تربیت بدنی ، درسی است که اگر به طور صحیح ، برنامه ریزی شود و به وسیله ی معلمانی آگاه،آموخته شود ، می تواند نقشی بسیار کار آمد ، در رشد و تکامل کودک داشته باشد .
  هدف هر معلم ، از این برنامه ی تعلیم و تربیت ، باید کمک به دانش آموزان برای دستیابی به استعداد خویش ، مسئولیت پذیری و شرکت در جامعه ، به عنوان شهروندی مسئول باشد .
بسیاری از مدیران مدارس ، در کشورهای صاحب نام در ورزش ، به تجربه دریافته اند که تربیت بدنی ، جزء جدانشدنی تعلیم و تربیت است و در مسیر تکامل و حتی روند کلی آموزش ، سهیم است .
 به گزارش معلمان کارآزموده ی ورزش ، دانش آموزان به دلیل بهره مندی از تربیت بدنی به مدرسه علاقه ی تازه ای پیدا کرده اند .
این دسته از معلمان همواره دریافته اند که بهبود وضعیت جسمانی ، کودکان را باهوش تر کرده است و از این رو ، بهتر می توانند در روند آموزش قرار گیرند .
آشکار است که آمادگی جسمانی ، سبب اعتماد به نفس بیشتر ، ثبات روحی و بهداشت روانی بهتر فرد می شود .
 بدیهی است که فعالیت و تمرین ورزشی ، با فراگیری درسی ، ارتباط بسیار دقیق و ظریفی دارد ، هرچند که پذیرش رابطه ی مستقیم دشوار ، و اثبات آن ، به سختی ممکن است .
با این همه مدیران مدارس دریافته اند که تکامل کلی کودک ، لازمه ی آمادگی برای یادگیری است .
 برخی از پژوهش هایی که در این مورد ، انجام شده است ، رابطه ی بین هماهنگی و تعادل بدن ، با پیشرفت موضوعات تحصیلی ، بویژه در میان کودکان عقب افتاده را نشان می دهد .
 فعالیت هایی که بر روی رابطه ی حرکت و ادراک ، پایه گذاری شده اند بهبود روند پیشرفت مواد درسی ، در شماری از این کودکان را نشان می دهد .
 چگونگی این رویداد ، پیروی از دستورها و فرمان ها را می آموزد و اصلاح می شود و به این ترتیب ، بهبود موضوعات تحصیلی ، رخ می دهد .
 بنابراین می بینیم که همه این موارد ، در پیشرفت موضوعات تحصیلی ، مهم هستند .
هنگامی که کودک ، در یادگیری حرکت های شادی بخش ، شرکت می کند ، در این حال یادگیری مهارت های یاد شده است و طور ضمنی یاد می گیرد که چگونه بیاموزد .
 موفقیت و رضامندی ، شرط به دست آوردن تجربه های حرکتی است و شاید این موضوع ، مکانیسم عصبی مشابهی را بوجود می آورد که یادگیری نیز مهم است ، بنابراین ، این فریضه مطرح می شود که مشکل گشایی در تربیت بدنی ، اثری سودمند در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد .
 همچنین ، تربیت بدنی می تواند مانند آزمایشگاهی برای رشد و تکامل روش اندیشیدن ، و ادراک دانش آموزان باشد .
 اگر تأکید بر یک روش آموزشی ، در راستای آمادگی جسمانی است ، در نتیجه ، رابطه یادگیری بهداشتی را باید بر ارزش های آن افزود ، زیرا تربیت بدنی ، به سهم خود ، می تواند از انحراف هایی چون سیگار کشیدن ، اعتیاد به مواد مخدر ، تغذیه یادگیری نا مناسب و دیگر ناراحتی های جسمی ، جلوگیری کند .
شادمانی و رضامندی به انبساط ماهیچه یادگیری و آرامش عمومی ، کمک کرده و نیز ، به کسب موفقیت در ایجاد خود ارزیابی به طور قاطع عمل می کند .
 تعریف تربیت بدنی :
 بنابر آنچه که در پیشگفتار گفتیم ، می توان اظهار کرد که تربیت بدنی ، پرورش جسم و روان ، از راه حرکت است و مرحله ای از آموزش و تربیت عمومی است که در رشد کلی و تکامل نخستین کودک ، از راه فعالیت های جسمانی و تجربیات حرکتی ، مشارکت دارد .
 بنابر آنچه که در پیشگفتار گفتیم ، می توان اظهار کرد که تربیت بدنی ، پرورش جسم و روان ، از راه حرکت است و مرحله ای از آموزش و تربیت عمومی است که در رشد کلی و تکامل نخستین کودک ، از راه فعالیت های جسمانی و تجربیات حرکتی ، مشارکت دارد .
هدف های عمومی تربیت بدنی ، یکسان و بوجود آورنده یادگیری بالاترین حد تکامل برای فرد و نیز آموزش مورد نیاز برای هر شهروند مسئول است .
امروزه تأکید در تربیت بدنی ، متمرکز بر ارزش فرهنگی و تربیتی آن ، همیاری کارآمد تر در تکامل آمادگی جسمانی ، مهارت ها و کیفیت های بهینه اجتماعی است ، به این منظور ، امروزه مربیان تربیت بدنی ، فراتر از امری معمولی ، در تکامل کلی کودک می نگرند .
افزایش نمونه ها نشان میدهد که تربیت بدنی ، بعنوان یک ابزار تربیتی ، با تمرکز همه ی نیروی خود بر اکتشاف ، خلاقیت ، اندیشه ، پیشرفت در مشکل گشایی ، شیوه ی ادراک کمک به یادگیری ، ایجاد اعتماد به نفس تصویر خود و خود ارزیابی به طور مؤثر می تواند نقش خود را ایفا کند .
تندرستی ، قدرت و زنده دلی از عوامل اصلی زندگی عالی هستند .
بنابراین ، تربیت بدنی با کمک به داشتن بدنی سالم و قوی که پایه های یک زندگی متعادل هستند ، با ارزش های بالا در ارتباط است .
اگر تربیت بدنی نتواند برای دستیابی به این ارزش ها برای دانش آموزان ، فرصت هایی فراهم آورد ، هیچ بخش دیگری از مواد درسی می تواند این کاستی را جبران کند .
در صورتی که کودک علاقمند به ارزیابی استعداد خویش باشد ، باید در راستای دستیابی به توانایی حرکتی بکوشد .
همچنین ، لازم است که تربیت بدنی ، به چند و چون حرکتی کودک ، توجه کند .
مدرسه ، محلی برای ایجاد الگوهای رفتاری است و بنابراین ، نوجوانان ، نه تنها باید مشارکت را بیاموزند بلکه باید یاد بگیرند که چگونه عادلانه مبارزه کنند .
نوجوانان باید روش حل مسائل و دشواری هایی را بیاموزند که با آنها روبه رو می شوند ، و یاد بگیرند که با شیوه ی بهینه ی اجتماعی ، با آنها زندگی مسالمت آمیزی داشته باشند .
ایجاد و حذف موقعیت ها در تربیت بدنی ، می تواند فرصت هایی برای هدایت صحیح رشد اجتماعی بوجود آورد و نیز تجاربی به کودک بیاموزد که شیوه های کار انفرادی ، اجتماعی ، به عنوان هم گروه ، هم کلاس و در رابطه با معلم را گسترش دهد .
خصوصیات کودکان نه تا یازده ساله میانگین افزایش وزن این نوجوانان در سال 2/3 کیلوگرم و معدل رشد قد آنان پنج سانتیمتر است .
به موازات افزایش سن ، میزان رشد قد و وزن نوجوانان کم می شود .
معمولاً چهار دندان اصلی بالایی و دو دندان اصلی پایینی بین نه تا یازده سالگی بیرون می آید ؛ این دندانها در دخترها یک سال زودتر از پسرها می روید .
در یازده سالگی تعداد دندانهای اصلی در نوجوانان بین 10 تا 28 عدد است .
در این سن ، میانگین وزن نوجوانان 34 کیلوگرم ، میانگین قد آنان 40/1 سانتیمتر و میانگین اندازۀ سایر اعضای بدن آنان به شرح زیر است : طول دست 60 سانتیمتر ، دور سینه 65 سانتی متر ، دور بازو 20 سانتیمتر و دور پا در ناحیۀ ماهیچه 5/27 سانتیمتر است .
قدرت و مهارت حرکتی و واقعیت های آن در این سنین مهارتهای حرکتی و جسمانی از عوامل مهم مدیریت و سرگروهی نوجوانان است .
در این سن مهارتهای جسمی ورزشی با سرعت چشمگیری پیشرفت می کند ، حرکتها با شکل بهتر ، کاملتر و صحیح تر انجام می گیرد و نظم و متانت بیشتری در راه رفتن و دویدن و سایر حرکات بدنی به چشم می خورد .
نوجوانان به ورزش و مهارتهای دو و میدانی علاقه بیشتری نشان می دهند .
مهارتهای لازم برای تسلط بر توپ بازی و تعادل و سرعت پا در زدن توپ و نیز مهارت زدن توپ با راکت و چوب بیسبال زیاد می شود .
اختلافات جنسی در این سن بیشتر ظاهر می شود .
دخترها در شیرینکاری ، شنا و حرکات موزون و پسرها در توپ بازی و فعالیت هایی که با نیرو و قدرت بدنی بیشتری سر و کار دارد ، مهارت بیشتری نشان می دهند .
پسرها برخلاف دخترها به مسابقات و زورآزمایی علاقۀ بیشتری دارند .
میزان افزایش پرش جفت و عمودی هر دو جنس یکسان است که معمولاً به 30 سانتیمتر در کلاس اول راهنمای می رسد ، ولی بهترین اندازۀ این پرش در پسرها 5/47 سانتیمتر و در دخترها 40 سانتیمتر است .
میانگین پرش طول ( حالت ایستاده ) در کلاس پنجم در پسرها 43/1 متر و در دخترها 23/1 متر و در کلاس اول راهنمایی به 47/1 متر در پسرها و 30/1 متر در دخترها می رسد .
رابطۀ رشد جسمی و مهارتهای حرکتی و روش تقویت و تحکیم آن هرچند در این سالها میزان رشد کم می شود ، نوجوانان پیشرفتهای زیادی در مهارتها و استقامت جسمی پیدا می کنند .
از فعالیت جسمی نوجوانان در این سن کاسته نمی شود ، بلکه بالعکس بازیهای آنان در مقایسه با گذشته ، سخت تر و طولانی تر می شود .
مربی نباید اجازه دهد که مقتضیات بازی یا علاقۀ تماشاگران ، به گونه ای به نوجوانان ورزشکار فشار آورد که آنان را خسته و فرسوده سازد ؛ بنابراین در این سنین بازیهای داخل مدرسه – که فشار چندانی ندارد – بهتر از ترتیب دادن مسابقات ورزشی با سایر دبستانهاست ؛ زیرا فشار مسابقات بین دبستانها شدید است و به سبب ایجاد خستگی بسیار برای سلامت دانش آموزان مفید خواهد بود .
مهارت در بازی کردن با توپ یا طناب و پرداختن به ورزشهای سبک با وسایل ورزشی برای نوجوانان دهساله لذتبخش است .
لوازم ورزشی اگر از نظر اندازه و تعداد مناسب باشد به پیشرفت آنان کمک می کند ، به خصوص در سالهای دبستانی یعنی دورۀ رشد سریع مهارت و قدرت و استقامت کودکان ، بسیار ضروری است و موجبات تقویت و رشد و نمو جسمی آنان را فراهم می سازد .
طرح درس تربیت بدنی : برنامه ی درس تربیت بدنی ، دارای موارد زیادی است که در طرح برنامه برای دستیابی به هدفها باید مورد توجه قرار گیرند ؛ برخی از آنها ( فلسفه ی اجتماعی ، فلسفه ی آموزش و پرورش و هدف ها ) از پیش مورد بحث قرار گرفته اند که در ارتباط با دیگر عناصر مهم ، در طرح برنامه ی درس تربیت بدنی هستند و آنها را به هنگام پاسخ به پرسش های زیر ، باید مورد توجه قرار داد .
1 – نیازهای جامعه ی ایرانی چیست ؟
چه شرایط جسمانی ، اجتماعی و اقتصادی ، برای گسترش جنبه های فکری ، احساسی و روحی ، برای داشتن شهروندی مسئول و شاداب ، لازم است ؟
( فلسفه ی اجتماعی ) .
2 – ارزش ها و اصول نهایی که فکر و عمل ما را در آموزش و پرورش ، مشخص می کنند ، کدامند ؟
طبیعت فرد در مراحل گوناگون بلوغ چیست ؟
معیارها ، برتری ها و ارزش ها که ما را در گزینش برنامه و ساماندهی تجربه های یادگیری دانش آموزان هدایت می کنند ، کدامند ؟
به کدام سؤالات باید دانش آموزان را هدایت کنیم ؟
هدفهای ما چیست ؟
( فلسفه ی آموزش و پرورش ) 3 – نیازهای شخصیتی بنیادین دانش آموزان که تأثیر زیادی در آنان و در مراحل گوناگون رشد دارند ، کدام است ؟
چگونه اینها در برنامه ی درسی ، به اندازه ی کافی ، باید مورد توجه قرار گیرند ؟
چگونه می توانیم آموزش حرفه ای را برقرار کنیم ؟
( درک نیازها ) 4 – چه نوع تجربه هایی ، برای دستیابی به هدف ها ، بهترین هستند ؟
( تجربه ، قلب برنامه ی درسی است ) ( محتویات با فعالیت ها ) 5 – چگونه می توانیم ، بهترین تجربه های یادگیری را برای یادگیری مؤثر ، سازماندهی کنیم ؟
چگونه می توانیم فلسفه ی آموزشی را در روش های تدریس ، تفسیر کنیم ؟
( روش ) .
6 – چگونه می توانیم کیفیت پیشرفت دانش آموزان را ارزیابی و ارزشیابی کافی کنیم ؟
چگونه می توانیم مشخص کنیم که تا چه اندازه به هدف های برنامه ی درسی ، در راه تغییر دانش آموزان دست یافته ایم ؟
یک برنامه ی خوب و صحیح تربیت بدنی ، بدون داشتن راهنما و یا طرح درس ، نمی تواند گسترش یابد ، یک مهندس ساختمان ، برای ساختن بنا و ساختمانی خوب و زیبا ، بر پایه ی معیارهای علمی ، باید نقشه و مشخصات داشته باشد .
معلمان ، باید به برنامه ی درسی ، به عنوان یک کل بنگرند ،