مقدمه : 
 دانی ریاضی در میان مسلمین از دیرباز دارای جایگاه ژرف و منزلت والایی بوده است . 
 در زمانی که اروپا در قرون وسطی خرافات ، جهل ، ظلم و تعدی بود و کشیشان متععصب انسانها را از روی توردن به پژوهشی و تحقیق باز می دانستند . علوم متعدد در سرزمین های اسلامی به خصوص ریاضی از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار بود . 
 کثرت دانشمندان علوم ریاضی در جهان اسلام چندان است که به راستی نمی توان در این فرصت اندک حتی به اجمال اسامی آنان را برشمرد ، اما من کوشیده ام تا : 
 آب دریا را اگر نتوان کشید	 هم به قدر تشنگی باید چشید 
 کوشیده ام تا اندکی از آن همه بسیار را در این تحقیق مختصر گرد آورم . 
 
 پسران موسی بن شاکر خراسانی یعنی محمد و احمد و حسن که در سطور قبل و در بخش مترجمان اسلامی از آنها نام برده شد در عصر خویش در ریاضیات و نجوم شهرت بسزائی داشتند و تالیف و آثار نفیسی از خود بیادگار گذارند . 
 تاریخ فوت ابوجعفر محمد که بزرگترین برادران بود بسال 873 میلادی 260 هجری میباشد .معروفترین اثر برادران موسی بن شاکر در هندسه و بنام ‹‹ کتاب قسمه الزاویه الی ثلاثه اقسام متساویه ›› بود که در قرن 12 میلادی به وسیله ژرارددوکرمونا به زبان لاتین ترجمه2 و چنین نام داشت . 
 Liber trium fratrum de Geometria 
 کتاب تثلیث الزاویه La Triction de I, Angle و ساختمان مکانیکی خسوف : 
 Des Constructions Mecaniques de Peclipse دیگر از آثار پسران شاکر خراسانی است که مورد استفاده مغرب زمین بوده ا ست . 
 در بین برادران ، ابوجعفر محمد در هندسه و نجوم و المجسطی ، احمد در مکانیک ( علم الحلیل ) و حسن در هندسه تبحر داشته اند .3 
 از آثار دیگر آنهاست : 
 کتاب فی الالات الحربیه 
 کتاب الشکل المدور و المستطیل ( از حسن ) 
 کتاب حرکه الفلک الاولی ( از محمد ) 
 کتاب الشکل الهندسی ( از محمد ) 
 کتاب الجزء ( از محمد ) 
 کتاب فی اولیه العالم ( از محمد ) 
 کتاب علی مائیه الکلام ( از محمد ) 
 کتاب المخروطات ( از محمد ) 
 محمد بن موسی خوارزمی 
 محمدبن موسی خوارزمی المجوسی ( 780 850 میلادی 236 164 هجری ) از مردم خوارزم ( خیوه امروز ) در مشرق بحر خزر و از علمای بزرگ قرون وسطی است که از ایران بدر بار مامون خلیفه عباسی رفت و در خزانه الحکمه به تحقیقات و تتبعات گوناگون خود پرداخت . 
 در قرن نهم میلادی طبق دستور خلیفه ، کتابی بی نظیر در جبر و مقابله بنام : 
 المختصر فی حساب الجبر و المقابله نوشت و ریاضی دان شهیر مسائلی در ریاضیات و هندسه داخل کرد که حاصل تحقیقات او تا کنون متداول و برخی از این مسایل و ابداعات عبارتند از : 
 استعمال جیب بجای وتر و زیاد کردن ظل بر خطوط مثلثاتی . 
 بکار بردن جبر و مقابله در هندسه حل معادلات درجه سوم تحقیقات درعلم مخروطات