مقدمه : سراسر زندگی آدمی پر از خطرات ، مشکلات و سختی ها است یا بهتر بگوییم امتحان است .
گاهی فراز و نشیب هایی در مسیر زندگی ریا، انسان را به نقطه ای میرساند که شخص به ادامه دادن آن شک می کند .
دردها ، شادی ها و خوشی ها و همه و همه در چارچوب ذهن محدود ما معنی می شوند و به نسبت آگاهی و علم حاضر از طبیعت ، نظام هستی و خویشتن ، میزان آن کم و زیاد می شود و هر چه شناخت بیشتر باشد عدل را بیشتر می توان دید و کمتر تحت تأثیر قرار گرفت .
مقاله ای را که در پیش رو دارید ، فرازهایی از چگونگی اعتیاد به مواد مخدر و راههای جلوگیری از آن است که با جمع آوری مطالب مختلف به صورت علمی و جامع دیدی واقع بینانه به اعتیاد دارد .
از طرفی امروز با دیدن آمار و ارقام مربوط به اعتیاد و مشکلات ناشی از آن بخصوص در میان جوانان ، حقیقتی دردناک در برابر دیدگان انسان ظاهر می شود .
حقیقتی که نمی توان در مقابل آن بی اعتنا بود و به سادگی از آن صرف نظر کرد .
اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک مشکل اجتماعی ، پدیده ای است استعماری که علاوه بر آثار ناهنجار و ایجاد زمینه های ناسالم اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی می تواند در ابعاد شخصیتی ، روانی و تربیتی جامعه تأثیر بسزایی بگذارد و آن را آلوده کند .
به عقیده سیاستمداران استعماری ، برای تصخیر یک مملکت هیچ عاملی بهتر از روانه کردن تریاک به آن جامعه نیست .
آنها معتقداند برای مغلوب ساختن ملت ها یک کیلو تریاک و یک حلقه وافور از هزاران توپ و تانک کارسازتر است .
اعتیاد قصه ای تلخ از زندگی انسانهایی است که جوانیشان را پای دود به باد فنا سپرده اند و زمانی که به خود می آیند و می خواهند از این دام نجات یابند متوجه خواهند شد که نه فریادرسی خواهد آمد و نه خود توان برگشت و حالت قبلی را خواهد داشت و بحران قرص های روان گردان یا اکستاسی مانند دیگر آمفتامین ها ، مصرف منظم آن منجر به ایجاد تحمل می شود ، به طوری که برای رسیدن به اثر اولیه باید بر مقدار مصرف آن اضافه کرد که البته امکان وابستگی روانی به اثرات دارو نیز وجود دارد .
اگر چه اکستاسی در روان درمانی دارای جایگاه بخصوصی است اما در حال حاضر استعمال آن در پزشکی مجاز نیست .
اکستاسی را به عنوان داروی رقص آور در مجالس و مهمانیهای بزمی مصرف می کنند تا اثرات احساسی و هیجانی را در رقص ، با موزیک تند برای چندین ساعت به وجود آورد .
عوارض جانبی بیشتر به علت مصرف تفریحی آن است تا مقدار وصرف خود دارو .
اکستاسی سیستم عصبی مرکزی را تحریک می کند ، بیداری و انرژی را بالا می برد .
تشنگی ، خستگی و خواب را کاهش می دهد و بلعکس ضربان قلب و فشار خون را افزایش می دهد .
ممکن است بر اثر رقص طولانی و عرق زیاد بدون آنکه فرصت جبران آب از دست رفته بدن باشد ، سکته قلبی ایجاد کند .
حمله قلیب می تواند منجر به بی رمق شدن عضلات ، نارسایی کلیه ، ناراحتی های مربوط به لخته شدن خون ، تشنج و مرگ شود .
در برخی موارد سدیم کم شده و مغز ورم می کند که اینها به خاطر مصرف زیاد مایعات بدون دفع کافی ادرار است که بیشتر از راه عرق دفع می گردد .
استفراغ ، سردرد و خواب آلودگی و نیز آسیب کبدی و سکته مغزی از پیامدهای این دارو است .
البته هنوز اطلاعات اندکی درباره اثرات طولانی این دارو وجود دارد .
برخی بیماری های روانی مثل اسکیزوفرنی و افسردگی ، اختلالات خواب ، مشکلات دندان ها و میل زیاد به خوردن شکلات گزارش شده اند .
از آنحجایی که اکستاسی آسیبهایی به برخی از سلوللهای عصبی در حیوانات وارد می سازد امکان دارد بیماری های روانی خواصی را ایجاد کند .
افسردگی حتی سالها پس از قطع دارو پیش بینی می شود .
همچنین مصرف کنندگان اکستاسی دچار کاهش وزن ، ناراحتیهای دندان به علت قفل کردن فک و فشردن دندان ها و نیز اضطراب می شوند .
اکستاسی با برخی داروها تداخل می کند .
اگر با بازدارنده های منوآمین اکسیداز (MADIS) مصرف شود ، فشار خون را به طور خطرناکی بالا می برد .
همچنین خطر ضربان غیر طبیعی قلب را چنانچه با داروهای دیژیتال ، لو و دوپا و استشناق برخی از بی حس کننده ها مصرف شود ، زیاد می کند .
اکستاسی اثرات تسکینی داروهایی را که سیستم عصبی مرکزی را از کار باز می دارد خنثی می کند و این داروها اثر اکستاسی را بر مغز کاهش می دهد .
تحقیقات پلیس در سال 1998 نشان می دهد که 33 در صد از 260 نوع مواد شناسایی شده ، از نوع روان گردان هایی مانند زاناکس (XANAX) می باشد که به وسیله یک دانش آموز در خارج از محیط مدرسه به فروش می رسیده است .
تعریف اعتیاد : از نظر دانشمندان اعتیاد پدیده ای زیستی است که به ارگانیسم بدن امکان آن را می دهد که خود را به تدریج با پاره ای از مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد که برای بدن مضر است را تحمل کند .
با استعمال مواد مخدر تحریک پذیری سلول های عصبی و دستگاه عصبی افزوده شده و در نتیجه داروی بیشتری لازم است که آن را به حالت تعادل برگرداند و در واقع وی را به حالتی برساند که قبل از شروع اعتیاد وجود داشت .
شخص معتاد چون بدنش مقاومت اکتسابی پیدا می کند در نتیجه استعمال مکرر آن موجب کاسته شدن تدریجی اثرات آن می شود .
بنابراین پس از مدتی شخص مقادیر بیشتری از دارو را می تواند بدون بروز ناراحتی تحمل کند .
به طوری که اگر دارو به بدن نرسد باعث بروز اختلالات روانی و فیزیولوژیکی می شود .
استمرار در مصرف دارو مقدار ان را برای مصرف کننده بیشتر می کند و این بدین معناست که هر روز بیشتر از روز قبل باید مصرف شود تا شخص معتاد به حالت عادی خود برسد .
تاریخچه : بشر از دیرباز برای تسکین دردهای خود با استفاده از گیاهانی که با تجربه آنها را به دست آورد استفاده می نمود .
سومری ها اولین کسانی بودند که تریاک را می شناختند و نام آن را گیاه شادی بخش نامیدند .
کتب یونانی حاکی از آن است که تریاک در تاریخ بابل ، مصر ، یونان و روم شناخته شده بود .
مجارستان اولین کشور اروپایی بود که تریاک را از 1200 سال قبل از میلاد می شناخت و این گونه به نظر می رسید که آن را به هند ، ایران ، و ترکیه و دیگر کشورها انتقال داد .
تاریخچه مواد مخدر در ایران در ایران دانشمندان و پزشکانی همچون محمد بن زکریای رازی و ابن سینا اولین کسانی بودند که به خواص دارویی و شفا بخشی تریاک پی بردند .
گروهی از مورخان استعمال تریاک در ایران را ره آورد حمله اعراب و گروهی دیگر ورود تریاک را بر اثر حمله چنگیز و پاره ای سوقات لشکرکشی نادرشاه به هند می دانند .
آنچه مسلم است در زمان صفویه ، استعمال تریاک بیشتر به منظور تعدیل اصطراب خاطر بزرگان و درباریان و رجال عالی مقام معمول شد .
همانطور که می دانید در زمان حیات حسن صباح ، وی و طرفدارانش به وسیله مشتقات برخی از گیاهان مخدر ، دارو می ساختند و به همین علت به حشیشیون معروف بودند .
در ایران دانشمندان و پزشکانی همچون محمد بن زکریای رازی و ابن سینا اولین کسانی بودند که به خواص دارویی و شفا بخشی تریاک پی بردند .
علل اعتیاد : و اما چه عواملی باعث اعتیاد شخص می شود ؟
موارد زیر هر کدام به نوبۀ خود سبس ایجاد اعتیاد در شخص می شود : 1- تقلید کورکورانه از دوستان ناباب و به ظاهر غمخوار و مونس .
2- پایین بودن سطح علمی و فرهنگی .
3- عدم تربیت صحیح از جانب خانواده .
4- کنجکاوی بی جا و بی مورد .
5- خستگی زیاد از کار فکری .
6- مشکلات عاطفی ( مورد بی مهری خانواده بودن ) 7- ناکامی ها ( در ارتباط با تحصیل ، عشق ، ازدواج ، کار ) 8- فقر یا ثروت زیاد .
9- دسترسی آسان به مواد مخدر .
10- لذت جویی و خوشگذرانی حرام .
11- بی کاری ( که باعث ایجاد روحیه بی تفاوتی در شخص می شود ) انواع اعتیاد به چه صورت است ؟
حالت اعتیاد به مواد مخدر متفاوت است .
مثلا دوره لذت بخش هروئین خیلی کوتاهتر از مرفین بوده و بیش از 7 تا 15 روز دوام ندارد و معتاد دیگر احساس خوش اولیه را ندارد .
شخص معتاد به هروئین اختلالات شدید روانی پیدا می کند و حتی ممکن است دست به جنایت بزند .
او از نظر تنفسی دچار مشکل می شود و بعضاً این تنگی نفس منجر به سنگ کوبهای وخیم گردد .
شخص معتاد بعد از مدتی صورتش چین و چروک بر می دارد .
قدش خمیده می شود و رنگش پریده و مات گردیده و سستی عضلات پیدا می کند .
از دیگر اثرات سوء اعتیاد می توان به ضعف رفلکس ها ، اختلال در خواب ، کم اشتهایی و همچنین اختلالات جنسی در مردان اشاره کرد .
بی حوصلگی ، عصبانیت ، گوشه گیری ، عدم تعادل در حرکات و حرف زدن ، ایستادن و خیره شدن بی مورد همگی از اثرات اعتیاد است که چندی پس از اولین مصرف مواد مخدر ایجاد می گردد.
چگونگی تشخیص معتاد : فرد معتاد را از طریق ملاحظه تغییرات جسمی و روحی می توان شناخت که به چند مورد از آن در زیر اشاره می شود : 1- فرد معتاد تمایل به کناره گیری از بستگان و نزدیکان و اشتیاق با معاشرت با دوستان مشکوک دارد .
2- فرد معتاد شبانگاه دیر می خوابد و صبح نیز دیر از خواب بلند می شود و در کل بی خوابی مفرط یکی از نشانه های بارز وی است .
3- هزینه شخصی فرد معتاد به مرور زمان زیاد می شود و مکرراً تقاضای پول از خانواده و دوستان و قرض از دوستان می نماید .
4- فرد معتاد غالباً خواب آلود است و شادابی کمتر در او دیده می شود .
5- از ورزش فراری است و از کارهای سنگین اجتناب می ورزد .
6- غالباً فرد معتاد دروغگو و یاوه گو می باشد .
7- رفت و آمدهای به ظاهر بی مقصد و مشکوک افراد معتاد افزایش می یابد .
8- دربند قول و وفای به عهد نیست .
9- در صورت دانشجو و یا محصل بودن به کارهای درسی نمی پردازد .
10 – رنگ صورتش زرد است و اکثراً دومل های جوش در بدنش ظاهر می شود .
11- مردمک چشم معتاد بعد از مصرف منقبض می شود .
12- اعتیاد به حشیش ، بنگ ، گراس و چرس که اعتیاد روانی است از نظر جسمی شخص را معتاد نمی کند .
این نوع مواد نه تنها سلامتی را به خطر می اندازد بلکه معتادان را به سوی فساد اخلاقی و تباهی می کشاند به عنوان مثال حشیش اثر مخربی روی دستگاه جنسی دارد و آن را فلج می کند .
عوامل بوجود آورنده و تشویق کننده اعتیاد : برای جلوگیری از اعتیاد ابتدا باید ببینیم چه عواملی باعث اعتیاد در شخص می شود چرا که بدون شناخت علل مختلف تمایل افراد به اعتیاد ، اعم از اجتماعی ، اقتصادی ، فرهگی و ...
نمی توان به چاره ای درست برای از بین بردن این معضل رسید .
عوامل مهم شروع در اعتیاد را می توان به سه شاخه ی زیر تقسیم کرد : 1- عوامل اجتماعی 2- عوامل روانی و فردی 3- عوامل طبیعی حال می بینیم عوامل اجتماعی شامل چه مواردی است : 1- عوامل اجتماعی : الف ) عوامل تربیتی و آموزشی ** خانواده ** مدرسه ** گروه دوستان ** رسانه های گروهی ** اوقات فراغت ** فساد اجتماعی .
ب) عوامل اقتصادی ** فقر ** مهاجرت ** بیکاری ** سودجویی .
ج) عوامل سیاسی ** سیاست استعماری دول خارجی و سرمایداران بزرگ بین المللی ** سیاست حفظ حکومت خودکامه د) عوامل فرهنگی ** بی سوادی یا کم سوادی ** فقدان احساس مسئولیت ** عدم آگاهی نسبت به مسائل اجتماعی از جمله مضرات مواد مخدر 2- عوامل روانی و فردی الف) عوامل روانپزشکی ** انواع افسردگی بخصوص مانیاک ها ** انحرافات جنسی ب) عوامل روانشناسی ** ناپایداری عاطفی و احساسی ** اضطراب و بی قراری ** عدم اعتماد نسبت به محیط و آینده ** عدم رشد شخصیت 3- عوامل