دانلود تحقیق رشد و نمو در گیاهانگیاهان

نقش دانه 1- حفظ رویان درون آن 2- فراهم کردن مواد غذایی برای رویان 3- انتشار و پراکندگی گیاهان دادنه دار خفتگی دانه: معمولاً هنگامی که دانه از گیاه اصلی جدا می شود قدرت رویش ندارد که این زمان را دوره خفتگی یا زندگی نهفته دانه می گویند.

ویژگی مرحله خفتگی دانه: حداقل مبادلات انرژی و ماده بین دانه و محیط و عدم نفوذ آب و اکسیژن به دانه در نتیجه عدم رویش دانه.

مدت زمان خفتگی: زندگی نهفته دانه حتی در شرایط مناسب برای روییدن دانه ادامه پیدا می کند تا زمانی که شرایط پدید آورنده خفتگی از بین برود.

رویان بعضی از دانه هزاران سال در مرحله نهفتگی باقی می مانند.

علل خفتگی 1- عوامل ساختمانی: وجود پوسته ضخیم دانه در بعضی گیاهان تیره مانع از جذب آب و اکسیژن 2- عوامل فیزیولوژیک 1- وجود عوامل بازدارنده رشد در: 1- پوسته دانه: گیاهان بیابانی که برای رویش نیاز به باران کافی دارند.

2- درون دانه 3- درون میوه: سیب و گوجه و مرکبات که وقتی دانه از میوه خارج شود رویش آغاز می شود.

2- عدم تأثیر محرک های خاص: گاهی در گیاهان چوبی مناطق معتدل برای عمل محرک ها برای رویش دانه باید در محیط سرد مرطوب قرار گیرد می توان این دانه ها را در ماسه مرطوب یا یخچال قرار داد.

3- وجود مقادیر کم آنزیم: بعضی از دانه ها به علت مقادیر کم آنزیم رویش صورت نمی گیرد و به تدریج میزان این آنزیم ها افزایش یافته و در زمان رویش فراوان می شود.

4- هورمون های گیاهی مؤثر در خفتگی: وجود بعضی از هورمون ها مثل آسیزیک اسید باعث القای خفتگی در دانه می شود.

شرایط رویش دانه شرایط درونی: 1- دانه باید رسیده و سالم باشد 2- از نظر فیزیولوژیکی توان رویش را حفظ کرده باشد 3- دوران خفتگی را گذرانده باشد شرایط بیرونی 1- رطوبت: باری فعال شدن آنزیم ها 2- دمای مناسب: بهترین دما بین20 تا 30 درجه 3- اکسیژن: جهت تنفس و تولید انرژی 4- نور 5- شکستن پوسته دانه مراحل رویش دانه رویش دانه در دولپه ای ها: ابتدا جذب آب ¬ تورم پوسته ¬ سه تا چهار روز بعد ریشه چه پوسته دانه را پاره و نفوذ به درون خاک- سپس رویش محور زیر لپه در بالای ریشه چه ¬ فعالیت برگهای اولیه و ژمول ¬ رویش محور روی لپه از فعالیت سلولهای ژمولی ¬ تولید شاخه و برگها رویش محور زیر لپه به دو صورت میتواند صورت بگیرد: 1- اگر رشد محور زیر لپه سریع و با رشد خود لپه ها را از خاک بیرون آورد رویش روزمینی است (لوبیا) 1- اگر رشد محور زیر لپه سریع و با رشد خود لپه ها را از خاک بیرون آورد رویش روزمینی است (لوبیا) 2- اگر محور زیر لپه رشد چندانی نداشته باشد و نتواند دانه را از خاک خارج کند رویش زیرزمینی است (نخود) رویش دانه در تک لپه ای ها: دانه دارای نیام هایی (غلاف ها) است که در ابتدای مرحله رویش ریشه و ساقه جوان را در خود حفظ می‌کنند.

نیامی که ساقه و برگ اولیه را در خاج دربرمی گیرد کولئوپتیل و نیامی که ریشه نورسته را در خود نگه می دارد کولئوریز نام دارد.

این نیام ها در مراحل اولیه رشد گیاه تازه روئیده پاره شده و ریشه و ساقه از آنها خارج می شود.

نکته: 1- دانه های برخی گیاهان عمر محدود دارند ولی بعضی دانه ها پس از گذشت هزاران سال هنوز قادر به جوانه زنی هستند (مثلاً نوعی گندم) 2- نوک ریشه گیاه نورسته کلاهک نام دارد از جنس بافت چوب پنبه و نقش حفاظتی دارد.

3- اولین علامت جوانه زنی.

ظهور ریشه ی رویان (ریشه چه) است.

- تفاوت جوانه زنی ذرت و لوبیا طول عمر گیاهان 1) گیاهان یک ساله:گیاهی است که در یک فصل رشد، چرخه زندگی خود (مراحل رشد رویشی- تشکیل گل و تولید میوه و دانه) را تکمیل می کند.

همه گیاهان یک ساله علفی هستند.مثال: آفتابگردان - لوبیا 2) گیاهان دو ساله: برای تکمیل زندگی خود، دو دوره ی رویشی را پشت سر می گذارند.مثال : هویج- جعفری- پیازها 3) گیاهان چند ساله: که چند سال به زندگی ادامه می دهند و اغلب در طول عمر خود چندین مرتبه به بار می نشینند.

گیاهان چند ساله علفی (داوودی- نرگس- رز و زنبق): مواد غذایی را در ریشه های گوشتی و ساقه‌های زیر زمینی ذخیره می کنند و ساقه های هوایی پس از هر دوره ی رشد از بین می روند گاهی چندین بار در طول عمر خود گل می دهند و گاهی مانند آگا و یک بار قبل از مرگ گل می‌دهند.

رشد ونمو - رشد: به معنی بزرگ شدن بخش های تشکیل دهنده یک جاندار، یا تشکیل بخش هایی در بدن یک جاندار که مشابه بخش های قبلی باشد.

- نمو: عبور از یک مرحله ی زندگی به مرحله ی دیگر که همراه با تشکیل بخش های جدید است.

مثلاً تشکیل گل روی گیاهی که فاقد گل بوده است.

- تمایز: اغلب همراه با رشد صورت می گیرد.

تمایز به معنی کسب یک ویژگی جدید در یک، یا تعدادی سلول است.

کسب ویژگی های جدید توسط یک سلول با تغییرات ساختاری و بیوشیمیایی همراه است.

- مراحل رشد و تمایز 1- تکثیر 2- بزرگ شدن 3- تمایز رشد در گیاهان در مناطق مرستیمی صورت می گیرد.

نکته: 1- رشد نخستین در همه گیاهان چوبی و علفی عمومیت دارد.

2- نهانزادان آوندی و اغلب تک لپه ای ها رشد قطری ندارند.

3- رشد پسین مخصوص نهانزادگان دولپه ای و بازدانگان و معدودی تک لپه ای ها است.

4- خرما جزء گیاهان تک لپه است ول رشد قطری دارد.

5- بافت های حاصل از رشد نخستین، بافت های نخستین نامیده می شود.

6- رشد قطری ساقه ها و ریشه های جوانی که فقط مرستیم نخستین دارند، در پی افزایش حجم سلول های حاصل از مرستیم نخستین به وجود می آید.

رشد نخستین: مرستیم های رأسی که در نزدیک نوک ریشه ها و نوک ساقه ها قرار دارند با تقسیم سلولی خود باعث رشد نخستین می شوند.

نکته: 1- سلول های جدید حاصل از مرستیم های رأسی در ریشه ها، ساقه ها و برگ ها به بافت های نخستین رویشی، زمینه ای و آوندی تمایز پیدا می کند.

2- نوک ساقه مرستیم های گوناگونی دارد که از تحول آنها برگ ها، گل ها و شاخه ها پدید می‌آیند.

3- در کناره های نوک ساقه چند مرکز مرستیمی فعال به نام حلقه بنیادی دیده می شود که از فعالیت آنها برگ ها به وجود می آیند.

4- تشکیل یک برگ موجب می شود که تعدادی سلول به صورت مرستیمی در کنار آن پدید آید که مرستیم های جانبی یا کناری خوانده می شود که ممکن است خاستگاه جوانه های جانبی مولد شاخه ها باشند.

5- منشأ ریشه های فرعی لایه ریشه زا است (در نهانزادان آوندی آندودرم است) رشد پسین: رشد پسین مربوط به فعالیت مرستیم های پسین است که از ویژگی های بارز گیاهان چوبی است.

با این حال این نوع رشد در بعضی از بخش های گیاهان علفی، مانند ریشه ی هویج نیز دیده می شود.

نکته 1- کامبیوم چوب پنبه ساز وقتی تشکیل می شود که در نتیجه ی رشد قطری ساقه، پوست از بین برود.

2- فعالیت کامبیوم آوندساز تنها منجر به تولید عناصر آوندی نمی شود، بلکه همراه آوندها، انواع سلول های پرانشیمی، سلول های همراه و بافت های نگهدارنده را نیز به وجود می آورد.

3- ضخامت چوب پسین خیلی بیشتر از آبکش پسین است.

4- چوب پسین یک درخت بخش عمده تنه اصلی گیاه را شامل می شود.

5- آبکش های پسین- پارانشیم های پوستی و کامبیوم چوب پنبه ساز و چوب پنبه پوست درخت را تشکیل می دهند.

6- در فعالیت کامبیوم آوند ساز لایه هایی که به کامبیوم نزدیک ترند جوان ترند.

7- سلول های کامبیوم در راستای شعاع ساقه و ریشه نیز تقسیم می شوند و موجب افزایش قطر حلقه زاینده می شوند.

8- سلول های اولیه که در سمت خارج ساخته می شوند ما در آبکش و سلول های اولیه که در سمت داخل ساخته می شوند ما در چوب نام دارند و تا زمانی که تمایز حاصل نکرده اند قدرت تقسیم دارند.

9- با پیدایش بافت های چوب پنبه در سطح خارجی ریشه و ساقه و نفوذ ناپذیر بودن این بافت، تبادلات گازی بین محیط و این اندام ها متوقف می شود.

به همین دلیل با پیدایش بافت چوب پنبه در پوست، تشکیلاتی به نام عدسک به صورت برجستگی هایی درا ین اندام ها به وجود می آید.

عدسک شامل سلول های کروی است که از فضای بین سلول ها تبادلات گازی امکان پذیر است.

حلقه های سالیانه در تنه درختان: در مناطق معتدل چوب های پسین برحسب اینکه در بهار پاییز به وجود آیند از نظر ویژگی های ریختی متفاوتند.

چوب های بهاری نسبت به چوب های پاییزی قطر بیشتر دارند و درشت تر و روشن ترند.

با شمارش دو ابر تیره و روشن می توان سن گیاه را مشخص کرد، یک حلقه تیره و یک حلقه روشن مجموعاً یک سال عمر گیاه است.

ترتیب لایه ها در ساقه یک گیاه دو ساله چوبی از خارج به داخل: چوب پنبه کامبیوم چوب پنبه ساز پوست آبکش نخستین آبکش سال اول آبکش سال دوم کامبیوم آوندی مغز چوب نخستین چوب سال اول چوب سال دوم مرستیم رأسی- تقسیم و تمایز سلولی- بافت های نخستین- گیاه علفی تمایز کامبیوم چوب پنبه ساز و کامبیوم آوندی بافت های پسین گیاه چوبی نمو ژن ها نمو گیاهان و جانوران را هدایت می کنند.

در طی فرایند تمایز برخی از ژن های سلول فعال شده و ویژگی های تخصصی در آن سلول ایجاد می شود.

سلول های مختلف با فعال کردن ژن های متفاوتی از مجموعه ژنی خود انواع متفاوتی از سلول های تخصص یافته به وجود می آید.

- بسیاری از سلول های گیاه بالغ می توانند همه ژن های خود را فعال کنند.

چنین سلول هایی تقسیم می شوند و توده هایی از سلول های تمایز نیافته به نام کالوس تولید می کنند (تمایز زدایی انجام می دهند) تمایز پیدا می کنند- صورت گیاه بالغ نمو می کنند.

فن کشت بافت هدف: برای رویاندن گیاهان جدید از بافتی که تمایز زدایی انجام داده است.

پایه و اساس: قرار دادن یک قطعه از بافت گیاهی روی یک محیط کشت سترول (استریل).

توده ی سلول های تمایز نیافته پس از رشد و تمایز، سرانجام به گیاهانی تبدیل می شوند که از نظر ژنتیکی هم از گیاه مادر هستند.

موارد استفاده: برای تکثیر گیاهان از جمله گیاهان زینتی ارزشمند (ارکیده)- گیاهان گلدانی و درختان میوه برای ایجاد گیاهان دارای ویژگی های جدید هم جوشی پروتوپلاست هدف: برای ایجاد گیاهان دو رگه (هیبرید) اطلسی- سیب زمینی و هویج مواد شیمیایی: مثل(Ca) یا شوک الکتریکی باعث هم جوشی در پروتوپلاست می شود.

اگر دو پروتوپلاست متعلق به گیاهان گونه های مختلف باشند حاصل هم جوشی یک سلول دو رگ خواهد بود.

گیاه بالغ دو رگ- در محیط کشت مناسب پروتوپلاست: سلول گیاهی است که دیواره سلولی آن را با کمک آنزیم ها (آنزیم پکتینار) یا روش‌های مکانیکی (کاربرد پرتو) جدا کرده اند.

مهندسی ژنتیک: در مهندس ژنتیک یک مرحله ی ضروری کشت بافت است برای ایجاد گیاهان مطلوب.

مراحل کار: ابتدا وارد کردن ژن های دلخواه به سلول های یک گیاه- سلول هایی که از نظر ژنتیکی تغییر یافته اند- با کمک فن کشت بافت- گیاه بالغ نکته: 2) سلول های تمایز نیافته در کشت بافت برای ایجاد شاخه به سیتوکینین نیاز دارند زیرا توده ی سلولی تمایز نیافته در کشت بافت فاقد ریشه است (منبع طبیعی سیتوکینین ریشه است).

3) ایجاد گیاه کامل از قطعات گیاهان در کشت بافت، نیازمند افزودن هورمون های گیاهی برای تمایز مناسب آن هاست.

در درجه ی نخست ما به منظور تحریک تشکیل توده های سلولی تمایز نیافته، اکسین ها و سیتوکینین ها به محیط کشت اضافه می شوند.

در مرحله ی بعد، مقادیر زیادی از اکسین ها و مقدار اندکی از سیتوکینین ها به محیط کشت اضافه می شود این امر باعث تحریک تشکیل ریشه می شود.

سپس مقدار اندکی از اکسین ها به همراه مقادیر بالایی از سیتوکینین ها به محیط کشت اضافه می‌شود.

این امر باعث تحریک تشکیل شاخه می شود.

تنظیم رشد و نمو گیاهان: .

اکسیژن+ هیدرات کربن فتوسنتز آب+ دی اکسید کربن نکته: 1- اگر خاک اطراف ریشه فشرده شود یا از آب اشباع گردد، معمولاً ریشه ها به علت کمبود اکسیژن می میرند.

هورمون های گیاهی هورمون ماده ای شیمیایی است که در یک محل از بدن جاندار تولید و از آنجا به سوی محل دیگری حرکت می کند و در آنجا باعث ایجاد پاسخ می شود.

اما در گیاهان ممکن است محل تولید و اثر هورمون یکی باشد.

چون هورمون های گیاهی بعضی باعث تحریک رشد و بعضی باعث بازدارندگی رشد می شوند