دانلود تحقیق «تولید مثل» یکی از ویژگی های جانداران است

یکی از ویژگیهای جانداران که آنها را از موجودات بی جان متمایز می‌سازد ، این است که جانداران ، تولید مثل[1]می کنند .

هر موجود زنده ای سرانجام می‌میرد ؛ چه به علت پیری ؛ چه به علت بیماری ها و چه در اثر حمله شکارچیان تولید مثل برای جبران مرگ است ؛ به طوری که گونه پایدار بماند .

هر نوع موجود زنده‌ای ، نوع خاصی تولید مثل دارد .

انسانها تولید مثل جنسی[2] دارند .

تقریباً همه جانوران و بسیاری از گیاهان به روش جنسی توید مثل می‌کنند .

بعضی از گیاهان و معدودی از جانوران به روش غیر جنسی[3] تولید مثل می‌کنند و بعضی هم به هر دو روش .

«تولید مثل غیر جنسی » در گیاهان معمول است .

بسیاری از گیاهان می‌توانند با تولید گیاه جدیدی روی خود ، تولید مثل کنند .

شما ممکن است گیاه گندمی را دیده باشید .

در اطراف این گیاه ، تعداد زیادی گیاه جدید دیده می‌شود اگر یکی از آنها را بکاریم ، به گیاه جدیدی تبدیل می‌شود که به نوبه خود ، گیاهان جدیدی به وجود می‌آورد .

این ، نمونه ای از تولیدمثل غیر جنسی است .

در این نوع تولید مثل ، یک جاندار ، جاندار جدیدی روی خود به وجود می‌آورد .

بسیاری از گیاهان می‌توانند تولید مثل غیرجنسی انجام دهند .

مثلاً گیاه توت فرنگی ساقه های بلندی تولید می‌کند که در انتهای هر یک ، گیاه های جوان و ریشه تولید می‌شود .

اگر شما کاکتوس یا گیاه گوشتی دیگری در خانه دارید ، می‌توانید قطعه ای از آن را جدا کنید و در جای دیگری بکارید .

باغبانان ،‌قلمه هایی[4] از گیاهان جدا می‌کنند و با آنها، گیاهان جدیدی به وجود می‌آورند .

هر قلمه ، بخشی از ساقه یا ریشه‌ای است که از گیاه رشد یافته‌ای جدا نشده است قلمه در خاک کاشته می‌شود و پس از مدتی گیاه رشد می‌کند.

(شکل 2-33) قلمه زدن گیاه شمعدانی .

اگر برگهایی پایینی یک ساقه را از محل خود چنین قطع کنیم و سپس قلمه را در آب قرار دهیم ، قلمه رشد می‌کند و ریشه به وجود می‌آورد .

این کار ، نوعی تولید مثل غیر جنسی است .

گیاه جدید درست شبیه گیاه مادر خواهد بود .

2-33 ریشه ای است که از گیاه رشد یافته ای جدا شده است .

قلمه در خاک کاشته می‌شود و پس از مدتی ، ریشه تولید می‌کند و به گیاه جدیدی تبدیل می‌شود .

3-33 شکل 3-33.

تولید کنندگان و پرورش دهندگان گلها و گیاهان زینتی برای این که مطمئن شوند گیاهان جدید خصوصیات مورد نظر را دارند .

از تولید مثل غیر جنسی استفاده می‌کنند.

این گیاهان نگونسار ، از نظر شکل و اندازه اندکی با یکدیگر تفاوت دارند ؛ اما شکل و الگوی برگهای آنها بسیار مشابه است .

رنگ و اندازه گلها نیز بسیار مشابه و ژنهای همه این گیاهان همانند است جاندارانی مانند این جاندارا....

ژنی مشابهی دارند و گاه کلون نامیده می‌شوند .

شکل 1-33.

گیاه گندمی با روش غیر جنسی تولید مثل می‌کند .

در «تولید مثل غیر جنسی» جاندارانی کاملاً شبیه «والد» به وجود می‌آید .

گیاه با تولید مثل غیر جنسی ، گیاهانی شبیه خود به وجود می‌آورند .

اگر قلمه ای از یک گیاه شمعدانی را که گلهای صورتی دارد ، جدا کنیم ، گیاهی که از قلمه به وجود می‌آید نیز گلهای صورتی خواهد داشت .

علت این امر آن است که سلولهای موجود در قلمه، کاملاً شبیه سلولهای گیاه مادر هستند و همان ژنها[5]را دارند .

ژنها در هسته سلول روی کروموزوم[6]ها هستند و دستور رالعملهای لازم برای رفتار سلول را روی خود دارند .

تولید مثل غیر جنسی باعث تولید جاندارانی می‌شود که ژنهای آنها با ژنهای مادر مشابه است.

«میتوز» باعث تولید سلولهایی مشابه سلول مادر می‌شود .

هنگامی که سلول تقسیم و به دو سلول تبدیل می‌شود ، کروموزوم های[7] موجود در هسته باید بین دو سلول جدید توزیع شوند .

ژنها روی کروموزوم ها قرار دارند و دستورالعملهای لازم را برای این که سلولهای جدید به آنها تبدیل شوند ، روی خود دارند .

وقتی که گیاه به روش غیر جنسی تولید مثل می‌کند ، بعضی سلولهای آن تقسیم می‌شوند و سلولهای جدیدی به وجود می‌آورند .

این سلولها نیز تقسیم می‌شوند و سرانجام صدها و هزاران سلول جدید به وجود می‌آورند .

هر کدام از این تقسیمها به گونه ای انجام می‌شود که تعداد کروموزوم های سلولهای جدید دقیقاً مشابه سلول مادر است .

این نوع تقسیم سلولی ، میتوز[8] نامیده می‌شود .

بنابراین ، همه سلولها دارای دستورالعملهای مشابهی هستند و گیاهان مشابهی هم به وجود می‌آورند ؛ البته به این شرط که شرایط رشد آنها مشابه باشد .

شکل 4-33.

میتوز .

میتوز نوعی تقسیم معمولی در سلولهاست که طی آن ، هر سلول به دو سلول تقسیم می‌شود .

تعداد کروموزومهای سلول های حاصل ، مشابه تعداد کروموزوم های سلول مادر است .

تکثیر با قطعات ریز در تجارت کاربرد دارد .

جدا کردن و کاشتن قلمه ، یکی از بهترین روش های به دست آوردن تعداد زیادی گیاه مشابه از یک گیاه مادر است .

راه دیگر برای انجام این کار ، تکثیر با قطعات ریز[9] است .

در این روش بخشی از نوک گیاه که در رشد است، جدا می‌شود ، این قطعات ریز را روی ژلاتینی که هورمونهای لازم برای رشد گیاه را دارد ، قرار می‌دهند .

این قطعه کوچک ، ریشه تولید می‌کند و به گیاه کوچک دیگری تبدیل می‌شود .

این گیاه کوچک ریز را به ژلاتین دیگری که هورمونهای دیگری برای تحریک تولید ساقه دارد ، منتقل می‌کنند .

با این روش ، صدها گیاه را از یک گیاه مادر تولید می‌کنند .

1.قبل از آنکه سلول تقسیم شود ، کروموزومهای موجود در هسته دیده نمی شوند ، زیرا بسیار طویل و نازک هستند .

2.

کروموزومها کوتاهتر و ضخیمتر می‌شوند و در این حالت ، می‌توان آنها را با میکروسکوپ نوری مشاهده کرد.

هر کروموزوم از دو رشته ساخته شده است که «سانترومر» آنها را به هم متصل می‌کند .

3.

کروموزوم در مرکز سلول در یک سطح قرار می‌گیرند.

رشته آنها از هم جدا می‌شود و هر رشته به یک انتهای سلول می‌رود .

4.

رشته های کروموزوم به دو گروه تقسیم می‌شوند و در اطراف هر گروه ، یک غشای هسته تولید می‌شود و سلول مادر به دو سلول جدید تقسیم می‌شود .

تعداد کروموزومهای این دو مساوی است .

شکل 6.

33.

یک باکتری به دو باکتری تقسیم می‌شود .

این نوع باکتری در روده انسان زندگی می‌کند و غیر ...

است .

بخش قرمز رنگ ، کروموزوم و DNA آن است .

کروموزوم در سلول مادر ، قبل از تقسیم هماناسازی کرده است .

هر سلول دختر یک کروموزوم از مادر دریافت می‌کند (بزرگ نمایی 37500 برابر).

در تولید مثل جنسی ،«گامت» و «لقاح» نقش دارند .

شکل 1-34.

در تولید مثل جنسی ، دو گامت با هم ترکیب می‌شوند و سلول تخم را به وجود می‌آورد .

در تولید مثل غیر جنسی ، یک موجود زنده به تنهایی موجودات زنده جدیدی تولید می‌کند .

بسیاری از جانداران برای تولید مثل ، سلولهای خاصی تولید می‌کنند .

این سلولهای خاص ، سلول جنسی[10] یا گامت[11] نامیده می‌شوند .

در انسان ، این سلولها تخمک و اسپرم نام دارند .

فرایندی به نام لقاح[12] ،باعث ترکیب این دو سلول می‌شود .

این دو سلول جنسی یا گامت ،‌تبدیل به یک سلول می‌شوند که تخم[13]نام دارد ؛ تخم بارها تقسیم می‌شود و جاندار جدیدی تولید می‌کند .

این نوع تولید مثل ، تولید مثل جنسی[14] نامیده می‌شود .

در این روش ، گامت ، لقاح و تخم به کار می‌رود .

هیچ یک از این سه ، در تولید مثل غیر جنسی وجود ندارد .

گامتهای نر حرکت می‌کنند بسیاری از گونه هایی که به روش جنسی تولید مثل می‌کند ، دو نوع گامت می‌سازند.

مثلا انسان ، اسپرم ، و تخمک دارد .

این دو نوع گامت ، گامتهای نر[15]و ماده[16]هستند .

گامتهای نر حرکت می‌کنند تا به گامتهای ماده برسند .

گامتهای ماده معمولاً یا حرکت نمی کنند و یا بسیار کم تحرک هستند .

در شکل (2-34)، اسپرم یک انسان دیده می‌شود .

اسپرم یک سلول است ؛ سلولی بسیار کوچک .

بیشتر حجم سلول را هسته اشغال می‌کند .

هسته دارای کروموزومهاست .

بقیه این سلول برای حرکت و شنا کردن ساخته شده است .

دم طویل می‌تواند به جلو و عقب حرکت کند و اسپرم را به جلو براند .

شکل 3-34.

تخمک انسان در جلو سر اسپرم ، واکوئلی وجود دارد که دارای آنزیم است .

این آنزیمها برای آن است که اسپرم بتواند به درون سلول تخمک نفوذ کند .

«تخمک» بسیار بزرگتر از «اسپرم» است .

تخمک نیز مانند اسپرم ، یک سلول است ؛ اما سلول تخمک از سلول اسپرم بسیار بزرگ تر است .

برای این بزرگی دو دلیل عمده وجود دارد : دلیل اول : این است که تخمک ذخیره غذایی دارد تا در صورت لقاح، انرژی و مواد مورد نیاز برای رشد جاندار جدید را داشته باشد .

این ذخیره غذایی غالباً زرده نامیده می‌شود.

دلیل دوم : این است که سلول تخمک نیازی ندارد که حرکت کند بنابراین ، بزرگ بودن آن اشکالی ایجاد نمی کند .

اسپرم باید کوچک و متحرک باشد .

قطر تخمک انسان به اندازه یک نقطه است .

تخمک نیز مانند اسپرم هسته ای دارد که کروموزومها در آن جا گرفته اند .

سیتوپلاسم تخمک ، حاوی زرده است .

«گامتها» تنها نیمی از «کروموزومها» را دارند .

در هسته همه سلولهای بدن ما 46 کروموزوم وجود دارد .

کروموزوم ، رشته های طویلی از جنس ماده ای به نام DNA هستند.

DNA دستورالعملهایی به شکل رمز دارد که ژن نامیده می‌شوند .

ژنها ، تولید مواد را درون سلول کنترل می‌کنند و به سلول دستور می‌دهند که چه بکند و چگونه رشد کند .

ژنهای سلولهای ما ، باعث می‌شوند که ما از جانداران دیگر مانند موش یا گیاهان ، متفاوت باشیم .

ژنها سایر صفات ما همچون جنسیت ، وزن ، رنگ مر و غیره را کنترل می‌کنند .

زندگی شما از یک سلول به نام تخم آغاز شده است .

این سلول 46 کروموزوم داشته و بارها تقسیم شده و میلیونها سلول تولید داده است همه این سلولها 46 کروموزم دارند .

این توده بزرگ سلولی ، شما هستید.

46 کروموزومی که در سلول تخم وجود دارند ، از ترکیب اسپرم و تخمک به وجود آمده اند .

اسپرم و تخمک ، هر کدام 23 کروموزوم دارند .

همه گامتها باید نیمی از تعداد کروموزوم ها را داشته باشند و وقتی که با هم ترکیب می‌شوند ، سلول تخم را به وجود می‌آورند که 46 کروموزوم دارد .

سلولهای «هاپلوئید» و «دیپلوئید» 46 کروموزوم موجود در سلولهای انسان را می‌توان در چند جفت گروه بندی کرد .

شکل کروموزومهای مرتب شده در صفحه 31 انسانی را می‌بینید.

در هر سلول 23 نوع کروموزوم وجود دارد ؛ یعنی از هر کدام یک جفت هر سلول از هر نوع کروموزوم دو عدد و یا یک جفت داشته باشد ، دیپلوئید[17]نامیده می‌شود .

همه سلولهای بدن شما ، دیپلوئید هستند .

گامت ها ، مثلاً اسپرم ها و تخمک ها از هر نوع کروموزوم فقط یکی دارند .

بنابراین ، گامتهای انسان 23 کروموزوم دارند .

سلولهایی که از هر نوع کروموزوم فقط یکی دارند ، هاپلوئید[18]نام دارند .

«میتوز»از سلولهای «دیپلوئید» سلولهای «هاپلوئید» را به وجود می‌آورد .

وقتی که سلولهای عادی بدن تقسیم می‌شوند ، گامت به وجود می‌آید .

لازم است نوع مخصوصی از تقسیم سلولی به نام میتوز[19]نیز وجود داشته باشد .

میوز باعث جدایی جفت کروموزوم های سلولهای دیپلوئید می‌شود تا هر یک از سلولهای جدید ، یکی از هر جفت کروموزوم را داشته باشند .

تقسیم میتوز در انسان ، فقط در تخمدانها[20]و بیضه ها[21]که به ترتیب محل تولید تخمک و اسپرم هستند ،‌انجام می‌شود.

لازم است نوع مخصوصی از تقسیم سلولی به نام میتوزنیز وجود داشته باشد .

میوز باعث جدایی جفت کروموزومهای سلولهای دیپلوئید می‌شود تا هر یک از سلولهای جدید ، یکی از هر جفت کروموزوم را داشته باشند .

تقسیم میتوز در انسان ، فقط در تخمدانهاو بیضه هاکه به ترتیب محل تولید تخمک و اسپرم هستند ،‌انجام می‌شود.

شکل 5-34.

میوز .

در انسان این گونه تقسیم فقط در تخمدانها و بیضه ها انجام می‌شود .

طی این نوع تقسیم ، سلول دوبار تقسیم می‌شود و به چهار سلول تبدیل می‌شود .

سلولهای جدید هر کدام نیمی از کروموزومها را دارند و اسپرم با تخمک هستند .

سلولهای مادر ، هر کدام از هر نوع کروموزوم دو عدد دارند .

در سلولهای انسان ، 23 نوع ، یعنی 46 کروموزوم وجود دارد .

در این شکل ، دو نوع کروموزوم نشان داده شده است .

چهار سلول جدید از هر نوع کروموزومها فقط یکی دارند نخستین تقسیم هر کدام از جفت کروموزمها به یکی از سلولهای نر وارد می‌شوند.

تقسیم دوم هر سلول یک بار دیگر تقسیم می‌شود .

هر کروموزوم به دو رشته مانند آنچه در میتوز انجام می‌گرفت ، تقسیم می‌شود .

تخمکها در تخمدان ها تولید می‌شوند .

شکل(1-35) دستگاه تولید مثل یک زن را نشان می‌دهد .

تخمکها درون دو تخمدان