دانلود تحقیق آفات مهم غلات و گیاهان و راههای مبارزه با‌آن

محیط های کشت :
امروزه محیط های کشت آماده بصورت پودر یا قرص در بازار موجود بوده و برای صرفه جویی در وقت با حل نمودن آنها در آب ، محیط غذایی آماده مصرف خواهد بود و بهترین محیط های کشت به قرار زیرند :
1)Potato Dextrose Agar ( سیب زمینی،اکستروز،آگار ): اکثر قارچ ها در این محیط به خوبی رشد می نمایند و از این محیط برای جدا سازی اکثر قارچ ها استفاده می شود.

2)Beef-Extract Agar یا عصاره گوشت گاو – آگار – Potato Dextrose Peptone Agar یا سیب زمینی اکستروز پیتون آگار ، این دو محیط بیشتر برای
جدا سازی باکتری های پاتوژن مصرف می شوند.

3)Water Agar (آب آگار) : این محیط کشت تهیه شده از آگار و آب به نسبت
5/1 % محیط مناسبی برای جدا سازی باکتری ها از قارچ های تیوم و فوزاریم
می باشد.

ضمناً گلوکز آگار نیز یک محیط کشت کم پروتئین محسوب می شود.

4)اسید لاکتیک : برای جلوگیری از رشد باکتری های پاتوژن و ساپروفیت به هر 10 میلی لیتر محیط کشت ذوب شده قبل از ریختن به داخل ظروف لیتری ، یک یا دو قطره اسید لاکتیک اضافه می گردد.

وسایل مورد نیاز در مزرعه
1- حداقل وسایل مورد نیاز : یک ذره بین تاشو با قدرت بزرگ نمایی ده برابر یک چاقوی جیبی تیز ،تخته پرس و کاغذ برای خشک کردن گیاهان و مقداری کیسه پلاستیکی و ...

2- وسایل استاندارد : هرس دستی ، اره تاشو ، بیل دسته دار ، تخته پرس ، دوربین عکاسی مجهز به Close up و فیلم رنگی ، کیسه های پلاستیکی برای مجزا نگاه داشتن ، نمونه های گیاهی ، برچسب ، کاغذ یادداشت .

مشخصات نمونه خوب
نمونه بایستی شامل تمام مراحل رویشی پاتوژن باشد.

و برای اینکه نمونه تازه و شاداب باشد بهتر است در کیسه پلاستیکی و داخل یخدان نگهداری شود.

نمونه بایستی از بخش مورد حمله پاتوزن برداشته می شود.

Scab ( Head Blight ) ( بادزدگی سنبله )
عامل بیماری Fusarium Graminearum
علائم لکه های کوچک آبسوخته کمی قهوه ای رنگ در قاعده یا وسط پوسته یا محور سنبله ، علامت اولیه بیماری است .

در امتداد لبه پوسته ها یا در قاعده سنبلکها رشد مسیلیومی صورتی تا قرمز رنگ تشکیل می شود.

در هوای گرم و مرطوب ، سنبلکهای آلوده با ظهور پرتیس های آبی – سیاه رنگ ، خالدار می گردند .

کنترل : ستخم عمیق زیر بقایای گیاهی
تناوب زراعی حداقل یکساله با گیاهان غیر گندمیان
ضد عفونی بذر با قارچکش
Septoria Leaf Blotch : سپتوریوزبرگ
عامل بیماری Septoria Tritici
علائم : بصورت لکه های کوچک نامنظم و قهوه ای مایل به قرمز ظاهر می شوند که توسط رگبرگها محدود شده ، به صورت طولی گسترش می یابند.

و خالهای سیاه ریز (بیکنیدها) بر روی لکه ها ایجاد می شود.

کنترل :
1- کاشت بذور گواهی شده و عاری از بیماری و ضد عفونی شده با قارچکش
2- شخم زیر بقایای گیاهی

3- کشت ارقام مقاوم
4- استعمال یک قارچکش برگی در شرایط مساعد برای گسترش بیماری
5- تناوب گندم با یک گیاه غیر میزبان هر سه تا چهار سال
Downy Mildew سفیدک سطحی
عامل بیماری Erysiphe Graminis
علائم : روی همه میزبان ها ، نخستین علائم قابل مشاهده این بیماری ، کلنی های سفید تا خاکستری کمرنگ ، پودری و پنبه مانند میسیلیوم ها و کنیدی ها روی سطح بالایی برگها و غلاف برگها و گاهی روی سنبله است.

این مواد قارچی به آسانی با انگشت از روی برگ جدا می شوند.

کنترل : استفاده از ارقام مقاوم
استعمال قارچکش برگی ، در صورت صرفه اقتصادی
Yellow Rust رنگ زرد
عامل بیماری Puccinia Strii formis
علائم : جوشهای رنگ نواری که حاوی یورید یوسپورهای زرد تا زرد مایل ، نارنجی رنگ هستند ، معمولاً نوارهای باریکی را روی برگ می سازند .

جوشها علاوه بر برگ ، روی غلاف برگ ها ، گردن سنبله و گلومها قابل مشاهده اند.

کنترل : 1- استفاده از ارقام مقاوم 2- استفاده از قارچکش های برگی 3- تقویت مناسب کود خاک به ویژه از نظر پتاسیم 4- هوای خنک در بهار ، مقاومت گیاهان بالغ حساس به دها را در برخی ارقام ، به تأخیر می اندازد.

5- ضد عفونی بذور با قارچکش بیماری ها در مرکبات آنتراکنوز مرکبات : قارچ عامل Collectorichum Gloesporiodes اسپورتک سلولی و شفاف و به شکل بیضی پهن و کشیده ، خسارت آن وقتی بیشتر می شود که درختان در اثر عواملی نظیر کم آبی ، کمبود عناصر غذایی سرمازدگی ، آفات و بیماری ها و نامساعد بودن شرایط فیزیکی خاک و عدم مراقبت ها ضعیف شده اند حمله می کنند.

علائم : به صورت زرد و خشک برگهای انتهایی و ریزش اکثر با تمامی آنها جلب توجه می کند.

شیارهایی کوچک و بزرگ در امتداد طولی ایجاد می شود که از به هم پیوستن آنها شیار بزرگی به وجود می آید از حرکت مواد غذایی ممانعت می کند.

و موجب خشکیدگی سرشاخه ها می شود.

طول شاخه های خشک شده 20 تا cm40 و گاهی بیشتر است.

میوه لکه های کم عمق و سطحی با قطر cm5/1 به رنگ خاکستری متمایل به نقره ای ظاهر می شوند.

چنانچه لکه ها روی پوست میوه به سمت عمق پیشروی می نمایند.

میوه به پوسیدگی نرم مبتلا می شود و پوست آلوده به رنگ قهوه ای متمایل به خاکستری تغییر رنگ می دهد.

کنترل : تقویت درختان ، دفع آفات و علفهای هرز ، استفاده از کود مناسب ، آبیاری کافی ، هرس شاخه های خشک شده در کاهش بیماری موثرنده در اوایل زمستان محلول پاسی با استفاده از یک کیلو گرم سولفات مس ، یک کیلوگرم سولفات روی ، دو کیلوگرم آهک در 100 لیتر آب .

مرکبات (Citrus root nematode ) : یکی از مهمترین بیماری مرکبات از نظر خسارت و انتشارها میباشد که باعث کاهش محصول و زوال تدریجی (Slow Decline) در درختان آلوده می گردد.

برای اولین بار در سال 1912 روی پرتقال از کالیفرنیا توسط هوجو (Hodges) مشاهده و جمع آوری شد.

در ایران اولین بار این نماتد توسط ایزد پناه و سفریان و امیدوار در سال 1347 روی مرکبات گزارش گردید.

شکل شناسی : نماتد مرکبات این نماتد جانوری است از راسته Tylenchida با نام علمی Tylenchulus که انگلی اجباری.

نیمه داخلی ، غیر مهاجر و دارای دوشکلی جنسی می باشد.

نرهای بالغ کرمی شکل بوده و اندازه آنها بین 32/0 تا 41/0 میلیمتر با نسبت طول به عرض 40 و ماده های بالغ متورم و بیضوی شکل که اندازه آن 35/0 تا mm 40/0 با نسبت طول به عرض 5/4 که نیمه اول بدن در داخل ریشه نفوذ کرده و نامنظم است.

انتهای دم دارای خمیدگی به طرف شکم می باشد.

علائم بیماری : نشانه های بیماری روی اندامهای هوایی شامل : ضعف عمومی ، کوچکی برگها و میوه ها و ریزش آنها در خصوص برگها ریزش از داخل شاخه ها شروع شده که معمولاً درختان آلوده علائم کمبود مواد غذایی را نیز نشان می دهند.

نشانه های بیماری روی اندامهای زیرزمینی شامل تورم و کم شدن رشد و انشعابات ریشه های فرعی می باشد.

در قسمت خارجی پوست لایه ای از ذرات خاک به ریشه می چسبند که نتیجه ترشحه مواد ژلاتینی از بدن نماتد در خاک می باشد ، معمولاً روی ریشه های درختان آلوده ، نماتد های ماده را می توان به راحتی مشاهده کرد.

انتقال لارو توسط آب ، انتقال خاک و نهال توسط انسان ، حیوانات ، ماشین آلات و ادوات کشاورزی قابل انتشار و جابجایی است .

حداقل درجه حرارت برای شروع فعالیت نماتد 14 درجه و حرارت مناسب شو و نما 25 تا 31 درجه بوده که در حرارت 45 درجه غیر فعال و 50 درجه از بین می رود.

اکسیژن نقش مهمی در تولید مثل نماتد دارد به همین دلیل خاک های سبک و اسیدیته 6/5 تا 6/6 مناسب جهت فعالیت نماتد می باشد.

تحریک به تولید اسپور با ایجاد شرایط رطوبتی مطلوب: اگر در سطح میزبان آلوده به قارچ اسپور مشاهده نشود غالباً با فراهم کردن شرایط رطوبتی مطلوب اسپورها در محل آلوده بافت میزبان تشکیل خواهند شد.

برای این منظور بهتر است قطعات cm22 شاخه یا سر شاخه مورد نظر را از ابتدا در آب فرو کرده و بعد داخل استوانه شیشه ای به طول cm30 که محتوی 5/2 تا 2 میلی متر آب است قرار داده و سر ظرف را توسط تکه کاغذ آلومینیومی مسدود نمود.

نمونه باید هر روز مورد بررسی قرار گیرد.

آیا ریشه سالم است یا بیمار ؟

یک روش ساده و سریع برای مشخص کردن سالم یا بیمار بودن ریشه های ظریف که قطر آنها بیش از 1 میلی متر نباشد این است که ابتدا با قرار دادن ریشه در آب ، گل و خاک سطح ریشه را جدا نموده و سپس با ناخن پوست سطح ریشه خراش داده شود.

اگر بافت زیر تیره رنگ است نشانه بیمار بودن و اگر سفید باشد دلیل سالم بودن ریشه است.

بررسی ریشه گیاهان علفی: اکثر گیاهان زراعی و زینتی کم و بیش مبتلا به بیماری پوسیدگی ریشه می باشند.

که بیشتر مربوط به Fusarium ، Phytophtora ، Rhizoctonia می باشد.

علائم کلی و عمومی .

در این گونه پوسیدگی ریشه ، آب سوختگی ریشه های اصلی یا فرعی می باشد.

جداسازی عوامل بیماریها:یشتر مربوط به علائم کلی و عمومی .

به بیماری پوسیدگی دلیل سالم بودن ریشه است.

اشد این است که ابتدا با قرار دادن ریشه در آب ، گ محققین بایستی وسایلی مانند بینوکولر ، میکروسکوپ ، آون ، اتوکلاو ...

جهت ضد عفونی و جداسازی ، محیط های کشت مواد رنگی و ضد عفونی کننده در اختیار داشته باشند.

برای جدا سازی عوامل بیماری زا بایستی به روشهای لازم جهت جلوگیری از ایجاد آلودگی در محیط های کشت آشنا بوده و به کمک وسایلی نظیر چاقوی جراحی یا پنس استریل شده قطعات کوچکی از کناره های پرگینه عامل بیماری در بافت میزبان را به محیط آگار منتقل نمود.

طبقه بندی قارچ ها عمدتاً تصنعی بوده و جنس ها بر اساس سه مشخصه زیر دسته بندی می شوند : نوع کنید برها و یا اندامهای باروری (آسروول یا پیکنید) رنگ اسپورها و رشته های مسیلیوم تعداد سلول ها و شکل اسپورها اسپور یک سلولی داخلی پیکنید : رنگ روشن: MACROPHOMINA = (Rhizoctonia bataticola) اسکرت های کوچک سیاه رنگ روی قسمتهای پایین ساقه و ریشه و داخل بافت ها به صورت نقاط سیاه مشخص است.

مرحله کنیدی در اغلب موارد تشکیل نمی شود ولی گاهی روی بافت های مرده تولید می شود.

پیکینیدهای تیره حاوی اسپورهای یک سلولی شفاف است.

این قارچ تولید پوسیدگی سیاه سورگوم و ذرت ، سوختگی خاکستری ساقه لوبیا ، سویا و تعداد زیادی از سبزی ها و گل ها را می نماید.

ساقه های آلوده ضعیف گشته و از محل طوقه شکسته می شوند.

کنیدی برها شاخه شاخه ، کم و بیش درخت مانند : BOTRYTIS رشته های میسلیوم خاکستری با رشد سریع در محیط کشت.

کنیدی برها دراز ، شاخه دار با سلول بزرگ و کروی شکل انتهائی که بوسیله توده کنیدی ها پوشیده می شود.

کنیدی ها که بر روی زوائد سوزنی شکل به نام استریگها قرار گرفته تخم مرغی شکل بوده و توده آنها خاکستری رنگ است.

این قارچ ها گاهی تولید اسکلرت های نامنظم سیاه رنگی می نماید.

این قارچ در سبزی ها ، میوه ها و گل های زینتی تولید کپک خاکستری می کند.

:VERTICILLIUM کنیدی ها برها باریک ، کم و بیش با شاخه های چتری شکل دراطراف آن .

در شرایط مرطوب کنیدی ها به طور منفرد و یا در دسته های کوچک انتهائی تشکیل می شوند.

این قارچ پژمردگی مهم آوندی در پنبه ، سبزی ها و گیاهان چوبی تولید می نماید.

اسپورها با جداره عرضی و طولی ، تیره رنگ: :ALTERNARIA کنیدی برها تیره و ساده که معمولاً کوتاه بوده و بر روی آن زنجیر ساده و یا منشعبی از کنیدی ها قرار می گیرد.

کنیدی ها تیره و با جداره های طولی و عرضی .

گونه های مختلف در شکل و اندازه اسپور و آرایش دیواره های عرضی و طولی و همچنین طول سلول انتهائی آن متفاوت بوده و تشخیص آنها از یکدیگر مشکل است.

اغلب گونه ها ایجاد لکه روی برگ ، میوه و پوسیدگی ثانوی در میوه ها و سبزی ها می نماید.

رشته های هیف و کنیدی برها: : FUSARIUM جنس فوزاریوم را به آسانی با مشاهده شکل ماکروکنیدی ها می توان تشخیص داد ولی شناخت گونه های آن احتیاج به مقداری تخصص و تجربه دارد.

در این جنس پا رازیت های مهمی وجود دارد که پژمردگی