«بار الکتریکی» 1- سارا دوست دارد هنگام درس خواندن و فکر کردن قدم بزند.
برحسب اتفاق روزی در حالی که مشغول فکر کردن دربارهی مساله ای بود و بر روی فرش اتاق خانه قدم می زد، جورابی به پا داشت که از الیاف مصنوعی بافته شده بود.
در هنگام قدم زدن ناگهان دستش به دستگیره در برخورد کرد و احساس برق گرفتگی نمود.
آیا میتوانید علت اتفاقی را که برای سارا روی داده بیان کنید.
2- از بین شکل های زیر، نیروهای بین میله های باردار، در کدام شکل ها اشتباه است؟
چرا؟
3- هنگام باردار شدن یک اتم فقط تعداد الکترون ها کم یا زیاد می شود و تعداد پروتون ها و نوترون ها تغییری نمی کند.
برای هر یک از این دو مورد بنویسید که چرا تعداد آنها هنگام باردار شدن اتم، کم و زیاد نمی شود؟
الف) نوترون ها: ب) پروتون ها: 4- سروش در گزارش درمورد کار با برق نما نوشته است: «اگر جسم بارداری را به کلاهک برق نمای بدون باری نزدیک کنیم، اگر بار جسم مثبت باشد ورقه ها از یک دیگر دور می شوند و اگر بار جسم منفی باشد ورقه ها به هم نزدیک می شوند.» پویا معتقد است این گزارش اشتباه است.
شما برای نظر پویا دلیل بیاورید.
5- اگر دو جسم خنثی را به هم مالش دهیم و یک جسم بار الکتریکی مثبت پیدا کند، جسم دیگر…………… الف) به همان اندازه بار مثبت می گیرد.
ب) به همان اندازه بار منفی می گیرد.
ج) با توجه به مقدار جرم جسم، بار منفی می گیرد.
د) دارای خاصیت مغناطیسی می شود.
6- کارگران ادارهی برق وقتیدر بالای تیر چراغ برق، سیم های برق را تعمیر میکنند، دستکش هایی به دست می کنند که از جنس پارچه های ضخیم است.
علت استفاده از این دستکش ها چیست؟
7- منوچهر یک میلهی مسی را در دست گرفته و می خواهد با مالش به یک تکه پارچهی پشمی آن را باردار نماید.
آیا او می تواند این کار را انجام دهد؟
برای پاسخ خود دلیل بیاورید.
8- یک کرهی فلزی خنثی مطابق شکل روی پایهی عایقی قرار گرفته است.
اگر یک میلهی باردار مثبت به این کره نزدیک کنیم، وضعیت بارهای مثبت و بارهای منفی در کرهی فلزی به چه صورت در خواهد آمد؟
روی شکل نشان دهید.
آیا این دو بار با هم تفاوت دارد؟
9- برق نما یا الکتروسکوپ وسیله ای است که توسط آن آزمایشهای ساده ای در مورد الکتریسیته می توان انجام داد.
معمولاً تیغه های پایین در برق نماها به شکل لولا ساخته می شوند تا به راحتی بتوانند حرکت کنند.
علت این حالت لولایی را بنویسید.
10- با توجه شکل های زیر که دو مرحله از یک آزمایش را نشان می دهد، درمورد باردار بودن یا نبودن میله و نیز نوع بار الکتریکی آن نظر خود را بنویسید: مرحله دوم مرحله اول 11- بادکنکی را باد کرده و آن را به موهای سر خود مالش می دهیم وقتی بادکنک را از موهای خود دور می کنیم، موهای سر ما را به سمت خود می کشد.
به نظر شما علت این اتفاق چیست؟
12- وقتی یک میله با بار منفی بسیار زیاد را به کلاهک یک برق نما (الکتروسکوپ) با بار مثبت باردار شده است، تماس بدهیم چه اتفاقی می افتد؟
(ممکن است بیش از یک مورد درست باشد.) الف) ورقه های الکتروسکوپ بدون بار می شوند.
ب) به احتمال زیاد ورقه های الکتروسکوپ بار منفی پیدا می کند.
ج) بار مثبت ورقه های الکتروسکوپ بیش تر می شود.
د) تغییری در وضعیت بارهای ورقه های الکتروسکوپ ایجاد نمی شود.
13- فاطمه به همراه گروه خود مشغول انجام آزمایش هایی با برق نما بود ولی جوابهای مناسبی بدست نمی آمد.
فاطمه از بچه های گروه ایراد گرفت و به آنها تذکر داد که اصلاً خوب کار نمی کنند در این هنگام معلم علوم به سر میز آنها آمد و علت نتیجهی خوب نگرفتن بچه ها را رطوبت زیاد هوا اعلام کرد.
شما برای ما بنویسید چرا رطوبت باعث می شود آزمایش ها مربوط به بار الکتریکی خوب انجام نشود؟
14- در مورد هر یک از شکل های زیر با ذکر دلیل بنویسید، بین بادکنک ها نیروی رانش وجود دارد یا کشش؟
15- یک صاعقه یا آذرخش در چه هنگامی به وجود می آید؟
برای جلوگیری از ایجاد خسارت صاعقه در ساختمان های بلند چه وسیله ای به کار برده می شود؟
این وسیله چه کاری انجام می دهد؟
16- وقتی یک میلهی پلاستیکی را با پارچهی پشمی مالش می دهیم در پارچه بار الکتریکی مثبت و در میلهی پلاستیکی بار الکتریکی منفی انجام می شود.
برای ما بنویسید الکترون ها در بین این دو جسم چگونه جابجا می شوند؟
17- در هر یک از حالت های زیر بنویسید که اتم بار مثبت پیدا می کند یا بار منفی؟
الف) از اتم دو الکترون کم شود ( ) ب) به اتم سه الکترون اضافه شود ( ) پ) به اتم دو الکترون اضافه شود ( ) 18- اجسام مختلفی مانند یک تکه مقوا، سیم، شانهی پلاستیکی، یک قطعه چوب، یک میلهی شیشهای، زغال باتری و… را به کلاهک برقنمای باردار شده ای تماس میدهیم.
از کجا متوجه می شویم که کدام رسانای خوب و کدام رسانای ضعیف یا نارسانا هستند؟
19- اگر میله ای را با بار الکتریکی منفی به کلاهک الکتروسکوپی نزدیک نماییم سپس درهمان حال انگشت دست خود را در تماس با الکتروسکوپ قرار دهیم و جدا کنیم، سپس میله را از کلاهک دور کنیم در نتیجه الکتروسکوپ: الف) دارای بار الکتریکی مثبت خواهد شد.
ب) دارای بار الکتریکی منفی خواهد شد.
ج) بدون بار خواهد شد.
برای انتخاب خود دلیل بیاورید.
20- زهرا یک قطعهی مسی و یک قطعهی پلاستیکی در اختیار دارد و او از دوستان خود در گروه ابوریحان می خواهد تا به او بگویند کدام یک از این دو جسم را میتوان با روش القای بار الکتریکی باردار کرد؟
شما پاسخ زهرا را گفته و روش این نوع باردار کردن را توضیح دهید.
21- یک جسم باردار به کلاهک یک برق نما که بار معینی دارد نزدیک می شود.
اگر بار جسم و الکتروسکوپ یکسان باشد چه تغییری در وضع ورقه ها ایجاد می شود، در صورتی که بارها غیر همنام باشند چه طور؟
22- در پمپ بنزین ها و در محل تخلیهی بنزین، تابلوای نصب شده است که روی آن مطلب زیر را نوشته شده است.
دلیل این نوشته را توضیح دهید: لطفاً قبل از تخلیهی بنزین، از اتصال زنجیر عقب کامیون به زمین اطمینان حاصل کنید.
23- دو بادکنک پر باد مانند تصویر زیر به یک میلهی افقی متصل شده اند.
با توجه به تصویر، از بین گزینه های داده شده کدام ها می توانند صحیح باشند؟
علت انتخابهای خود را توضیح دهید.
الف) بادکنک 1 بار الکتریکی مثبت و بادکنک 2 بار الکتریکی منفی دارد.
ب) بادکنک 1 بار الکتریکی مثبت و بادکنک 2بار الکتریکی منفی دارد.
پ) بادکنک 1 بار الکتریکی مثبت و بادکنک 2 بار الکتریکی منفی ندارد.
ت) هیچکدام از دو بادکنک بار الکتریکی ندارد.
ث) بادکنک 1و2 هر دوبار الکتریکی مثبت دارند.
ج) بادکنک 1و2 هر دو بار الکتریکی منفی دارند.
«جریان الکتریکی» 1- در یک مرکز بازیافت اتومبیل برای جابجا کردن اتومبیل ها از انواع آهن رباها استفاده می شود بنظر شما کدام یک از انواع آهن رباها برای این محل مناسبتر است؟
آهن ربای الکتریکی آهن ربای دائمی 2- در شکل زیر دو مدار الکتریکی نشان داده شده است B,A دو کلید هستند که در مدار قرار دارند.
الف) در کدام مدار برای روشن شدن لامپ لازم است هر دو کلید وصل باشد؟
ب) در کدام مدار وصل شدن یک کلید کافی است تا لامپ روشن شود؟
3- در یک مدار الکتریکی چه عاملی باعث ایجاد جریان الکتریکی می شود؟
مقدار جریان الکتریکی را با چه وسیله ای می توانیم اندازه گیری کنیم؟
4- یک آهن ربای تیغه ای دوبار هر بار درست از وسط به دو نیم تقسیم شده است.
دو قطب آهن ربای تیغه ای پیش از دو نیم شدن روی شکل نشان داده شده است، آیا می توانید قطب های آهن ربا را پس از هر مرحلهی تقسیم روی شکل نشان دهید؟
5- قانون اهم رابطهی بین ولتاژ، آمپراژ و مقاومت الکتریکی را نشان می دهد.
با توجه به این رابطه به هر یک از سوال های زیر پاسخ دهید.
الف) اگر در یک مدار مقاومت الکتریکی بیش تر شود اگر ولتاژ تغییر نکند، آمپراژ چه تغییری خواهد کرد؟
ب) اگر ولتاژ یک مدار را 2 برابر کنیم، آمپراژ مدار چه تغییری خواهد کرد؟
پ) اگر مقاومت الکتریکی یک مدار را 3 برابر و ولتاژ آن را نصف کنیم آمپراژ چه تغییری می کند؟
ت) اگر ولتاژ دو سر یک مدار را صفر کنیم شدت جریان چه تغییری می کند؟
6- هر یک از توضیحات زیر مربوط به کدام روش ساخت آهن ربا است؟
الف- یک میخ آهنی که به یک آهن ربای قوی متصل است، یک سوزن ته گرد را به خود جلب می کند.
( ) ب- اگر دور یک میخ آهنی را سیم روکش دار بپیچیم و دو سر سیم را به باطری وصل کنیم، میخ آهن ربا می شود.
( ) پ- اگر یک آهن ربا را 100 بار روی یک سوزن آهنی بکشیم، سوزن خاصیت آهن ربایی پیدا می کند.
( ) 7- شاید مشاهده کرده باشید پرندگان کوچکی که روی سیم های لخت فشار قوی انتقال جریان الکتریسیته که ولتاژ آن تا 20000 ولت نیز می رسد، می نشینند.
این پرندگان دچار برق گرفتگی نمی شوند.
8- لامپ های روشنایی B,A از نظر جنس رشته سیم لامپ و سایر مشخصات کاملاً با هم مشابه هستند تنها تفاوت این دو لامپ این است که رشته سیم لامپ B صخیمتر از رشته سیم لامپ A است.
اگر هر دو لامپ را به برق 220 ولت وصل کنیم.
کدام لامپ پرنور خواهد بود؟
الف) A زیرا مقاومت آن بیش تر است.
د) B زیرا مقاومت آن بیش تر است.
ج) A زیرا مقاومت آن کم تر است.
د) B زیرا مقاومت آن کم تر است.
9- نقش الکترون های آزاد در موارد رسانا و نارسانا را با هم مقایسه کنید.
10- در شکل مقابل برای تیغه های آهن ربایی که بین دو آهن ربا با نیروی مغناطیسی یکسان آویزان شده است چه اتفاقی می افتد؟
11- جدول زیر را کامل کنید.
نام کمیت اختلاف پتانسیل انرژی الکتریکی یکای اندازه گیری آمپر اهم 12- 12 لامپ چراغ قوه که هر کدام با اختلاف پتانسیل 3 ولت روشن می شود در یک رشته سیم چراغانی (مطابق شکل) قرار گرفته اند.
اگر یکی از لامپ ها بسوزد، بریا بقیهی لامپ ها چه وضعی رخ خواهد داد آیا روشن می شوند؟
13- پدر یوسف یک یخچال نو خریده و به منزل آورده بود.
یوسف مشاهده کرد که باز و بسته کردن در این یخچال نو، از یخچال قدیمی شان سخت تر است.
او به یاد درس آهن ربا افتاد و به خاطر آورد که در نوار دور در یخچال آهن ربا به کار رفته است.
حالا او می خواهد علت محکم تر بودن در یخچال جدید را بداند.
شما پاسخ یوسف را بنویسید.
14- در کدام یک از مدارهای زیر آمپر سنج و ولت سنج به طور صحیح در مدار قرار داده شده است.
15- به آهن رباهای زیر دقت کنید با توجه به علامت هائی که رانش و ربایش قطبها را نشان می دهند نام هر یک از قطب ها را مشخص کنید.
16- گروهی از دانش آموزان با یک آمپر سنج و یک منبع تغذیه که ولتاژهای متفاوتی را می توان از آن دریافت کرد مدار زیر بسته اند وقتی مقدار مقاومت را تغییر می دهند آمپرسنج عددهای مختلفی را نشان می دهد.
دانش آموزان نتایج آزمایش را در جدول مقابل نوشته اند.
جدول را تکمیل کنید.
ولتاژ 6 12 آمپراژ 1 2 اهم 2 8 17- اگر یک قطعه آهن و یک آهن ربای تیغهای کاملاً مشابهه هم رنگ و هم اندازه و هم شکل در اختیار شما قرار داده شود چگونه می توانید بدون استفاده از هیچ وسیلهی دیگر، آن دو را از یک دیگر تشخیص دهید؟
18- در گروه ابن سینا دانش آموزان در احل بحث راجع به مقاومت الکتریکی بودند: محسن عقیده دارد که: «هر دستگاه برقی که مقاومت الکتریکی آن کم تر باشد، بهتر است».
علی با محسن مخالف است و برای مخالفت خود دلیل هم دارد.
آیا شما با محسن مخالف هستید یا موافق؟
دلیل انتخاب خود را با ذکر مثال بنویسید.
19- اگر ولتاژ باطری کافی باشد در کدام مواد الکتریکی زیر، رادیو روشن خواهد شده؟
علت را بنویسید.
20- یک میخ آهنی در اختیار دارید با چه روش هایی می توانید میخ را تبدیل به آهن ربا کنید؟
توضیح دهید.
21- مواد زیر را در ستون مناسب جدول مواد رسانا و نارسنا بنویسید: صندلی چوبی- کاسهی استیل- پالتوی چرمی- لیوان شیشهای- زنجیر طلا- محلول آب و نمک.
رسانا: نارسانا: 22- فرهاد، حسین و آرش در کلاس علوم در یک گروه هستند.
برای درس جریان الکتریکی معلم از بچه ها خواست با وسایل موجود به یک مدار الکتریکی بسازند.
آنها پس از