مدیریت کارآفرینی :
کارآفرینی به عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد نقش موُثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها یافته است.
کارآفرینی در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروزه دارای نقش کلیدی است.
به عبارت دیگر در یک اقتصاد پویا ، ایده ها ، محصولات ، و خدمات همواره در حال تغییر می باشند و در این میان کارآفرین است که الگویی برای مقابله و سازگاری با شرایط جدید را به ارمغان می آورد.از این رو در یک گسترده وسیع تمام عناصر فعال در صحنه اقتصاد (مصرف کنندگان ، تولید کنندگان ، سرمایه گذاران) باید به کارآفرینی بپردازند و به سهم خود کارآفرین باشند.
آنچه دراین رابطه اهمیت دارد این است که علیرغم اهمیت روزافزون این پدیده و نقش فزاینده آن در اقتصاد جهانی کمتر به این موضوع پرداخته میشود.
وضعیت اقتصادی کشور و ترکیب جمعیتی امروزه بیش از پیش مارا نیازمند یافتن زمینه های پیشرو در صحنه اقتصادی می کند و در این راستا ضرورت داشتن مدل ، الگوها و راهکارهای مناسب جهت آموزش ، تربیت و استفاده بهینه از نیروی فعال و کارآفرین بیشتر می شود.
در این رابطه با استفاده از منابع موجود و تجربیات حاصله فهرستی از موضوعات قابل تحقیق در سطح کارشناسی ارشد( و بعضا " در سطح دکتری) بصورت پروژه تحقیقاتی یا پایان نامه یا هر گونه تحقیق دیگری بطور خاص و در سطح مشخصی باید مورد توجه قرار گیرد.
واژه کارآفرینی(Entrepreneurship) از کلمه فرانسوی Enterprender به معنای متعهد شدن ﻧﺸﺄﺕ گرفته است و بنا بر تعریف واژه نامه دانشگاهی وبستر کارآفرین کسی است که مخاطره های یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی اداره و تقبل نماید.
کارآفرین و کارآفرینی اولین بار مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت و از قرن شانزدهم به نوعی کارآفرینی را در نظریه های اقتصادی خود تشریح کرده اند در بین نظریات اقتصاددانان میتوان به نظریه توسعه اقتصادی ژوزف شومپیتر (پدر علم کارآفرینی) در سال 1934 اشاره کرد .
نظریات وی مبنی بر آنکه کارآفرینان را موتور محرکه توسعه اقتصادی تلقی و عملکرد آنان را تخریب خلاق می داند مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است.
کارآفرینی از سوی روانشناسان با درک نقش کارآفرینان در اقتصاد و به منظور شناسایی ویژگیها و الگوهای رفتاری آنها مورد توجه قرار گرفت و دانشمندان مدیریت نیز به کارآفرینی تشریح مدیریت کارآفرینی و ایجاد جو محیط کارآفرینانه در سازمانها پرداخته اند.
جامعه شناسان کارآفرینی را به عنوان یک پدیده اجتماعی در نظر گرفته و به بررسی رابطه متقابل بین کارآفرینان و سایر قسمتها و گروههای جامعه می پردازند.
تعریف کارآفرینی:
از آنجا که کارآفرینی واژه ای از واژه های مطرح در علوم انسانی است و مفاهیم علوم انسانی بر خلاف مفاهیم علوم تجربی از قطعیت بالایی برخوردار نمی باشند امکان ارایه تعریفی واحد برای مفهوم کارآفرینی وجود ندارد و برای آن در محافل مختلف علمی تعاریف متفاوتی ارایه شده است اما با توجه به نظرات و دیدگاه های مختلف می توان به تعریف زیر اشاره نمود:
کارآفرینی فرایندی است که طی آن فرد کارآفرین با ایده های نو و خلاق و شناسایی فرصتهای جدید و با بسیج منابع مبادرت به ایجاد کسب و کار نو سازمانهای جدید و نوآور ورشد یابنده نموده که توﺃم با پذیرش مخاطره و ریسک است و منجر به معرفی محصول ویا خدمت جدیدی به جامعه می گردد.
دانشگاه کارآفرین:
چشم انداز دانشگاه های آتی بعنوان مولد بنگاه های زایشی است.
ایجاد درآمد و اشتغال با القاء یک سری از شرکتهای مبتنی بر علوم در اقتصاد محلی منطقه ای و ملی است.
دانشگاه کارآفرین یک موسسه خود مولد می باشد و در روند گذر از سازمان مبتنی بر هدایا و وابسته به فضای نهادهای دیگر برای منابع اش میباشد.
انجام تحقیقات مرتبط اقتصادی دانشگاه را وادار به برقراری ارتباط با محیط بیرونی می سازد.
در چنین فضایی تبدیل دانش به کالای اقتصادی از سیاست دولتی بخش خصوصی و دانشگاه ها ترغیب می شود.
کارآفرینی یک علم است:(Entrepreneurship science)
علوم کارآفرینی حاصل همگرایی تحقیقات بنیادی و کاربردی است که فرصتهای تجاری از تحقیقات بنیادی ایجاد می کند.
لذا رابطه نزدیکتر بین تحقیقات بنیادی و توسعه صنعتی ظاهر میگردد و فاصله زمانی بین این دو فرآیند کوتاهتر می شود.
یعنی تاکید بر فرآیندی که دانش به سرمایه پول و عوامل تولید تبدیل می شود و کشفیات علمی به کاربردها و منبع در آمد منجر می گردند.
در واقع علم و تحقیقات علمی به تکنولوژی و دانش به مالکیت معنوی تبدیل می شود.
معرفی مدیریت کارآفرینی
1-کارآفرینی یعنی چه؟
به مانند سایر بحثها در علوم انسانی، از کارآفرینی نیز تعاریف مختلف و متعددی شده است.
وجود تعاریف و تعابیر مختلف و متنوع از کارآفرینی، از سویی بیانگر گستردگی و اهمیت موضوع بوده که میتواند از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد.
و از سویی دیگر نشاندهنده پویایی آن است که میتواند زمینه ارائه مدلها، تئوریها و نظرات متفاوتی را فراهم آورد.
اصطلاح کارآفرینی(Entrepreneurship) در معنا و مفهوم امروزی آن را، شومپیتر(Schumpeter) اطریشیالاصل ساکن امریکا و معروف به پدر علم کارآفرینی برای اولین بار بکار برده است.
وی معتقد است که کارآفرینی موتور محرک اصلی در توسعه اقتصادی کشورهاست و نقش کارآفرین عبارت است از: نوآوری و ایجاد ترکیبهای تازه از مواد.
در مجموع، بهترین تعریفی که میتوان از کارآفرینی ارائه کرد این است که کارآفرینی عبارتست از: فرآیند نوآوری و بهرهگیری از فرصتها با تلاش و پشتکار بسیار و همراه با پذیرش ریسکهای مالی، روانی و اجتماعی، که البته با انگیزه کسب سود مالی، توفیق طلبی، رضایت شخصی و استقلال صورت میپذیرد
2- کارآفرینان چه میکنند؟
کارآفرین ایدهای را یافته وآن را تبدیل به فرصتی اقتصادی میکند.
در فضای کسبوکار، فرصت، فکر نوینی است که قابلیت تجاری شدن دارد.
آگاهی از محیط بازار و نیازهای مشتری به همراه نگرش کارآفرینانه، کارآفرین را در یافتن فرصت و پرداختن به آن یاری میدهد.
سپس کارآفرین طرحی تجاری مینویسد که درآن مسائلی چون بازار محصول یا خدمت، مسائل حقوقی و قانونی شرکت، تامین سرمایه، راهاندازی و رشد، سازماندهی، مدیریت کسب و کار و غیره را بررسی و پیشبینی مینماید.
در مجموع اینکه کارآفرینان به دو صورت در جامعه ظاهر میشوند که عبارتند از: کارآفرینی شرکتی وکارآفرینی سازمانی.
در کارآفرینی شرکتی کسب و کار(شرکت) جدیدی شکل میگیرد و در کارآفرینی سازمانی نوعی نوآوری در درون سازمانها و شرکتهای موجود شکل میگیرد.
هدف نهایی و غایی همه کارآفرینان، شناسایی، خلق و استفاده از فرصتهای موجود از طریق تبدیل ایدههای نو و جدید به واقعیتهای سودآور و تجاری در قالب کالاها و خدمات مورد نیاز جامعه است.
3- ضرورت وجودی شرکتها و سازمانها(و مدیریت) در جامعه چیست؟
انسان امروزین از لحظه تولد تا دم مرگ در سازمانها بسر میبرد.
زایشگاه، مهدکودک، آمادگی، دبستان، مدرسه راهنمایی و ارشاد، دبیرستان، دانشگاه، سازمان محل خدمت سیساله و در نهایت هم سازمان تدفین و بخاکسپاری، سازمانهای مستقیم محل عبور فرد هستند.
افراد بصورت غیرمستقیم با سازمانهای مختلف دیگری نیز در ارتباط هستند.
مدیران و سازمانها عمیقاً بر زندگی روزمره ما تأثیر میگذارند زیرا بندرت کسی را در جامعه میتوان یافت که نه مدیر بوده و نه موضوع اتخاذ تصمیم مدیران قرار گرفته باشد.
از مدیریت و سازمان(بعنوان نتیجه مهم عمل کارآفرینی) تعاریف گوناگون و متعددی شده است.
بعنوان نمونه میتوان گفت که مدیریت عبارت است از علم و هنر کار کردن با و بوسیله دیگران بمنظور استفاده مناسب از منابع مادی و انسانی در جهت نیل به هدف یا هدفهای سازمان با حداکثر نتایج و حداقل مساعی با استفاده از وسایل و تکنیکهای پیشرفته و مناسب برنامهریزی ، سازماندهی، رهبری، و کنترل، در چهارچوب محیط فرهنگی و خلق و خوی اجتماعی سازمان و جامعه.
و سازمان نیز عبارت است از اجتماع دو یا چند نفر که برای دست یافتن به هدفی(اهدافی) مشترک- هرهدفی- کاری را شروع میکنند.
که در این حالت لازم است کارهای گروهی بین افراد تقسیم شود، کارشان هماهنگ گردد و بین آنها ارتباط منطقی برقرار گردد.
درغیر اینصورت، دوباره کاری و تعقیب هدف یا هدفهای انفرادی، رسیدن به هدف(اهداف) مشترک را دشوار میکند.
سازمان و مدیریت به مفهوم کلی آن، سابقهای به قدمت زندگی اجتماعی انسان و یا حتی بیشتر از آن دارد.
از زمانی که انسان زندگی گروهی خود را برای بدست آوردن غذا از راه شکار و نیز تأمین مسکن و دفاع از خود در برابر دشمنانش آغاز کرد مسائل سازمان و مدیریت بشکل ابتدایی آن مطرح شده است.
جوزف وارتن(Warton)، در سال 1881 با اهدای هزار دلار به دانشگاه پنسیلوانیا، به تاسیس دانشکدهای برای آموزش و تحصیل در زمینه مدیریت و سازمان اقدام نمود.
از اواخر قرن نوزدهم، مدیریت علمی به صورت مقدماتی مطرح شد و به موازات رشد سازمانهای دولتی و خصوصی ، هم از لحاظ وسعت و هم از لحاظ تعداد ، مدیران با مسائل متعددی روبرو شدند، موضوع مدیریت و کارایی از جمله مباحث داغ روز شد و مقالات متعددی در این زمینه منتشر شد.
این مباحث رفتهرفته به دانشگاهها راه یافتند و مدیریت و سازمان بعنوان یک رشته مستقل دانشگاهی شناخته شد.
4- اهمیت کارآفرینی و کارآفرینان چیست؟
سه دلیل مهم توجه به موضوع کارآفرینی، تولید ثروت، توسعه تکنولوژی و اشتغال مولد است.
کارآفرینی بعنوان سنبل و نماد تلاش و موفقیت در امور تجاری بوده و کارآفرینان پیشگامان موفقیتهای تجاری در جامعه هستند.
توانایی آنها در بهرهگیری از فرصتها، نیروی آنها در نوآوری و ظرفیت آنها در قبال موفقیت، بعنوان معیارهایی هستند که کارآفرینی نوین بوسیله آنها سنجیده میشود.
کارآفرینان از نظر رهبری، مدیریت، نوآوری، کارایی، ایجاد شغل، رقابت، بهرهوری و تشکیل شرکتهای جدید، سهم مهمی در رشد اقتصادی دارند.
کارآفرینان و سازمانهای کارآفرین همواره سعی میکنند تا هزینههای خود را به حداقل برسانند، با توجه به منابع موجود برنامهریزی میکنند و به آنچه که نمیدانند بیشتر از آنچه که دارند میاندیشند.
به همین جهت ریسکپذیرند، تحمل ابهام را دارند و به تحقیقات ارج مینهند.
بنابر اعتقادی، در جوامع لازم است که انقلاب کارآفرینی رخ دهد بهگونهای که این انقلاب در قرن حاضر، اهمیتی به مراتب بیشتر از اهمیت انقلاب صنعتی دارد.
5- کارآفرینان چه ویژگیهایی دارند؟
برای مدتی نسبتاً طولانی، دانشمندان معتقد بودند که کارآفرینی موضوعی ارثی و وابسته به طبیعت و ذات افراد است و از طرق توارث انتقال مییابد و لذا کارآفرینان از افراد دیگر متمایز هستند.
وبر(Weber) اولین محققی بود که بیان نمود ارزشهای عقیدتی و درونی فرد مستقیماً به رفتار کارآفرینانه منتهی میشوند.
اما مطالعات و تحقیقات بعدی نشان دادهاند که کارآفرینی و کارآفرینان، علاوه بر ویژگیهای فردی و موروثی، متأثر از محیط نیز هستند.
در مجموع اینکه، کارلند(Carland) و دستیارانش انواع ویژگیهای کارآفرینان را جمعآوری نمودند که ذیلاً به تعدادی از مهمترین آنها اشاره می شود:
آیندهنگر بودن و داشتن چشمانداز، مصمم بودن و عزم راسخ داشتن، تمرکز قوی بر کار و نه چیز دیگر، داشتن انگیزه قوی در کار، وقف و ازخودگذشتگی در راستای کار و تحقق هدف، کار را مانند بازی و تفریح دانستن، داشتن کنترل و قدرت درونی لازم به منظور تعیین جهت و مسیر کاری خویش، استقلال فکری در کار، خلاقیت و نوآوری، ریسکپذیری و تحملابهام.
6- چرا آموزشهای مرتبط با کارآفرینی و کارآفرینان مورد نیاز است؟
وبر معتقد بود که یکی از علل مهم و محرک پیشرفت اقتصادی نظام سرمایهداری، وجود صفت و اخلاق وجدان کاری پروتستانی میباشد.
این خصیصه اخلاقی موجب میشود که فرد با احساس مسئولیت بوده و در نهایت دقت و کارایی وظایف کاری و شغلی خود را انجام دهد.
مطالعات و تحقیقات مختلف نشان دادهاند که علیرغم اینکه روحیه و اخلاق کاری توفیقطلبی انسان در دوران کودکی شکل میگیرد ولی در عین حال میتوان با یک برنامه صحیح آموزشی، روحیه خلاق و رسالت کاری را در افراد بوجود آورد.
بر این اساس، و بنابر نظریه مککلهلند(McCelleland)، جوامع غیر پروتستانی نیز میتوانند با ایجاد روحیه کاری لازم، شرایط را برای توسع و صنعتی شدن مهیا سازند.
وبر معتقد بود که یکی از علل مهم و محرک پیشرفت اقتصادی نظام سرمایهداری، وجود صفت و اخلاق وجدان کاری پروتستانی میباشد.
بر این اساس، و بنابر نظریه مککلهلند(McCelleland)، جوامع غیر پروتستانی نیز میتوانند با ایجاد روحیه کاری لازم، شرایط را برای توسع و صنعتی شدن مهیا سازند.
در جمعبندی نهایی میتوان گفت که مطالعات و تحقیقات تأیید کردهاند که ویژگیهای کارآفرینانه اغلب اکتسابی هستند و نه ارثی.
از این رو، در حال حاضر آموزش کارآفرینی به یکی از مهمترین و گستردهترین فعالیت دانشگاهها تبدیل شده است.
در حقیقت هدف اصلی از آموزش کارآفرینی همانا تربیت نمودن افرادی دارای اعتماد به نفس و آگاه به فرصتها، و بطور کلی افرادی است که انگیزهای قوی برای استفاده از فرصتها و راهاندازی کسب وکارهای جدید را داشته باشند و بتوانند نسبت به شناسایی، خلق و استفاده از فرصتهای موجود اقدام نموده و از طریق کارآفرینی شرکتی و یا سازمانی، ایدههای نو و جدید را به واقعیتهای سودآور و تجاری، در قالب کالاها و خدمات مورد نیاز جامعه تبدیل کنند.
7- آموزشهای مورد نیاز مرتبط با کارآفرینی و کارآفرینان چیست؟
دورههای(عناوین) آموزشی مورد نیاز مرتبط با توسعه و ترویج فرهنگ و عمل کارآفرینی، و تربیت و پرورش کارآفرینانی که بتوانند نسبت به شناسایی، خلق و استفاده از فرصتهای موجود اقدام نموده و از طریق کارآفرینی شرکتی و یا سازمانی، ایدههای نو و جدید را به واقعیتهای سودآور و تجاری، در قالب کالاها و خدمات مورد نیاز جامعه تبدیل کنند عبارتند از: کار آفرینی در عصر اطلاعات وارتباطات چکیده: ارابه فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت به پیش میتازد و جوامع دنیا را دستخوش تغییرات بنیادی میکند.
فعالیتها، مشاغل، مهارتها، فرهنگها، نیازها و...
همه و همه تحت تاثیر این فناوری قرار گرفته و متحّول شدهاند.
عصر اطلاعات و اتباطات آغاز شده است.
بیشک کارآفرینی سهم عمده و نقش ویژهای در توسعه این فناوریها داشته و دارد؛ اگرچه این فناوریها نیز خود بر کارآفرینی تاثیر گذار بوده و به عبارتی کارآفرینی مدرن را بوجود آوردهاند.
این مقاله به بررسی روابط متقابل کارآفرینی و فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخته و با مثالهایی ویژگیهای کارآفرینی در عصر اطلاعات و ارتباطات را تبیین نموده است.
همچنین پیشنهاداتی برای گسترش کارآفرینی اطلاعات در کشور یا بهرهبرداری مناسب از آن نیز، در این مقاله ارائه شده است.
مقدمـــه: جهان در سالهای اخیر شاهد انقلاب اطلاعات وارتباطات بوده و تحولات اجتماعی عظیمی در آن به وجود آمده است، به طوری که در اثر این تحولات، قرن جاری به نام فناوری اطلاعات و ارتباطات به ثبت رسیده است.
در عصر اطلاعات و ارتباطات سطح بینش و آگاهی مردم افزایش یافته وکلیه فعالیتهای جمعیت رو به انفجار دنیا با مزیتهای این عصر، در قالب شبکههای ارتباطی به تعادل رسیده و کنترل شده است.
در این عصر دنیا دهکدهای متصل است که افراد آن در هر لحظه که بخواهند به هر گوشه آن میتوانند مسافرت کنند، از اخبار آن مطلع شوند و یا بدان جا پیغام بفرستند.
اینترنت، تلفنهمراه، محاسبات بیسیم، نرمافزار و سختافزار، هوش مصنوعی و … پدیدههای این عصر هستند.
فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کلیه فعالیتهای اجتماعی از جمله کارآفرینی اثرگذاشته و در بسیاری از آنها تحولات اساسی بوجود آورده است.
امروزه کارآفرینی به شدت به بسترهای فناوری اطلاعات وابسته است و از آن بهره زیادی میگیرد.
شاید اغراق نباشد اگر کارآفرینی مدرن بدون فناوری اطلاعات را امری غیرممکن بدانیم.
از سوی دیگر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات خود مرهون کارآفرینی است.
فعالیتهای کارآفرینانه باعث شناخت نیازها، خلق ایدهها و تولد فناوریها میشوند.
کارآفرینی موتور توسعه فناوری و خلق فناوریهای جدید است.
کشورهای پیشرفته، سردمداران بهرهگیری از کارآفرینی و توسعه فناوری هستند.
تحولات جهانی نشان میدهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات مهمترین زمینه فعالیت این کشورها در قرن اخیر شده است.
کشورهای در حال توسعه نیز به سرعت به سمت دستیابی ازفناوری اطلاعات و استفاده از آن حرکت میکنند.
به عنوان مثال دولت کره از پنج زمینه فعالیت تکنولوژیک خود یعنی فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، فناوریهای محیط زیست و فناوریهای فرهنگی به فناوری اطلاعات بالاترین اولویت را داده است.
با این اوصاف شایسته است که کشور ما نیز با سرعت هرچه بیشتر فعالیت خود را در حوزه این فناوری تعمیق بخشد تا بتواند در دنیای رقابتی عصر اطلاعات حرفی برای گفتن داشته باشد.
درعصری که ماهیت کارها، ماهیت مشاغل و ماهیت مهارتهای لازم عوض شده است، این کارآفرینی است که به چالش طلبیده میشود.
در این مقاله، ابتدا به بررسی ویژگی عصر اطلاعات و معرفی کارآفرینی پرداخته، در ادامه نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کارآفرینی و کارآفرینی در فناوری اطلاعات و ارتباطات را بررسی کردهایم.
2- فناوری اطلاعات و ارتباطات، ابزار عصر اطلاعات امروزه اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور افزایش سرعت و دقت فعالیتهای مختلف سازمانها و ارتباط اجزای مختلف آن با یکدیگر و در نتیجه بالا بردن بهرهوری آنها به روشنی مشخص شده است.
خصوصاً سازمانهایی که بخشهای مختلف آن در مناطق جغرافیایی پراکنده و دور از یکدیگر قرار گرفتهاند و یا موسساتی که موظف به انجام کارهای متنوع و متعدد هستند، بسیاری از مشکلات خود از طریق این تکنولوژیها رفع میکنند.
انقلاب اطلاعات و ارتباطات یکی از اصطلاحاتی است که با رشد تکنولوژیهای اطلاعاتی در کنار انقلاب صنعتی مفهوم پیدا کرده است.
همانگونه که در اثر انقلاب صنعتی، مجموعهای از کارخانهها، ابزار و ماشینآلات، اتومبیلها و غیره به کمک انسان آمدند و بسیار از کارهای بدنی او را بر عهده گرفتند، انواع محصولات تکنولوژی اطلاعات، نیز شامل سخت افزارها و نرمافزارهای کامپیوتری، شبکههای مخابراتی، سیستمهای ماهواره و غیره برای کمک به آن دسته از مسایل انسان که با اطلاعات سر و کار دارند بوجود آمده و توسعه یافتند.کاربردهای این تکنولوژیها شامل انواع محاسبات و پردازشهای روزمرّه، تجارت، اطلاعرسانی، مسایل علمی، مدیریت، ارتباط مستقیم از راه دور وغیره می باشد.
تجارب گوناگون سازمانهای مختلف در سطح دنیا نشان میدهد که تکنولوژی اطلاعات به راحتی بسیای از مشکلات سیستمهای اطلاعاتی را رفع میکند.
تکنولوژی اطلاعات قابلیتهای زیادی در رفع مشکلات سازمانها دارد.
به عنوان نمونه به چند مورد از مزایای تکنولوژی اطلاعات اشاره میشود.
افزایش سرعت محاسبه و پردازش سریع اطلاعات و انتقال فوری آن، زمان انجام کار را کاهش و در نتیجه بهرهوری را افزایش میدهد.
تکنولوژی اطلاعات امکان جستجو و دستیابی سریع به اطلاعات را نیز فراهم میکند.
افزایش دقت در مشاغل مبتنی بر انسان دقت انجام کار متغیر است؛ درحالیکه تکنولوژی اطلاعات دقتی بالا و ثابت را تامین و تضمین میکند.
در انواع فعالیتهای پردازشی و محاسباتی دقت کامپیوتر به مراتب بیشتر از انسان است.
کاهش اندازه فیزیکی مخازن اطلاعات با توسعه تکنولوژی اطلاعات و بکارگیری آن دیگر لزومی به حمل و نگهداری حجم زیادی از کتابهای مرجع تخصصی وجود ندارد.
به راحتی میتوان در هر دیسک فشرده اطلاعات چندین کتاب را ذخیره نمود.
مرکز تحقیقات کامپیوتر علوم اسلامی قم، از جمله مراکزی است که به انجام این وظیفه مشغول است.
رفع برخی از فسادهای اداری استفاده از تکنولوژی اطلاعات شفافیت در انجام کارها را افزایش میدهد و بسیاری از واسطهها را حذف میکند.
این دو مزیت کلیدی منجر به رفع برخی از فسادهای اداری خصوصاً در سطوح پایین میشوند.
ایجاد امکان کار تمام وقت به کمک تکنولوژی اطلاعات بسیاری از استعلامها و مراجعات افراد و غیره از طریق شبکههای کامپیوتری و به صورت خودکار انجام میگیرد.
بنابر این میتوان به صورت 24/7( ) از آن بهره گرفت.
ایجاد امکان همکاری از راه دور مخابرات، تلفن، تله کنفرانس، ویدئو کنفرانس و همچنین سیستمهای همکاری مشترک ، EDI و غیره نمونههایی از کاربردهای تکنولوژی اطلاعات در این زمینه هستند.
کاهش هزینههای سیستم یا سازمان با توجه به موارد فوق به خصوص افزایش سرعت که باعث انجام تعداد کار بیشتر میشود و انجام کار تماموقت، بهرهوری سیستم افزایش مییابد و در نتیجه باعث کاهش مقدار زیادی از هزینهها میگردد.
آنچه مسلّم است تکنولوژی اطلاعات به منزله یک سلاح و ابزار جدید برای فعالیت جهان معاصر محسوب میشود که عدم استفاده از آن انزوای کشور و در نهایت حذف شدن از جامعه جهانی را به دنبال خواهد داشت.
3- نقش کار آفرینان در توسعه تکنولوژی کارآفرینی اصطلاحی است که در طول 300 سال گذشته توسط دانشمندان و صاحبنظران به صورتهای مختلفی تعریف شده است.
به طور خلاصه کارآفرینی فعالیتی است مخاطرهآمیز که فردی در پی اجرای یک ایده معمولاً اقتصادی توجه نهادهای سرمایهگذاری، علمی، صنعتی و غیره را جلب نموده و نیروی آنها را به سمت عملی نمودن ایده هدایت میکند.
بنابراین یک ایده که بر اساس یک نیاز اجتماعی شکل گرفته از ملزومات کارآفرینی است.
نتیجه کارآفرینی علاوه بر نوآوری در محصولات جدید، حل نیازهای اجتماعی، ایجاد اشتغال برای دیگران، افزایش سودآوری شرکتها و افراد و توسعه تکنولوژی است.
کارآفرینی باعث رفع نیازها به کمک تکنولوژیهای جدید میگردد.
بسیاری از محصولات تکنولوژیهای جدید خصوصاً در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، در اثر فعالیتهای کارآفرینانه بوجود آمدهاند.
اکثر شرکتهای فعّال در حوزه تکنولوژی مخصوصاً شرکتهای مبتنی بر خلاقیت و نوآوری که فناوریهای جدید را خلق میکنند و اصطلاحاً درلبه فناوری فعّالند، شرکتهایی کارآفرین هستند.
افراد کارآفرین از ویژگیهای شخصیتی خاصی برخوردارند.
مخاطرهپذیری، نوآوری و خلاقیت، مسؤولیتپذیری و اعتماد به نفس، توانایی ارتباطات قوی، واقعگرائی، هدفگرایی، تهاجمی بودن، تحمل ابهام و عدم قطعیت، خوشبینی و تعّهد و اعتقاد به مرکز کنترل درونی بخشی از ویژگیهای این افراد است.
هر فرد کارآفرین ممکن است تعدادی از این ویژگیها را داشته باشد و با شخصیت منحصر به فردی به کارآفرینی بپردازد.
شخصیت از ملزومات کارآفرینی است توسعه کار آفرینی نیازمند تربیت افراد کار آفرین میباشد.
در سرتاسر دنیا مراکز مختلفی برای آموزش و کارآفرینی وجود دارد اگرچه برخی از افراد روحیه کارآفرینی بیشتر را وابسته به تحولات زندگی افراد در طول سالیان مختلف میدانند ولی این تناقضی با آموزش کارآفرینی ندارد.
در آموزش کارآفرینی بایستی افرادی که بصورت بالقوه از روحیه کارآفرینی برخوردارند انتخاب شده و سپس شخصیتشان به فعلّیت برسد.
علاوه بر این روشهای دیگری مثل انکوباتورها، برای تحریک کارآفرینی وجود دارد که افراد عملاً تا سطحی از کارآفرینی هدایت میشوند و یکباره به خارج پرتاب میگردند و با حمایتها و راهنمایهای بعدی از آنها استفاده مینمایند.
نقش دولت در توسعه کارآفرینی، علاوه بر ایجاد بسترهای سختافزاری، نرمافزاری و حمایتی از کارآفرینی، شناسایی، آموزش و هدایت فعالیتهای کارآفرینانه است.
توسعه تکنولوژی بسیار وابسته به کارآفرینی است و نباید از آن غافل ماند.
4- فناوری اطلاعات و ارتباطات در کارآفرینی امروزه بر همه روشن شده است که اطلاعات و ارتباطات دو قدرت مهم میباشند.
این دو هم خود ارزش دارند و هم ارزش بوجود میآورند.
فردی که از بازراهای مختلف و قیمت اجناس در آن بازراها را اطلاع داشته باشد یا از گذشته و آینده بازار باخبر باشد، تصمیمات بهتری برای رسیدن به سود بیشتری می تواند بگیرد.
اطلاعات علاوه بر ارزش ذاتی، جنبه دیگری دارد که به دانش منتهی میشود و در مکانیزم تصمیمگیری و انجام بهتر آن اثر میگذارد.
ارتباطات نیز مانند اطلاعات ارزشمند بوده و ارزش افزودهای متناسب با اندازه و نوع ارتباطات نصیب افراد میکند.
انسانهایی که ارتباطات متنوع، بیشتر و قویتری دارند، کارهای خود را بهتر پیش میبرند و زودتر به نتیجه میرسانند.
هدف از این بخش بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات در ارتباطات در کارآفرینی است.
اطلاعات و ارتباطات دو ابزار اساسی مورد نیاز هر فعّالیت کارآفرینی است.
کارآفرینی در انزوا و بدون حمایت نهادها، سازمانها و انسانها امکانپذیر نیست.
کارآفرینی مستلزم کشف یک نیاز اجتماعی است.
و کشف نیازهای اجتماعی به شناخت اجتماع، نیازهای آن و بافت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی آن وابسته میباشد.
در شناسایی نیاز هر فعّالیت کارآفرینانه، ایدهپرداز یا تئوریسین میبایست نسبت به محیط بینش و بصیرت داشته باشد و بداند چه راهحلهایی برای رفعآن نیاز، در نقاط دیگری از دنیا ارائه شده است.
مطمئناً شناسایی نیازها و ارائه راحلها بدون اطلاعات امکانپذیر نخواهد بود.
بنابراین اطلاعات و دانش مانند ارتباطات از ملزومات هر فعّالیت کارآفرینی است.
فناوری اطلاعات و ارتباطات جدید تحولات شگرفی در دستیابی به اطلاعات بوجود آورده و بسترهای ارتباطی قویتری را فراهم کرده است.
این فناوریها اهّمیت و ارزش اطلاعات و ارتباطات را بالا بردهاند.
در نتیجه کارآفرینی نیز مانند سایر امور از مزیتهای این فناوری بهره برده است.
برای درک اهّمیت این فناوریها در کارآفرینی به بررسی نظریه شبکههای اجتماعی میپردازیم.
طبق نظریه شبکههای اجتماعی کارآفرینی، فرایندی است که در شبکه متغیّری از روابط اجتماعی واقع شده است و این روابط اجتماعی میتوانند رابطه کارآفرین را با منابع و فرصتها محدود یا تسهیل نمایند (1).
شبکهها دارای سه ویژگی تراکم، دسترسپذیری و مرکزیت میباشند، به کمک این ویژگی اثر بخش شبکهها سنجیده میشوند.
تراکم به کثرت ارتباطات بین افراد، دسترسپذیری به قلمرو شبکه و تعداد واسطههای ارتباطی یا گروههای مرتبط، و مرکزیت به فاصله کلی فرد از تمامی افراد دیگر و تعداد افرادی که میتوانند به وی دسترسی داشته باشند اطلاق میگردد.
براساس قانون متکالف ارزش هر شبکه برابر n2 است، وقتی تعداد اعضای متصل به آن n باشد.
به عنوان مثال یک دستگاه تلفن به تنهایی ارزش کاربردی ندارد و وقتی دو دستگاه تلفن متّصل در یک شبکه داشته باشیم این شبکه ارزش خاصی برابر یک ارتباط دارد.
اگر دستگاه تلفنهای متصل به شبکه n عدد بشود امکان ارتباطات برابر2n است، پس ارزش شبکه یا همان ارزش ارتباطات توان دوم تعداد اعضای شبکه میباشد.
البته این ارزش به شبکه تعلق دارد و هر یک از افراد به میزان و نوع ارتباطاتی که در این شبکه برقرار میکند از ارزش آن بهره میبرند.
توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث ایجاد شبکهای عظیم با مقیاس جهانی، (اینترنت) شده است و بنابراین علاوه بر افزایش و ارزش ویژگیهای مورد ذکر در نظریه شبکههای اجتماعی، قابلیتهای ارتباطی جدیدی مانند کنفرانس از راه دور و یا فعالیتهای توزیع شده را بوجود آورده و دسترسی آسانتر و سریعتر به اطلاعات را امکانپذیر ساختهاند.
در کشورهای پیشرفته اینترنت، یکی از مهمترین ابزراهای کارآفرینان است و این افراد از طریق این شبکه بر قابلیتهای خود افروده و از مزایای آن بهره میگیرند.
در کشور ما به خاطر عدم توسعه قوی و قابل توجه اینترنت شاید این شبکه ابزار کارآفرینی چندان قوی محسوب نگردد، درحالیکه تلفن همراه یکی از ابزارهای مهم کارآفرینی در ایران است.
بدون تلفن همراه کارآفرینی تقریباً معنی ندارد.
چرا که تلفن همراه دسترسی به افراد را از زمان خاص و محل خاص به صورت 24 ساعته تقریباً مستقل از مکان تغییر داده و در نتیجه ارزش ارتباطات را بالا برده است.
بنابراین کارآفرینی که به شدت ارتباطات قوی وابسته میباشد، به این ابزار نیازمند است.
نمونههایی از کارآفرینی که در کشور مشاهده میشود مؤید این مطلب است.
به عنوان مثال گروهی از دانشجویان یک دانشگاه که در پی یک ایده تجاری به ساخت نرمافزار انتخاب رشته و تجاریسازی و عرضه آن در هنگام انتخاب رشته کنکور سراسری پرداخته بودند، در نهایت با خرید یا اجاره چند دستگاه تلفن همراه در خوابگاه دانشجویی، فرآیند انتخاب رشته را توسط شبکهای که در کل کشور ایجاد کرده بودند، مدیریت میکردند.
در آینده انواع نرمافزارها، خصوصاً نرمافزارهای هوشمند نیز مورد استفاده کارآفرینان قرار خواهند گرفت.
و این افراد به کمک این نرمافزارها فعّال خواهند بود، فرصتها را بهتر شناسایی خواهند کرد و اطلاعات دقیقتر و مناسبتری را جمعآوری خواهند نمود.
دانش و مفاهیم بهتری را درک خواهند کرد و ارتباطات سادهتر و گستردهتری را برقرار خواهند نمود.
نرمافزارهایی که شخصیت و ویژگیهای افراد مختلف را کشف و شناسایی کرده و بسته به موقعیت در ارتباط با هر یک، عکسالعملهای مناسبی ارائه خواهند نمود.
اینترنت و شبکههای الکترونیکی یک بستر ارتباطی هستند.
برقراری ارتباط با هر فرد، شیوههای خاص او را میطلبد که الان تا حد زیادی از دسترس ما خارج است.
خصوصاً اولین ارتباط بسیار مهم است.
نرمافزارهای هوشمند کمک خواهند کرد تا اولین ارتباط آخرین ارتباط نباشد.
5- کارآفرینی در فناوری اطلاعات و ارتباطات تحولاتی که در سالهای اخیر در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بوجود آمده است و عصر اطلاعات را شکل داده و همچنان پیش میتازد و در جوامع و فرهنگها دگرگونی ایجاد، مرهون تلاش افراد بسیاری از جمله کارآفرینان است.
کارآفرینان اطلاعات، شرایط عصر اطلاعات را شناخته و با کارآفرینی خود ملزومات این عصر را پیدا کرده و با شیوههای خاص خود آن را ایجاد میکنند حتی بروز عصر اطلاعات هم از نتایج کارآفرینی است.
اینترنت بزرگترین و قویترین شبکه ارتباطی دنیا، نمونهای روشن از کارآفرینی است.
در طول تاریخ کدام یک از کارآفرینان توانستهاند نیازی را کشف کنند که پس از رفع آن تحوّلی در کل دنیا داده و بستری برای کارآفرینی سایر افراد ایجاد نمایند.
شایسته است این کارآفرینی که خود بستری برای کارآفرینی دیگران شده است را ابرکارآفرینی بنامیم در سالهای اخیر نمونههای بسیاری از کارآفرینی در اینترنت به ثبت رسیده است، از آنجایکه تاکنون چنین شبکه عظیمی در تاریخ بشر وجود نداشته است.
زمینههای فعالیت در آن بکر بوده و فرصت برای نوآوری و خلاقیت بسیار است.
شرکتهای اینترنتی و شرکتهای Com در چند سال اخیر ایجاد، و به سرعت رشد کردند.
شرکتهایی مانند Yahoo، ebay،Amazon و دیگران در مدت کوتاهی توانستهاند ارزش بسیاری را کسب نمایند.
آمارها نشان میدهد که در طی 5 سال آخر قرن گذشته ارزش برخی از این شرکتها بیش از 200 برابر شده است درحالیکه میزان رشد سودآوری آنها کمتر از 10 برابر بوده است.
کارآفرینی در اینترنت به این موارد خلاصه نمیشود و موارد بسیاری خصوصاً در زمینه نرمافزارهای مبتنی بر شبکه و همچنین محتویات شبکه وجود دارد.
کارآفرینی در شیوههای جذب مشتریان اینترنتی، بازاریابی اینترنتی، همکاریها و شبکههای مجازی، الکترونیک، واقعیت مجازی، آموزش و کار از راه دور و … همه و همه گستردگی کارآفرینی در عصر اطلاعات را نشان میدهند.
بازار گسترده اینترنت فرصت خوبی برای صادرات نرمافزار است.
اینترنت شبکهای مجازی است که تا حد زیادی مستقل از محل می باشد.
این شبکه بازاری بدون مرز است که میتوان به راحتی در آن تجارت نمود.
درخشش شرکتهای اینترنتی فرصت مناسبی برای صادرات نرمافزار است.
برای این منظور میبایست افراد کارآفرین با ایدههایی نو، شرکتهایی اینترنتی را تاسیس کنند و پس از مدتی که ارزش فوقالعادهای یافتند آنها را بفروشند.
همانطور که گفتیم سودآوری این شرکتها اهمیت زیادی ندارد بلکه فروش آنها منبع درآمد و در نتیجه صادرات نرم افزاری خواهد بود.
«کار آفرینی موتور توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات است» با کارآفرینی است که نیازها شناخته میشود و با رفع نیازها پیشرفت حاصل میشود.
کشورهای پیشرفته به این دلیل پیشرفتهاند که در فناوری پیشرفت کردهاند و توسط آن، هم اقتصاد جهان را در اختیار گرفته، هم قدرت نظامی شدهاند و هم فرهنگ جهان را به سوی خواستههای خود هدایت میکنند.
کارآفرینی اطلاعات در سطوح مختلف الف- سختافزار ب- نرمافزار ج- اطلاعات د-ارتباطات هـ- کاربرد، انجامپذیر است.
در هریک از این سطوح فرصتهای بسیاری برای کارآفرینی وجود دارد.
که نیازمند حمایت مراکز سرمایهگذاری و تلاشهای کارآفرینانه است.
کارآفرینی در حوزه اطلاعات بسیار راحتتر و عملیتر از کارآفرینی در سایر حوزههاست.
به عنوان مثال در حوزه نیروگاه هستهای به دلیل کاربرد محدود، ایدههای کمتری وجود دارد و به علاوه سرمایهگذاری فوقالعاده زیاد و درصد امکانپذیری کم، مانع هر فعّالیت کارآفرینانه است و درحالیکه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات که درهمه جا گسترده شده است، ایدههای بسیاری خلق میشود و میزان سرمایهگذاری مورد نیاز که ایدهها را به نتیجه برسانند چندان زیاد نیستند.
بنابراین کارآفرینی اطلاعات به راحتی انجام میشود و این خود دلیلی بر سرعت نمایی رشد فناوری اطلاعات است.
6- نتیجهگیری ملاحظه شد که فناوری اطلاعات و ارتباطات تحولات زیادی در کلیه فعالیتهای اجتماعی ازجمله کارآفرینی بوجود آورده و به عنوان مهمترین ابزار کارآفرینی مدرن مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین کارآفرینی در فناوری اطلاعات پهنه وسیعی برای فعالیت دارد.
کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است.
براین اساس اهّمیت نقش بسترسازی کارآفرینی و وظیفه دولت مشخص میشود.
دولت باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکههای ارتباطی و اطلاعاتی میباشد را توسعه دهد و تقویت کند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکهها را فراهم نماید.
ضمن اینکه فرهنگ استفاده از شبکهها را ایجاد کرده و گسترش دهد و قوانین و مقررات لازم را تدوین و اجرا نماید.