیدند.
پوست میوه - پوست ساقه و پوست ریشه من مصارف صنعتى و درمانى دارند و از گل من هم مى توان استفاده کرد.
پوست میوه ى من در رنگرزى و چرم سازى از قدیم به کار مى رفت ، و بهترین قالى هاى ایران را با آن رنگ مى کردند.
مزمزه و نگاهداشتن آب میوه ترش من در دهان ، برفک و جوش هاى دهان را پاک مى کند و لثه را محکم مى نماید.
میوه ترش من براى مبتلایان به زخم معده و روده خوب نیست و براى سرد مزاجان زیان بخش است ، و جاذبه کبد را کم مى کند، ولى در عوض میوه هاى شیرین و ملس من ، صفرا بر بوده و معده و کبد را تقویت کرده ، و درمان تب هاى صفراوى و یرقان و امراض جلدى است .
رب من جهت رفع خمارى مفید بوده ، و غم و غصه را تسکین مى دهد.
ناردان قابض تر از دانه هاى ما بوده ، جوشانده آن جهت محکم شدن لثه نافع تر است.
جوشانده گل ما نیز جهت پیوره و خونریزى لثه تجویز شده است .
درخت انار بومی ایران و مناطق مجاور آن است.
کلمه انگلیسی Pomegranate از زبان یونانی مشتق شده که به معنی سیب با هستههای زیاد میباشد.
انار درخت کوچکی است که ارتفاع آن تا 6 متر میرسد و در مناطق نیمه گرمسیری میروید.
گلهای انار درشت به رنگ قرمز اناری ولی بیبو میباشد.
میوه آن کروی با اندازه های مختلف دارای پوستی قرمز رنگ و یا زرد رنگ میباشد.
رویهمرفته در حدود بیست نوع مختلف انار در دنیا موجود است.
شرح گیاه کلمه لاتین granatum از granun که به معنی دانه است مشتق گردیده و منظور آن بوده است که میوه گیاه دارای دانه های متعدد بیشمار است انار درختی است که منشأ آن به تفاوت ایران و بین النهرین و همچنین نواحی شمالی آفریقا ذکر شده است ولی از قرائن تاریخی استنباط می گردد که از قدیم الابام الازم در منطقه وسیعی از ایران مانند کردستان،بلوچستان و امتداد و آن تا افغانستان به حالت وحشی وجود داشته و بعداً از آنجا به نواحی دیگر انتقال یافته است امروزه این میوه در همه کشورهای اطراف دریای مدیترانه کاشته می شود در سنگ نوشته های مصریها متعلق به 2500 سال قبل از میلاد و مسیح شکل انار دیده شده و هنگام دفن مرده ها اناری هم در کنارش می گذاشتند.
درخت انار دارای ساقه ای ناهموار با چوب محکم و پوشیده از پوستی به رنگ مایل به سبز است شاخه های متعدد آن شکل نامنظم و رنگ قرمز مخصوص دارند و غالباً نیز در انتها به نوک تیزخار مانند ختم می شوند برگهائ آن متقابل ، شفاف ، ساده (گاهی منفرد یا فراهم حتی در شاخه های مختلف یک درخت) و گلهای آن درشت و شامل گلبرگهای به رنگ قرمز مایل به ارغوانی است.
از اختصاصات آن این است که کاسه گوشتدار آن پس از تشکیل میوه نیز در قسمت مادگی آن به پیاله نهنج پیوستگی دارند بطوریکه مجموعه آنها تخمدانی تحتانی و شامل برچه های فراهم در یک تا سه ردیف منطبق به هم بوجود می آورد.
میوه آن کروی به بزرگی یک نارنج گاهی بزرگتر و دارای پوستی ضخیم و قرمز رنگ و یا نازک و ناهموار است.
دانه های فراوان انار هر یک در بخش آبدار و قرمز رنگ یا به صورتی رنگ محصور است بعضی از نژادهای این درخت گلهای سفید و برخی نیز دانه های محصور در یک قسمت گوشتدار سفید مایل به صورتی دارند.
انواع انار را می توان طبق مزه میوه آن به انواع شیرین، میخوش و ترش تقسیم کرد، انواع شیرین درختهای انار با داشتن برگهای سبز روشن و خار و قد نسبتاً کوتاهتر از انواع ترش و میخوش متمایز می شوند انواع ترش و میخشوش آن دارای قدی بلندتر و برگهای سبز تیره اند.
طبق رنگ پوست به انواع زرد، قهوه ای و قرمز تقسیم می شوند با استفاده از رنگ دانه های میوه به انواع دانه سفید و دانه قرمز و روش و دانه قرمز تیره می توان آنها را تقسیم نمود.
با مقایسه بزرگی درختچه ها به انار پا بلند و پاکوتاه رده بندی کرد.
مشخصات گیاهشناسی انار Punica Granatum درختچهای است خزاندار که البته در نواحی گرم و مرطوب با زمستانهای معتدل همیشه سبز است و حداکثر ارتفاع آن به 6 متر هم میرسد.
لازمه میوهدهی در انار تابستانهای گرم و پاییز طولانی و خشک است.
پایه کروموزومی انار 8=x و تعداد کروموزوم آن 16 است.
انار گیاهی است یکپایه و گردهها ، مادگی خود را به راحتی بارور میکنند.
البته گرده افشانی بین گلها توسط باد و حشرات نیز میسر است.
گلها بعد از 3 یا 4 سالگی درختچه روی سیخکها ظاهر میشوند.
دارای دمگل کوتاه به رنگهای سرخ ، زرد و یا سفید با پهنای 2 سانتیمتر میباشند.
گلهای انار دارای 4 تا 8 کاسبرگ چرمی که در بالای میوه قرار دارد و تعداد زیادی پرچم با تخمدان تحتانی یا نیمه تحتانی است.
کاسه گل ارغوانی رنگ و پایاست و گلبرگها مچاله هستند.
میوه انار سته دارای پوست چرمی است.
تقریبا کروی شکل به همراه کنجهای فراوان است.
برگهای آن ساده ، کامل و بدون استیپول است طرز قرار گرفتن برگها بر روی شاخه متفاوت است و به سه فرم متقابل ، منفرد و فراهم مشاهده میشوند.
شاخهها کوچک ، زاویهدار ، خاردار بدون کرک با پوست سفید رنگ تا خاکستری ، شکل مختص به خود را دارا هستند.
عمق ریشههای انار زیاد است و با گسترش عمودی 1.5 متر گسترش افقی 2.5 تا 3 متر میباشد.
موطن انار انار دارای سابقه کشت طولانی است.
بر اساس شواهد تاریخی موجود سابقه کشت آن به 2500 سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد.
موطن اصلی آن خاور نزدیک بویژه ایران معرفی شده است.
در حال حاضر مناطق کشت این میوه محدود میباشد.
در آسیا ، ایران ، افغانستان و ازبکستان ، در اروپا ، اسپانیا و در افریقا ، در کنارههای شمالی آن (سواحل جنوبی مدیترانه) مورد کشت و کار قرار دارد و در بقیه نقاط دنیا در صورت کشت ، مساحت زیر کشت آن محدود و ناچیز است.
نوع ترش مزه انار به صورت وحشی در جنگلهای شمالی ایران به صورت خودرو دیده میشود.
پوست انار در ساختمان پوست ریشه انار به ترتیب قسمتهای زیر ملاحظه میگردد.
سوبر ، پارانشیم پوستی با کریستالهای اکسالات ، لیبر که ساختمان مشخص دارد و دستههای بافت لیبری بوسیله اشعه مرکزی که از یک تا دو ردیف سلول تشکیل شدهاند از یکدیگر جدا میشوند.
در زیر میکروسکوپ بافت لیبری دارای خطوط موازی خاکستری رنگی است که بوسیله خطوط روشنتری از یکدیگر جدا شدهاند.
خطوط خاکستری رنگ عبارتند از سلولهایی که دارای ماکلهای اکسالات کلسیم میباشند و دستههای روشنتر از لولههای غربالی و سلولهای پارانشیمی آمیدندار تشکیل شدهاند.
علاوه بر این در دستههای لیبری تعداد کمی سلولهای درشت اسکروز وجود دارند که همگی دارای دیواره ضخیم بوده و بطور نامنظم در قسمت لیبری پراکنده شدهاند.
ساختمان پوستهای ساقه انار باهم مشابه است ولی نوک دستههای لیبری در پوست ساقه پهنتر از پوست ریشه است و اشعه مرکزی نیز در طرف قسمت خارجی پوست پهنتر نشدهاند.
در میان تقلبات پوست انار میتوان از تقلب پوستهای Buis نام برد.
این پوستها در زیر میکروسکوپ دارای ردیفهای کریستال و همچنین سلول اسکلروز نیستند.
ترکیب شیمیایی پوست انار دارای تانن و آلکالوئیدهای مختلف است.
اولین آلکالوئیدها که از پوست انار استخراج شده بوسیله Tanret شناخته شدهاند.
تانره از پوست انار آلکالوئیدهای Pelletierine (چپ گرد) ، ایزوپله تیرین (خنثی) و متیل پله تیرین (راست گرد) را به صورت مایع و آلکالوئید دیگر به نام پزودوپله تیرین را به صورت کریستالیزه مجزا کرده و بدست آورده است.
پله تیرین و ایزوپله تیرین مانند Conicine از مشتقات پی پریدین میباشند و فقط زنجیر طرفی پروپی لیک ، کونیسین جای خود را به یک زنجیر آلدهیدیک داده است.
در متیل پله تیرین زنجیر طرفی به جای زنجیر آلدهیدیک دارا یک عامل ستنی است و باید به این نکته توجه داشت که این جسم شبیه هیگرین بتا موجود در کوکا است.
پزودوپله تیرین دارای ساختمان کاملا متفاوتی است و از این نظریه به Tropinone نزدیک میشود و تروپی نن ، ستن تروپانول است که عبارت است از- N.Methyl Granatonine و این شباهت و نزدیکی درخواص فارما کودینامیک این مواد نیز مشاهده میشود.
از احیای پزودوپله تیرین یک الکل همولگ تروپانول بدست میآید و از این الکل نیز میتوان مانند تروپانول مشتقات میدریاتیک و مشقات آنستزیک بدست آورد.
فارماکودینامی و تراپوتیک پله تیرین یکی از فلج کنندههای اعصاب محرکه است و روی اعصاب حسی اثر نمیکند.
تزریق داخل وریدی پله تیرین در سگ ایجاد Vaso- Constriction و هیپرتانسیون میکند.
اگر کرمهای تنیا را در محلولی از پله تیرین بیندازیم بطور موقت یا دائم (بر حسب مقدار آلکالوئید و مدت زمان) فلج میشوند.
پوست انار را به منظور دفع کرم تنیا به صورت Apozeme همراه با مسهل تجویز میکنند و برای این منظور مخصوصا از تانات دو پله تیرین استفاده میکنند.
وجود تانن باعث می شود که جذب آلکالوئید کندتر صورت گیرد.
این طریق مداوا که امروزه کمتر مورد استفاده قرار می