دانلود تحقیق زعفران

زعفران گیاهی است با نام علمی Sativus Crocus از خانواده زنبق (lridaceae) .

این گیاه چند ساله ، دارای پیاز کوچک ، تقریبا کروی ، و پوشیده شده از غشای قهوه ای رنگ می باشد.

این گیاه ، بومی نواحی مختلف آسیا به ویژه جنوب غربی آسیا ، جنوب اروپا و جنوب اسپانیا است ، ولی در حال حاضر در نقاط دیگری از دنیا کشت و برداشت می شود .

ارتفاع قسمت هوایی و بیرونی گیاه حدود 10تا 30 سانتی متر بوده که دارای ساقه و تعدادی برگ های باریک است .

از وسط برگ ها ، ساقه تولید شده ، گل خارج می شود و در ماه های مهر تا آذر گل ها به تعداد بیشتر منابع انگلیسی زعفران را از واژه الصفران و واژه ای عربی دانسته انت اما درستی این بعید بنظر می رسد چون کاربرد زعفران قدمتی بیشتر از ده هزار سال دارد و این گیاه بومی رشته کوههای البرز و آسیای میانه است.

وزن این واژه نیز عربی نیست و اصولا بیشتر نام‌هایی که در عربی به «ان » ختم می شوند ریشه فارسی دارند مانند مهرجان، جلجلان و...

شاید زعفران در اصل زرپران بوده یعنی گلی که کلاله آن هم ارزش زر و طلا است و این واژه سپس به زعفران تبدیل شده.

در زبان فارسی و ترکی زفرون ( زفرو) و در عربی زعفران در انگلیسی saffron در اسپانی azafrán در فرانسه (safrane در ایتالیایی (zaferano به هندی zuffron تلفظ می شود.

یک تا سه عدد بر روی هر ساقه ظاهر می شوند .

گل ها به رنگ بنفش و دارای 6 گل برگ می باشند .

قسمت مورد استفاده ی گیاه که به نام زعفران در بازار تجارت موجود است انتهای خامه و کلاله ی گل (مادگی ) می باشد که به رنگ قرمز متمایل به نارنجی است .

چون زعفران دارای مصارف متعدد بوده و جایگاه ویژه ای را در تغذیه دارد ، از این رو اطلاعات مفیدی برای خوانندگان و مصرف کنندگان این ماده ی با ارزش ارائه می شود .

خواص درمانی زعفران در فارماکوپه ی اروپا (کتاب رسمی داروسازی) قید شده و به شکل تنطوری با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد .

هم چنین عصاره ی آن به صورت محصولی به نام Bitters Swedish توسط کارخانجات مختلف تهیه و جهت مصارف دارویی مختلف عرضه می شود .

بر حسب آزمایش هایی که در اروپا انجام شده است ، زغفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده است .

در طب عوام نقاط مختلف جهان ، زعفران به عنوان آرام بخش ، ضد اسپاسم ، اشتها آور و مقوی معده استفاده می شود .

در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش ، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می شود .

زعفران در کتاب رسمی داروسازی نامبرده شده و به شکل تنطوری با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد.

خواص داروئی: زعفران از نظر طبقدیم ایران گرم و خشک است .

مهمترین خاصیت زعفران که از قدیم الایام از آن استفاده یم شده است درمان افسردگی می باشد .

این خاصیت مهم حتی در شعر شاعران ینز انعکاس یافته است .

شاهد آن شعر خاقانی است که می گوید : زعفران دارای بویی قوی و طعم تلخ می باشد : 1)خوردن چای زعفران باعث هضم غذا می شود 2)اثر مسکن درد درد 3) قاعده آور است .

4)باعث تحریک اعصاب می شود 5)زعفران خون سازاست و گردش خون را آسان می سازد 6)مصرف زعفران خونریزیهای بعد از زایمان را از بین می برد .

7)قوای جنسی را تقویت می کند 8)کبد را تصفیه وقوی می سازد 9)سرفه را رفع و اثر مفید روی درمان برونشیت درد 10)کلیه و مثانه را پاک می کند 11)آرام بخش و خواب آرو است 12)زعفران ضد تشنج است 13)گاز معده را برطرف می کند 14)ادرار آور است 15)و اگر بالاخره می خواهید همیشه شاد و خندان باشید زعفران بخورید 16)فرمول قدیمی زعفران برای تنظیم عادت ماهیانه خانم ها و بازکردن قاعدگی سال هاست که بکار می رود و اثر بسیار مفیدی درد تارتارات آهن و پتاسیم 0/5 گرم گرد زعفران 0/5 گرم پودر درچین 2 گرم مصارف زعفران به جهت طعم ، بو و رنگ زرد خاصی که دارد به وفور در غذاها و به ویژه همراه با برنج ،.

صنایع شرینی سازی ، داروسازی و صنایع دیگر به مصرف می رسد.

ترکیبات مهم ترین ترکیبات موجود در زعفران شامل ترکیبات زرد رنگ که به خوبی در آب محلول اند (مشتقات کروستین ) ، ترکیبات تلخ از جمله پیکروکروسین که به ویژه مقوی معده می باشند ، مواد معطر (اسانس ) که مهم ترین ترکیب آن سافرانال می باشد که گاهی تا 1درصد زعفران را تشکیل می دهد ، روغن ثابت به میزان حداکثر 10درصد ، رطوبت حدود 1310 درصد و ترکیبات معدنی حدود 5درصد می باشد .

اصلی ترین و مهم ترین ترکیبات زعفران همان ترکیبات زرد رنگ ، تلخ و معطر هستند که اثرات درمانی زعفران مربوط به آن ها است .

نگه داری زعفران باید دور از نور و رطوبت باشد .

بهتر است نگه داری زعفران در ظرف شیشه ای یا فلزی دربسته بوده که در حرارت معتدل نگه داری شود .

با توجه به این که اسانس (مواد معطر ) زعفران قابل تبخیر شدن است در صورت نگه داری نامناسب ، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزه ی آن کاسته می شود و مرغوبیت آن از دست می رود .

چون مواد معطر گیاه یعنی اسانس در حالت پودر شده ، بسیار سریع تر از پودر نشده ی آن تبخیر می شود ، بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نکنیم و یا در صورت پودر کردن درظرف در بسته نگه داری شود .

تقلیات چون زعفران بسیار گران قیمت می باشد ، ممکن است گاهی همراه با تقلیات باشد .

مهم ترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت می گیرد گل رنگ می باشد که شباهتی به زعفران دارد و می تواند ایجاد رنگ زرد کند .

زعفران به ویژه به صورت پودر ، با تقلیات بیش تری می تواند همراه باشد.

روش های مختلفی جهت تشخیص زعفران تقلبی وجود دارد که دو روش ساده ی آن به شرح زیر است : روش اول به چند میلی گرم پودر زعفران ، دو یا سه قطره اسید سولفوریک غلیظ در یک شیشه ی ساعت اضافه می کنیم .

در این صورت زعفران ابتدا به رنگ قرمز مایل به قهوه ای و پس از مدت کمی ، به رنگ قرمز مایل به بنفش مبدل می شود .

این آزمایش به طور کامل اختصاصی نبوده و مربوط به موادی است (مانند زعفران ) که دارای ترکیبات کاروتنوئیدی (موادی دارای رنگ های زرد و یا نارنجی ) می باشند .

روش دوم چند میلی گرم پودر زعفران را در یک شیشه ی ساعت قرار داده و به آن یک قطره اسید فسفومولیبدیک / سولفوریک اضافه کرده و کمی می ساییم .

پس از آن ، مخلوط را زیر میکروسکوپ قرار داده و با بزرگ نمایی 100ملاحظه می کنیم .

بعد از حداکثر یک دقیقه ، تکه های پودر به رنگ آبی مبدل گشته و اطراف تکه ها هاله ای از رنگ آبی احاطه می شود .

سمیت مصرف زعفران به مقدار زیاد سمی است و باعث استفراغ ، خون ریزی رحم ، اسهال خونی ، خون روی از بینی ، پلک ها و لب ها ، سرگیجه ، بی حالی ، زردی پوست وتحریکات شدید ماهیچه های صاف و حتی گاهی مرگ نیز می شود .

چون زعفران بر روی سیستم تولید مثل اثر درد بنابراین زنان حامله باید از خوردن آن احتراز کنند زیرا ممکن است باعث سقط جنین می شود .

خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است .

اشتها را کم می کند و ایجاد سردرد می کند و باعث اختلال حواس می شود .

زعفران را باید در شیشه های دربسته و دور از نور نگهدری کرد زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می دهد .

با آزمایشاتی که به عمل آمده ، مصرف حداکثر تا 5/1 گرم در روز برای یک فرد بالغ بلامانع است ولی باید سعی کرد که برای جلوگیری از عوارض و مشکلات بعدی ، کم تر از این مقدار مصرف شود و از زیاده روی در مصرف آن خودداری ورزید با آزمایشاتی که به عمل آمده ، مصرف حداکثر تا 5/1 گرم در روز برای یک فرد بالغ بلامانع است ولی باید سعی کرد که برای جلوگیری از عوارض و مشکلات بعدی ، کم تر از این مقدار مصرف شود و از زیاده روی در مصرف آن خودداری ورزید تحقیقات جدید به طور اصولی تغییرات آب و هوا و شرایط جغرافیایی بر روی کمیت و کیفیت مواد مؤثر گیاهان کاملا تأثیر گذار است و گیاهانی که در نقاط مختلف دنیا کشت و برداشت می شوند ، ممکن است دارای مواد و در نتیجه اثرات مختلف و یا ارزش های درمانی و یا مثلا سمی مختلف باشند .

یکی از مواد موجود در زعفران که مقادیر زیاد آن باعث سمیت می شود ، ماده ای به نام Safranal است که جزو مواد اصلی زعفران است و بدان اشاره شد .

با تحقیقات جدیدی که اینجانب و همکاران در دانشکده ی داروسازی تهران روی زعفران انجام داده ایم ، مشخص شد که زعفران ایرانی دارای درصد کم تری از Safranal نسبت به زعفران نقاط مختلف جهان است و این مسئله یکی از بزرگ ترین مزیت ها و تفاوت های بین زعفران ایرانی و غیرایرانی است .

در حقیقت می توان گفت که سمیت زعفران ایرانی در مقادیر زیاد ، کم تر از انواع غیرایرانی که این موضوع هنوز برای مجامع علمی و استفاده کنندگان در جهان گزارش نشده و تازگی دارد .

زَعفِران گیاهی دارویی و صنعتی است گل زعفران که به بخش کلاله و یا قرمزی آن سر ریشه می گویند در ابتدای برداشت به رنگ قرمز روشن است ولی به مرور به رنگ قرمز تیره رنگ تبدیل می شود.

تازه آن از عطر خوش طعمی برخوردار است و به غذا ها طعم و لذت خاصی می دهد برای کشاورزان در خراسان، «طلای سرخ» زعفران درآمد اصلی است.

گیاهی که تنها یکبار در اول آبانماه به آب نیاز دارد و تا بهار آب باران و برف برای آن کافی است.

کاشت و داشت و برداشت آن فرصت های فراوان شغلی به وجود میآورد، حمل و نقل آن گران تمام نمی‌شود و توان ارز آوری دارد.

از آماری که به گونه ای نه چندان دقیق درباره زعفران و زعفران کاران ایرانی منتشر میشود، چنین بر میآید که بیشتر از صد هزار خانوار، به ویژه در گناباد - قاین بیرجند و فردوس خراسان، از این محصول روزگار میگذرانند.

از ۲۳۰ تن زعفرانی که هر سال در جهان تولید میشود، حدود ۱۷۰ تن آن در خراسان به دست میآید و بقیه عمدتا در اسپانیا، یونان، مراکش، هند و افغانستان.

بر پایه همان آمار، هفتاد و پنج تا هشتاد در صد زعفران ایران صادر میشود و حدود پنجاه میلیون دلار برای کشور ارز میآورد.

بخش عمده صادرات زعفران ایران به صورت فله ای به بهای هر کیلو چهار صد دلار راهی اسپانیا و امارات عربی متحده میشود و از آنجا، در بسته بندی های کوچک و مدرن، به بهای هر کیلو ۱۲۰۰ دلار راه بازار های غربی را در پیش میگیرد.

به بیان دیگر با توجه به نبود زیر بنا های صادراتی و تکنولوژی بسته بندی، حاصل دسترنج زعفران کاران خراسان عمدتا به جیب دلالان اسپانیولی و اماراتی ریخته میشود.

در مجموع بر پایه گزارش هایی که طی چند روز گذشته در رسانه های تهران انتشار یافته، رغبت کشاورزان خراسان به کشت زعفران رو به کاهش گذاشته که مهم ترین عامل آن ضعف بهای این کالا طی دو سال گذشته است.

ترکیبات مهم ترین ترکیبات موجود در زعفران شامل ترکیبات زرد رنگ که به خوبی در آب محلول اند (مشتقات کروستین )، ترکیبات تلخ از جمله پیکروکروسین که به ویژه مقوی معده می باشند، مواد معطر (اسانس ) که مهم ترین ترکیب آن سافرانال می باشد که گاهی تا ۱درصد زعفران را تشکیل می دهد، روغن ثابت به میزان حداکثر ۱۰درصد، رطوبت حدود ۱۳ـ۱۰ درصد و ترکیبات معدنی حدود ۵درصد می باشد.

نگه داری زعفران بویژه بعد از آسیاب شدن باید دور از نور و رطوبت و در جام شیشه‌ای نگهداری شود.زیرا با توجه به این که اسانس (مواد معطر ) زعفران قابل تبخیر شدن است در صورت نگه داری نامناسب، به مرور زمان اسانس آن تبخیر شده و از اثرات دارویی و طعم و مزهٔ آن کاسته می شود و مرغوبیت آن از دست می رود.

تقلب چون زعفران بسیار گران قیمت می باشد، از قدیم سوداگران