3ژ (G 3)
سلاحی که در بیش از 50 کشور جهان در حال خدمت می باشد
تاریخچه سلاح ژ 3 در ایران و منطقه خاورمیانه
بیش از 35 سال است که سلاح ژ 3 به عنوان اسلحه سازمانی در اختیار ارتش و نیروهای مسلح ایران می باشد.این سلاح در ابتدا بصورت تعداد محدودی توسط کارخانه هلکروکخ اقدام به راه اندازی خط تولید این سلاح در صنایع مسلسل سازی ارتش ( جنگ افزار سازی فعلی ) نمود.بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی متخصصین آلمانی ایران را ترک کردند.در جریان پیروزی انقلاب اسلامی با هجوم مردم به کارخانه و اشغال آن بسیاری از مدارک فنی و ابزار آلات تولید آن معدوم و مفقود گردید.سپس با تلاش متخصصین متعهد و انقلابی ایرانی کارخانه ، خط تولید بازسازی و راه اندازی گردید.این سلاح خوب به دلیل پاره ای از مسائل فنی و کیفیت پایین ساخت و مونتاژ در برابر بعضی از شرایط محیطی مثل گرد و غبار و آلودگی های ناشی از اشتعال باروت در هنگام شلیک بسیار حساس می باشد.اما با نگهداری صحیح و نظافت به موقع این سلاح بسیار قابل اطمینان می باشد.بدلیل استفاده از این سلاح در ارتش ایران و انعقاد پیمان منحله سنتوبین سه کشور ایران ، ترکیه و پاکستان ، این دو کشور نیز نسبت به انتخاب این سلاح برای نیروهای مسلح خود مبادرت ورزیدند ، و هم اینک تولید سلاح ژ3 تحت امتیاز شرکت هلکروکخ در این دو کشور ادامه دارد.نمونه های جدید تولیدی این سلاح مجهز به مکانیزم چکاننده سه تیر می باشند.با انجام اصلاحاتی بر روی این سلاح از قبیل ارگونومی ، بالا بردن کیفیت ساخت و مونتاژ و جدی گرفتن این امر می توان تا سالیان زیادی از این سلاح خوب استفاده نمود.
ژ 3 – آ 3 (G3 – A3)
در طول دهه پنجاه ارتش آلملن غربی همانند سایر ارتش های کشورهای عضو ناتو نیاز به یک سلاح
انفرادی با قابلیت شلیک فشنگهای51x 62/7 ناتو را احساس می کرد.در ابتدا آلمان ها سلاح اف ان فال FN FAL ساخت بلژیک را برای این منظور انتخاب کردند.در سال 1956 با ایجاد تغییراتی در سلاح سیرکا شوروی ارتش آلمان سلاحی تحت نام G1 ا تولید نمود.( لازم به ذکر است که سلاح سیرکا مادر دو سلاح معروف کلاشینگف و CEMTE که خود مدل ابتدایی سلاح ژ3 است ، می باشد این سلاح شاهد تحولاتی با دو نگرش متفاوت در طول تغییرات خود بوده است که یکی نگرش روسها و آقای کلاش نیکف بوده و دیگری نگاه اروپای غربی و مهندسان شرکت CEMTE اسپانیا و نهایتا شرکت هکلرو کخ آلمان بوده است) بنا به دلایل واضحی آلمان ها خاستار به دست آوردن خودکفایی و تولید این رده از سلاح ها بودند.در ابتدا تقاضای ساخت اسلحه fal بلژیکی در آلمان مطرح شد که این امر از سوی کشور بلژیک به دلیل مشکلاتی که ارتش آلمان در هنگام اشغال آن کشور در زمان جنگ جهانی دوم برای آنها ایجاد کرده بودند با مخالفت روبرو شد.در نتیجه آلمان ها متمایل به کارخانه اسلحه سازی Cemt e شدند.یک مدل از سلاح های ساخت کارخانه مذکور با نام مدل A مورد پسند ارتش آلمان واقع گردید و آنها توانستند امتیاز تولید آن را از کارخانه اسپانیایی خریداری نموده و خط تولید آنرا به آلمان و کارخانه هکلروکخ در شهر اوبرندورف ( هم اینک کارخانه هکلروکخ در این شهر می باشد ) انتقال دهند.در سال 1959 ارتش آلمان غربی با تکمیل و بهینه سازی طرح نهایی سلاح Cemt e مدل A ، اسلحه ژ3 را به جهانیان معرفی کرد از آن زمان تاکنون اسلحه ژ3 در بسیاری کشورها ( نزدیک به 50 کشور جهان ) بکار گرفته شده و چندین کشور هم اینک در حال تولید این سلاح تحت لیسانس کارخانه هکلروکخ آلمان می باشند.کشورهای یونان ، پاکستان ، ترکیه و پرتغال از این جمله اند.
اولین سلاح تولید شده ژ3 در کارخانه هکلر و کخ آلمان
رمزموفقیت و کسب محبوبیت این سلاح در سادگی ساختمان ، استحکام و بهای پایین تولید آن نسبت به رقبای دیگرش مثل FN – FAL بلژیکی و M14 آمریکایی می باشد.تولید این سلاح تا سال 2000 در کشور آلمان ادامه داشت،ولی شکل کلی و مکانیزم این سلاح مبنایی برای تولید مدل های دیگری از سلاحها ، توسط این کارخانه شد.همانند مسلسل دستی MP – 5 که نمونه کوچک شده ژ3 با کالیبر 19x 9 و سلاح هجومی HK 33 با کالیبر 56/5 ، تیربارهای سبک HK 23 و HK 21 با کالیبر های
45 x 56/5 و 51 x 62/7 و تفنگ تک تیر انداز PSG 1 .
ظریب اطمینان بالا ، بهای پایین ، عملکرد عالی ، این اسلحه را تبدیل به یکی از بهترین سلاحهای بکار گرفته شده توسط ناتو کرده است.برای مقاصد پلیسی و امنیت درون شهری کارخانه سازنده مدل نیمه خودکار آن را با نام HK 41 و HK 91 ارایه کرده است.
مکانیزم
این سلاح توسط خشاب 20 تیری تغذیه می شود .
گلنگدن آن از نوع تاخیری و محصول تفکرات مهندسان کارخانه ماوزر ( آلمان نازی ) می باشد که بعد از جنگ جهانی دوم به اسپانیا مهاجرت نموده و پایه های اولیه کارخانه CEMTE را بنیان نهادند ، شاید به همین دلیل باشد که مدل های اولیه ژ3 بسیار شبیه به محصولات این کارخانه بودند.بدنه اصلی آن از جنس ورق فولادی پرسکاری شده می باشد.قاب دستگاه چکاننده نیز از ورق فولادی پرسکاری شده ساخته شده است.مدل های اولیه ژ3 دارای روپوش لوله فلزی و شکاف درجه تاشو بودند.در اواسط دهه 60 میلادی طرح اولیه مقداری متحول گردید و مدل های G3A3 و G3A4 عرضه گردیدند.این سلاح ها با روپوش لوله پلاستیکی و شکاف درجه چهار وضعیتی چرخشی ارائه شدند.مدل G3A3 آن دارای قنداق ثابت پلاستیکی و G3A4 دارای قنداق کشوئی فلزی بودند.مدل های بعدی این دو سلاح در قسمت دستگاه چکاننده کمی متحول شدند.بدین شکل که قبضه تپانچه ای شکل آن و حافظ ماشه از جنس پلاستیک ساخته شدند.
کوتاه ترین اسلحه ژ3 مدل G3AK4 که در واقع همان مدل G3A4 با لوله کوتاه تر شده است.ژ3 های تولید آلمان همگی قابلیت نصب دو پایه تاشو و دوربین را دارا هستند.
( لازم به ذکر است که تمامی مدل های ژ3 با تعویض روپوش لوله قدیمی با نوع جدید قابلیت نصب دو پایه را خواهد داشت ) .
مدل های استاندارد آن قابلیت نصب سر نیزه ، دوربین و پرتاب نارنجک تفنگی بدون نیاز به نصب تجهیزات خاص و یا تعویض شعله پوش را دارند.دستگیره گلنگدن آن در قسمت بالای لوله قرار دارند و از نوعی است که در هنگام شلیک سلاح ثابت می ماند.برگه ناظم آتش در آن دقیقا بالای ماشه و در قسمت چپ قرار دارد و معمولا با سه حرف SEF به معنای ضامن: S ، تک تیر: E ، و رگبار: F علامتگذاری می شود.
مشخصات فنی: تفنگ ژ3 _ آ 3 قنداق ثابت
کالیبر 51 x 62/7 میلیمتر
نواخت تیر 500 تا 600 تیر در دقیقه
انرژی دهانه 290 - 300 کیلو پوند متر
نواخت تیر 500 تا 600 تیر در دقیقه انرژی دهانه 290 - 300 کیلو پوند متر برد موثر 400 متر برد نهایی 3750 متر تعداد خان 4 راستگرد طول سلاح 1020 میلی متر طول لوله 450 میلی متر سرعت دهانه 780- 800 متر در ثانیه وزن سلاح بدون خشاب 300/4 کیلو گرم وزن خشاب خالی 284 گرم وزن فشنگ 24 گرم شعاع دید 572 میلی متر مشخصات فنی: تفنگ ژ 3 _ آ 4 قنداق کشویی: طول سلاح بسته 840 میلی متر باز 1020 میلی متر وزن سلاح بدون خشاب 600/4 کیلو گرم وزن خشاب خالی 284 گرم مشخصات 1)جنگ افزاری است خودکار که بوسیله ناظم آتش بصورت خودکار و به ضامن در می آید.
2)با هوا خنک میشود.
3)با فشار مستقیم گاز باروت مسلح می شود.
4)با خشاب 20تیری تغذیه میشود 5)بوسیله نفر حمل میشود.
6)دستگاه نشان روی آن بسادگی قابل تغییر و تنظیم است.
مختصات : 1)کالیبر 62/7میلیمتر (30/0اینچ) 2)وزن بدون خشاب 200/4کیلوگرم 3)طول سلاح بدون سرنیزه 5/102سانتیمتر 4)سرعت ابتدایی گلوله در ثانیه اول 800متر بر ثانیه 5)نواخت تیر بطور علمی 500الی600تیردر ثانیه 6)نواخت تیر بطور عملی 120الی150تیر در دقیقه 7)تعداد خان 4 عدد 8)گردش خان از چپ به راست 9)برد موثر بدون دوربین 400متر 10) برد موثر با دوربین 600متر 11)برد نهایی 3500 متر ماموریت: تیراندازی برعلیه نفرات دشمن.
سازمان وخدمه : جنگ افزار ژ-3 سلاحی است انفرادی ،دارای یک نفر خدمه و برابر جدول سری ام در کلیه رسته ها.
انواع تفنگ ژ-3: دونوع مختلف داریم: 1)با قنداق تاشو(به منظور سهولت در امر پرش) 2)با روپوش و قنداق پلاستیکی مقدورات: 1.قدرت زیاد نسبت به تفنگهای مشابه با اندازه طول فشنگ ومرمی.
2.دقت تیر به خاطر طول مناسب لوله.
3.مجهز به دوربین برای استفاده در مسافتهای بیشتر از 400 متر و همچنین مجهز به دوربین دید در شب.
محدودیتها: 1.عدم تغذیه با خشاب بیشتر از 20 تیری بعلت بلندی طول فشنگ.
2.لگد تفنگ نسبت به جنگ افزارهای انفرادی که دارای فشنگ های کوتاهتر است بیشتر است.
3.موارد گیر نسبت به جنگ افزارهای انفرادی بیشتر است.
نامگذاری قطعات: 1.لوله و متعلقات 2.گلنگدن و متعلقات 3.دستگاه چکاننده و متعلقات 4.قنداق و متعلقات 5)روپوش لوله 6)شعله پوش 7)بند 8)خشاب بازو بسته کردن بطریق زیر است: الف)باز و بسته کردن مختصر جهت نظافت جنگ افزار است که خدمه قبل از تیراندازی به منظور آگاهی از سالم بودن قطعات جنگ افزار انجام می دهد این نوع بازو بسته کردن مخصوص خدمه می باشد.
ب)باز و بسته کردن کامل که مخصوص تعویض قطعات بوده مخصوص افراد فنی است.
ج)باز و بسته کردن مخصوص که شامل تعمیر قطعات ویژه جنگ افزار است که افراد متخصص تعمیراتی مجاز به باز و بسته کردن آنها می باشند.
باز و بسته کردن جنگ افزار ژ-3 (برای نظافت) 1)قبل از باز کردن اسلحه را به ضامن کنید.
2)خشاب را بردارید.
3)تفنگ را خالی کنید(دستگیره آتش را به عقب کشانده مطمئن شوید که خزانه خالی است دستگیره را رها کنید و جنگ افزار را رو به هوا گرفته وماشه را بچکانید).
عمل سلاح جنگی: 1.تظاهر: عبارت است از ظاهر شدن یک عدد فشنگ در مسیر گلنگدن توسط فشار صفحه خوراک دهنده.
2.ادخال: عبارت است از هدایت یک عدد فشنگ در مسیر گلنگدن که توسط شاخه های گلنگدن در اثر پیشروی آلات متحرک فشنگ مزبور را در مسیر گلنگدن قرار گرفته توسط شاخه های گلنگدن به داخل لوله هدایت می گرددوعمل ادخال انجام می شود.
3.بسته کردن: ضمن پیشروی آلات متحرک پیشانی جنگی گلنگدن به ته خزانه لوله چسبیده و عمل بسته شدن انجام می گیرد.بنابراین بسته شدن برخورد پیشانی گلنگدن به ته خزانه لوله می باشد.
4.چفت شدن: چون در موقع بسته شدن پیشانی جنگی به ته لوله برخورد می کند در این حال بدنه آلات متحرک در اثر فشار فنر ارتجاع هنوز به سمت جلو حرکت می نماید در نتیجه این فشار به هادی سوزن منتقل می گردد و سبب می شود که غلطکهای روی هادی سوزن حرکت نمایند و از داخل گلنگدن خارج می شود و در داخل مقر خود در بدنه قرار می گیرد.
5)ضربت زدن: در موقع چفت شدن فاصله سوزن وپیشانی جنگی کم می گردد وهنگامی که ماشه می چکانیم چخماق به ته سوزن ضربت زده و نوک سوزن از سوراخ پیشانی جنگی خارج شده و به ته چاشنی فشنگ ضربت می زند.
مرحله دوم ـ زمانیکه آلات متحرک در اثرفشار گازباروت به عقب حرکت می نماید اعمال زیر انجام میشود: 1)رها شدن: فشار گاز باروت به پیشانی جنگی گلنکدن سبب می گردد که غلطکها به مارپیچهای مقر خود برخورد نموده و به داخل گلنکدن برود و در نتیجه به هادی سوزن فشار آورد و فاصله بین گلنکدن متحرک را برقرار می نماید.
2)باز شدن: جدا شدن پیشانی جنگی گلنکدن از ته خزانه لوله.
3)مسلح شدن: ضمن عقب نشینی آلات ماهیچه تحتانی آلات متحرک چخماق را به عقب می خواباند ودر نتیجه سرپایه آتش با دهانه عقبی چخماق درگیر میشود و جنگ افزار مسلح میگردد.
4)اخراج: خارج شدن پوکه از خزانه لوله توسط فشنگ کش.
5)پرش: پرتاب پوکه بخارج توسط فشنگ پران.
گیر و رفع گیر عدم تظاهر فشنگ ظاهر نشده و فشنگ داخل خشاب نمی باشد.
1)فنر صفحه خوراک دهنده که ضعیف یا شکسته است.
رفع گیر :فنر صفحه خوراک دهنده تعویض شود.
2)بدنه خشاب فرورفتگی دارد یا خشاب قر شده است.
رفع گیر :خشاب را عوض کنید.
3)خشاب کثیف است و صفحه درمیان آن گیر میکند.
عدم ادخال (فشنگ داخل لوله نمیباشد) 1)جان لوله کثیف است.
رفع گیر :جان لوله را تمیز کنید.
2)فنر ارتجاع ضعیف یا کثیف است.
رفع گیر :فنر ارتجاع را عوض کنید.
3)فشنگ کثیف یا معیوب است رفع گیر :فشنگ را عوض کنید.
عدم چفت شدن (غلطکها در مقر مربوطه قرار نمگیرد.
) 1)دستگیره آتش محکم به جلو رها