1.
کاربردهای تجاری –
اکثر شرکتها تعداد زیادی کامپیوتر برای کارهای مختلف ( تولید ، انبارداری ، فروش و حسابداری ) دارند .
شاید در ابتدا این کامپیوترها از یکدیگر جدا باشند ، ولی در مرحله ای از کار برای یکپارچه کردن اطلاعات کل شرکت ، مدیریت تصمیم می گیرد تا آنها را به هم متصل کند .
به بیان کلی تر ، اشتراک منابع به ما اجازه میدهد تا برنامه ها ، تجهیزات و به خصوص داده ها را در اختیار همه آنهایی که به این شبکه متصلند ، قرار دهیم .
ساده ترین مثال آن ، چاپگریست که برای تمام کارکنان یک دفتر به اشتراک گذاشته شده است .
پیداست که تک تک این افراد به یک چاپگر اختصاصی نیاز ندارند ، و علاوه بر آن یک چاپگر شبکه اغلب ارزانتر، سریعتر و کم هزینه تر از تعداد زیادی چاپگرهای پراکنده است .
2 .
کاربردهای خانگی –
چرا مردم برای کارهای خانگی خود کامپیوتر می خرند ؟
نوشتن نامه ، مقاله و حتی کتاب یکی از مهمترین دلایل آن است ؛ اما این وضعیت امروزه در حال تغییر است .
شاید مهمترین دلیل خرید کامپیوترهای خانگی در سالهای اخیر اینترنت باشد .
کارهایی که این قبیل افراد با کامپیوتر خود انجام می دهند ، عمدتا عبادتند از :
- دسترسی به اطلاعات پراکنده در سراسر دنیا
- سرگرمیهای تعاملی
- تجارت الکترونیک
امروزه منبع بسیار عظیمی از اطلاعات در تمامی زمینه ها روی اینترنت وجود دارد ، که می توان به آنها دسترسی پیدا کرد .
روزنامه های بسیاری روی اینترنت منتشر میشوند ، که میتوان اخبار را به دلخواه و بصورت گزینشی از آنها بدست آورد .
بعد از روزنامه ها و مجلات الکترونیکی نوبت کتابخانه های دیجیتالی است .
بسیاری از سازمانهای علمی معتبر مانند ACM و IEEE مدتهاست که انتشارات و کنفرانسهای متعددی روی اینترنت برگزار میکنند ؛ و این روند به سرعت در حال گسترش است .
تمام کاربردهایی که در بالا نام بردیم ، متضمن ارتباط فرد با یک منبع اطلاعات روی اینترنت بود .
اما روش دیگری نیز برای برقراری ارتباط از طریق اینترنت وجود دارد ، و آن ارتباط فرد به فرد است .
ارتباطات اینترنتی در زمینه تماسهای تلفنی ، ویدئویی و رادیو نیز تحولات وسیعی ایجاد کرده اند .
آموزش از راه دور نیز یکی از امکاناتیست که اینترنت عرضه کرده است .
بنظر میرسد در دراز مدت اینترنت بزرگترین نقش را در بهبود ارتباطات انسانی بازی کند.
یکی دیگر از کاربردهای شبکه ، که شاید وسیعترین آنها باشد : خرید از خانه میباشد .
امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان هر روز مایحتاج خود را بطور مستقیم از اینترنت تهیه میکنند ، و هرگز پا از خانه بیرون نمیگذارند .
هزاران شرکت بزرگ و کوچک کاتالوگ محصولات خود را بصورتی جذاب روی اینترنت گذاشته اند ، و برای خرید هر یک ازآنها کافیست روی جنس مورد نظر یک کلیک کنید .
کالایی را خریده اید ، ولی نمیدانید چگونه کار میکند ؟
نگران نباشید باز هم اینترنت به شما کمک میکند ، و هر اطلاعات و راهنمایی که بخواهید در اختیارتان قرار می دهد .
می خواهید صورتحسابهای خود را پرداخت کنید ؟
از آخرین وضعیت حسابهای بانکی خود مطلع شوید ؟
و یا سرمایه گذاری جدیدی بکنید ؟
باز هم اینترنت در خدمت شماست .
امروزه میلیونها نفر در سراسر جهان کارهای مالی و بانکی خود را بصورت الکترونیکی انجام میدهند ، و با تقویت مسائل امنیتی شبکه این روند حتی گسترش بیشتری نیز خواهد یافت .
3 .
کاربران سیار –
کامپیوترهای سیار ، مانند کامپیوترهای کتابی و دستیاران دیجیتالی ، یکی از سریعترین رشدها را در صنعت کامپیوتر تجربه میکنند .
اغلب دارندگان این وسائل میل دارند حتی وقتی از خانه دور و یا در سفر هستند ، با کامپیوتر خانگی یا دفتری خود ارتباط داشته باشند .
در این قبیل موارد دیگر شبکه های کابلی استفاده ندارند، و باید به فکر شبکه های بیسیم باشیم.
جالبترین کاربرد شبکه های بیسیم در ایجاد دفاتر سیار است .
اغلب افراد میل دارند در سفر همان کارهایی را انجام دهند که در دفتر کار خود انجام میدهند ، و اصلا هم کاری به این ندارند که کجا هستند .
شبکه های بیسیم در امور حمل ونقل تحولی بزرگ ایجاد کرده اند .
شبکه های بیسیم از نظر نظامی نیز اهمیت فوق العاده ای دارند .
هیچ ارتشی نمیتواند در جنگهای بزرگ به شبکه های عمومی تکیه کند، و بهتر است شبکه ای خاص خود ایجاد کند ؛
و چه چیزی بهتر از یک شبکه بیسیم .
با وجود شباهتهای بسیار بین شبکه های بیسیم و کامپیوترهای سیار ، آنها یکی نیستند .
به تفاوت شبکه های بیسیم ثابت و شبکه های بیسیم سیار توجه کنید .
در بسیاری از دفاتر ، کامپیوترهای کتابی سیار بصورت ثابت به شبکه محلی متصل شده اند ؛ از طرف دیگر کامپیوتری که با استفاده از مودم به شبکه وصل میشود ، سیار است – ولی مسلما به آن بیسیم نمیتوان گفت .
از طرف دیگر ، هر شبکه بیسیمی الزاما سیار نیست .
ساختمانهای بسیاری وجود دارند ، که بدلیل مشکلات کابل کشی از شبکه های بیسیم استفاده میکنند .
امروزه نصب شبکه های بیسیم بسیار ساده شده است و دردسرهای کابل کشی را هم ندارد .
البته ترکیب بیسیم با کامپیوترهای سیار نیز عملی است ، و امروزه کاربردهای مهمی دارد .
این کامپیوترها با اطلاعات ورودی کمی که میگیرند ، و با اتصال بیسیم به پایگاه داده مرکزی ، کار خود را بسرعت و دقت انجام می دهند .
با رشد تکنولوژی بیسیم ، مسلما کاربردهای آن نیز گسترش خواهد یافت .
سخت افزار شبکه –
هیچ طبقه بندی پذیرفته شده ای که در بر گیرنده تمام انواع شبکه های کامپیوتری باشد ، وجود ندارد ، ولی در این میان میتوان به دو عامل مهم توجه کرد : تکنولوژی انتقال و اندازه شبکه .
امروزه دو تکنولوژی انتقال بیش از همه گسترش یافته و فراگیر هستند :
1 .
ارتباطات پخشی
2 .
ارتباطات همتا به همتا
شبکه های پخشی دارای یک کانال مخابراتی هستند که بین همه کامپیوترهای شبکه به اشتراک گذاشته شده است .
هر یک از کامپیوترها میتوانند پیامهای خود را در بسته های کوچک مخابره کنند ، و تمام کامپیوترهای دیگر این پیامها را دریافت خواهند کرد .
آدرس کامپیوتری که این بسته در حقیقت برای وی ارسال شده ، در بخشی از پیام نوشته می شود .
هر کامپیوتری به محض دریافت بسته ، آدرس گیرنده را چک میکند ؛ اگر پیام برای او باشد ، آنرا پردازش میکند ؛ ولی اگر پیام متعلق به دیگری باشد ، به سادگی آنرا نادیده میگیرد .
در شبکه های پخشی با تعبیه یک کد خاص در فیلد آدرس میتوان یک پیام را به تمام کامپیوترها ارسال کرد .
چنین پیامی را همه کامپیوترها متعلق به خود تلقی کرده و آنرا میخوانند .
به این تکنیک پخش گفته میشود .
در برخی از سیستمهای پخشی امکان ارسال پیام به دسته ای از کامپیوترها نیز وجود دارد ، که به آن پخش گروهی میگویند .
بدین منظور ، معمولا از یک بیت خاص در فیلد آدرس استفاده میشود و همه آنهایی که این بیت در آنها وجود دارد عضو گروه محسوب شده و پیام را میگیرند .
در شبکه های هما به همتا بین تک تک کامپیوترها مسیر ارتباطی مستقل وجود دارد .
البته وقتی یک بسته بخواهد از کامپیوتری به کامپیوتر دیگر برود ، احتمالا سر راه خود از چند ماشین بینابینی نیز عبور خواهد کرد .
معمولا در این قبیل شبکه ها مسیرهای متعددی بین دو کامپیوتر خاص می توان برقرار کرد ، که از نظر طول مسیر با یکدیگر تفاوت دارند ، و یافتن کوتاهترین مسیر یکی از مسائل مهم در اینگونه شبکه هاست .
به عنوان یک قاعده کلی ، شبکه های کوچک ، متمرکز و محلی از نوع پخشی هستند ، و شبکه های بزرگ وگسترده از نوع همتا به همتا.
به ارتباط همتا به همتا گاهی پخش تکی نیز گفته میشود .
روش دیگر طبقه بندی شبکه ها اندازه شبکه است ، که عبارتند از: - شبکه های شخصی - شبکه های محلی ( LAN ) - شبکه های شهری ( MAN ) - شبکه های گسترده ( WAN ) و در آخر هم شبکه شبکه ها – اینترنت معروفترین نمونه آن است – می آید .
در این طبقه بندی فاصله کامپیوترها اهمیت زیادی دارد ، چون تکنولوژی ارتباطی به شدت به آن وابسته است .
شبکه های محلی - شبکه محلی شبکه ایست خصوصی واقع در یک ساختمان یا مجتمع ، که حداکثر ابعاد آن یکی دو کیلومتر باشد .
از این نوع شبکه معمولا برای متصل کردن کامپیوترهای یک شرکت و به اشتراک گذاشتن منابع یا معادله اطلاعات استفاده می شود .یک شبکه LAN سه مشخصه اصلی دارد ، که آنرا از سایر انواع شبکه متمایز میکند : 1.
اندازه 2 .
تکنولوژی انتقال اطلاعات 3 .
توپولوژی اندازه LAN بسیار محدود است ، بگونه ایکه زمان انتقال سیگنالها در آن بسیار کم و از قبل قابل پیش بینی است .
دانستن این محدودیت ها برای طراحی شبکه بسیار مهم و اساسی است ، و باعث ساده تر شدن مدیریت شبکه نیز می شود .
شبکه های شهری – شبکه شهری شبکه ایست که یک شهر را پوشش می دهد .
شبکه های تلویزیون کابلی بهترین نمونه MAN هستند .
اولین شبکه های تلویزیون کابلی در نقاط کور شهرها راه اندازی شدند ، بدین ترتیب که یک آنتن مرکزی و بزرگ در محلی که فرستنده اصلی را می دید نصب ، و از این آنتن کابلهایی به مشترکان محروم از برنامه های تلویزیونی کشیده می شد .
با شروع گرایش عمومی به اینترنت ، گردانندگان این شبکه ها بزودی دریافتند که با تغییری مختصر در سیستمهای خود میتوانند از قسمتهای بالا استفاده پهنای باند برای ارائه سرویسهای دوطرفه اینترنت بهره ببرند .
از این لحظه بود که شبکه های تلویزیون کابلی تبدیل به شبکه های شهری شدند .
شبکه های گسترده – شبکه گسترده ، گستره جغرافیایی بزرگی (مانند یک کشور یا قاره ) دارد .
در این نوع شبکه کامپیوترهایی هستند که برنامه های کاربردی روی آنها اجرا می شود ، و معمولا به آنها میزبان می گویند .
این کامپیوترها توسط زیر شبکه های مخابراتی– زیر شبکه – به هم متصل میشوند .
میزبانها متعلق به افراد هستند ، در حالیکه زیر شبکه اغلب به شرکتهای مخابرات تعلق دارد .
وظیفه زیر شبکه انتقال پیام از یک میزبان به میزبان دیگر است .
جدا کردن این دو بخش طراحی شبکه های WAN را تا حد زیادی ساده میکند .
در اغلب شبکه های گسترده ، زیر شبکه از دو بخش مجزا تشکیل می شود : خطوط انتقال و تجهیزات سوئیچینگ .
خطوط انتقال وظیفه ردوبدل کردن اطلاعات را بر عهده دارند ، و میتوان برای ایجاد آنها از سیم مسی ، فیبر نوری یا حتی امواج رادیویی استفاده کرد .تجهیزات سوئیچینگ کامپیوترهای خاصی هستند که ارتباط بین خطوط انتقال را فراهم میکنند .
وقتی داده ها از یک خط وارد میشود ، این کامپیوتر باید مسیر خروجی آنرا مشخص کند .
این کامپیوترهای سوئیچینگ به نامهای مختلفی خوانده میشوند ، که میتوان از معروفترین آنها به مسیریاب اشاره کرد .
شبکه های یسیم - در ساده ترین صورت شبکه های بیسیم را میتوان به سه دسته بزرگ تقسیم کرد : 1 .
ارتباطات بین سیستمی 2 .
LAN های بیسیم 3 .
WAN های بیسیم ارتباطات بین سیستمی یعنی برقراری ارتباط بین قطعات داخلی یک کامپیوتر با استفاده از امواج رادیویی کوتاه برد .
تقریبا هر کامپیوتری یک مانیتور ، صفحه کلید یا ماوس دارد که معمولا با کابل به آن متصل میشوند .
برای بسیاری از کاربران خانگی وصل کردن این کابلها یک کار شاق است ، و برای این کار دست به دامان تکنسینهای کامپیوتر میشوند .
به همین علت ، برخی از شرکتهای سازنده کامپیوتر دور هم جمع شدند ، و یک شبکه بیسیم با برد کوتاه بنام بلوتوث اختراع کردند که این قطعات را بدون استفاده از سیم به کامپیوتر متصل میکند .
تکنولوژی بلوتوث اجازه میدهد تا دستگاههایی مانند چاپگر ، دوربین دیجیتال ، گوشی و اسکنر نیز به کامپیوتر متصل شوند .
برای این کار به هیچ اتصال فیزیکی یا حتی نصب درایور نیاز نیست ، و فقط کافیست دستگاه را روشن کرده و در برد کامپیوتر قرار دهید ، تا کار کند .
برای بسیاری از کاربران این یک مزیت خارق العاده است .
نوع دیگر ارتباطات بیسیم ، شبکه محلی بیسیم است .
در این سیستم هر کامپیوتر یک مودم رادیویی و یک آنتن دارد ، که بوسیله آن با کامپیوترهای دیگر ارتباط برقرار می کند .
در اغلب این سیستمها یک آنتن مرکزی روی پشت بام وجود دارد که ارتباط بین کامپیوترها را تسهیل میکند ، اما اگر شبکه به اندازه کافی کوچک باشد ، آنها میتوانند مستقیما با هم حرف بزنند .
این نوع شبکه در دفاتر کوچک