مقدمه ویندوز 98 یک سیستم عامل گرافیکی است.
برای اجرای ویندوز 1،3 باید ابتدا کامپیوتر را با DOS اجرا نمود.
اما همان نسخه های اولیه ویندوز نیز به دلیل فرا هم کردنرابط گرافیکی کاربربسیار مورد توجه قرار گرفتند.
نسخه های بعدی ویندوز (ویندوز95،97وبالاخره ویندوز98)علاوه بر این که رابط گرافیکی بهتری را فراهم کردند.
مدیریت کل سیستم کامپییوتری را نیز به صورت مستقل بر عهده گرفتند و به عنوان سیستم عامل مطرح شدند.
هر برنامه در یک پنجره اجرا می شود.پنجره ها نیز با اجزای گرا فیکی مانند منو ها،نوار ابزار ها ،دکمه هاو...استفاده از برنامه ها را ساده تر می کنند.
ویندوز98یک سیستم عامل Multi task است،یعنی میتواند چند برنامه را با هم اجرا کند،هر برنامه در پنجره خودش اجرا می شود.
برای اجرای ویندوز98نیازی به Dos ندارید.
Desktop ویندوز 98: ویندوز 98 تمام صفحه نمایش را ناحیه کاری می داند و ان را Desktop می نامد.
یک پیکان سفید رنگ در میانه Desktop: این پیکان ،نشانگر ماوس است.
چند تصویر گرافیکی کوچک که در کناره چپ Desktop چیده شده اند: این تصاویر گرافیکی ایکن نام دارد.
یک نوار باریک در پایین Desktop وجود دارد که نام ان Taskbar است.
کار کردن با دکمه ماوس: یکبار فشردن و رها کردن دکمه سمت چپ ماوس، کلیک نام دارد.
دوبار فشردن و رها کردن متوالی ماوس،دوبار کلیک نام دارد.
ایکن: ویندوز98 ،هر برنامه و تقریبا هر موجودیتی (چاپگر، شبکه،....) را با یک ایکن نمایش می دهد.
اگر بر روی ایکنی کلیک شود،ان ایکن انتخاب شده و به صورت پر رنگ در می اید.
اگر آیکنی به همراه ماوس کشیده شده و در جای دیگری رها شود از جای خود به انجا منتقل می شود،به این کار کشیدن و انداختن (Drag and Drop) می گویند.
Task bar: بر روی Task bar ، چند ایکن دیده می شود: دکمه Start در سمت چپ Task bar .
نوار ابزار در کنار دکمه Start.
ساعت در سمت راست.
ایکنی به شکل بلند گو برای کنترل صداها.
و تعدادی ایکن دیگر که بستگی به برنامه های نصب شده دارد.
پنجره: بر روی ایکن My Computer دو بار کلیک کنید پنجره ای که باز می شود و دیگر پنجره های ویندوز دارای ویژگیهای زیر می باشد: پنجره یک قاب مستطیل شکل در Desk top است.
یک نوار رنگی در بالای پنجره دیده می شود که نوار عنوان نامیده می شود.
در گوشه سمت چپ نوار عنوان ایکن و نام برنامه ای که در پنجره اجرا می شود به چشم می خورد .
اگر بر روی ایکن پنجره کلیک شود منویی باز میشود که منوی سیستم پنجره نامیده می شودو گزینه هایی برای جابجایی، تغییر اندازه،بستن پنجره دارد.
در گوشه سمت راست نوار عنوان ،دکمه مربعی با علامت ضربدر دیده می شود که دکمه بستن است.
دکمه بعدی مربع تو خالی است که دکمه بزرگ کردن نام دارد.
دکمه بعدی علامت خط تیره است که دکمه کوچک کردن است.
زیر نوار عنوان ، نوار منو قرار دارد که شامل تعدادی گزینه است(File،Edit،...) زیر نوار منو نوار ابزار وجود دارد ، در نوار ابزار تعدادی ابزار وجود دارد و هنگامی که ماوس روی ان میرود به صورت دکمه برجسته دیده می شود.
نواری که در پایین پنجره قرار دارد و اطلاعاتی راجع به وضعیت پنجره نشان می دهد که نوار وضعیت نامیده می شود.
حرکت بین پنجره های باز: در ویندوز 98 می توان چند برنامه را با هم اجرا کرد ،ویندوز برای هر برنامه یک پنجره باز میکند اما در هر لحظه فقط یکی از پنجرها می تواند فعال باشد .
پنجره فعال روی تمام پنجره ها قرار می گیرد ،نوار عنوان ان رنگی (نیلی)است و تمام حرکات ماوس و ضربه های صفحه کلید به پنجره فعال فرستاده می شود.
برای فعال کردن پنجره غیر فعال باید روی ان کلیک کنیم.
مرتب کردن پنجره ها: اگر در جای خالی از Task bar کلیک راست کنید،منویی باز می شود که سه گزینه برای مرتب کردن دارد : Cascade Windows با انتخاب این گزینه پنجره ها به صورت ابشاری مرتب می شود.
Tile Windows Horizonrally با انتخاب این گزینه پنجره ها به صورت کاشیکاری افقی چیده می شود.
Tile Windows Vertically با انتخاب این گزینه پنجره ها به صورت کاشیکاری عمودی چیده می شود.
برای کوچک کردن همزمان پنجره ها گزینه Minimize All Windows را انتخاب می کنیم.
کادر مکالمه: کادر مکالمه نوع خاصی از پنجره است که برای تبادل اطلاعات بکار میرود .
در گوشه سمت راست Task bar دو بار کلیک کنید تا کادر مکالمه Date/Time Properties باز می شود.
اندازه کادر مکالمه غیر قابل تغییر است و نوار عنوان و ابزار ندارد.
Shut Down: پیش از خاموش کردن کامپیتر باید ویندوز را بست یا به اصطلاح ان را Shut Down کردتا ویندوز همه فایلهای باز را ببندد.
در منوی Start گزینه ای برای Shut Down کردن ویندوز 98 وجود دارد ،اخرین گزینه منوی Start،Shut Down است.
با کلیک کردن بر روی ان کادر مکالمه Shut Down Windows باز می شود.
در کادر فوق ،چهار انتخاب به صورت دکمه های رادیویی وجود دارد : Shut Down:انتخاب این گزینه تمام تنظیمات ویندوز را که تغییر داده اید ذخیره شده،تمام فایلهای باز ،بسته شده و کامپیوتر اماده خاموش شدن است.
Stand by:مواقعی که می خواهید کامپیوتر را برای مدتی کوتاه بدون استفاده رها کنید،ان را در حالت Stand by قرار می دهیم.
Restart:با انتخاب این گزینه تمام تنظیمات ویندوز که تغیر داده شده اند ذخیره می شود و تمام فایلهای باز بسته می شود وسپس کامپیوتر دوباره راه اندازی می شود.
Restart in MS-DOS:با انتخاب این گزینه تمام عملیات بالا انجام می شود و سپس اعلان DOS در صفحه ظاهر می شود .
درایوها: درایو ها شامل :درایوفلاپی،درایو دیسک سخت،درایوCD-ROM می باشد.
درایو های فلاپی با حروف A،B و درایو های سخت با حروف C تاZ نامگذاری می شود.
فایل ها: ویندوز 98 هم مثل DOS ،هر فایل را با یک نام ویک پسوند نامگذاری می کند که میتواند حداکثر 255 کاراکتر باشد،مثلا پسوند های BAT,COM EXE نشان دهنده فایل اجرای است.
در ویندوز 98 هر فایل علاوه بر نام وپسوند یک ایکن هم دارد.
پوشه ها: از پوشه ها برای دسته بندی فایل ها استفاده میشود.نامگذاری انها نیز مانند نامگذاری فایل ها است با این تفاوت که پوشه ها پسوند ندارند.
کار با درایو،پوشه،فایل: یک روش برای دیدن درایو ها و پوشه ها و فایل های موجود در کامپوتر استفاده ازMy Computer است.
اگریکی از درایو ها را انتخاب کنید شرحی راجع به ان در سمت چپ پنجره دیده می شود(نامدرایو،گنجایش درایو،فضای خالی و پر درایو) اگر یکی از پوشه ها یا فایل ها را انتخاب کنید شرحی درباره ان در سمت چپ نمایش داده می شود این توضیح شامل نام،نوع،ساعت وتاریخ اخرین تغییر پوشه یا فایل واندازه فایل می باشد.
برای خروج از پوشه در نوار ابزار بر روی Up,Bake استفاده می کنیم.
Properties(خصوصیات): هر درایو و فایلی خصوصیات منحصر به فردی دارد.اگر روی ایکن کلیک راست کنیم اخرین گزینه ان گزینه خصوصیات است.
خصوصیات درایو ها: کادر مکالمه هر درایودارای دو برگه General,Tools است.
در برگه General خصوصیات عمومی درایو نمایش داده می شود عبارتند از : برچسب درایو ،گنجایش درایو ،نمودار دایره ای درایو در کادر مکالمه پوشه ها و در برگه General اطلاعات زیر نمایش داده می شود : نام پوشه ، نوع پوشه ، محل قرارگرفتن پوشه ، تعداد فایل درون پوشه مرتب کردن ایکن،درایو...
مرتب کردن ایکن،درایو...
در جای خالی از پنجره کلیک راست کنید منویی باز می شود که یکی از گزینه های ان Arrang Icons است که چهار گزینه دارد : By name :از روی نام پوشه ها و به ترتیب صعودی مرتب می کند.
By type :با انتخاب این گزینه ابتدا پوشه ها را که پسوند ندارند از روی نام مرتب می کند سپس فایل هایی که پسوند دارند مرتب می کند .
By size : اول پوشه ها را از روی نام مرتب می کند بعد فایل ها را از روی اندازه از کوچک به بزرگ قرار می دهد.
By date : فایل ها و پوشه ها را از روی تاریخ ایجاد ان از جدید به قدیم مرتب می کند.
Auto arrange : مانع پراکنده شدن ایکن ها در سطح پنجره می شود.
اجرای برنامه با دستور Ran: یک روش دیگر برای اجرای برنامه استفاده از دستور Run ویندوز 98 است.
دستور Run یکی از گزینه های Start است.
زمانی که ان را انتخاب کنید کادر مکالمه Run باز می شود .
مسیر کامل برنامه ای که می خواهید اجرا شود در قاب جلوی Open تایپ کنید و دکمه Ok را فشار دهید.
اگر مسیر کامل برنامه را نمی داند دکمه Brows را فشار دهید.
پیدا کردن فایل و پو شه: ویندوز 98 برنامه ای به نام Find برای پیدا کردن فایل و پو شه دارد Find در منوی Start است ،file or folders..
را از این منو انتخاب کنید .
به این ترتیب ویندوز 98 به دنبال فایل مورد نظر شما می گردد.
تغییر خصوصیات Taskbar: در جای خالی از ان کلیک راست بزنید و از منوی باز شده گزینه Properties را انتخاب کنید به این ترتیب کادر مکالمه Taskbar Properties باز شود .
گزینه اول ان Always on top است که باعث می شود Taskbar روی همه پنجره های باز قرار بگیرد و همیشه قابل دیدن خواهد بود.
گزینه دوم ان Auto hide است که باعث می شود Taskbar در مواقعی که نیازی به ان نیست ناپدید شود و تنها زمانی پدیدار شود که ماوس به لبه ای از صفحه که قبلا Taskbar در انجا بوده برده شود.
گزینه سوم ان Show small icons in start menu است که باعث میشود ایکن های کوچک جانشین ایکن های بزرگ کنونی در منوی Start می شود.
گزینه چهارم Show clock است که باعث می شود ساعت در گوشه سمت راست Taskbar نشان داده می شود .
تغییر زمینه Desktop: اگر در جای خالی Desktop کلیک راست بزنید و از منوی باز شده گزینه Properties را انتخاب کنید کادر مکالمه Display properties باز می شود که شش برگه دارد .
برگه اول Background است که میتوانید زمینه کنونی Desktop را در صفحه نمایش ببینید و توسط Browse عکس مورد نظر را انتخاب کنید .
اگر تصویر انتخاب شده به اندازه کافی بزرگ باشد تمام صفحه را پر می کند اما اگر کوچک تر بود از 3 روش زیر استفاده میکنیم: گزینه center عکس را در مرکز صفحه قرار می دهد گزینه tile عکس را به صورت کاشی کاری نشان می دهد.
گزینه strech عکس را به اندازه می کشد تا صفحه پر شود.
تغییر نمای اجزای ویندوز 98: در کادر مکالمه properties Display برگه سوم Appearance است و نمای هر یک از بخش های ویندوز 98 از قبیل پنجره ها ، منو ها ، ایکن ها،....
را تغییر می دهد.
تغییر ایکن برنامه Desktop: برای انجام این کار در کادر مکالمه Display properties برگه Effecft را رو قرار دهید.
در بالای برگه و در بخش Desktop icons لیست تصویری ایکن های اصلی Desktop را می بینید.
برای اینکه ایکنی را تغییر دهید، ان را انتخاب کنید سپس روی دکمه Change icon کلیک کنید تا کادر مکالمه Change icon باز شود و شکل مورد نظر را انتخاب کنید و دکمه Ok را کلیک کنید.
اگر از تغییر دادن ایکن جدید پشیمان شدید ان را انتخاب کرده و روی دکمه Default را فشار دهید به این ترتیب ایکن پیش فرض در لیست ایکن ها قرار می گیرد.
وضوح و تعداد رنگ صفحه نمایش : برای اینکه وضوح صفحه نمایش را تنظیم کنید کادر مکالمه Display properties راباز کرده و برگه Setting را رو قرار می دهیم.
برای وضوح صفحه نمایش میله لغزنده Screen area را با ماوس به چپ یا راست بکشید تا وضوح تصویر صفحه نمایش کمتر یا بیشتر شود.
استفاده از محافظ صفحه نمایش: برای اینکه از محافظ صفحه نمایش استفاده مکنیم کادر مکالمه Display properties را باز کرده و برگه Scrren saver را رو قرار داده .
در بخش Scrren saver میتوانیم محافظ صفحه نمایش مورد علاقه تان را از منوی کشویی انتخاب کنید نمونه محافظ صفحه نمایش انتخابی در صفحه نمایش بالای برگه نشان دا ده می شود.
برای دیدن پیش نمایش محافظ صفحه نمایش روی دکمه Preview کلیک کنید .
زمان انتظار را در قاب Wait تایپ کنید.در پایان روی دکمه Apply بزنید.
اشنایی با Windows explorer : ویندوز 98 برنامه ای به نام Explorer برای مدیریت فایل ها و پوشه ها دارد برای اجرای این برنامه در منوی Start نشانگر ماوس را روی گزینه Program نگه دارید تا زیر منوی ان باز شود سپس روی Windows explorer کلیک کنید .
پنجره Explorer باز می شود .
پنجره Explorer شباهت زیادی به پنجره My computer دارد با این تفاوت که پنجره Explorer دارای دو بخش است، بخش سمت چپ ساختار درختی پوشه ها را نمایش می دهد و بخش سمت راست محتویات پوشه انتخاب شده را نشان می دهد .
استفاده از نوار ادرس: نوار ادرس یکی از نوار ابزار های پنجره Explorer است که