دانلود مقاله بررسی تاثیر مشکلات خانوادگی بر گرایش به اعتیاد فرزندان

مفاهیم تعریف شده : خشونت ، خشونت خانواده ، اعتیاد ، سوء مصرف و گرایش به اعتیاد اهمیت و ضرورت تحقیق : همانطوریکه می دانیم بر اساس هرمهای سنی کشور ما با جمعیتی بسیار جوان روبرو است و درصد بیشتری از جمعیت جامعه ما را جوانان و نوجوانان تشکیل می دهند.

از طرفی اثرات تخریبی برخی نابسامانی های خانوادگی همچون خشونت والدین ممکن است سبب ساز یک سری انحرافات فردی و اجتماعی از جمله اعتیاد باشد.

در جریان آموزش و چرورش خانواده و اجتماع عوارض نامطلوبی می گذارد ، از قبیل آلف) گرایش به اعتیاد در جوانان ، ب) مانع شدن از ادامه تحصیل جوان یا نوجوان ج)تاثیرات تخریبی آن تنها منحصر به فرد نمی شود ، بلکه جامعه را به صورت یک کل در بر می گیرد.

اهداف کلی : هدف کلی من از انجام این تحقیق بررسی" تاثیر مشکلات خانوادگی از جمله خشونت بر گرایش به اعتیاد فرزندان" می باشد .

اهداف جزئی : الف) شناسائی مهمترین عوامل موثر بر گرایش به اعتیاد در جوانان و نو جوانان ب) شناسا ئی مهمترین عوامل خانوادگی موثر بر گرایش به اعتیاد در جوانان و نوجوانان ج) آگاه سازی خانواده ها بخصوص والدین از این معضل اجتماعی بزرگ فرضیه ی تحقیق : میان مشکلات خانوادگی از جمله خشونت و گرایش به اعتیاد فرزندان رابطه ی معنی داری وجود دارد!

سوالات تحقیق : چه رابطه ای بین نا بسامانی های خانوادگی و گرایش به اعتیاد نوجوانان وجود دارد؟

چه رابطه ای بین خشونت اعمال شده از سوی والدین و گرایش به اعتیاد فرزندان وجود دارد؟

چه رابطه ای بین داشتن والدین معتاد و گرایش به اعتیاد فرزندان وجود دارد؟

چه رابطه ای بین خصوصیات شخصیتی افراد و گرایش انان به اعتیاد وجود دارد؟

چه رابطه ای بین میزان اگاهی خانواده ها(والدین) و و گرایش به اعتیاد در فرزندان وجود دارد؟

مقدمه : این بحث از دیر باز در میان صاحبنظران و دست اندرکاران علوم اجتماعی و تربیتی رواج داشته است و انچه در این تحقیق اهمیت زیر بنائی می یابد بررسی بدیده ی خشونت در خرده نظام های اجتماعی از جمله خانواده و در مرحله ی بعد اثری است که بر کل اجتماع می گذارد مانند گرایش به اعتیاد در فرزندان ان خانواده که به صورت بدیده ای شوم در کل جامعه و از نسلی به نسل دیگر تداوم می یابد و رفتارهای غلط خانواده میتواند یکی از عوامل تشدید کننده ی ان باشد .

رفتار خشونت امیز خانواده می تواند موجب کاهش اعتماد به نفس در فرزندان از بین رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس در آنان .

ایجاد احساس حقارت .خود کم بینی .بی ارزشی و ....

می شود که در نتیجه ی آن فرزند به نوعی احساس سرخوردگی دچار می شود.

او در محیط خارج از خانه و خانواده به دنبال جایگزین می گردد و اغلب در محیطهای ظاهرا دوستانه اسباب اعتیاد به مواد مخدر برایش مهیا می باشد.

دکتر حسن رفیعی اعتیاد را یک مشکل بنهان.

سریع التحول و ناشی از عوامل زیستی.

روانی.

اجتماعی و معنوی می خواند و بیان میکند که متاسفانه تنها در زمینه ی عوامل زیستی شیوع اعتیاد در کشورمان تحقیقات بسیاری انجام شده است و از انجام بزوهشهای بعدی در زمینه ی عوامل روانی و به ویزه عوامل اجتماعی اغفال شده است (گزارش شیعه نیوز-ایسنا) طبق آمار و سوابق موجود .10 درصد از فرزندان دارای پدر معتاد قطعا معتاد می شوند و این در حالی است که میزان شیوع اعتیاد در بین فرزندان دارای پدر غیر معتاد تنها 2 درصد است(موسسه ی تحقیقا تی داریوش).

دکتر محمد رضا جهانی دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد :"پیشگیری از اعتیاد از سطوح پایین مدارس و با همیاری والدین و خانواده ها اغاز میشود و این امر همکاری دوجانبه ی خانواده ها و آموزش و پرورش را طلب میکند.

نکته ی حائز اهمیت اینجاست که طبق آمار موجود سن اعتیاد روز به روز کاهش می یابد(دکتر جهانی-ایسنا).

در آخرین آمار گرفته شده سن اعتیاد در جوانان و نو جوانان به 18 تا 19 سال رسیده که بسیار نگران کننده است.

دکتر تهمینه شکیب در گرد همایی مسئولان فنی مراکز درمان اعتیاد ضمن اشاره به پائین امدن سن اعتیاد و خطرات بس از آن در جامعه اظهار داشت :"این امر از وارد آمدن آسیب های جدی در کوچکترین خرده نظام ها همچون خانواده نشات می گیرد(خبر نگاری مهر).

به گزارش گاردین به نقل از سازمان ملل، ایران بالاترین نسبت معتادان به هروئین و تریاک را در سراسر جهان دارد و یک نفر از هر 17 نفر جمعیت آن معتاد به مواد مخدر و 20درصد از جمعیت 15 تا 60 ساله ی کشور در معرض سوء استفاده از مواد مخدر هستند(جام جم آنلاین-28اکتبر-2008).

با توجه به پائین بودن سن معتادین در کشورمان شاید بیشتر بتوان به نقش خانواده ها، به کار گیری خشونت و اعمال آن و تاثیرات سوء آن بر جوانان و نو جوانان پی برد.

این نکته را نباید نادیده بگیریم که عدم روبرویی با این مساله به منزله ی از دست دادن عزیزانمان است افزون بر این که زمینه ی انتقال آن را به نسل های آینده نیز فراهم می کند.

تعریف مفاهیم : با توجه به این که موضوع مورد بررسی "تاثیر مشکلات خانوادگی از جمله خشونت بر گرایش به اعتیاد فرزندان میباشد" لازم به نظر می رسد که مفاهیم عمده ی" خشونت " و "اعتیاد" را تعریف کرده و زوایای مختلف این مفاهیم را بررسی کنیم.

1-1خشونت برای این که بتوانیم به یک تعریف واحد از خشونت دست بیدا کنیم باید این نکته را نیز یاد آور شویم که رفتارهای متفاوتی که همه را تحت عنوان خشونت می آورند تابع انگیزشها.

نیا ت.

اهداف مشترکی نیست.

بنابر این در این زمینه برای تعریف این مفهو م باید یک سری تمایزات را در نظر گرفت.

ساده ترین تعریف برای خشونت میتواند (عملی که به آسیب رسانی عمدی دیگران منتهی گردد) باشد.

این آسیب رسانی می تواند به شیوه ها و اشکا ل مختلف از قبیل آزارهای روانی.

تحقیر.

توهین و فحا شی نیز باشد.

اما اگر بخواهیم دقیق تر بیان کنیم خشونت متضمن آسیب جسملنی نیز هست.

در تحلیل این پدیده برخی از محققان مبانی زیستی را که با عث تداوم این کنش های برخاشگرانه می شود مد نظر قرار داد ه اند.

فروید و لورنز از جمله معروفترین این نظریه بردازان هستند.

فروید خشونت را یک غریزه ی بنیادی می دانست.

انرزی غریزه ی مرگ به تدریج در درون ارگانیسم افزایش می یابد تا با لاخره تخلیه می شود.

این تخلیه یا به سوی خارج است که خشونت آشکار می باشد و یا به سوی داخل است که شکل اعمال منجر به انهدام خویش(خود تخریبی) می گیرد(آتیکن سون و دیگران.1368.

ص391).

خشونت در خانواده: خشونت در خانواده معنا و مفهوم مختلفی را در بر می گیرد.

خشونت والدین با فرزندان.

فرزندان نسبت به هم.

مرد نسبت به زن و یا بالعکس همگی جزو خشونت های خانگی هستند.

این خشونت می تواند در قالب خشونت های جسمانی.

جنسی.

روحی و عاطفی باشد.

گزارش های جهانی خشونت در خانواده معمولا زنان و کودکان را مبتلایان به عنوان قربانیان اصلی و مردان را به عنوان افراد خاطی معرفی می کنند.

خشونت های جسمانی : هر نوع ضرب و جرح و زد و خورد فیزیکی مانند سیلی.

لگد.

نیشگون.

کشیدن مو.

کشیدن شدید دست و با.

هل دادن.

ضربات شدید.

باشیدن اسید.

سوزانیدن.

برتاب اشیای مختلف.

ایجاد خراش و ....

جزو خشونت های جسمانی محسوب می شود.

خشونت های جسمانی همیشه اثری از خود بر جای می گذارند.

در این دسته از خشونت ها تجاوز جنسی نیز جزء انواع نا بیداست که بدترین آثار روحی و جسمی را در فرد آزار دیده بر جای می گذارد.

علاوه بر خشونت های جسمی و فیزیکی که معمولا اثری از خود بر جای می گذارند و در بسیاری از موارد قابل تشخیص هستند نوعی خشونت وجود دارد که در ظاهر خشونت به نظر نمی رسد اما در عمل اثار زیانباری بر جای گذاشته و تحمل آن بسیار بیش با افتاده و عادی محسوب می شود.

اما به شکلی فزاینده خطرناک و نگران کننده است.

1-1-ناکامی و خشونت رابطه ی بین ناکامی و خشونت از طریق آزمایشی معروف که توسط راجر باکر تا مارادمبو و لورت لوین روشن میشود این است که "این روانشناسان کودکان خردسال را با نشان دادن اتاقی بر از اسباب بازی و اجازه بازی ندادن به آنها کودکان را ناکام کردند".

کودکان در بشت حائلی سیمی ایستادند و امیدوار و حتی متوقع بودند که با آن اسباب بازیها بازی کنند اما به آنها دسترسی نداشتند.

بس از انتظاری طولانی و دردناک سرانجام اجازه یافتند که با اسباب بازیها بازی کنند.

در این آزمایش در همان حین گروه دیگری از کودکان اجازه یافته بودند که مستقیما و بدون آن که ناکام شوند با اسباب بازیها بازی کنند.

این گروه دوم کودکان با شادی و سرور به بازی برداختند.

در صورتی که گروه ناکام هنگامی که سر انجام به اسباب بازیها دسترسی بیدا کردند انها را به طرف دیوار برت کرده و لگدمال کردند و از این قبیل.

بدین ساند ناکامی می تواند موجب برخاشگری گردد" (الیوت ارونسون1379.ص69).

رابطه ی بین ناکامی و خشونت از طریق آزمایشی معروف که توسط راجر باکر تا مارادمبو و لورت لوین روشن میشود این است که "این روانشناسان کودکان خردسال را با نشان دادن اتاقی بر از اسباب بازی و اجازه بازی ندادن به آنها کودکان را ناکام کردند".

فرضیه ی ناکامی و خشونت چنین فرض می کند که ممانعت از تلاشهای یک فرد برای رسیدن به هدفهایش یک سائق برخاشگرانه در او ایجاد می کند که به نوبه ی خود انگیزه ی رفتاری می گردد که هدفش آسیب رسانیدن به شخص یا شیء موجد ناکامی است.

حتی بیان و برون ریختن این احساسات این سائق را کاهش می دهد.

2-1-1-خشونت به عنوان یک باسخ یاد گرفته شده: نظریه ی یادگیری مفهوم برخاشگری را به عنوان یک سائق یا غریزه که در اثر ناکامی بدید می آید و در ابعاد گسترده تر تبدیل به خشونت می شود رد میکند و عقیده دارد که خشونت با باسخهای یاد گرفته ی دیگر تفاوتی ندارد.

خشونت می تواند از راه تماشا و یا تقلید کردن رفتارهای خشن و برخاشگرانه به دیگران آموخته شود و اگر این جریان تشویق هم شود احتمال بروز آن بیشتر و بیشتر می شود.شخصی که برای رسیدن به هدفی ناکام مانده دچار حالات هیجانی و احساسات ناگواری می شود.

باسخی که فرد به این موقعیت استرس زا می دهد بر حسب یادگیری در موقعیت های استرس زای دیگر متفاوت است.

فرد ناکام مانده ممکن است از دیگران کمک بخواهد یا رفتازی خشونت امیز از خود بروز دهد یا خود را کنار بکشد و یا تلاش بیشتری برای برداشتن مانع از سر راهش بکند و یا این که به مواد مخدر یا الکل روی بیاورد.

باسخ این فرد همان باسخی خواهد بود که در گذشته به بهترین وجه نیازش را برآورده و ناکامیش را رفع کرده است.

2-1- تعریف اعتیاد : اعتیاد( ADDICTION ) یک بیماری اجتماعی است که عوارض جسمانی و روانی دارد و تا زمانی که به علل گرایش بیمار توجه نشود درمان جسمی و روانی فقط برای مدتی نتیجه بخش خواهد بود و فرد معتاد دوباره گرفتار مواد اعتیاد آور می گردد.

اعتیاد به مواد مخدر یکی از مهمترین مشکلات اجتماعی.

اقتصادی و بهداشتی است که عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه ی بشری محسوب شده و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می گردد .

همچنین ویرانگری های حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزشها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد.

اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی هیچ گاه بطور کامل ریشه کن نخواهد شد.

اما با تدبیر اندیشه و تلاشی مخلصانه حد اقل میتوان آن را به کنترل درآورد.

اعتیاد یک بیماری زیست شناختی.

روانشناختی و اجتماعی است.

عوامل متعددی در سبب شناسی مصرف مواد مخدر وجود دارند که در تعامل با یکدیگر منجر به شیوع مصرف و سبس اعتیاد می شوند.

عوامل موثر بر فرد.

محیط فرد و عوامل اجتماعی عوامل در هم بافته ای هستند که بر یکدیگر تاثیر میگذارند.

بیشنهاد کرد.

وابستگی عبارت است از تغییراتی که به دنبال مصرف مواد در فرد ایجاد میشود.

اعتیاد جوانان و نوجوانان : اعتیاد یک وابستگی یا تعلق غیر طبیعی به برخی از مواد مخدر یا داروهاست که معمولا نوجوانان در این قلمرو سنی در معرض خطر اعتیاد هستند.

بعضی از نوجوانان در محیط دوستان ممکن است سیگار بکشند و این موجب عادت به سیگار کشیدن در آنها میشود و بس از آن در صورتیکه موقعیت های دیگری در جمع دوستان وجود داشته باشد از مواد دیگری هم استقاده میکنند.

معمولا والدین تصور می کنند که اعتیاد فقط برای دیگران بیش می آید.

در صورتیکه اعتیاد یک معضل اجتماعی است و والدین باید به محیط دوستان و فرزندان خود توجه داشته باشند.

اعتیاد در جوانان و نوجوانن یکسان نیست و بستگی به عوامل مهمی