کلیات ارتباط بین خواست ها و نیاز ها با امکانات و مقررات: هر سازمانی برای تنظیم و کنترل امور اقتصادی در کشورهای جهان، مختلف است.
به نحوی که مسائلی در هندوستان، روسیه یا کشورهای اروپایی و امریکای شمالی، به ظاهر متفاوت به نظر میرسد، معذالک شکی نیست که بسیاری از مسائل در کشورها با هم ارتباط و همبستگی دارد.
مطالعه در مبانی نیازها و انگیزههای انسان سابقهای بس طولانی دارد.
بیش از 200 سال قبل، فلاسفه یونان این نظریه را مطرح کردند که انسان به دنبال کسب راحتی و خوشی و پرهیز از سختی و درد و رنج است.
تا اوائل قرن هشتم میلادی، تقریباً این نظریه که انسان آگاهانه به دنبال به حداکثر رساندن خوشیها و رفاه و به حداقل رساندن درد و رنج است، مورد قبول دانشمندان مغرب زمین قرار داشت و به نظریههای عرفانی و معنوی مشرقزمین هم توجهی نشده بود.
شناخت نیازهای انسان از دیدگاه مذاهب مختلف که بیارزش معنوی انسان در کنار ارزشهای مادی و دنیوی توجه قرار دارد، به بوته فراموشی سپرده شوه بود.
نکته بحثانگیز، نوع نیازها، طبقهبندی و تعیین اولویت آنهاست.
یکی از طبقهبندیهای رایج تقسیم آنها، به نیازهای غریزی و اکتسابی است و در همین رابطه نیز رابطه نیز نیازها را به واقعی و مصنوعی تقسمبندی نمودهاند.
در مورد نیازهای اکتسابی نظر این است که خواستها متاثر از توقعات و توقعات تابعی از ارزش و ارزشها، زائیده شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محیط میباشد.
به اقتضای شرایط و کیفیت محیطی و در پاسخ به آن، شرایط و کیفیات ترکیبی از نیازهای بشری که از نعمت داشتن نیروی آفریننده خلاقی برخوردار است، بروز میکند.
انسان در تلاش جاودانی خود برای زیستن و حفظ حیات و ادامه زندگی با استفاده از نیروی اعجابانگیز عقل و اندیشه خود، حلقه تنگ زمان حال را شکسته و چشم به آینده دارد.
انسان سعی دارد به سبب توانایی اندیشیدن و قدرت آیندهنگری خود، خویش را از نعمت زندگی، در طول حیایت محدود، خود هرچه بیشتر از خوان گسترده طبیعت سهمی فزونتر گیرد و هرچه بیشتر از بودن و زندهماندن برخوردار گردیده و از نعمات آن فراوانتر بهره برد.
نیازمندیهای متنوع و متعدد مردم در کشورهای مختلف نامحدود است.
در حالی که مانع اقتصادی آنها (نیروی انسانی، سرمایه، ثروت طبیعی و ...) نامحدود است.
چو هیچ کشوری نمیتواند هرنوع کالا و خدماتی را به هر تعداد که بخواهد ارائه نماید.
بدین جهت مساله انتخاب بین کالاها و خدمات مختلف اهمیت خاصی پیدا میکند.
زمانی که انسان دریافت که نمیتواند نیازهای نامحدود را با مانع محدود خود به صورت حداکثر ارضاء نماید، ناگزیر چارهای اندیشید و آن ارضاء نیازها در حد مطلوب است و این مفهومی ار بودجه است.
واژهشناسی بودجه کلمه بودجه ابتدا در زبان عامیانه فرانسویان عهد میانه (بین قرون چهاردهم تا شانزدهم میلادی) با شکل Bouyette و با تلفظ «بوژت» با معنی کیسه و کمربندهایی که از چرم ساخته شده بودند، بکار میرفت و به ویژه به کیسههای چرمی و کوچک که در آن پول نهاده و به کمر میبستند، اطلاق میشده است.
این کلمه با کمی تغییرات به شکل «بوچت» و با تلفظ وارد زبان انگلیسی در عهد میانه (بین قرون دوازدهم تا پانزدهم میلادی) شده و به همان معانی در انگلستان رایج بوده است.
در انگلستان طی سال های قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی واژه فوق به شکل Budyet به تلفظ «باجت» تغییر شکل داده و به کیف چرمی کوچک حاوی پول، چک و یا سفته و مهر وزارت دارایی آن کشور اطلاق میشد.
بعدها نام کیفی گردید که صورت دریافتها و پرداختهای کشور را در آن مینهادند.
بعد از انقلابات داخلی و بورژوازی در زمان چارلز دوم و تشکیل حکومتهای پارلمانی واژه «باجت» برای اولین بار به کیف دستی وزیر دارایی انگلستان که در آن صورتحساب دریافتها و پرداختهای دولت را به پارلمان میبرد.
این واژه از آن زمان به بعد با همان شکل و تلفظ رایج گردیده و در اواخر قرن هجدهم، بعد از جنگهای استقلال آمریکا، به امریکا و بعد از انقلاب فرانسه با آن کشور صادر گردیده و تلفظ فرانسوی بودجه تداول یافت و با تدریج با به وجود آمدن حکومتهای پارلمانی در سایر کشورهای جهان نیز رایج شده و اینک یکی از واژههای رایج مالی و بینالمللی است.
تعریف بودجه: از بودجه تعاریف مختلفی شده است که هیچ یک از این تعاریف را شاید نتوان تعریف کاملی دانست.
با توجه به کاربردی که بودجه در زمان مختلف داشته، برداشتهای متفاوت و خاصی از آن به عمل آمده است.
بودجه برنامه مالی است برای عملیات آتی.
بودجه عبارت از طرحی جامع در قالب اصطلاحات مالی، به دلیل آنکه یک برنامه جاری برای مدت معینی اجرا میگردد.
بودجه ...
یک سند مالی است که مربوط به درآمدها و هزینهها دولت بودجه یک برنامه کار است، یک پیشبینی است و میتواند یک معیار هزینه و یک ضابطه شنجش کارایی دستگاهها باشد.
بودجه ابزاری است برای بهبود و تصویب برنامههای توسعه.
فرآیند بودجهریزی بودجهریزی شامل چهارمرحله ذیل میباشد: مرحله تهیه و تنظیم و پیشنهادات لایحه بودجه مرحله تصویب بودجه اجراء بودجه مرحله نظارت بر بودجه به منظور ایجاد هماهنگی در تهیه و تنظیم موافقتنامه هزینهای (جاری) سال 1381 سازمان آموزش و پرورش استانها، ضمن تاکید بر رعایت خطمشیهای اساسی، سیاستهای اجرایی برنامه سوم توسعه، مفاد تبصرههای قانون بودجه سال 1381 کل کشور و ضوابط اجرایی بودجه سال 1381، ضوابط مالی ناظر بر تهیه و تنظیم بودجه بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 27/11/1380 مجلس شورای اسلامی و سایر قوانین مرتبط، موارد ذیل به عنوان دستورالعمل ابلاغ میشود.
ضروری است ضمن تنظیم موافقتنامههای هزینهای، دقت لازم در رعایت مفاد این دستورالعمل بعمل آید.
الف: اصول و خط مشیهای راهبردی تکمیل و تثبیت نظام مدیریتی و اجرایی غیرمترمتمرکز.
توسعه مشارکتهای مردمی و استفاده از ظرفیتهای بخش غیردولتی در تصدی فعالیتهای آموزشی، پرورشی و پشتیبانی.
قراردادن امر تربیت دانشآموزان در متن برنامهها و فعالیتهای آموزشی و تعمیم آن به کلیهی عوامل دستاندرکار در مدارس.
تقویت امور پرورشی، فرهنگی، ورزشی و فوقبرنامه دانشآموزان و غنیسازی اوقات فراغت آنها در مدرسه و خارج از مدرسه.
بهبود کیفیت امور بهداشتی و تغذیهای دانشآموزان.
تعمیق معرفت و بصیرت دینی و قرآنی و تحکیم مبانی فکری و عملی ارزشهای انقلاب اسلامی و تعمیم فرهنگ ایثار و شهادت.
اهتمام همه جانبه نسبت به اعتلاء و گسترش ورزش و سلامت دانشآموزان.
افزایش کیفیت تحصیلی و تربیتی دوره آموزش عمومی به ویژه ابتدای.
تکمیل پوشش تحصیلی دوره ابتدایی به نحوی که کودکان واقع در سنین واجبالتعلیم به دلیل عدم دسترسی به مدرسه از تحصیل محروم نشوند.
افزایش پوشش تحصیلی دورههای راهنمایی تحصیلی و متوسطه به ویژه در مناطق روستایی و عشایری.
کاهش نابرابریهای موجود در آموزش و پرورش دختران در مقایسه با پسران در بخشهای آموزشی، پرورشی و بهداشتی.
اصلاح و تنظیم ترکیب دانشآموزی دوره متوسطه متناسب با نیازهای بازار کار و ایجاد ظرفیتهای لازم در شاخههای کاردانش و فنی و حرفهای بر اساس امکانات و منابع تعیین شده برای استان.
تعیین سقف منابع مالی قابل تامین از محل درآمدهای عمومی و اختصاصی برای هر منطقه به منظور ایجاد امکان برنامهریزی و تصمیمگیری در حوزههای مختلف.
بهبود کیفیت تحصیلی دانشآموزان استثنایی و استعدادهای درخشان توسعه فعالیتهای سوادآموزی به ویژه در گروه سنی زیر 40 سال و زنان و دختران.
تقویت نقش شوراهای آموزش و پرورش در سیاستگذاری و برنامهریزی و سایر وظایف قانونی.
افزایش نقش اولیاء و معلمان در اداره مدرسه.
اصلاح ساختار و تغییر سمت و سوی جریان نیروی انسانی به مناطق توسعه نیافته و کمتر توسعهیافته.
محرومیتزدایی و ایجاد امکانات تحصیلی مناسب برای استانها و مناطق توسعه نیافته و کمتر توسعهیافته بر اساس نتایح ارزیابی ظرفیتهای اقتصادی و اجتماعی در استاهای مختلف.
ارتقاء کیفیت نیروی انسانی از طریق افزایش میانگین سنوات تحصیلات معلمان.
ب: سیاستهای اجرایی با توجه به تشکیل سازمانهای استانها به استناد مصوبهی شورای عالی اداری و ابلاغیهی شماره 432/13ط.
مورخ 15/12/79 سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، سازمانهای آموزش پرورش از کلیهی اختیارات قانونی برای سیاستگذاری، برنامهریزی و اجرای فعالیتهای خود ـ به استثناء مواردی که در قوانین و مقررات جاری کشور به صراحت جزء اختیارات وزیر یا روسای سازمانهای وابسته بیان شده استـ برخوردار میباشند و ضروری است روسای سازمانهای استانها با تشکیل کمیسیونهای تخصصی در بخشهای مختلف امور آموزشی و تربیتی، امور حقوقی، امور اداری، امور مالی، امور تشکیلاتی و ...
نسبت به احصاء اینگونه موارد اقدام و برنامهریزی لازم جهت استفاده از اختیارات قانونی به عمل آورند.
بر این اساس اقدامات زیر نیز به عمل خواهد آمد: سازمانها پس از تشکیل کمیسیونهای تخصصی وظایف و اختیارات خود را در بخشهای مختلف احصاء و این موارد را به همراه ابهامات موجود جهت بررسی و تعیین تکلیف حداکثر تا نیمهی تیرماه به کمیسیون مرکزی اعلام خواهند نمود و کمیسیون مرکزی ابهامات را رفع و تا پایان مردادماه در قالب دستورالعمل جامع تفویض اختیار به سازمانهای استانی اعلام خواهد نمود.
کمیسیون مرکزی تفویض اختیار با مسئولیت مشاور اجرایی و دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش حداکثر تا پایان مردادماه دستورالعمل جامع تفویض اختیار را تهیه و با امضاء وزیر آموزش و پرورش به استانها ابلاغ خواهد نمود.
کمیته بررسی بخشنامهها و دستورالعملهای اداری از ابتدای سال 81 از صدور هرگونه دستورالعمل یا بخشنامه که تصمیمگیری در خصوص موضوع آن در حیطه وظایف و اختیارات روسای سازمانهاست، خودداری نمایند و صرفاً برای دستورالعملها و بخشنامههایی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط ضرورت صدور آن محرز شناخته شود، مجوز صادر نماید.
با توجه به بند «2» مصوبه شماره 432/13ط.
مورخ 15/12/76 شورای عالی اداری، تشکیلات مرکزی سازمانهای نهضت سوادآموزی، آموزش و پرورش استثنایی و استعدادهای درخشان درچارچوب سیاستها و برنامههای کلان و متناسب با شرایط جدید، وظیفهی برنامهریزی و هماهنگی و نظارت بر امور تخصصی واحدهای استانی خود را کمافیالسابق در سقف اعتبارات مصوب برنامههای مربوط در موافقتنامههای شرح عملیات و همچنین اعتبارات ابلاغی بر عهده خواهند داشت.
با توجه به تغیرات ساختار تشکیلاتی حوزه مرکزی و سازمانهای استانها و مناطق آموزشی و تشکیل معاونتهای: «آمورش عمومی و امور تربیتی» و «آموزش و پرورش نظر و مهارتی» و «تربیت بدنی و تندرستی» که به منظور قراردادن امر «تربیت» در متن برنامههای آموزشی و «تعمیم» وظیفه تربیت دانشآموزان به کلیه عوامل و عناصر دستاندرکار برنامهریزی و اجرای برنامههای آموزشی صورت گرفته است، اقدامات زیر توسط آموزش و پرورش به اجراء درخواهد آمد: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی کتابهای درسی را با رویکرد تلفیق آموزش و پرورش مورد بازنگری قرار میدهد.
معاونت برنامهریزی و منابع انسانی با همکاری معاونین آموزشی، پرورشی، تربیت بدنی و تندرستی و سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی در اولین مرحله، اصول و روشهای عمومی تربیتی و اهداف و روشهای تلفیق آموزش و پرورش را در کلیه برنامههای آموزشی کوتاهمدت و بلندمدت معلمان و مدیران وارد مینماید.
معاونت پشتیبانی، ترتیبی اتخاذ خواهد نمود که سرجمع منابع مالی برنامههای تربیتی و پرورشی با اعمال رشد اعتبارات نسبت به سال 1380 کاهش نیابد.
این اعتبارات به فعالیتهای پرورشی و فوقبرنامه دانشآموزان که توسط مدارس و سازمان دانشآموزی (متناسب با ارائه خدمات و پذیرش دانشآموزان) به اجراء گذاشته میشود، اختصاص خواهد یافت.
شوراهای آموزش و پرورش که به منظور تحقق مشارکت و نظارت مردم در امر آموزش و پرورش و بهرهگیری از کلیهی منابع و امکانات جهت تاسیس، توسعه و تجهیز فضاهای آموزشی و پرورشی و تسهیل در فعالیتهای اجرای آموزش و پرورش تشکیل شدهاند.
به استناد ماده «4» قانون تشکیل شوراها و ماده «26» آییننامه اجرای ماده «70» قانون برنامه در سطح استان وظایف و اختیاراتی دارند.
لذا ضروری است سازمانهای استانها، زمینهها و تسهیلات لازم را جهت انجام هرچه بهتر وظایف شوراها فراهم نمایند و به ویژه از نقش دوگانهی شوراها (شورای آموزش و پرورش و کارگروه شورای برنامهریزی و توسعه استان) جهت تحقق اهداف آموزش و پرورش استفاده کنند و از درگیرکردن شوراها در امور جزئی و اجرایی خودداری نمایند تا شوراها بتوانند نقش سیاستگذاری و برنامهریزی خود را جهت توسعه و تجهیز مدارس و بهبود وضعیت آموزش و پرورش استان در موارد ذیل ایفاء کنند.
4-1- تصویب ضوابط مربوط به تعیین هزینه سرانه دانشآموزی هر یک از مناطق تابعه از بودجه دولتی.
4-2- تصمیمگیری در مورد توزیع عوارض آموزشی وصول بین مناطق در شهر یا شهرستانهایی که بیش از یک منطقه آموزشی وجود دارد.
4-3- بررسی و پیشنهاد واگذاری بخشی از فعالیتهای آموزشی و پرورشی به بخش غیردولتی با توجه به شرایط منطقهای به مراجع ذیربط برای تصویب.
4-4- ساماندهی کمکها و جذب منابع غیردولتی و ارایه راهکارهای در چارچوب سیاستهای بخشی به منظور توسعه مشارکتهای مردمی و تقویت بخش خصوصی در فعالیتهای آموزشی و پرورشی.
4-5- ارایه برنامه و فراهمکردن شرایط و امکانات لازم برای تقویت و پشتیبانی سوادآموزی و ارتقای سطح نوسوادان.
4-6- تعیین سهم هر منطقه از اعتبارات هزینهای دولت که در قانون بودجه برای آموزش و پرورش عمومی و فنی و حرفهای هر سالتن پیشبینی میشود، با توجه به توسعه آموزش و پرورش در هر یک از مناطق تابع و امکانات درآمدی از مناطق و استان.
دریافت کمک و خودیاری از اولیاء دانشآموزان