دانلود تحقیق اکوسیستم نیشابور

این نام بسیار کهن است و در اصل به معنی خاور (شرق) زمین است.

در اوائل قرون وسطی نام خراسان به طور کلی به تمام ایالات اسلامی که در سمت شرق کویرلوت تا کوههای هند واقع بودند، اطلاق می‌گردید.

به این ترتیب تمام بلاد ماوراءالنهر را در شمال شرقی شامل می‌شد.

حدود خارجی خراسان آن دوره در آسیای مرکزی بیابان چین و یا می رود در سمت هند، جبال هندوکش بود، ولی بعدها این حدود هم دقیقتر و هم کوچکتر گردید.

حدود خراسان اصلی در دوران اسلامی و بعد از آن از شمال به رود جیحون محدود گشت ولی همچنان تمام ارتفاعات اطراف هرات را دارا بود.

ایالت خراسان که در دوره خلفای دوم و سوم به تصرف مسلمانان در آمد، از سوی اعراب به چهار قسمت تقسیم گردید که در قرون وسطی شناخته شده بودند: نیشابور، مرو، هرات و بلخ.

بعدها قسمتهایی از ماوراء نهر نیز جزو خراسان محسوب گردید مانند سمرقند.

این شهرها هر یک کانونی هم در رشد و پیشرفت علوم و در قرون اولیه اسلامی مهد دانشمندان بزرگی بودند.

در جنگ هرات که در دوره قاجاریه در سال 1249 هجری قمری صورت گرفت، قسمت شرقی خراسان به افغانستان ملحق شد.

بعدها قسمت‌های دیگری هم از شمال و جنوب شرقی آن از دست رفت.

امروزه از شهرهای مهم خراسان می توان مشهد ، نیشابور، سبزوار، بیرجند و قوچان را نام برد.

سرزمین خراسان سرزمینی متنوع است که در آن می توان کویر، جنگل، کوهستان و دشت های حاصلخیز را مشاهده کرد.

موقعیت جغرافیایی استان خراسان
استان خراسان با مساحتی معادل 313335 کیلومتر مربع، وسیع‌ترین استان کشوراست و در حدود یک پنجم مساحت ایران را تشکیل می‌دهد.

این استان از شمال و شمال شرق به جمهوری ترکمنستان، از شرق به کشور افغانستان، از جنوب به استان سیستان و بلوچستان و از غرب و شمال غربی به استان یزد، اصفهان ، سمنان و گلستان محدود می‌باشد.

بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان خراسان دارای 23 شهرستان، 54 شهر، 24 بخش و 224 دهستان و 7996 آبادی دارای سکنه است.

نیشابور
نیشابور» شهری است در قلب خراسان، ساختن نیشابور را به شاپور اول ساسانی نسبت می دهند و اسم شهر را به معنی «نهاده نیک شاپور» می دانند.
«ابرشهر» نام قدیم نیشابور است، احتمال دارد که این نام در اصل شهر آپارناک یا آپارنی و جایگاه یکی از سه قبیله مهم پارت بوده باشد که شاهنشاهی نیرومند اشکانی را بنیاد کردند.

و «ابرشهر؛ تارنگار اطلاع رسانی نیشابور»، بر آن است، شناختی دیگر از نیشابور، به وسعت گذشته تا اکنون، در حوزه های مختلف تاریخ، فرهنگ، هنر، گردشگری، جاذبه های تاریخی و طبیعی، کشاورزی، اقتصاد، صنعت و ...، به روایت منابع (چاپی و الکترونیک) موجود، در اختیار علاقمندان و پژوهشگران این حوزه قرار دهد.
سازنده شهر نیشابور را اقرسط، شاپور اول، پادشاه ساسانی دانسته‌اند و در زبان پهلوی، آن را نیوشاهپور می‌گویند.

نیشابور یکی از چهار شهر بزرگ خراسان قدیم به شمار می‌رفته و در دوره حکومت یزدگرد دوم (457 - 438) مدتی محل اقامت او بوده است.

مسلمانان در دوره خلافت عثمان بن عفان توانستند با مردم این شهر صلح کنند و از این طریق، دین اسلام را وارد نیشابور کردند.

در دوره طاهریان و سامانیان، نیشابور موقعیتی ویژه داشت و توانست موقعیت دیرین خود را به دست آورد؛ کتابخانه‌های بزرگ، مدرسه‌های گوناگون و دانشمندان نامی از خصوصیات آن زمان شهر بود.

در اواخر حکومت مسعود غزنوی که سلجوقیان به شرق ایران هجوم آوردند، طغرل این شهر را مرکز حکومت خویش ساخت.

در دوره حکومت سلطان سنجر، نیشابور مورد هجوم «غزان» قرار گرفت؛ شهر را آتش زدند و بسیاری را کشتند.

سپس یکی از غلامان سنجر به نام مؤید بر نیشابور تسلط یافت و آن را آباد کرد، اما با حمله مغولها در سال 618 میلادی این شهر به گونه‌ای ویران شد که دیگر هرگز موقعیت قبلی خود را باز نیافت.

چنگیز خان مغول که شخصا فرماندهی تسخیر را بر عهده داشت، آن را با خاک یکسان کرد.

بسیاری از دانشندان و بزرگان مانند عطار نیشابوری توسط مغولان به قتل رسیدند.

آثار تاریخی نیشابور:
در نیشابور کنونی سه بنای مهم وجود دارد: آرامگاه خیام، عطار و امامزاده محروق.

بنای قبر این امامزاده از آثار قرن هشتم هجری است و معماری بسیار زیبایی دارد.

وضعیت جغرافیایی نیشابور:
نیشابور از شهرهای استان خراسان است؛ در شمال این شهر کوههای بینالود، در غرب آن سبزوار، در شرق آن مشهد و در جنوبش کاشمر قرار دارد.

فاصله آن تا تهران 776 کیلومتر و تا مشهد 137 کیلومتر است و از سطح دریا 1250 متر ارتفاع دارد.

منابع :
لغت نامه دهخدا
ته کوه های بینالود
بینالود‌ (Binalud)
بصورت لاتین Binalood نیز آمده است.


موقعیت بینالود
رشته ارتفاعی به طول 125 کیلومتر در حدفاصل شهرستانهای مشهد و نیشابور که دهستاهای سرولایت، ماروسک، مازول، اردوغش و زبرخان در دامنه جنوبی و دهستان های پیوه ژن، ارومه، شاندیز، گلمکان و چناران در دامنه‌های شمالی آن واقع است.

این رشته‌کوه دارای قله‌های متعددی است که بلندترین آنها با 3211 متر، شیرباد 3200متر و قله زرگران با 3100 متر ارتفاع در جنوب قله بینالود قرار دارند.

کلیه آبریزهای شمالی این کوهستان به کشف‌رود و آبریزهای جنوبی آن به رود کال شور می‌ریزد.

روستاهای مهمی چون زشک، شاندیز، ترقبه،گلمکان در دامنه‌های شمالی و روستاهای بزرگی مانند پیوه‌ژن، دررود و خرو در دامنه‌های جنوبی این کوهستان قرار دارند.
«گیتا شناسی ایران؛جلد اول؛ کوهه و کوهنامه ایران» نوشته عباس جعفری، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، 1379، ص126.


بینالود را «بام خراسان» لقب داده اند.


زمین لرزه های نیشابور

ماهی سیاه کوچولو در وبلاگ«نیشابور؛ شهر آناهیتا»، در مقاله ای کوتاه،موضوع پراهمیت زمین لرزه های نیشابور را به رشته بررسی درآورده، و در پایان نیز نتایج و راهکارهایی را ارایه داده است، با هم مقاله مذکور را می خوانیم:


«زلزله های ویران کننده، همراه با نابودی سازه ها و مردم، دگرریختی های زمین از جمله زمین لغزه، بطور متواتر بر این گستره وارد آمده است.

تمامی زلزله هایی که بر پیکره ی نیشابور وارد آمده، به دلیل نبود دسترسی به اطلاعات و ثبت داده ها، در جدول و نوشتار نیامده است.

برخی به خاطر اینکه خرابی به بار نیاورده، به ثبت و ضبط نیامده است.

بعضی از نواحی نیز به دلیل نبود دسترسی و ضعف ارتباطات در ذهن تاریخ هم باقی نمانده است.

چنانچه خلیفه ی نیشابور، بر پای حاشیه نویسی نسخه ای از کتاب تاریخ یمینی که به سال حدود 400 هجری قمری نوشته شده، یعنی قرن پنجم هجری، نیشابور از ابتدای بنا تا این تاریخ 18 بار به زلزله خراب شده است.

در صورتی که بررسی های حال حاضر از این شمار تنها 7 زلزله به ثبت رسیده است و بقیه ی زلزله ها به دست فراموشی سپرده شده است.

چنانچه از زلزله هایی که ثبت نشده و آخرین زلزله ای که بدون کشته و زخمی همراه بوده است (آوریل 1949 میلادی) صرف نظر شود و تنها به 11 زلزله ای که بین سال های 454 میلادی تا 22 اوت 1928 میلادی بر این سرزمین وارد شده است، اکتفا کنیم:

از سال 454 میلادی تا 1928 میلادی، طی 1474 سال 11 زلزله ی مخرب یادداشت شده است که میانگین این رویداد در این دوره ی تاریخی، برابر 134 سال می باشد.

یعنی به طور میانگین هر 134 سال یک زلزله ی تخریب کننده بر این گستره، گذشته است.

اگر اخبار وارده توسط خلیفه ی نیشابور (حاشیه ی تاریخ یمینی) مبنی بر اینکه تا قرن یازدهم 18 بار، نیشابور به زلزله خراب شده است، درست باشد و میانگین سالهای سلطنتی شاپور اول را سال 280 میلادی در نظر بگیریم، نیشابور از ابتدای بنا تا اوت 1928 میلادی 26 بار به زلزله خرابی کلی و یا باعث تخریب حداقل نیمی از شهر شده است.

با این وصف میانگین تعداد زلزله ها طی 1648 سال (از قرن سوم میلادی) 63 سال می باشد.

یعنی نیشابور هر 63 سال یک بار، به زلزله خراب گردیده است.

چنانچه تعداد زلزله هایی که از ابتدای بنا ی نیشابور تا سال 1145 میلادی اتفاق افتاده است، 18 بار در نظر گرفته شود، میانگین تعداد زلزله ها از نظر فاصله ی زمانی 48 سال خواهد بود.

بدین معنی که هر 48 سال یک بار این شهر به زلزله خراب شده است.

چنانچه تعداد زلزله هایی که از ابتدای بنا ی نیشابور تا سال 1145 میلادی اتفاق افتاده است، 18 بار در نظر گرفته شود، میانگین تعداد زلزله ها از نظر فاصله ی زمانی 48 سال خواهد بود.

جدول شماره ی(3-1-2) زمین لرزه های عمده در نیشابور همانطور که در جدول شماره ی (3 – 2) مشاهده می گردد، از نظر فاصله ی زمانی بین دو زلزله، کمترین فاصله ی زمانی 16 سال می باشد که بین زلزله های 1389 و 1405 میلادی روی داده است.

بیشترین فاصله ی زمانی میان دو زلزله، متعلق به زلزله های 454 میلادی و 763 میلادی، 309 سال می باشد.

از آخرین زلزله ی تخریب کننده که همراه با نابودی تعدای از افراد این شهر بوده است، از سال 1928 میلادی تاکنون 76 سال می گذرد.

از آخرین زلزله که نیمی از شهر را در هم کوبیده است، ژوئیه ی 1673 تا حال حاضر 331 سال می گذرد.

ضمناً به این مطلب نیز توجه داشته باشیم که بیشترین فاصله ی زمانی میان دو زمین لرزه 309 سال و بیشترین میانگین سال های این رویداد از قرن پنجم میلادی 134 سال می باشد.

از سال 1928 میلادی که رویداد زمین لرزه باعث تخریب برخی ساختمان ها و از بین رفتن تعداد 10 نفر از ساکنین نیشابور گردید، تا حال حاضر زلزله ی ویرانگری اتفاق نیفتاده است.

یعنی حدود 76 سال از این واقعه می گذرد.

اما از ژوئیه 1673 میلادی که باعث ویرانی نیمی از شهر گردید، تاکنون 331 سال می گذرد ویک دوره ی آرامش در حال سپری شدن است.

با توجه به داده ها و بررسی هایی که انجام شده نشان از این می باشد که دو زمین لرزه بزرگ 1270 و 1405 در پهنـه ی باختـری نیشـابور روی داده است و از ایـن رو گسله ی 55 کیلو متری فشاری نیشابور می تواند سرچشمه ی این دو زمین لرزه باشد.

دو زمین لرزه 1209 و 1389 میلادی در پهنه ی خاوری نیشابور روی داده و از این رو گسله ی 95 کیـلومتری فشاری بینالود می تواند سرچشمه ی این دو زمین لرزه باشد.

این بررسی پیشنهاد می کند که با رویداد هر یک از این چهار زمین لـرزه ی بزرگ، هر یک از گسـله های بینـالود و نیـشابور در ازای خود جابه جا شده اند.

از آنجا که این دو گسله خود بخشی از گروه گسله هایی هستند که دیگر گسله هایی چون شمال نیشابور، اسفراین و بوژان را نیز در بر می گیرند، این امکان نیز وجود دارد که یکی از این گسله ها و یا گسله ی پوشیده در پهنه ی نیشابور نیز جابه جا شدگی داشته اند.

در هر صورت، لرزه خیزی سرزمین ایران در بسیاری نقاط آن بر همگان روشن و واضح است.

از طرفی پهنه ی لرزه خیز نیشابور، با توجه به وجود گسل های کاری و فعالی که شرح آن گذشت و تاریخچه ی رویدادهای مخرب آن بیان گردید، تنها فعالیتی که در این راستا می توان انجام داد این است که راه های پیش بینی و کاهش خطرهای ناشی از زمین لرزه را در این پهنه بررسی نمائیم.

فجایع ناشی از زلزله در حقیقت نمونه ی روشنی از تأثیرات متقابل میان دو پدیده ی طبیعت و انسان است.

واقعیت آن است که در زمان وقوع چنین حوادثی، به خاطر اینکه آشنایی درستی از محل سکونتی و فعالیتی خودمان نداریم، دچار چنین آسیب دیدگی های جدی می شویم.

بنابراین بهتر است این حقیقت روشن گردد که بازتاب های سازه های انسانی است که در مقابل این سانحه ی طبیعی فاجعه می آفریند.

شناخت همه جـانبه و سیستماتیک از محیـط طبیعی و محیطی که بـرای زندگی انتخاب می گردد، نخستین گام در برابر مقابله با چنین حوادثی می تواند باشد.

در این زمینه مکانیسم گسله های موجود در پهنه ی محـل سکونت و دیگر فعالیت های خویش، نظیر طول گسل، دوره ی برگشت و میزان بیشترین پتانسیل لرزه خیزی، بایستی مورد ارزیابی قرار گرفته و مطابق با آن به الگو سازی بناهای سکونتی، صنعتی، تجاری، حمل و نقل و ...

بپردازیم.

آنچه در این بحث به نظر می رسد آن است که فراتر از مقاوم سازی سازه ها، به طور کلی محیط شهریمان را متناسب با شناختی که از محیط داریم طراحی کنیم.

از جمله آن که: مشخص کردن مکان استقرار، تراکم، ابعاد سکونتگاه ها اندازه ی شهر و عناصر تشکیل دهنده ی شهری مکان گزینی کاربری ها فرم شهر زیرساخت های شهری چگونگی رشد شهر و مدیریت در توسعه ی شهری چگونگی و تعیین الگوهای ارتباطات داخلی و حمل و نقل اجباری کردن استاندارد مصالح و فراورده های ساختمانی نظارت جدی بر آئین نامه های لازم الاجرا به ویژه