درمان اعتیاد به کار گیری روشی برای تغییر دادن الگوی زندگی فرد آسیب دیده به سمت زندگی جدید و بدون آسیب است.
برای درمان اعتیاد و تغییر الگوی زندگی ورزش و تغذیه نقش مهمی دارند.
برای اینکه فرد آسیب دیده بتواند در برابر وسوسه هایی که او را به سمت استفاده از مواد مخدر سوق می دهد مقاومت کند باید یک رژیم غذایی دیگر را جایگزین رژیم غذایی سابق خود کند و در برابر وسوسه های غذ ایی سابق نیز مقاومت کند .
همچنین با ورزش کردن کاهلی را از خود دور کند.
در درمان اعتیاد یکی از مهمترین شرایط در بهبودی بالا بردن میزان مسؤولیت پذیری می باشد.
و فرد با افزایش دادن حس مواظبت از خود مسئولیت بدن خود را برعهده می گیرد.
هر فردی دارای ویژه گیهای خاصی در بدن خود می باشد که منحصرا برای اوست و او را از افراد دیگر متمایز می کند.
در ضمن این بدن با ارزشترین دارایی برای فرد محسوب می شود که برای او به میراث گذاشته شده است.
پس هر فردی باید به خوبی بداند که در برابر بدنش مسئول است مخصوصا افرادی که درمدت زمانی مواد مخدر را وارد بدن خود کرده و به قسمت های مختلف جسم خود آسیب های فراوان رسانده است.
با رژیم غذایی مناسب افراد معتادی که در حال درمان بیماری خود هستند می توانند روش سالم خوردن را آموزش ببینند.
و با برنامه ورزشی مناسب قدرت و تحمل خود را در برابر وسوسه های مصرف مجدد بالا ببرند.
اگر یک رژیم غذایی مناسب و ورزش در کنار یکدیگر و به همراه یک روش درمانی مناسب قرار گیرند باعث بهبودی بیشتر فرد آسیب دیده توسط مواد مخدر می شود.
مزیت های ورزش در درمان اعتیاد:
1.هوشیاری را بیشتر کرده و مغز فعالیت خود را بهتر انجام می دهد.2
.به زندگی بدون مواد عادت کرده و پس از مدتی
حاضر نیست جای آن را با موادمخدر عوض کند.3.بدن شخص به وزن نرمال و ایده آل می رسد.
4.علاقه به زندگی را که در اثر استفاده از مواد مخدر از دست داده دوباره تجربه می کند.
5.انرژی بدن دوباره بالا می رورد.
6.اعتماد به نفس از دست رفته دوباره برمی گردد.
7.تحمل فشارها و نگرانی های روحی آسان تر می شود.
8.از خطر ابتلا به بیماری های مختلف در آینده جلوگیری می شود.
همان طور که ذکر شد وابستگی به مواد مخدر به معنای عدم کنترل فرد بر چیزی است که به بدنش وارد می شود.
رژیم غذایی افرادی که به مواد مخدروابسته شده است حتما دارای کمبودهایی می باشد و احتمالا بعضی از ویتامین های لازم و مواد معدنی به بدنشان نمی رسد.
ممکن است فرد در غذاهای روزانه خود چربی، شکر ، نمک و کافئین زیاد بخورد ولی سبزیجات ، میوه های تازه و حبوبات در برنامه غذایی او جایی نداشته باشد.
یا حتی ممکن است فرد غذا خوردن را فراموش کرده باشد و یا روزانه بسیار کم غذا بخورد.
زمانی که فرد استفاده از مواد مخدر را متوقف می کند و حاضر به ادامه استفاده از مواد نیست احتمالا شیوه تغذیه گذشته خود را تکرار می کند.
با بررسی های انجام شده مشخص شده است که افرادی که در طول درمان ترک اعتیاد استفاده از شکر، نمک و کافئین را کنار گذاشته و در برابر وسوسه های استفاده از این مواد مقاومت می کنند خیلی راحتتر از افراد دیگر در برابر وسوسه های استفاده از مواد مخدر دوام می آورند.
افراد برای رسیدن به هدف نهایی که سلامتی می باشد باید به تدریج آموزش ببینند که چگونه خوردن خود را کنترل کنند.
افراد در حال بهبودی یک تقویم روزانه برای خود تهیه می کنند و تمام غذاهایی را که در طول شبانه روز خورده اند در آن یادداشت می کنند این کار آنها را در کنترل خوردن کمک می کند و با بررسی تقویم روزانه خود در طول هفته متوجه خواهند شد که چه مواد غذایی را بیشتر از بقیه استفاده می کنند.
در این تقویم روزانه مکان هایی را که در آن غذا می خورند و اینکه در حین غذا خوردن مشغول چه کاری هستند را یادداشت می کنند مثلا در حین شام خوردن مشغول تماشای تلویزیون هستند.
و از همه مهمتر اینکه در حین غذا خوردن چه احساسی به فرد دست می دهد باید ثبت گردد.
اهمیت این موضوع اینجاست که ممکن است غذا خوردن در بعضی جاها و یا به همراه بعضی فعالیت ها و حتی احساسی که از خوردن به اینگونه افراد دست می دهد همواره از عادت های غذایی فرد باشد و با توجه به اینکه تهیه این تقویم به هدف ایجاد تغییر در برنامه غذایی روزانه می باشد لذا گاهی اوقات لازم است بعضی از مواد غذایی از برنامه غذایی حذف شود تا فرد بتواند تحمل خود را در برابر وسوسه های غذایی تقویت کند.
بسیار دیده شده است افرادی که در حال ترک مواد مخدر هستند مواد غذایی را که در طول روز می خورند نادیده انگاشته و اکثرا احساس خستگی زیادی می کنند این افراد صبحانه یا ناهار خود را سر وقت نخورده و زمانی که فرصت دارند پرخوری می کنند و زمانی که خوشحال یا ناراحت هستند برای کاهش دادن فشار عاطفی بیشتر از حد معمول غذا می خورند در واقع غذا را به چشم مواد مخدر می بینند.
فرد بعد از اینکه تقویم غذایی را به مدت سه روز یادداشت کرد غذاهایی را که معمولا می خورد با غذاهایی که به وی توصیه شده است مقایسه کرده و متوجه می شود که چه تفاوتی بین آن دو وجود دارد.
در هر وعده ی غذایی در هر وعده غذایی که فرد در حال ترک می خورد باید انواع کربوهیدراتها مانند حبوبات، ماکارونی، برنج، غلات و نان وجود داشته باشد و حتما در یک وعده غذایی از میوه های تازه و سبزیجات به صورت خام و نپخته استفاده کرد.
از پروتئین ها مانند گوشت لخت، ماهی و غیره در رژیم غذایی روزانه استفاده شود.
غذاهای ممنوع: از خوردن چر بی ها، نمک، شکر، زرده تخم مرغ، شیر پرچرب ،گوشت های دودی و بطور کلی غذاهای شیرین و سرخ کردنی پرهیز شود.
افرادی که مدتی به مواد مخدر وابسته بودند دارای رژیم غذایی کاملا متفاوت با غذاهای توصیه شده می باشند.
بدین ترتیب غذاهایی را که نباید بخورند خورده و اگر خوردن بعضی از میوه ها و سبزی ها در رژیم غذایی آنها توصیه شود از خوردن آن غذاها امتناع می کنند.
اینکه رژیم غذایی مناسب از کجا شروع می شود بستگی به خود فرد دارد زمانی که شخص معتاد تصمیم گرفته است که پاک شود ممکن است به صورت ناگهانی در رژیم غذایی خود تغییر بوجود آورد ولی از آنجا که این تغییر بسیار بزرگ است و ذهن و جسم فرد آمادگی پذیرش این تغییر را ندارد بهتر است به تدریج از این رژیم غذایی پیروی کند.
چراکه این تغییر با عدم استفاده از مواد مخدر که به یکباره انجام می شود متفاوت بوده و بهتر است هر یک از رفتارهای تغذیه ای را در زمان مختلفی تغییر دهند.
برای کمک به برنامه ریزی بهتر جهت رژیم غذایی مناسب هشت گام اساسی معرفی می شود که فرد در حال ترک می تواند با نظر خود از این برنامه غذایی استفاده کند.
گام های اولیه در این برنامه غذایی دارای اهمیت بیشتری می باشند.
پیروی از گام های اولیه برای کسب رفتارهای جدید بسیار ضروری می باشد.
گام اول : کاهش مصرف چربی مقدار چربی مصرفی در مواد غذایی روزانه را کاهش دهید و سعی کنید میزان این چربی کمتر از 25% در روز باشد.
از غذاهای آماده کمتر استفاده کنید و زمانی که اینگونه غذاها را تهیه می کنید به مقدار چربی موجود در آن توجه داشته باشید.
از مصرف غذاهایی با چربی زیاد امتناع کرده و از خوردن غذاهایی مانند همبرگر، چیپس، سوسیس و کالباس خودداری کنید.
مرغ و گوشت را به صورت کبابی یا آب پز استفاده کنید.
از ریختن سس بر روی سالاد پرهیز کرده و چربی گوشت را بگیرید چون مانند زرده تخم مرغ دارای کلسترول فراوانی می باشد.
از روغن های مایع گیاهی مخصوصا روغن زیتون در رژیم غذایی خود مصرف کنید زیرا ضرر این روغن ها به مراتب از روغن های جامد کمتر است البته نکته قابل توجه اینجاست که مصرف اینگونه روغن ها نیز باید محدود باشد.
پس در گام اول میزان چربی بدن را کنترل کرده و از مصرف غذاهای آماده پرهیز می کنید.
گام دوم: کاهش میزان قند مصرفی افرادی که به استفاده از مواد مخدر وابستگی دارند از مواد قندی بیشتر از افراد دیگر استفاده می کنند.
میزان قند مصرفی بدن باید با فعالیت های روزانه متناسب باشد.
زمانی که در برنامه غذایی از مواد قندی استفاده می کنید انرژی بدن به یکباره بالا رفته و فرد احساس خوشایندی دارد.
اما همین قند سبب می شود که پانکراس انسولین بیشتری ترشح کرده و قندی که وارد خون شده به سرعت جذب سلول ها گردد بدین ترتیب با کاهش قند خون مواجه می شوید.
چند ساعت بعد از مصرف مواد قندی فرد با کاهش قند خون مواجه شده و به شدت احساس خستگی، سرگیجه و عصبانیت می کند.
از طرف دیگر وقتی قند خون کاهش می یابد بدن شما به قند بیشتری نیاز پیدا کرده و شما را به استفاده از قند بیشتری تحریک می کند پس سعی کنید به جای استفاده از مواد قندی مانند عسل، شکر و شربت از میوه ها و سبزیجات تازه استفاده کنید.
اگر به خوردن مواد قندی مانند شیرینی میل دارید از یک میوه شیرین به جای آن استفاده کنید.
البته در گام دوم منظور کاهش قند مصرفی می باشد نه پرهیز از آن.
موضوع مهم این است که میزان قند مصرفی را کنترل کرده و به همان نسبتی که فعالیت می کنید از مواد قندی استفاده کنید مثلا اگر یک روز فعالیت بدنی زیادی داشته باشید بدن شما به قند بیشتری نیاز خواهد داشت.
گام سوم:از کافئین پرهیز کنید!
کافئین یکی از مواد محرک می باشد.
کافئین اگر یک دارو بود حتما باید توسط پزشک توصیه می شد و مصرف بدون مجوز آن غیر قانونی بود.
کافئین در شکلات، چای، نوشابه و قهوه به وفور وجود دارد و حال آنکه افراد بدون توجه به مضررات آن به راحتی در برنامه غذایی روزانه خود از آن استفاده می کنند.
قهوه دارای بالاترین میزان کافئین می باشد.
نسکافه و چای نصف قهوه کافئین دارند.
میزان کافئین موجود در یک تکه شکلات تلخ یا یک فنجان نوشابه نصف کافئین موجوددر نسکافه و چای می باشد.
در گام سوم به تدریج نوشیدن قهوه و چای پررنگ را کمتر کرده و چای کمرنگ را جایگزین آن کنید اگر بر حسب عادت بدن شما به قهوه یا هر ماده کافئین داری نیاز پیدا کرد از میوه تازه استفاده کنید تا بدنتان سرحال بیاید.
در این صورت بهتر است در هوای آزاد نفس کشیده و ورزش کنید اگر نمی توانید به ورزش بپردازید بهتر است بخوابید.
گام چهارم: میزان نمک مصرفی خود را کاهش دهید!
در غذاهای روزانه از خوردن غذاهای شور پرهیز کرده و میزان نمک مصرفی را کاهش دهید.
بدن انسان به نمک کمی احتیاج دارد و مقدار زیاد آن باعث افزایش فشار خون، افزایش خطر ابتلا به سکته قلبی می شود.
گروهی از افراد از نمک به عنوان طعم دهنده غذا استفاده می کنند در صورتیکه استفاده از این سم سفید بسیار خطرناک بوده و بهتر است ابلیمو و ادویه را جایگزین نمک کنیم.
از خوردن بعضی غذاها مانند خیارشور، چوب شور، سوسیس ، کالباس، ماهی دودی، آجیل و هر ماده دیگری که نمک زیادی دارد پرهیز کنید.
گام پنجم :روزانه یک قرص مولتی ویتامین استفاده کنید!
تامین ویتامین ها و املاح معدنی برای سلامتی بدن لازم و ضروری می باشد و فردی که در حال درمان اعتیاد است روزانه یک قرص مولتی ویتامین احتیاج دارد زیرا: -به دلیل استفاده از مواد مخدر بعضی از ویتامین های موجود در بدن کاهش یافته است.
-فرد معتاد دارای رژیم غذایی نامناسبی بوده پس در نتیجه ویتامین های بدنش کاهش یافته است.
- ویتامین های موجود در مواد غذایی هنگام طبخ اثر خود را از دست می دهند.
- برای اینکه شخص بتواند فشارهای ناشی از عدم استفاده مواد مخدر را تحمل کند بدنش نیاز به ویتامین های بیشتری دارد.
البته باید توجه داشته باشید که مصرف بعضی از ویتامین ها مانند A به میزان زیاد به بدن آسیب می رساند صدمه هایی که از مصرف بیش از حد ویتامین A به بدن وارد می شود می توان صدمه به کبد، ایجاد اسهال و همچنین بالابردن خطر ابتلا به سنگ کلیه را نام برد.
استفاده از قرص مولتی ویتامین به صورت روزانه کفایت می کند.
البته استفاده از قرص مولتی ویتامین تحت شرایطی است که شما به بیماری های کبد و کلیه مبتلا نباشید اگر از بیماری خاصی