فصل 30
روش شناسی ها برای سیاست و برنامه ریزی
ریچارد ب.
بالدوف، ج ر.
اگر چه کتاب های متعددی در مورد روش شناسی تحقیق که برای زبان شناسی کاربری ( مثال: هیچ (Hatch) و لازاراتون (Lazaraton)1991) و رشته های فرعی زبان آموزی ( زبان دوم) (مثال: براون (Brown) 1998؛ جانسون (Johnson) 1992؛ نونان (Nunan)1992؛ سلیگر (seliger) و شوهامی (shohamy)1989) و آزمون زبان ( مثال: هینگ (Henning) 1987؛ مک نامارا (Mc Namara) مناسب است، نوشته شده است.
بر روش شناسی که برای یکی از حوزه های اصلی ما بین، زبان شناسی کاربری، برنامه ریزی و سیاست زبانی ( س ف.
ایست من (cf Easthman)ط1983، فصل 6؛ کاپلن و بالدوف (Kaplan and Baldauf )1997 فصل 4) مناسب باشد، کمتر توجه شده است در حالی که نشریه هایی مانند: فصل نامه ی تیسل به طور مکرر در مورد مطالب مربوط به روش شناسی تحقیق برای تدریس زبان بحث می کنند.
( مثال: براون (Brown) 1991، 1992؛ فصل نامه، تیسل (2804)1994) به بحث اساسی روش شناسی برنامه ریزی وسیاست زبانی ( از این به بعد ب.
س.ز) در نشریات یا کتاب های مربوطه توجهی نمی شود.
به دلیل آنکه مطالب مربوط به روش شناسی ب.
س.
ز صریح و به راحتی قابل درک نیستند، این فصل مطالعه ای است گسترده براساس مرور پیکره زبانی آثار چاپ شده مربوط به ب.
س.ز که در چکیده های رفتار زبانی وزبان شناختی از سال 1973 تا 1998 یافت می شد و در سایت اسپیرس (web SPIRS) در دسترس بود.
استفاده از پیکره این مطالعات دارای مزایا ( برای مثال: چکیده ی مطالب موجود هستند، آثار چاپ شده وبه راحتی در دسترس هستند، چکیده ها قابل جستجو در رایانه و به عنوان منبعی موثق به طور گسترده ای استفاده می شوند) و معایبی ( برای مثال: شامل گزارش های دولتی وسایر آثار موقتی که ممکن است تولیدات اولیه برنامه ریزی زبان باشد، نمی شود.
احتمالاً شامل محدودیت سایر پایگاه های داده ها باشد، زمان طولانی برای انتخاب ورودی داده ها اختصاص داده می شود، سنجش انتخاب های متفاوت در زمان های مختلفی صورت گیرد.
گرایش به حروف تعریف در انگلیسی یا سایر زبان های امروزی داشته باشد- برای بحث بیشتر در مورد این مطالب به کتاب بالدوف (Baldauf) و جرنا (Jernudd) 1983.
مراجعه شود) است.
با وجود این، مطالعات فراوان در زمینه ی پیکره ی زبانی، نقطه ی شروعی مقدماتی برای انجام مطالعات وسیع براساس مرور روش شناسی ب.س.ز را فراهم می کند.
مروری بر انتشار برنامه ریزی وسیاست زبانی
گفته شده بود که برنامه ریزی زبانی و زبانشناختی رشته ای نسبتاً جدید اما در حال پیشرفت است که در اواخر دهه ی 1960 به عنوان برنامه ریزی زبانی ، اواخر 1940 تحت عنوان طرح ریزی زبانی بوده است.
توجه اولیه ی آن به راه حل هایی در سطح کشوری برای مشکلات زبانی در مواقع اضطراری با تاکید گسترده تر بر جغرافی و محدوده ( میکرو (micro)، مزو (meso) و مطالعات مکرو (macrostuchdies) جایگزین شده است.
آثار ب.س.ز همیشه به طور پراکنده و ناهمسان بوده است و تنها تعداد کمی از نویسندگان متخصص تا حدودی انواع دستور العمل هایی که در این زمینه موثر است را منعکس کرده اند.
برای فهم بهتر ماهیت و محدوده ی این رشته، آثار مربوط به ب.س.ز که توسط پایگاه داده های چ.ر.ز.ز معین شده بود آزموده شد تا پیکره ای از ب.س.ز را بنا کند.
چ.ر.ز.ز به کار برده شده برای این مطالعه، گونه ای پیوسته است که یک دوره ی 26 ساله برای اطلاعات وارد شده از سال 1973 تا 1998 را پوشش می دهد.
هم چنین شامل مقاله های چاپ شده در سال های قبل می باشد.
پیکره ی این مطالعات ( به جدول 30.1 مراجعه شود) 5898 مقاله ای هستند که خارج از 150186 موضوع مربوط به زبان در پایگاه داده های چ.ر.ز.ز هم به سیاست زبانی و هم به برنامه ریزی مربوط می شوند هر 1000 ستون مقاله ی این منابع نشان می دهد که چه طور در دهه 1970، آثار ب.س.ز به عنوان رشته ای از آثار زبانی از تنها 6 مقاله در هزار ستون مقاله در 1973 به 1/41 مقاله در 1000 در سال 1979 افزایش یافته است.
دوره ی 10 ساله از سال 19797 تا 1988، 1840 یا 49 مقاله در 1000 ستون چاپ شده را در برداشت.
در حالی که دوره ی 1989 تا 1998، 3546 یا 43 مقاله در 1000 ستون چاپ جدول 30.1 مطالب مربوط به برنامه ریزی وسیاست زبانی مبتنی بر داده های کامپیوتری در زبان شناسی و پایگاه داده های چکیده های رفتار زبانی از سال 1973 تا 1998
A نشریه پیشرفت چند فرهنگی و چند زبانی چاپ خود را آغاز می کند B مسائل زبانی وبرنامه ریزی زبانی چاپ خود را آغاز می کند C خبر نامه ی برنامه ریزی زبانی چاپ خود را آغاز می کند D نشریه ی بین المللی جامعه شناسی زبان چاپ خود آغاز می کند E 69 مقاله زبان ویک مقاله ی سیاست یا برنامه ریزی قبل از سال 1969 وجود دارد.
شده را در برداشت که این بیانگر توانایی فوق العاده ی این رشته در دهه 1980 است.
به هر حال از کل 5898 مقاله ی ب.س.ز باید 565 مرور بر کتاب کسر شود و پیکره ی 5333 موضوع بالقوه ی تحقیقاتی باقی بماند.
کاهش در تعداد مقاله های چاپ شده در سال 1998 ( 1997) دست سازی از پیکره ی داده هاست به طوری که سال ها طول می کشد، تا اکثر مقاله ها در یک سال مشخص به پایگاه داده ها اضافه شود.
گوناگونی منابع در تمام پیکره ی ب.س.ز به طور جزء می تواند در تعداد آثار زبانی غیر انگلیسی که شامل می شود، دیده شود 3364 یا 57 درصد انگلیسی بوده، 783 یا 3/13 درصد آلمانی 731 یا 4/12 درصد فرانسوی، 173 یا 9/2 درصد اسپانیایی 154 یا 6/2 درصد؛ 117 یا 2 درصد ایتالیایی بوده در حالی که 576 یا 8/9 درصد باقی در زبان های دیگر بوده است ( یا زبان بدون رمز بوده).
این مقاسیات نسبت به باقی مانده ی موضوعات مربوط به زبان در چ.ر.ز.ز، 1920 موضوع یا 6/70 درصد در انگلیسی، 12854 یا 9/8 درصد در آلمانی، 11944 یا 3/8 درصد در فرانسوی؛ 4279 یا 5/3 درصد در روسی، 2527 یا 8/1 درصد در اسپانیایی 2367 یا 6/1 درصد در ایتالیایی بوده است در حالی که 8388 یا 8/5 درصد در سایر زبان ها بود ( یا زبان فاقد رمز بوده) ( برای بحث کاهش زبان غیر از انگلیسی- به خصوص آلمانی- به طور کلی در پایگاه داده ها به آمان (Ammon) 1998 مراجعه شود).
هر چند از نظر آماری بی اهمیت است، پیکره ی ب.س.ز به طور نسبی موضوعات کمتری در انگلیسی ( 57 درصد در مقابل 6/76 درصد) و موضوعات بیشتری در آلمانی، فرانسوی وسایر زبان ها نسبت به نبود موضوعات زبانی ب.س.ز در پایگاه داده ها دارد.
این مطلب گویای آن است که موضوعات ب.س.ز نسبت به موضوعات زبانی در کل، از یک دسته ی متنوع تری از پیشینه های زبانی حاصل می شود.
روش شناسی ارائه شده در پیکره ی ب.س.ز روش شناسی های مختلفی، متناسب با تحقیق در ب.س.ز شناخته شده اند ( برای مثال: ایست من (Eastman) 1983؛ کاپلن و بالدوف (Kaplan and Baldauf) 1997).
روش شناسی ها به انواع سوالاتی که محقق می خواهد به آن ها جواب دهد، مربوط می شوند وبر اساس این رشته می باشند.
انواع تکنیک هایی که در تحقیق ب.س.ز استفاده می شود، به طور جزء در ماهیت چند منظوره این رشته منعکس می شود.
پیکره ی ب.س.ز به منظور دست یابی به الگوهای روش شناسی های مختلف و برآوردهای آنان بررسی می شد وتعداد یافته های این مطالعات قابل توجه بود.
چنان بررسی به دلیل وابستگی به واژگان استفاده شده در چکیده سازی این فرآیند، املای آنان ( مانند:color colour,) یا شکل آنان ( مانند: methodology,methodologied) وغیره دقیق نمی باشد زیر مجموعه های این مطالعات بعدها به هم گروهان بدلی پیوست ( برای مثال: روش شناسی به طور مکرر به تدریس زبان ارتباط پیدا می کرد تا به تحقیق، مردم شناسی واژه ای بود که در ارتباط با حوزه ی عمل نویسنده استفاده می شد تا در زبان شناسی های مردم شناسی) و سپس برای نمونه هایی که کاربرد روش شناسی را در شرایط ب.س.ز نشان می داد، امتحان می شد با ارائه تعداد بی شماری از نمونه های بالقوه مقاله های نمونه برای این مطالعه انتخاب شد تا نه تنها بیانگر ارزش آن ها باشد بلکه انواع فعالیت های انجام شده در ب.س.ز در سراسر جهان، گونه های وسیع انتشارات آثار ب.س.ز و تعداد نویسنده هایی که در این زمینه کار می کنند را نشان می دهد.
این مطالعات هم چنین برای نشان دادن انواع مختلف مطالعات ب.س.ز در آثار انتخاب شد که به 4 گروه، دسته بندی شدند: (1) به عنوان اظهار نظر بر روش شناسی ، براساس این که چه روش شناسی های ب.س.ز ای اساساً در آن به کار رفته است.
(2) مطالعات برنامه ریزی و سیاست پیش زبانی یا (3) چه چیزهایی در ارزیابی مطالعات ب.س.ز گزارش شده و (4) درمطالعات توصیفی و موجود درابتدا قرار بود که این مطالعات به عنوان زیر مجموعه « تغییر برنامه ریزی نشده ی زبان شناسی جامعه» طبقه بندی شود اما مشکلات بسیاری را در کارکردن به طور ابتدایی با چکیده ها در این پیکره ایجاد کرد.
این تحلیل در جدول 30.2 خلاصه شده است که مقاله ها هم به وسیله ی روش شناسی و نوع مطالعه نوشته شده اند.
در این بخش ها برای هر روش شناسی، مطالعاتی که بیانگر آن است خلاصه شده است به استثناء روش شناسی، این موضوعات به ترتیب بیشترین تا کمترین تکراری که در پیکره ی ب.س.ز رخ داده مرتب شده اند.
1- روش شناسی اگر چه روش شناسی کانون توجه مقاله های نوشته شده در این زمینه نیست اما این به آن معنی نیست که در مورد آن بحثی نشده است به عنوان مثال: هارمان (Haarmann)(1990) گونه های کاربردی روش شناسی وبرنامه ریزی زبانی را بررسی کرده و رده شناسی مطلوبی را ارائه می دهد که نیاز به برنامه ریزی اعتباری و نقش افراد و گروه ها در آن برنامه ریزی را مورد بحث قرار می دهد.
همل (Hamel) در جهت اهداف سیاسی زبان تلاش می کند تا معیار روش شناسی نظری را برای تحقیق در روابط بین زبان بومی دملی در مکزیک تنظیم کند.
چیف من (schiffman)(1994) روشی دیگر برای سیاست زبانی ارائه می دهد که تاکید بیشتری بر نقش فرهنگ زبانی در پیشرفت ب.س.ز دارد.
لابری (Labrie)، نلد(Nelde) ، و وبر(weber) (1994) روش شناسی را خلاصه می کنند که قابل استفاده در مطالعه وضعیت زبان های اقلیتی در جوامع اروپایی باشد.
بلومائرت (Blommaer)(1996) عملکرد سابق سنت طرح ریزی زبانی را از ابعاد نظری، شیوه ها و روش شناسی ارزیابی می کند تا مطالعات ب.س.ز آینده را توسعه دهد.
هلنمر(Holmes)(1997) روش های به کار برده شده توسط محققین نیوزلندی را بررسی می کند تا اطلاعات زبانی جوامع و روابط میان روش شناسی و تئوری را جمع آوری کند و نتیجه گیری که کارکردهای گویا ممکن است اساسی را برای لغو دگرگونی زبان فراهم کند.
بالدوف (1994) در مورد اینکه برنامه ریزی وسیاست زبانی طرح ریزی نشده به طور مکرر رخ می دهد و جنبه ای مهم از اعمال برنامه ریزی وسیاست زبانی بیشتر است، به بحث می پردازد.
پت ()(1996) طرح کل از روش شناسی ب.س.ز را برای معرفی زبان های ملی در مدارس آفریقا فراهم می کند.
در حالی که این مقاله با مسائل روش شناسی سروکار دارند اما با روش شناسی به عنوان موضوعی در جایگاه خودش رفتار نمی‌شود مانند موردی که در منابع در بخش اول این فصل در مورد آن بحث شد.
2- تاریخ، موضوعات بسیار زیادی در پیکره‌ی ب.س.ز وجود دارند که کانون توجهشان به طور عمده بر تاریخ است.
نمونه‌های اندکی که کانون توجهشان بر تاریخ است، شامل: مرور تاریخی دود (Doud) (1996) بر 5 مرحله‌ی توسعه‌ی زبان اندونزیایی؛ توصیف عملکردها و فعالیت‌های انجمن زبان عبری (بارآکر (Bar Acher) و کاف من (Kaufman) (1998))؛ مروری برپیشرفت فرانسوی کوبکی در طول 20 سال گذشته (پویریر (Poirier) 1997)؛ مبحث دلالت متون تاریخی چند زبانی آفریقایی بر سیاست زبانی اوگاندایی (پولیکوا- ویلهانوا (pawlikova-vilhanova)1996) و متون تاریخی برای سیاست زبانی در استرالیا (کلاین (clyne) 1997).
متون تاریخی تقریباً همیشه در فهم ب.س.ز در یک جامعه‌ی مشخص مهم است و به جمع مطالبات اخیر ب.س.ز در سراسر کشور پیوسته است (برای مثال: موارد موجود در بالدوف و کاپلن 2000، کاپلن و بالدوف 1999، و اسپلسکی و شوهامی b1999).
نگرش‌های زبانی رویکردها (و ارزش‌ها) جنبه‌ی مهمی از برنامه ریزی زبانی هستند (به هارمان (Haarmann)1990 مراجعه شود) به طوری که نگرش‌های افراد می‌تواند تاثیر بسزایی در موفقیت یا شکست ب.س.ز یا پذیرش تحول زبان داشته