پرورش قارچ خوراکی امروزه اهمیت زیادی کسب کرده و پیشرفت قابل توجهی نموده است .
نظر بسیاری از دانشمندان ومحققین به این گیاه شگفت انگیز ، که فقط از بقایای گیاهی کم ارزش از نظر اقتصادی مثل کاه ، گندم ، کاه جو ، کاه برنج و امثالهم پرورش می یابد جلب شده است 
 قارچ ، اگر چه از مواد زائد گیاهی تغذیه می کند .
کیفیت غذایی قابل توجهی دارد : سرشار از پروتئین و در عین حال بسیار خوش طعم است .
بعلاوه دوره کشت آن بسیار کوتاه است و در سال چندین بار می توان به کشت آن مبادرت نمود .
 از سال 1970 ، شناخت علمی و عملی بشر از قارچ و نحوه پرورش آن پیشرفت چشمگیری کرده است .
بازده تولید قارچ های اهلی شده روز به روز افزایش می یابد و به علاوه انواع جدید قارچ های جدید اهلی شده و پرورش می یابند .
قارچ را می توان در سطح کوچک ، در منزل ، به منظور مصرف در خانواده ، و در سطح بزرگتر جمعیت ارائه به بازار و تامین درآمد تولید کرد .
 
 
 تاریخچه 
 قارچ به اصطلاح گیاه موضوعات مختلف و شگفت انگیزی را در دوران عمر زمینی طی کرده است تا به امروز هنوز به طور کامل نزد جهانیان شناسایی نشده است .
 مردم بد بینی خاصی نسبت به قارچ ها دارند چون شنیده اند که بعضی از انسانها بر اثر خوردن قارچ مسموم شده اند و جان خود را از دست داده اند .
 قارچ های سمی در کنار انواع خوراکی و کیفیت غذایی این گیاه انسان را بر آن داشت که قارچ خوراکی را خود پرورش دهند .
 هزاران سال پیش چینی ها و ژراپنی ها نحوه پرورش چندین نوع قارچ را می دانستند که از میان آنها شیتاکه معروف است دو قرن قبل از تولد مسیح ، یک پزشک یونانی به نام «نیکاندر» قارچ را در بستری از کود حیوانی و خاکستر که شاخ و برگ انجیر روی آن را پوشانده بود پرورش داد .
 سیصد سال بعد « دیو سکورید» یک پزشک دیگر یونانی روش ساده و عملی برای پرورش قارچ ابداع کرد و سرانجام در قرن 16 یک ایتالیایی به نام سالپین و یک گیاه شناس فرانسوی به نام شارل دولکلوز معروف به کلوسیوس آثاری در مورد پرورش قارچ نوشتند .
 کمی دیر تر در حدود دهه 1650 کشاورزان فرانسه کاملاً به طور تصادفی به نحوه پرورش قارچ پی می بردند .
آنها متوجه می شوند که در گوشه جالیزشان جائی که کودهای اسب قارچ ظاهر شده ولی به علت آن پی نمی بردند ولی در اندیشه تکثیر قارچ افتادند یکی از کشاورزان متوجه می شود که قارچ که در جالیزشان است با قارچ های وحشی مراتع تفاوتهایی دارد به این ترتیب که علاوه بر تفاوت ظاهری این گونه قارچ ها بر خلاف قارچ های مراتع قابلیت تطبیق با شرایط پرورش در باغچه را دارند .
 کین تینی در وروسای به پرورش قارچ برای پادشاه خورشید دست می زند چند سال بعد ، تورن فورت به آکادمی سلطنتی علوم نامه ای درباره پرورش قارچ می نویسد ...
پرورش قارچ که همه این نوآوران می شناختند هنوز بعضی علاقه مندان به آن عمل می کنند یک عیب جدی داشت : پرورش قارچ در زمستان بعلت سرما و در تابستان به علت گرما ووجود انگل ها غیر ممکن بود در حدود اواخر قرن هیجدهم عده ای به فکر افتادند که قارچ را زیر گلخانه پرورش دهند تا فصل تولید را طولانی تر سازند و این قدم جدیدی بود .
 یک باغبان فرانسوی به نام «شامبری» به فکر استفاده از معادن متروک جهت پرورش قارچ افتاد .
استفاده از معادن چند فایده داشت : ثبات درجه حرارت ، سهولت تنظیم هوا و سهولت تنظیم رطوبت نسبی .
 و باز هم دو فرانسوی به نامهای کنستاتین و ماتروشو از انستیتو پاستور هستند که در این زمینه قدمی پیش بر می دارند ما در پیشرفت تکنولوژی پرورش قارچ را تا حد زیادی مرهون آنها هستیم این دو نفر با بهره گیری از روشهای پاستوریزاسیون اسپور قارچ را وادار به جوانه زدن کردند و میسلیوم به دست آورند از آن هنگام این امکان به وجود آمد که پر بارترین نژادهای قارچ را به صورتی خالص پرورش داد .
 کار این دو محقق باعث شد که انواع دیگر قارچ ها مورد توجه قرار بگیرند و تلاش برای اهلی کردن قارچ های وحشی آغاز شود ولی اگرچه پس از تحقیقات زیادی در زمینه پرورش قارچ به عمل آمد ، بعلت عدم ارتباط کار محققین با یکدیگر نتیجه تحقیقات به صورتی جامع و مدون در اختیار همگان قرار نگرفت .
امروزه وضع به گونه ای دیگر است .
 بیستمین کنگره بین الملی درباره دانش و پرورش قارچ ها در ژوئن 1978 در فرانسه تشکیل شده است که در آن 600 نفر محقق و تولید کننده از سی کشور جهان شرکت داشتند .
 در جریان این کنگره ، یک محقق انگلیسی در خطا به خود اظهار کرد که آرزو دارد ارتباطبین شرکت کنندگان بیش از پیش برقرار شود و این بیان توجه پیشگامان پرورش قارچ را که تا آن هنگام اماکن پرورش قارچ خود را با سیم خاردار و سگ نگهبان حفاظت می کردند تا کسی از راز و رمز کارشان در پرورش قارچ سر در نیاورد برانگیخت .
 در پی این اقدامات ، تبادل مفید اطلاعات ونتایج به دست آمده ، بی شک در آینده پرورش انواع قارچ ها ار انحصار معدودی باغبان و قارچ شناس غربی بیرون آمده و در همه جای دنیا گسترش خواهد یافت به این ترتیب آیا مصرف کنندگان قرن بیستم شاهد بحرانی در زمینه پرورش قارچ ، بعلت افزونی تولید خواهد بود و یا بلعکس .
دنیا به شکرانه تولید پیوسته این ماده غذایی با ارزش از گرسنگی نجات خواهد یافت ؟
آینده نشان خواهد داد .
از بیش از دو هزار سال پیش ، که نیکاندر پزشک ، با روشی بدوی و به کمک شاخ و برگ انجیر قارچ پرورش داد تاکنون چه راه دراز و پر پیچ و خمی پیموده شده است !
شناخت قارچ های خوراکی و سمی و داروئی قارچ ها سه دسته هستند : 1- خوراکی2- سمی3- داروئی قارچ های خوراکی در اکثر کشورهای جهان خوردن قارچ متداول است زیرا نسبت به گوشت قرمز از نظر پروتئین چیزی کم ندارد و از نظر چربی صفر می باشد و با صرفه و اقتصادی نیز می باشد .
از مهم ترین قارچ های خوراکی میتوان به قارچ دکمه ای و انواع صدفی آن اشاره کرد این قارچ ها را می توان در مکانهای کوچک هم تولید کرد .
قارچ های سمی سمی بودن قارچ ها به سه نوع تقسیم شده اند : 1- فالاتوکین2- آموتوکسین3- همولیتیک و آمانیتا لفظ سمی بودن قارچ ها می باشد .
مسمومیت های ناشی از مصرف قارچ های سمی الف) قارچ های روی دستگاه گوارش و روی اعصاب اثر کرده و شخص را دچار دل درد و سر درد و تهوع که مصرف کننده بیمارستانی شده و باید تحت نظر پزشک معالجه شود .
ب) قارچ هایی که به تنهایی اثرات سوئی نداشته ولی با مکمل های دیگری مثل الکل اثر منفی گذاشته و شخص را به حال احتراز می برد .
قارچ های مرکب (Coprinus) و موالها (Morchella) ج) قارچ هایی که به طور کل سمی بوده ، و به شخص مصرف کننده شوک سریع وارد کرده چه بسا مصرف کننده به بیمارستان هم نرسد .
فالاتوکسین و آموتوکسین سم هایی هستند که روی دستگاه گوارش اثر می کند ولی کشنده نیستند .
همولیتیک سمی است که روی گردش خون (گلبولهای قرمز خون را از بین می برد ) و اعصاب و مغز تاثیر سریع دارد و باعث سکته مغزی می شود .
آمانیتا فالوئید و آمانیتا موسکاریکا از این دسته از قارچ های سمی می باشد .
آمانیتا فالوئید Amanita Phalloides کلاهی بهقطر 7 تا 10 سانتی متر به رنگ سبز زیتونی یا زرد زیتونی وگاه بسیار کم رنگ و نزدیک به سفید دارد .
در حالت مرطوب کمی لزج است .گاه لکه های مسطح پوست مانند سفیدی بر پوسته دارد .
پوسته آن را می توان مثل پوسته قارچ خوراکی جدا کرد .
تیغه ها سفید و نزدیک به هم هستند .
طول پایه 8 تا 12 سانت و عرض آن 5/1 تا 2 سانت است .
زمستان سفید یا به رنگ کلاهک ولی کم رنگ تر است سطح آنصاف یا حاوی پوسته های نازکی است که در ابتدا تو پرند و به تدریج تو خالی می شوند .
حلقه دامن مانندی در قسمت بالای پایه وجود دارد قاعده پایه در کیسه فنجان مانندی محصور است .
زیر درختان پهن برگ به خصوص غان و بلوط از اواسط تابستان تا اواخر پاییز یافت می شود .
سمیت آن بحدی است که خوردن کلاهک آن می تواند مرگ آور باشد .
آمانیتا موسکاریکا معروف به امانیت مگس کش Amanita Muscarica آمانیتا موسکاریکا عامل بسیاری از مسمومیت هاست آمانیتا موسکاریکا از زیباترین و معمول ترین قارچ هاست .
کلاهک قرمز یا نارنجی با خالهای سفید به قطر 10 تا 20 سانتی متر دارد که در ابتدا گرد است و به تدریج تحدب آن کم می شود و مسطح می گردد .
در حالت مرطوب لزج است .
تیغه های آن سفید و فشرده اند .
پایه 10 تا 22 سانتی متر ارتفاع و 5/2 سانتی متر قطر دارد و سفید و توپر است ولی به تدریج تو خالی می شود .
حلقه سفید دامن مانند قاعده پایه متورم است و فلس های سفید کرکداری دارد که به صورت حلقه های متحد المرکزی آنرا در بر گرفته اند .
از اواسط تابستان تا اویل زمستان زیر درختان غان و سوزنی برگ بوفور دیده می شود .
سمی بنام موسکارین در آن وجود دارد که حشرات به آن حساسند .
قارچ های سمی و خوراکی را نمی توان از نظر شکل و اندازه و رنگ شناخت و فقط آزمایشگاه می تواند سمی بودن و مقدار سم و نوع سم را مشخص می کند .
در بین قارچ های موجود ، قارچهایی هم هست که توهم زا می باشد و شخص مصرف کننده را به عالم خلصه می برد .
امروزه 80 % از قرص های روان گردان از قارچ «سوما» با نام ایرانی دنبلان کوهی که ماده ای به نام «تروف» دارد درست می شود .
قارچ های رنگی هم در طبیعت وجود دارد که برای مصارف صنعتی و غذایی کاربرد دارند .
در کشور هند ، قارچ های رنگی را برای ساختن ادویه و رنگ اسنک (پفک) کشت و صادر می کنند .
قارچ های داروئی امروزه که علم طب پیشرفت چشمگیری کرده ، محقیقین در آزمایشگاهها و انیستیتو های معتبر برای هربیماری دنبال درمان و راه چاره ای می گردند از قدیم الایام طبیبان از گیاهان برای درمان استفاده می کردند با پیشرفت علم طب عصاره گیاهان و مواد مفید گیاه مورد استفاده قرار می گیرند .
قارچ هم از این قاعده مستثنا نیست .
آنتی بیوتیکها در مبارزه با بیماریهای عفونی مورد استفاده های فراوان قرار می گیرند از این جمله اند معروفترین آنتی بیو تیک که مصرف طبی دارد پنی سیلین می باشد .
در قارچ صدفی آنتی بیوتیک بیشتری نسبت به قارچ دکمه ای گزارش شده است .
پلوروتین پلوروتین موجود در قارچ داروی پوست بدن انسان است و موجب نرمی و لطافت پوست شده و داروی جوش و لک صورت می باشد .
لیستین کاهنده کلسترول خون که برای درمان بیماران قلبی و آنهایی که فشار خون دارند مفید است .
ریبوفلاوین : آرام کننده ذهن نیاسین : برای ترک اعتیاد دارای آهن – سدیم – ویتامین B2 قارچ ها سرشار از ویتامین ها هستند : محلول در چربی A-E-D که در ساخت پماد مصرف می شود .
آشنایی با قارچ های صدفی قارچ صدفی درختی پلوروتوس استراتوس Pelurotus-Ostratus قارچ صدفی کشت و پرورش قارچ صدفی در ایران برای اولین بار توسط دکتر مصطفوی ، کارشناس دفع آفات و زراعت کشاورزی در شازمان تحقیقات کشاورزی در اوین شروع شد .
قارچ صدفی جزء تجزیه کنندگان اولیه می باشد و قادرند گلوکز گیاه را تجزیه کند و مواد غذایی مورد نیاز خود را تأمین کند .
و محتاج یکسری از ارگانیسم ها هستند که محیط کشت را تجزیه و قارچ روی محیط تجزیه رشد می کند .
همچنین مستقیماً روی کاه و کلش گندم وجو و برنج و ...
رشد کنند .
قارچ صدفی قدرت میسلیومی بسیار بالایی داشته و قادر است از همین مواد ، پروتئین مورد نیاز انسان را تامین کند در کل پرورش قارچ صدفی نیاز به دستگاههای پیشرفته نداشته و می توان خیلی ساده اقدام به تولید این قارچ ارزشمند پرداخت .
قارچ صدفی پلوروتوس استراتوس Pelurotus-Ostratus برای اولین بار در سال 1900 میلادی در جهان