در واقع ریجستری را می‌توان به عنوان بانک اطلاعاتی معرفی کرد که برای نگهداری تنظیمات و گزینه‌های نسخه‌های 32بیتی ویندوز همچون ویندوز 98,95, ME و NT/2000 مورد استفاده قرار می‌گیرد ........
در واقع ریجستری را می‌توان به عنوان بانک اطلاعاتی معرفی کرد که برای نگهداری تنظیمات و گزینه‌های نسخه‌های 32بیتی ویندوز همچون ویندوز 98,95, ME و NT/2000 مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل اطلاعات و تنظیماتی است که برای تمام قطعات سخت‌افزاری, نرم‌افزاری, کاربران و تنظیمات مربوط به خود سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هر زمان که کاربری تغییری در تنظیمات مربوط به Control Panel یا System Policies, Associations Flie ایجاد کند و یا برنامه نرم‌افزاری جدیدی را نصب کند, این تغییرات در رجیستری ویندوز ثبت شده و باقی می‌مانند.
فایلهای فیزیکی که رجیستری را تشکیل می‌دهند بسته به نسخه ویندوز شما در محل و مکان خاصی نگهداری می‌شوند, در ویندوز 95 و 98 به صورت دو فایل مخفی در پوشه ویندوز قرار دارند و با نام‌های USER.DAT و SYSTEM.DAT شناخته می‌شوند.
در نسخه MEعلاوه بر این دو فایل, فایل دیگری نیز به نام CLASSES.DAT به آنها اضافه شده است.
در حالی که در نسخه‌های NT/2000ویندوز فایل‌ها در آدرس %SystemRoot%/System32/Configقرار گرفته‌اند.
این فایل‌ها را نمی‌توان به صورت مستقیم ویرایش کرد و برای انجام چنین کاری نیاز به ابزار رایجی که با نام ویرایشگر رجیستری شناخته میشود میباشد.
در رجیستری برخلاف سایر برنامه‌های موجود در ویندوز, خبری از پنجره‌ها و منوهای زیبای گرافیکی نیست اما با استفاده از آن می‌توان به قدرتی دست یافت که این قابلیت‌ها در هیچ روش دیگری وجود ندارد.
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که اگر درایو کارت گرافیک خود را عوض کنید, ویندوز در مرتبه بعدی شروع به کار خود از کجا بداند که به جای درایوری که خودش در هنگام نصب تعیین کرده است, بایداز این درایور جدید استفاده کند.
به عبارت دیگر چگونه سیستم عامل پارامترها و گزینه‌های مختلفی را که انتخاب کرده‌اید یا برای سیستم‌تان مناسب است, به خاطر می‌سپارد.
این راز قدرتمند در رجیستری سیستم نهفته است.
رجیستری انبار مرکزی است که ویندوز از آن برای ذخیره همه چیزهای مربوط به پیکربندی سیستم استفاده می‌کند.
از آنجا که هرنوع تغییر غیراصولی در آن سبب از کار افتادن برنامه‌ها و حتی خود سیستم عامل میشود و همچنین ساختاربندی اطلاعات در آن به نحو پیچیده‌ای است که ممکن است هر کاربر تازه کاری را دچار سردرگمی کند که نتیجه آن نیز تنها اختلال در برنامه‌ها خواهد بود, به شما توصیه می‌کنم قبل از شروع به انجام تغییرات, سعی در افزایش مهارت‌ها و اطلاعات عمومی خود نمایید.
البته دسترسی به برنامه Editor آن به سادگی دسترسی به برنامه‌های دیگر نیست.
در واقع می‌توان آن را به عنوان یکی از برنامه‌های پشت پرده ویندوز دانست که شامل پارامترهای سخت‌افزاری, مشخصات اجسام مختلف, پارامترهای مربوط به خود سیستم‌عامل و نیز پارامترهای برنامه‌های کاربردی میشود.
در این سری از مباحث سعی می‌کنیم تا شما را با کلیات رجیستری آشنا کرده, سپس در قسمت‌های مختلف و دسته‌بندی شده نکات مفیدو کلیدی که می‌توان در رجیستری اعمال کرد را مطرح می‌کنیم.
برای اجرای این برنامه میتوانید دستور Regeditرا در کادر Runمنوی Start وارد کنید.
اما از آنجا که با هر نوع تغییر در رجیستری ممکن است تنظیمات سیستم عامل شما دچار مشکل شود بهتر است قبل از هر کار اقدام به تهیه نسخه پشتیبان از این برنامه کنید.
ایل User.datبرای ذخیره اطلاعات کاربر طراحی شده است و در آن فایل اطلاعات زیر ذخیره می شوند :
1-کاغذ دیواری ، الگوی رنگ ، گزینه ها ی ماوس، گزینه های Accesibility و دیگر پارامترهایی که در پنجره Control Panel تعیین می شوند .
2- نمادهای روی Desktop
3- پوشه ها ، میانبر های موجود در منو
4- پیکر بندی تعریف شده برای پنجره Windows explorer
5- پارامترهای تعیین شده برای Accessories ویندوز
6- اتصالات شبکه و کلمات رمز
هر زمان که از ویندوز خارج می شوید سیستم کپی پشتیبان جدیدی از فایل User.dat را ایجاد می کند .
این کپی پشتیبان نیز از نوع پنهان ، سیستمی و فقط خواندنی است و نام آن User.DA0 می باشد .
اگر به هر دلیلی فایل User.dat خراب شده و یا از بین برود سیستم از این فایل استفاده می کند .
فایل System.dat نیز برای نگهدار ی اطلاعات سیستم طراحی شده است .
این فایل نیزاطلاعات زیر را در خود نگه می دارد .
1- گروههای مختلف سخت افزار های شناسایی شده توسط ویندوز
2- دستگاه های مختلف متصل شده به کامپیوتر
3- منابع مورد استفاده در هر دستگاه
4- اطلاعات Plug&play بدست آمده از بایوس و یا دستگاههای Plug&Play
5- درایورهایی که درمود حفاظت شده کار می کنند و در زمان شروع به کار ویندوز بارگذاری می شوند.
6- پارامترهای داخلی ویندوز
7- پارامترهای برخی از برنامه های کاربردی 32 بیتی
پاکسازی رجیستری
حتما تا به حال پس از نصب و یا حذف برنامه های مختلف بر روی سیستم خود با مشکل سرعت پائین بارگذاری ویندوز مواجه شده اید .در واقع علت اصلی باقی ماندن برخی فایلهای مربوط به برنامه های حذف شده در سیستم می باشد که در هنگام حذف بطور کامل پاک نمی شوند.
و این امر سبب افزایش بی دلیل حجم رجیستری می شود .
این وظیفه بر عهده کنترل کننده رجیستری است که در واقع آن را پاکسازی می کند .
حتما تا به حال پس از نصب و یا حذف برنامه های مختلف بر روی سیستم خود با مشکل سرعت پائین بارگذاری ویندوز مواجه شده اید .در واقع علت اصلی باقی ماندن برخی فایلهای مربوط به برنامه های حذف شده در سیستم می باشد که در هنگام حذف بطور کامل پاک نمی شوند.
این وظیفه بر عهده کنترل کننده رجیستری است که در واقع آن را پاکسازی می کند .
کاربران ویندوز 95 می توانند بر روی دکمه Start و سپس گزینه Run کلیک کرده، عبارت regclean را تایپ کنند و سپس دکمه Enter را فشار دهند .
در نسخه های بعدی غیر از ویندوز Xp ، از برنامه های دیگری برای این کار استفاده می شود و دیگر خبری از Regclean نیست .دو برنامه از این دست با نام های Regclean و EasyCleaner می باشند که می توانید آنها را از طریق شبکه اینترنت دریافت کنید .
البته برنامه های دیگری نیز همچون Norton System Works و یا Ontrack System Suite نیز وجود دارند که می توانید در ویندوز Xp نیز از آنها استفاده کنید .
ذخیره و بازیابی رجیستری ممکن است در مواردی اقدام به تغییر رجیستری کنید و حتی خطایی در ظاهر نشان داده نشود ، مثلا تنظیمی را انجام می دهید که مجاز است ولی این تنظیم مناسب کار شما نیست .
در این حالت در برنامه Registry Checker گزینه restore را برای بازیابی نسخه های قبلی فعال کنید .
البته باید توجه داشته باشید که فایل پشتیبان رجیستری تان قدیمی نباشد .
زیرا آدرس و مشخصات برنامه هایی که شما نصب می کنید در رجیستری ثبت می شود و درصورت استفاده از نسخه پشتیبان قدیمی تمامی اطلاعات مربوط به برنامه های جدید تر از بین خواهد رفت .
در این ترفند شما می آموزید : * چگونه پیغام Low Disk Space را در هنگام پر بودن دیسک حذف کنید * چگونه سرعت مرورگر خود را Windows Explorer and IE بالا ببرید * در هنگام اجرای برنامه Outlook کاری کنید که دیگر مسینجر MSN Messenger ظاهر نشود * هنگام ورود به کامپیوتر دیگر اسم آخرین نفری که با کامپیوتر کار کرده است را نمایش ندهد * و آخری هم حذف نوشته راهنما ( ToolTip ) هنگامی که برروی دکمه های Close , Min ,Maximaze میرویم : www.raminsoft.com حذف پیغام Low Disk Space : ابتدا از منوی Start گزینه Run را انتخاب کنید سپس تایپ کنید Regeidt بعد از باز شدن پنجره Registry Editor به شاخه زیر بروید HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer خب حالا یک متغیر به نام NoLowDiskSpaceChecks و از نوع REG_DWORD بسازید و اگر هم از قبل موجود بود آن را ویرایش کنید و مقدار عددی یک ( 1 ) را به آن بدهید .
بعد از راه اندازی مجدد سیستم مشاهده خواهید کرد که دیگر هیچ وقت این پیغام برای شما به نمایش در نخواهد آمد بالا بردن سرعت Windows Explorer و Internet Explorer : مطابق بالا به شاخه زیر در ریجستری بروید : HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Explorer\RemoteComputer\NameSpace در سمت رچپ در زیر شاخه های NameSpace به دنبال شاخه زیر بگردید : {D6277990-4C6A-11CF-8D87-00AA0060F5BF} خب حالا بعد از انتخاب این شاخه آن را با زدن کلید delete حذف کنید :) هنگام ورود به برنامه OutLook برنامه MSN Messenger اجرا نشود : ابتدا در ریجسرتی به شاخه زیر مراجه کنید : HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Outlook Express یک متغیر ایجاد کنید به نام Hide Messenger از نوع REG_DWORD حال مقدار عددی 2 را به آن بدهید هنگام ورود به ویندور اسم کاربری User آخرین فرد نمایش داده نشود : شاید شما نخواهید در ویندوز 98 یا ME اگر چند کاربر در سیستم تعریف شده و شما آخرین بار با سیستم کار کرده اید اسم شما بعد از اجرای مجدد ویندوز نمایش داده شود و کادر خالی باشد پس باید ابتدا در ریجسرتی به شاخه زیر مراجه کنید : HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\System حال یک متغیر ایجاد کنید به نام dontdisplaylastusername از نوع REG_DWORD حال مقدار عددی 1 را به آن بدهید توجه داشته باشید اگر این متغییر از قبل موجود بود فقط مقدار آن را به عدد یک تغییر دهید اینم برای کسانی که میخواهند Tool Tip را در پنجره های ویندوز برای دکمه های Close , Maximize و Minimize حذف کنند : ابتدا در ریجسرتی به شاخه زیر مراجه کنید : HHKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop سپس یک متغیر ایجاد کنید به نام MinMaxClose از نوع String حال مقدار عددی صفر ( 0 ) را برای حذف و همچنین عدد یک را برای نمایش آن به کار ببرد افزودن Copy To و Move To به منوی راست کلیک پس از وارد شدن به ریجستری (regeidt) به شاخه زیر در ریجستری میرویم : HKEY-classes-root\Directory\Shellex بر روی پوشه ContextmenuHandlers رایت کلیک کرده وسپس گزینه New و پس از آن گزینه Key را انتخواب کنید و اسم آنرا Copy to بگذارید در قسمت سمت راست بر روی (Default) دوبار کلیک کرده و در قسمت Value data عبارت: {C2FBB630-2971-11d1-A18C-00C04FD75D13} را می نویسیم پوشه دیگری مطابق دستورالعمل بالا میسازیم ولی این بار نام آنرا Move to بگذارید و مانند قسمت قبل بر روی (Default) دوبار کلیک کرده و در قسمت Value data عبارت: {C2FBB631-2971-11d1-A18C-00C04FD75D13} را می نویسیم پس از راه اندازی مجدد سیستم هنگامی که روی یک فایل راست کلیک نمایید مشاهده میکنید که این دوگزینه اضافه شده اند.
1- تغییر سرعت ظهور منوها در ویندوز از منوی Start گزینه Run را انتخاب کنید و تایپ کنید RegEdit حال با ظاهر شدن ساختار ریجستری در مقابل شما به شاخه زیر بروید : HKEY_CURRENT_USER\Control Panel\Desktop به دنبال رشته ای با عنوان MenuShowDealy بگردید و اگر وجود نداشت راست کلیک کرده و یک داده رشته ای به همین نام بسازید حال برای مقدار دهی میتوانید عددی را بین 0 (بدون وقفه) تا 1000 (یک ثانیه) وارد کنید توجه زمان برحسب میلی ثانیه می باشد.
یعنی باید شکل زیر الان ساخته شده باشد به طور مثال در این مثال من 500 را وارد کردم یعنی نیم ثانیه طول میکشه تا منوها در ویندوز باز شود 2- تغییر عنوان Internet Explorer : مانند مراحل بالا این بار به کلید زیر بروید : HKEY_LOCAL_MACHIN\SOTWARE\Microsoft\Internet Explore\Main یک داده رشته ای به عنوان WindowsTitle ایجاد کنید و عنوان مورد دلخواه خود را به عنوان مقدار به این داده رشته ای بدهید پس از راه اندازی مجدد کامپیوتر مشاهده میکنید که عنوان مورد نظر شما به جای عنوان Microsoft Internet Explorer نمایش داده میشود!
3- حذف درایوها از پنجره My Computer : اگر میخواهید نام درایوهای شما در پنجره My Computer نمایش داده نشود میتوانید به صورت زیر عمل کنید به کلید زیر در ریجستری مراجعه کنید : HKEY_CURRENT_USER/Software/Microsoft/Windows/CurrentVersion/Policies/Explorer یک متغییر از نوع DWORD به نام NoDrivers ایجاد کنید .
حال نکته اصلی برمیگرده به مقداری که به این متغییر میدهید : A:1 , B:2 , c:4 , D:8 , E:16 , F:32 و...........
یعنی اگر بخواهید درایو C را مخفی کنید کافی است که مقدار آن را برابر 4 قرار دهید توجه مبنای این اعداد دسیمال میباشد.
توجه : اگر بخواهید کلیه درایوهای شما نمایش داده نشود میتوانید از عدد دسیمال 67108863 را استفاده کنید .!
یک درخت را در نظر بگیرید که از ریشه - تنه - شاخه - برگ - گل - ...
تشکیل شده است یعنی از اگر از ریشه شروع کنیم و همین طور جلو بریم به برگها یا گلها میرسیم ، ریجستری در ویندوز هم یک ساختار درختی دارد ، البته در نگاه اول ممکنه برای شما عجیب و غیر قابل فهم باشد ،اما