دانلود مقاله خیار

خیار یکی از سبزیهای معروف دنیاست .

مبدا و مشنا اصلی خیار کاملا مشخص و معلوم نیست ولی به اح تمال زیاد بومی مناطق گرمسیری اسیا و افریقا می بشاد ، زیرا بیشاز 3000 سال است به عنوان غذا در آن مناطق کشت می گردد .

نوشته ها نشان می دهند که در 100 سال قبل از میلاد مسیح خیار به وسیله سفیر چین از ایران به کشور چین برده شده است .

یونانیان و رومیها آن را می شناختند .

این گیاه در قرن نهم به فراسنه معرف شد و از آ« پس در آن جا کشت گرددی .

سپس در قرن چهاردهم کشت خیار در انگلستان متداول گشت .

سرخ پوستان آمریکا آن را می شناختند و به ک شت آن می پرداختند .

مشخصات گیاه شناسی
خیار از جنس Cucumis می باشد و نام علمی آن Cucumis sativus L است .

حدود 30 گونه آن را در اسیا و افریقا یافته اند .

یکی از گونه های این جنس تولید نووعی خیار می کند که در انگلیس به آن جرکین می گویند.

و نام علمی آن Cucumia anguria L می باشد .

این نوع خیار که در مناطق گرمسیری امریکای جنوبی کشت و مصرف می گردد .

دارای میوه ی تخم مرغی شکل است که طول ا« بین 3 تا 7 سانتی متر می باشد .

میزان خار روی میوه آن بیشتر از خیار معمولی است .

خیار دارای ساقه ی خزنده و کشیده می باشد که ممکن است طول بوته آن روی زمین از 2 متر هم تجاوز کند .

امروزه در نتیجه اصلاح ارقامی از خیار به وجود آمده است که تولید بوته ی کوتاهی می کند این نوع خیار مناسب کشت در باغچه و گلدان است .

برگهای بوته خیار بسیار پهن و بزرگ می باشد که به وسیله دمبرگ طولانی و به صورت متناوب به ساقه (تتوخالی) متصل شده است .

خیار گیاهی است یک پایه ولی گلهای نر و ماده آن از هم جدا هستند .

در ابتدا تعداد گلهای نر بیشتر ازماده است .

گلهای ماده فقط یک روز قابلیت تلقیح خود را حفظ می نمایند .

ارقامی از خیار وجود دارد که فقط گلهای ماده تولید می کند و به آنها ماده زا می گویند .

امروزه این نوع را از طیق دو رگه گیری به وجود می اورند .

بوته های این نوع را از طریق دو رگه گیری به وجود می آورند .

بوته های این نوع خیار زودرس تولید می کنند و تعداد بذر در هر میوه کمتر از انواع دیگر خیار می باشد .

همچنین تراکم میوه روی بوته زیادتر از نوع معمولی است بنابراین دارای عملکرد بیشتری می باشد .

البته این نوع خیار مخصوص کشت و پرورش در داخل گلخانه و همچنین کشت و برداشت به صورت مکانیزه است .

میوه آن باریک ، طولانی و اغلب بدون بذر می باشد .

ممکن است میوه ها از طریق بکرزایی به وجود ایند .

یعنی بدون عمل گرده افشانی میوه حاصل می شود .

ولی اگر این نوع بوته با سایر انواع خیار کاشته شود َ، تولید میوه با بذر می نماید .

امروزه با محلول پاشی بوته های ماده زا با اسید جیبرلیک توانسته اند باعث بوجود آمدن گلهای نر گردند .

در این صورت با ظهور تعداد کمی گل نر روی بوته ی ماده زا سببمی گردد که گلهای ماده خود گشن شوند .

گلهای ماده خیار به وسیله ی سایر گیاهان تیره کدوییان مانند کدو و هندوانه تلقیح نمی شود .

متخصصین اصلاح نباتات از این رقم بیشتر برای اصلاح خیار استفاده می کنند .

زرا کار کردن با این نوع بسیار ساده است چون مزاحمتی از ناحیه ی گلهای نر ندارند .

تهیه بذر دورگ نسل اول از این طریق بسیار آسان است و فقط کافی است که بین آنها پایه های معمولی خیار کاشته شود .

گذاشتن تعدادی کنوی زنبور عسل به این امر کمک می کند .

بذری که روی پایه مادری تشکیل می شود بذر دورگ نسل اول است .

بوته ی خیاری که نسبت به بوته سایر گیاهان تیره کدوییان کوچکتر است بوته خیار ککردار و رونده می باشد .

میوه خیار سه حجره ای است .

سطح میوه در ابتدا پر از خار خیلی ریز می باشد که به تدریج که میوه می رسد از مقدرا خارها کاسته می شود طول عمر بوته ی خیار خیلی کوتاهتر از طول عمر بقیه گیاهان این تیره است .

تلخی ته خیار و گاهی اوقات در تمام خیار معلول وجود ماده ای تلخ به نام کوکوربتاسین است .

این ماده دارای انواع مختلفی است و به شکل مونوگلیکوزید و آگلیکون در گیاه یافت می شود .

بیشتر این ترکیبات را در میوه و ریشه گیاه می توان یافت .

برگ و ساقه تهی از این ماده است .

در افریقای جنوبی و استرالیا از آن به عنوان دارو و در معالجه بعضی از بیماریها استفاده می کنند .

گاهی این ماده موجب مسمومیت می شود .

آب و هوای مناسب
تمام سبزیهای تیره کدوییان گیاه فصل گرم می باشند و در هوای گرم نتیجه مطلوب میدهند .

ولی خیار در هوای کمی خنک رشد بهتری دارد و نسبت به هوای بسیار گرم مقاوم نیست .

بعضی خیار را جزء گیاهان فصل خنک محسوب می کنند البته در عمل هم خیار یک محصول بهاره و پاییزه است .

ولی نسبت به سرما بسر حساس می باشد و سرمای اوایل پاییز برگهیا آن را ضایع کرده بوته آن را خشک می کند .

بهترین دما برای جوانه زدن آن بین 17 تا 20 درجه سانتیگراد می باشد موقعی به کشت خیار اقدام می کنیم که دمای متوسط روزانه بین 20 تا 24 درجه سانتی گراد باشد .

در مناطقی که چنین دمایی تامین نمی شود (کشورهای اروپایی) از گلخانه استفاده می شود .

خاک خیار را می توانیم در هر نوع خاک بکاریم .

اگر زودرسی مورد نظر باشد خاکهای شنی را انتخاب می کنیم به شرطی که از نظر مواد غذایی تهی نباشند .

چنانچه کمیت محصول مورد توجه باشد بیشتر از خاکهای سنگین استفاده می شود / خاکهای سیلتی لومی و رسی لومی برای این منظور بسیار مناسب است .

در هر صورت خاک باید از نظر مواد غذایی و به خصوص هوموس غنی باشد .

خاک باید از زهکشی خوبیب برخوردار و آب تحت الارضی پایین تر از یک متر باشد .

چون ریشه خیار ممکن است تا عمق یک متری نیز قرار بگیرد .

البته ریشه های فعال بیشتر در عمق 60 تا 70 سانتی متری قرار دارند .

Ph مناسب برای رشد خیار بین 5/5 تا 7/6 می باشد .

کود خیار نسبت به دو نوع کود دامی و شیمیایی عکس العمل مثبت نشان می دهد مقدار کود دامی برای این گیاه به عواملی چون حاصلخیزی خاک ، میزان کود دامی داده شده در کشت قبلی ؛ نوع کشت قبلی و بالاخره قرار دادن گیاهان تیره بقولات در تناوب زراعی بستگی دارد .

اگر از نظر مصرف کود دامی محدودیتی نداشته باشیم می توانیم 20 تا 25 تن در هکتار کود دامی به زمین بدهیم .

چنانچه کود دامی به این اندازه در اختیار نداشته باشیم می توانیم به میزان 8 تا 10 تن در هکتار فقط در اطراف بوته کود بدهیم .

کودهای شیمیایی از ته ، فسفر و پتاسه برای خیار مناسب می باشند .

در خاکهای شنی در مقایسه با خاکهای سنگین باید مقدار بیشتری کود در نظر گرفته شود .

مقدار 100 تا 120 ک یلوگرم ازت و 150 تا 180 کیلوگرم فسفر و حدود 70 تا 80 کیلوگرم پتاسیم در هکتار توصیه می شود .

البته مقداری از کود ازته را نیز به صورت سرک به خاک می دهیم .

کود سرک را می توان در دو یا سه مرحله به زمین اضافه کرد .

اولین مرحله وقتی است که شاخه های فرعی شروع به رشد می کنند .

در هر مرتبه می توان بین 40 تا 60 کیلوگرم کود ازته به زمین داد .

ازت در رشد رویشی و همچنین رشد میوه نقش مهمی دارد .

ازمایشهای مختلف نشان داده است که علاوه بر عناصر اصلی عنصرهای مس و آهن نیز برای مزرعه خیار ضروری می باشند .

ولی مدارکی موجود نیست که زمینها کمبود این عناصر را نشان بدهند .

تهیه زمین چون ریشه خیار رشد عمیقی دارد و مکن است تا یک متر هم برسد لذا مزرعه خیار باید عمیقا شخم بخورد .

در مناطق سردسیردر فصل پاییز اقدام به شخم عمیق می کنند در صورت استفاده از کودهای دامی تازه ، باید آن را در پاییز به زمین بدهیم .

هر موقع که هوا مساعد گرددی در اواخر اسفند یا اوایل بهار اقدام به دیسک سنگین می کنیم .

توصیه می شود به جای دیسک شخم زده شود سپس زمین به جوی و پشته تبدیل گردد اگر کود شیمیایی به زمین می دهیم باید قبل از آماده کردن جوی و پشته آن را به زمین اضافه نماییم .

طول جویها به نوع زمین بستگی دارد .

کشت چون بوته خیار نسبت به سرما حساس می باشد کاشت ان تا برطرف شدن خطر بیخبندان به تعویق می افتد .

وقتی که زمین به جوی و پشته تبدیل می شود جویها را پر از آب کرده به محض گاورو شدن زمین و هنگامی که بتوان در مزرع ه کار کرد بذور به صورت کپه ای در بالای داغ آب کاشته می شود .

نحوه ی عمل این ترتیب است که بذور قبلا خیسانده می شوند (حدودا 24 ساعت ) و با سربرداری از بالای داغ آب با ایجاد حفره ای به عمق 3 تا 4سانتی متر تعداد 3 تا 4 عدد بذردر داخل حفره گذاشته روی آن را با خاک مرطوب پشته و یا کف جوی می پوشانند .

فاصله ی دو کپه یا به عبارت دیگر فاصله ی دو بوته روی خط کشت بین 50 تا 70 سانتی متر در نظر گرفته می شود .

فاصله دو خط کشت برای خیار بین 8/1 تا 2 متر مناسب است .

توصیه می گردد که این فاصله کمتر از 2 متر در نظر گرفته نشود که هم بوته ها به اندازه کافی از نظر زمین در مضیقه نباشند .

و هم هنگام برداشت میوه آنها پایمال نشوند وقتی که بذور سبز شدند آبیاری انجام می شود .

یکی دو هفته بعد از کشت وقیت که بوته های 3 تا 4 برگه شدند اقدام به تنک کردن می شود .

البته برای این کار دو برگ اولیه یا لپه در نظر گرفته نمی شود .

نحوه ی تنک کردن به این صورت است که یا با ناخن بوته های اضافی از روی سطح خاک قطع می گردند و یا با قیچی باغبانی این کار انجام می شود .

در هر صورت به ریشه ی بوته های باقیمانده نباید صدمه ای وارد آید .

ریشه گیاهان این تیره بسیار حساس اند و به محض ک وچکترین صدمه بوته آنها خشک می شود و یکی از دلائل این است که این سبزیها نسبت به نشان کاری عکس العمل مثبت نشان نمی دهند همین مسئله است .

هر تعداد بوته که از بذور کاشته شده به وجود آیند باید به یک یا دو تقلیل یابند .

معمولا چنین مرسوم است که دو بوته را باقی می گذارند .

اگر هنگام کاشت دمای مناسب برای سبزشدن بذر وجود نداشته باشد بذور به طور سالم در خاک باقی می مانند هر موقع شرایط مساعد گردید جوانه خواهد زد .

اغلب مشاهده می شود که در اوایل بهار پس از کاشت خیار بر اثر بارندگیهای پی در پی روی بذر سله بسته می شوند و مانع از خروج جوانه از خاک می گردد .

در این صورت باید با بیلچه باغبانی یا نوک داس روی بذور را سله شکنی کنیم .

البته این کار باید با حوصله و دقت تمام انجام شود چون ممکن است درست در زیر محل سله بسته شده جوانه وجود داشته که اگر دقت نشود با نوک داس یا بیلچه آن قطع خواهد شد .

با قطع ساقه اولیه گیاه از دست می رود .

موقع کاشت بذر خیار در نواحی سردسیر یا بعد از برطرف شدن خطر سرمای بهاره و یا اواسط تابستان است که در این صورت اوایل پاییز محصول به بازار خواهد آمد .

در مناطق گرمسیری یکی اواخر تابستان اقدام به کشت می شود که اوایل و اواسط پاییز محصول آماده عرضه به بازار است .

و دیگری اوایل و یا اواخر زمستان که میوه اوایل بهار قابل بهره برداری است .

چنانچه از تونل پلاستیکی درمناطق گرمسیری (خوزستان) استفاده می شود .

می توان هر موقع در زمستان اقدام به کشت کرد .

دوره رشد و نمود خیار حدود 50 تا 80 روز می باشد .

این گیاه در مناطق جنوبی کشور (خوزستان ) 2 بار در سال کشت می شود ولی در نقاطی مانند جیرفت بین 2 تا 3 بار به کشت ان اقام می کنند .

مقدار بذر مورد