دانلود تحقیق نقش آب در انتقال بیماری ها

در طول تاریخ گزارشات مستند و بسیار متعددی در زمینه انتقال بیماریهای همه گیر و کشنده در بین جوامع انسانی ثبت گردیده است که در اغلب آنها آب عامل اصلی انتقال بوده است، به عنوان مثال از همه گیریهای بیماریهای وبا و حصبه را می توان اسم برد که موجب کشتار میلیونها انسان گردیده اند.

با شناخت و گسترش تئوری میکروبی بیماریزا در آب راههای مبارزه با آنها نیز ابداع گردید.

به طور کلی آب به چهار طریق ممکن است محیط بسیار مناسبی برای انتقال بیماریها باشد که مختصراً توضیح داده می شود: 1-آب بطور مستقیم میتوانید محیط مناسبی برای رشد و تکثیر عوامل بیماریزای مختلفی باشد مانند عوامل وبای التور.

در این موارد اگر محیط آبی با عامل بیماری آلوده گردد میتواند موجب بروز بیماری در مقیاس وسیع باشد.

2- آب محیط مناسبی است برای تکثیر و رشد برخی از حشرات ناقل بیماری مانند مالاریا که در نقش آب در انتشار بیماری قابل توجه است.

3-کمبود آب برای مصارف بهداشت شخصی و استحمام و شستشو، که در عدم وجود آب به مقدار کافی، بیماریهای مختلف پوستی مانند گال، تیفوس و یا تراخم حادث می شود.

4-گاهی اوقات آب محیط پرورش دهنده میزبان واسط برخی از بیماریهاست مانند بیماری بول الدم یا خون ادراری (بیلارزیاز) که نوعی حلزون کوچک که در آب زندگی می کند عامل انتقال بیماری است.

((راههای سالم سازی آب)) تنها راه متعارف و موجود برای سالمسازی آب ضدعفونی آن با روش های گوناگون است که متداولترین روش چه در شهرها و چه در روستاها ضدعفونی آب بوسیله ترکیبات کلر است.

امروزه در تمامی دنیا از ترکیبات کلر هم به صورت پودر پرکلرین و هم به صورت گاز کلر عمدتاً برای ضدعفونی آب شرب در شهرهای بزرگ و از ترکیبات دیگر آن برای ضد عفونی سایر منابع آبی استفاده می شود.

حسن این کار در این است که مقادیر باقیمانده ترکیبات کلر درشبکه های لوله کشی بزرگ به عنوان یک سپر حفاظتی در برابر آلودگی های احتمالی عمل کرده و از گسترش و انتشار عواملی میکروبی جلوگیری می نماید.

((بهداشت فاضلاب)) شاید استنباط متداولی که از واژه (( فاضلاب)) در اذهان مردم عادی شکل گرفته درست نباشد زیرا در نظر آنها فاضلاب حاصله از توالت ها.

اگر بخواهیم تعریف جامع تری از واژه فاضلاب قرار می گیرند.

امروزه با افزایش بی رویه جمعیت و گسترش جوامع انسانی، توسعه شهر نشینی و صنعتی شدن نیاز به استفاده از آب چندین برابر شده به نحویکه مصرف برای بخش های کشاورزی و صنایع نسبت به مصارف شرب درصد بسیار زیادی به خود اختصاص می دهند.

هر کدام از بخش های فوق اعم از بخش صنعتی یا کشاوزری و فعالیتهای انسانی بسته به نوع فعالیت و فرآیند تولید طبعاً تولید فاضلاب می نمایند که در تخلیه بی رویه آنها به منابع آبی مانند رودخانه ها، انهار طبیعی و یا تخلیه در چاههای جاذب بطور سنتی در طول قرن اخیر موجب تغییرات یسار فاحشی در محیط زیست انسان گریده است به نحویکه امروزه بررسی هها و شواهد عینی نشان می دهد که منابع طبیعی آبهای سطحی و زیرزمینی تغییر کیفیت داده و روز به روز تعداد بی شماری از این منابع به علت آلودگی به عوامل عمدتاً شیمیائی حاصله از فرایندهای ذکر شده از حیّز انفتاع خارج می گردند و متاسفانه اکثر این منابع محدود آب شیرین می باشند.

تقریباً از اواخر قرن 17 میلادی مسئله جمع آوری، تصفیه و دفع فاضلابها و بویژه فاضلاب خانگی که منشاء تمامی عوامل بیماری زای میکروبی هستند مورد توجه قرار گرفت به صورتیکه امروزه اکثر کشورهای یزرگ دنیا از سیستم جمع آوری تصفیه و دفع مناسب پسآب برخوردارندو بطور کلی هدف از تصفیه فاضلاب در چند مورد خلاصه می شود: تخلیه و دفع فاضلاب های خام ( فاضلاب های تصفیه نشده) به محیط زیست علاوه بر تخریب محیط از نقطه نظر زیبائی ظاهری مشمئز کننده و نفرت انگیزند.

تخلیه فاضلاب خام به منابع آبهای سحطی یا زیرزمینی موجب گسترش آلودگی در این منابع شده و باعث تغییرات شیمیائی بخصوص در آنها میگردد به نحوی که در دراز مدت تاثیرات بالقوه سوء را در بر خواهد داشت.

دفع فاضلاب های خام با روش های غیر اصولی موجب بروز بیناری های بسیار متنوعی میگردد که مثالهای بارزی را میتوان ارائه داد زیرا فاضلاب های انسانی ماهیتاً دارای عوامل بیماریزا بوده و بدیهی است دفه نامناسب آنها خطر بالقوه بروز بیماری های همه گیر را خواهند داشت.

تخلیه فضلاب های خان در منابع آبی و برکه های طبیعی علاوه بر ایجاد شرایط نفرت انگیز ظاهری به مرور زمان و در اثر کاهش اکسیژن آنها متعفن گردیده وبوهای زننده و آزار دهنده ای که ناشی از تجزیه مواد عالی موجود در آنهاست منتشر میگردد و شرایط زندگی را برای جوامع انسانی غیرقابل تحمل می سازد.

لذا می بینیم راه برای مبارزه با موارد فوق الذکر تصفیه کامل فاضلاب هاست.

مبتنی بر روش های مقبول و علمی اساس و روش کار تصفیه فاضلاب بهره گیری و تسریع فرآیندهائی است که بطور طبیعی در طبیعت رخ می دهند.

یعنی با استفاده از عوامل میکروبی مفیدی که در فاضلاب موجودند و ایجاد شرایط بهینه و مطلوب برای آنها به نحویکه قادر باشند فاضلاب را تثبیت کنند یعنی مواد معدنی بی ضرر نموده و در ضمن این فرآیند عوامل میکروبی بیماریزا هم نابود گردند.

بهداشت زباله و مواد زائد جامد مقدمه: از ابتدای زندگی، بشر اولیه و حیوانات منابع زمین را مورد استفاده قرار داده و مواد زائد را دفع کرده اند.

در زمانهای اولیه، دفع نواد زائد مشمل خاصی را ایجاد نمی کرد، زیرا که جمعیت خیلی کم و زمینهای بسیار زیادی قابل دسترسی بود.

امروزه برعکس تراکم جمعیت در روی زمین بسیار بالا است.

مشکل دفع مواد زائد به زمانی بر می گردد که انسان ها در فرم قبایل روستاها و جوامع گرد هم آمدند و تجمع مواد زائد نتیجه طبیعی زندگی شد.

دورریزی مواد غذایی و سایرمواد زائد در جاده ها و خیابانهای خاکی و زمینهای خالی باعث زاد و ولد موشها و مگسها گردید، که با خود میکروب را حمل و نقل می کردند و عامل شیوع بیماریههای مسری می شدند.

مثلاً مرگ سیاه( طاعون) نیمی از اروپائیان را در قرن چهاردهم کشت و متعاقب آن باعث بیماری های مسری و تلفات زیادی شد در قرن نوزدهم کنترل بهداشت عمومی از وظایف ضروری سازمانهای دولتی و عمومی گردید.

در این قرن فهمیدند اگر زائدات موادغذلیی جمع آوری و به روش بهداشتی دفع گردند، عوامل بیماری زا کنترل خواهند شد.

رابطه بین بهداشت عمومی، ذخیره، جمع آوری و دفع غیر مناسب مواد زائد جامد کاملاً مشخص است.

امروز مشخص شده که موش، مگس و سایر ناقلین بیماریها، در زباله دانهای روباز تخم گذاری و تولید مثل می کنند.

آنها همچنین در انبارهای نامناسب موادغذلیی و سایر جاهایی که غذا و پناهگاه مناسب برای موش و حشرات است، زاد و ولد می کنند سرویس بهداشت عمومی امریکا نتایج مطالعات خود را که 22 نوع بیماری انسانی را به مدیریت نامناسب مواد زائد مرتبط می داند چاپ کرده است.

تعریف: اصل کلمه زباله در فارسی شامل آشغال، خاکروبه و کثافات بوده و این کلمه در عربی به آب مختصر و کمی که در ته چاه جمع شده باشد اطلاق می شود.

طبقه بندی بطور عام: اجزاء ترکیبی زباله که مورد قبول عموم متخصصین امر است شامل دو قسمت است.

1-فسادپذیر 2-فسادناپذیر مدفوع انسانی و فضولات حیوانی در این طبقه بندی مستثنی هستند.

فسادپذیر:(پس مانده) این قسمت زباله ها از پخت و پز و مصرف موادغذایی در منازل، رستورانها و سایر موسساتی که با موادغذایی سروکار دارند بوجود می آید و مقدار ان در فصول مختلف سال متغیر است.

قسمت فسادپذیر زباله ها مهمترین اهمیت را از نظر بهداشت دارا می باشند زیرا این مواد می توانند بعلت تجزیه و گندیدگی سریع موجب ایجاد بوی نامطلوب شده و محل مناسبی جهت رشد و نمو مگس و سایر حشرات باشندو ازدیاد موش و سایر جوندگان در اثر عدم حمل و نقل سریع و ماندن زیاده بر هد زباله در یک محل و نیز عمل اصلی دفع زباله بوجود می آید( در صورتیکه عمل دفع صحیح نباشد) از نظر اقتصادی نیز این قسمت از زباله ها ارزش زیادی دارند زیرا از وجود آن می توان کود کمپست و مواد با ارزش دیگری تهیه نمود.

2-فسادناپذیر(آشغال) این قسمت شامل تمام مواد فسادناپذیر زباله به جز خاکستر است که خود شامل مواد سوختنی و نسوختنی همچون کاغذ، جعبه مقوایی، پلاستیک، شیشه، قوطی و ...

می باشد.

آشغال در نتیجه وزش باد به اطراف پراکنده شده و مهمتر از همه اینکه بوسیله احتراق ناقص موجب آلودگی هوا می گردد.

توضیح اینکه تقسیمات دیگری نیز برای زباله وجود دارد که برای جلوگیری از طولانی شدن بحث فقط به تقسیم کلی بالا بسنده می شود.

مخاطرات: اصول بهداشت و بهسازی محسط در هر شهر ایجاب می کند که زباله ها در حداقل زمان از منازل و محیط زندگی انسان دور شده در اسرع وقت دفع شوند، زیرا زباله ها نه فقط باعث تولید بیماری، تعفن و زشتی مناظر کی گردند بلکه می توانند بوسیله آلوده کردن خاک، آب و هوا خسارات فراوانی را ببار آورند.

بهمان اندازه که ترکیبات زباله مختلف است، خطرات ناشی از مواد ترکیب دهنده آنها نیز می توانند متفاوت باشند.

جمع آوری، حمل و نقل و آخرین مرحله دفع این مواد بایستی بطریقی باشد که از تاثیرات خطرات ناشی از آنها در سلامتی انسان بحداقل ممکنه کاهش یابد.

حال به مواردی از مخاطرات ناشی از جمع آوری حمل و دفع غیر اصولی زباله اشاره میشود.

1-مگس: خطرات ناشی از وجود مگس برای انسان بر همه روشن است و مگس خانگی مخصوصاً از نظر انتشار بسیاری باکتریهای بیماریزا قابل اهمیت است.

بر اساس مطالعات انجام شده بسیاری از امراض همچون اسهالهای آمیبی و باسیلی، تراخم، حصبه و شبه حصبه، وبا، سل، جذام، طاعون و سیاه زخم بوسیله مگس امکان پذیر است این حشره بوسیله موهای چسبنده و مژک های فراوان بدن خود با نشستن بر روی مدفوع انسان و حیوان و بسیاری دیگر از کثافات و زباله ها میکروبهای مختلف را از طریق تماس مستقیم با انسان و یا اغذیه مورد نیاز او به محیط زندگی وارد نموده و بطور مکانیکی باعث انتقال بیماری به موجود زنده دیگری می گردد.

از آنجا که مگس جهت تخم ریزی به سمت بوهای حاصل از تخمیر جذب می گردد کرمینه مگس پس از خروج از تخم به محلی دارای شرایط زیر نیاز دارد: 1-دارای رطوبت بالا 2-دارای حرارت مناسب 3-محل تاریک 4-غذا که این عوامل جملگی در توده زباله موجود است، بنابراین مشاهده می شود مواد زائد(زباله) در صورتیکه اصولی نگهداری و دفع نشوند مناسبترین محیط رشد و نمو مگس است که پس از رسیدن به زمان بلوغ به منازل و اماکن مجاور تا حدود 20-19 کیلومتر پرواز می نماید از طرفی باید در نظر داشت قدرت تکثیر مگس زیاداست بطوری که در شرایط مناسب سیر تکاملی مگس از زمان تخم گذاری 70 تا 150 تخم می گذارد.

2- جوندگان(موش): از خطرناکترین مضرات عدم توجه به دفع زباله نشر و نمو و انتشار موش در شهرها را نمی توان بسادگی و با هیچ بودجه ای جبران نمود.

موشهای خانگی و جوندگان دیگر بطرز وسیع و دامنه داری در جهان پراکنده و در جوار انسانها زندگی می کنند از این اینگونه موجودات بالقوه ناقل تعداد زیادی از بیماریهای انسانی هستند، ناراحتی های حاصل از موش از یک گازگرفتگی ساده تا تب تیفوس و طاعون متفاوت است.

علاوه بر ضرر اقتصادی بیماریهایی که موش میزان و رابط آن با انسان می باشد عبارتند از: تیفوس، طاعون، یرقان هموراژیک، تریشنیوز، تب راجعه و مسمومیت سالمونلایی.

در نتیجه گزش موش آلوده شخص دچار تب موشی می گردد، در مدفوع و ادرار موشهای آلوده عامل بیماری سالمونلوزیس یافت می شود.

سرایت این بیماری(مسمومیت سالمونلایی) در نتیجه تغذیه از مواد غذایی آلوده به مدفوع و ادرار موش مریض است.

بیماری یرقان خونی نیز در نتیجه تغذیه مواد غذایی آلوده به مدفوع موش مریض و یا استحمام در آب آلوده و یا تماس مستقیم با موش مریض بوجود می آید.

از طرفی باید دانست موشها برای تولید مثل و ازدیاد جمعیت به سه چیز احتیاج دارند، غذا، آب و پناهگاه که این سه در اغلب موارد در زباله های شهری وجود دارد.

بنابراین سالمسازی محیط و بخصوص کنترل زباله ها چه در امر جمع آوری و چه در دفع زباله بطریق بهداشتی مفیدترین مبارزه با موش خواهد بود.

3-آلودگی آب: آب شرط اصل ادامه حیات در جهان است، اهمیت آب در کلام خداوند که میفرماید(وجعلنا من کل شیء حی) روشن می شود و بدیهی است که جلوگیری از آلودگی آن حائز اهمیت است.

متاسفانه دفع زباله در جویبارها و یا دفن غیر بهداشتی آن در سراشیبها، در حوالی رودخانه و چشمه سارها از نظر بهداشت محیط کاملاً خطرناک است ومخالف با ضوابط حفاظت