دانلود تحقیق بورس فلزات

1- پیشگفتار
در طی 4 سالی که در دوره کارشناسی مشغول به تحصیل بودم، متوجه این نکته شدم که دانشجویان رشته متالوژی صنعتی در طی این دوره (کارشناسی) صرفاً مشغول به مطالعه در زمینه تخصصی خود هستند و از پرداختن به اصول اقتصادی که یکی از مهمترین ملزومات رشته‌های فنی و مهندسی می‌باشد غافلند.

بنابراین تصمیم گرفتم که پایان نامه کارشناسی خود را در مورد نقطه تلاقی علم فلزات و علم اقتصاد یعنی بورس فلزات انتخاب کنم.

پس از این انتخاب و در زمان جمع آوری مطالب متوجه کمبود شدید مراجع و اطلاع رسانی بسیار محدود و ضعیف در این زمینه شدم نکته‌ای که آقای شهبازی مدیر اطلاع رسانی و روابط عمومی سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران ، آن را به گردن جوان بودن این بورس انداختند.

این پروژه مجموعاً 6 ماه به طول انجامید.

در این راستا بیشترین مطالب جمع‌آوری شده از طریق سایتهای مختلف اینترنتی بود.

مجموعاً 11 دفعه به بورس تهران مراجعه و با آقایان نعمت ا… شهبازی و آقای ناصر و همکاران ایشان ملاقاتهای متفاوت انجام شد.

در پایان لازم می‌دانم از دکتر محمد تلافی نوغانی، استاد راهنما بجهت زحمات فراوان و راهنماییهای ارزشمندشان،‌ آقای جلال فتوحی اردکانی، قائم مقام روزنامه اقتصادی آسیا بجهت همکاریهای بیدریغشان و آقای ناصر تشکر کنم.

بورس فلزات
(تحلیلی از بازار بورس فلزات تهران)
زیر نظر آقای دکتر محمد تلافی نوقانی

مولف: هومن ممتحنی
رشته مهندسی متالوژی صنعتی
دانشگاه بین‌المللی امام خمینی






بهار 1384

1- مقدمه
در سالهای گذشته، فقدان بورس فلزات در ایران موجبات بروز مشکلات عدیده در معاملات انجام یافته در این بخش و در نتیجه بی ثباتی و ناپایداری بازار مربوطه را فراهم آورده بود که مهمترین مشکلات را می توان به صورت زیر خلاصه نمود:
1- نوسانات کاذب ومخل بازار فلزات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا
2- فقدان یک سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله، بخصوص تعهدات مربوط به فروشندگان که عمدتا" واحدهای تولیدی می باشند.

3- نبود یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار
4- فقدان یک سیستم جمع آوری، پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید، واردات و صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب
5- عدم هماهنگی میان بخشهای تولیدی و بازرگانی در قسمت واردات و بازار مصرف
6- عدم امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت فلزات
ارتباط تنگاتنگ میان عرضه و تقاضا و تأثیر بسزای آن بر اقتصاد تولید ومصرف، اهمیت و لزوم تشکیل یک نظام قانونمند و حاکم بر این ارتباط را مشخص ساخته است.

این نظام قانونمند با تعریف و ایجاد شرایط حسن ارتباط میان فروشنده بعنوان عامل عرضه وخریدار بعنوان عامل تقاضا و نظارت مستقیم بر آن ، از طریق مکانیزمهای قانونی و اجرائی مناسب و نیز با ایجاد یک سیستم اطلاع رسانی، پردازش و تحلیل اطلاعات بازار در جهت آگاه سازی فروشنده و خریدار از پیشینه و آینده معاملات مختلف، باعث به حداقل رسانیدن نوسانات کاذب و مخل بازارمی‎گردد.

حسن انجام تعهدات طرفین معامله و در نتیجه حفظ منافع فروشنده و خریداردرکلان باعث سلامت سیستم تولید، توزیع، اقتصاد تولید، بازرگانی و مصرف خواهد شد.

2- سابقه
طی چند دهه گذشته، در جهان بورسهای مختلف کالا و فلزات با هدف دستیابی به این نظام قانونمند تأسیس شده و پس از طی دوران تجربه و تکمیل ساختار اجرائی خود، بطور موفق مشغول به کار میباشند
از جمله بورسهای فلز و کالای فعال در جهان می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- بورس فلزات لندن – انگلستان.

2- بورس کالای شیکاگو – امریکا
3- بورس کالای نیویورک – امریکا.

4- بورس کالای امریکای مرکزی – آمریکا.

5- بورس کالای پکن - چین.

6- بورس کالای بوداپست – مجارستان.

7- بورس فلزات هند – هندوستان.

8- بورس فلزات کلیولند – آمریکا.

مهمترین این بورسها بورس فلزات لندن و بورس کالای شیکاگو می باشند که مطالعه و بررسی ساختار آنها، بیانگر سیر تکاملی موفق در تعریف و ایجاد اجزای تشکیل دهنده این بازارها در قسمتهای مختلف سیاستگذاری و نظارت، مالکیت، مدیریت، اجرا و ابزارهای معاملاتی می باشد.

تاسیس بورس فلزات در یک دهه گذشته با توجه به اهمیت فلزات در اقتصاد ایران مطرح بوده است و هرازچندگاهی از سوی شخصیتهای مختلف در محافل اقتصادی مطرح و پس از مدتی به فراموشی سپرده می شد.

در قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی کشور در ماده 94 و 95 آن بر توسعه بازار سرمایه ایران واز جمله تاسیس بورس کالا در کشور تاکید شد.

با توجه به اینکه یکی از مهمترین کالاها در اقتصاد ایران فلزات هستند، با پی گیریهای دولت و مجلس در قانون سال 1379 در بند "ی" تبصره 35 این قانون ، وزارت معادن و فلزات مکلف شد تا در راستای اجرای قانون برنامه پنج ساله سوم توسعه نسبت به تاسیس بورس فلزات اقدام کند تا کالاهای فلزی در بورس عرضه شود.

از این زمان تلاشهای وزارت معادن و فلزات و پس از آن وزارت صنایع و معادن با همکاری شورای عالی بورس برای راه اندازی بورس فلزات آغاز شد.

به دلیل نبود متولی ابهاماتی در مورد راه اندازی بورس فلزات وجود داشت که درپایان آبان ماه سال 1381 براساس آزمون کتبی صلاحیت 11 کارگزار به عنوان موسسین بورس فلزات تهران توسط شورای بورس تایید شد.

به دنبال انتخاب کارگزاران روند راه اندازی بورس از شتاب بیشتری برخوردار شد که پس از مطالعات گسترده کارشناسی توسط صاحب نظران بازار سرمایه و فلزات ، پیش نویس اساسنامه بورس فلزات تهران آماده و با تایید کارگزاران برای تصویب به شورای بورس تقدیم شد که در پایان سال 1381 تصویب و برای اجرا ابلاغ شد.

این کارگزاران در اولین اقدام با برگزاری نشست های کارشناسی، اساسنامه و آیین نامه های اجرایی بورس را تهیه و به تأیید شورای بورس رساندند.

پس از ثبت سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران در اداره ثبت شرکتها، در اولین جلسه مجمع عمومی آن که با حضور یازده کارگزار مؤسس برگزار شد، هفت نفر از کارگزاران به عنوان اعضای هیئت مدیره انتخاب شدند و آنها نیز طبق اساسنامه، رئیس و نایب رئیس هیأت مدیره و دبیرکل بورس را انتخاب کردند.

پس از تجهیز ساختمان اختصاص داده شده به بورس و تهیه نرم افزار معاملاتی توسط یک گروه از کارشناسان داخلی و آموزش کارگزاران، در تاریخ سوم شهریور ماه 1382 معاملات در بورس به صورت مقدماتی و آزمایشی آغاز گردید و سرانجام در تاریخ 25/6/82 با حضور آقایان جهانگیری وزیر صنایع و معادن ، مظاهری وزیر امور اقتصادی و دارایی، شریعتمداری وزیر بازرگانی و دکتر شیبانی رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و جمع کثیری از معاونین وزارتخانه های مذکور، مدیران ارشد واحدهای تولیدی فولاد، مس و آلومینیوم و فعالان این بازار، بورس فلزات تهران به طور رسمی آغاز به کار نمود و این حرکت تاریخی و مهم د رجهت بهبود بازار سرمایه در کشور و رشد و توسعه اقتصاد ملی به منصه ظهور رسید 3- اهداف و اثرات بورس در بازار فلزات از مهمترین اهداف و اثرات راه اندازی بورس فلزات میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: 1) ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته جهت تسهیل دادوستد نقدی و آتی فلزات.

2) سامان دهی بازار فلزات از طریق مکانیزم اجرائی ناظر بر تعهدات و منافع طرفین معامله.

3) کشف قیمت کالاهای فلزی براساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار.

4) کاهش نوسانات مخل بازار و امکان انتقال ریسک در بازار فلزات.

5) امکان انجام معاملات نقدی و آتی با استفاده از ابزارهای مناسب در بازار فلزات.

6) فراهم سازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش.

7) تحلیل آماری وضعیت بازار و ارائه خدمات مشاوره در پیش بینی نوسانات بازار فلزات بمنظور کمک به طرفین معاملات در برنامه ریزی و انجام بموقع تعهداتشان.

4- اساسنامه بورس فلزات تهران 1-4 کلیات ماده 1 : تاسیس بورس بر اساس ” قانون استفساریه ماده 95 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1379 و بند (ط) تبصره 35 قانون بودجه سال 1380 کل کشور، مصوب 7/9/1380 مجلس شورای اسلامی“ و ” قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب سال 1345 “ سازمانی به نام سازمان کارگزاران بورس فلزات تهران که در این اساسنامه ”سازمان“ نامیده می شود، تآسیس و طبق مقررات این اساسنامه اداره می شود.

ماده 2 : نوع و مدت سازمان سازمان موسسه اااااا ی است غیر دولتی، غیر تجاری و غیر‌انتفاعی که دارای شخصیت حقوقی مستقل است و برای مدت نامحدود تآسیس می‌گردد.

ماده 3 : تابعیت و مرکز سازمان تابعیت سازمان ایرانی و مرکز اصلی آن تهران است.

سازمان می تواند به پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب شورای بورس در داخل و یا خارج از کشور نمایندگی دائر و یا منحل نماید.

ماده 4 : موضوع فعالیت سازمان موضوع فعالیت سازمان عبارت است از: الف) ایجاد بازار متشکل و سازمان یافته اولیه و ثانویه، برای تسهیل خرید و فروش ابزارهای مالی معاملات آنی، آتی و اختیار معاملات فلزات.

ب) سامان دهی بازار فلزات و توسعه آن.

ج ) اطلاع رسانی و تحلیل آماری بازار فلزات.

د ) تنظیم و اعلام فهرست نرخ فلزات بر اساس آیین نامه مربوطه.

ه ) مراقبت در حسن جریان امور و روابط بین کارگزاران و مشتریان.

و ) تنظیم روابط کارگزاران با یکدیگر و تسهیل مبادله اطلاعات بین آنان،‌ با توجه به لزوم حفظ اسرار مشتریان.

ز ) نظارت بر میزان حق‌العمل دریافتی کارگزاران از مشتریان در ازای خدماتی که برای آنان انجام می‌دهند، و توصیه‌های لازم در مورد روشهای ارزشیابی و محاسبه حق‌العمل مزبور و تجدید نظر در میزان آن.

ح ) نظارت بر قیمت گذاری اولیه ابزارهای مالی ارائه شده در بورس.

ط ) همکاری با سایر بورس‌های ایران و کشورهای دیگر و کسب اطلاعات و فراهم آوردن تسهیلاتی که برای اعضای سازمان یا مشتریان آنان مفید است و قرار دادن آن اطلاعات و تسهیلات در دسترس اعضاء سازمان و مشتریان آنان.

ی ) تحقیق درباره هرگونه بی‌نظمی یا اختلاف بین کارگزاران با یکدیگر یا با مشتریان که مربوط به معامله‌های بورس یا فعالیت کارگزاران باشد و اقدام و اخذ تصمیم درباره بی‌نظمی یا اختلاف مزبور، طبق مقررات قانونی و آئین نامه‌های مربوط.

ک ) دریافت تسهیلات برای اجرای مقاصد سازمان در چارچوب برنامه و بودجه مصوب.

ل ) تحصیل هرگونه دارایی منقول، غیر منقول، حقوق، امتیاز و مبادرت به هر نوع معامله‌ از قبیل خرید، فروش، اجاره، تهاتر، ترهین ، صلح، که برای نیل به موضوع فعالیت سازمان، در چارچوب مقررات مربوط لازم باشد.

م ) سرمایه‌گذاری،‌ معامله و استفاده از قسمتی از وجوه سازمان که مورد نیاز فوری نباشد، به ترتیبی که از طرف هیأت مدیره سازمان تعیین می‌گردد.

ن ) هرگونه اقدام دیگری که به تشخیص هیأت مدیره برای رسیدن به مقاصد و موضوع اساسنامه لازم یا مفید باشد.

ماده 5 : ارکان سازمان ارکان سازمان عبارت است از: الف) مجمع عمومی.

ب ) هیأت مدیره.

ج ) دبیر کل.

د ) هیأت نظارت.

2-4 عضویت ماده 6 : اعضاء سازمان اعضای سازمان ‌عبارتند از موسسه‌های مالی ایرانی که صلاحیتشان مورد تائید شورای بورس فلزات و بانک مرکزی قرار گرفته باشد.

این موسسه‌ها،‌ وظایفی را که از حیث کارگزاری به عهده خواهند داشت به وسیله نمایندگان خود انجام می‌دهند.

مشخصات و شرایط موسسات و نمایندگان آنها مطابق آئین نامه ای خواهد بود که به تصویب شورای بورس فلزات خواهد رسید ماده 7 : نحوه پذیرش کارگزاران و نمایندگان آنها 1-7- تقاضای عضویت: 1-1-7- پس از اعلام نیاز هیئت مدیره و تایید شورای بورس فلزات و یا راسا به تصمیم شورای بورس، هر شخص داوطلب کارگزاری بورس فلزات، تقاضای خود را کتبا طبق نمونه‌های تعیین شده، همراه با مدارک مورد نیاز که توسط هیأت مدیره تعیین می‌شود، به عنوان دبیرکل سازمان کارگزاران بورس فلزات ارسال میکند.

2-1-7- هیأت مدیرهء بورس فلزات برای رسیدگی به تقاضای داوطلبان تاریخی را معین می‌کند.

حداقل چهارده روز کاری پیش از آن تاریخ، دبیرکل سازمان طی اطلاعیه‌ای نام و نشانی متقاضیان را به نحو مقتضی به اطلاع اعضاء سازمان میرساند.

3-1-7- پس از انقضای چهارده روزکاری از تاریخ انتشار اطلاعیه، تقاضای اطلاعات و مدارک مربوط به آن و هرگونه اطلاعات دیگری که دراین باره رسیده باشد، در جلسه‌ای که تاریخ آن قبلا تعیین شده است‌ توسط هیأت مدیره مورد رسیدگی قرارمی‌گیرد.

4-1-7- رسیدگی به درخواست متقاضیان کارگزاری با رعایت شرائط مقرر در آئین نامه های مربوطه و تقاضای نمایندگان کارگزاران با رعایت شرائط مندرج در بند 5-1- 7 صورت میگیرد.

رد یا قبول درخواستها با در نظر گرفتن نتیجه آزمون نظری و حرفه ای نمایندگان کارگزاران انجام خواهد شد و آزمون نظری و حرفه ای بر اساس آئین نامه ای که به