دانلود مقاله زعفران ( تولید و صادرات )

مقدمه: زراعت زعفران از ویژگیهای خاص برخوردار است .

نیاز اندک آن به آب، امکان بهره برداری محصول به مدت 7 سال ،سهولت در امر نگهداری محصول زعفران ، حمل و نقل آن و نیز عدم نیاز مراحل کاشت ، داشت و برداشت محصول به ماشین آلات زراعی سنگین و اشتغالزایی و بازده اقتصادی بالا از پتانسیل های زراعت زعفران محسوب می شود .

افزایش مصارف صنعتی دارویی و غذایی زعفران می تواند در امر افزایش سطح زیر کشت این محصول که به طلای سرخ ایران معروف می باشد بیانجامد .

افزایش قیمت زعفران توجیه اقتصادی این محصول را بدنبال دارد.

( عظیمی .

علی اکبر.1383 .

مقاله زعفران) زعفران از جنبه های مختلف غذایی ،دارویی ، زینتی و صنعتی اهمیت دارد .

این محصول یک ماده غذایی مقوی است که مردم از آن به منظور خوشرنگ و خوشبو کردن انواع غذاها استفاده می کنند .

زعفران محصولی است که از آن استفاده های دارویی فراوانی می شود .

دلیل آن نیز وجود در صدی رو غن در زعفران است .

از زعفران به عنوان ماده ای رنگزا و خوشبو کننده در صنعت داروسازی ، پنیر سازی ، شیرینی سازی و تهیه انواع شربت و بستنی استفاده می شود .

در صنایع دیگر از جمله رنگ آمیزی کاغذ و ابریشم نیز از زعفران استفاده می کنند .

در گذشته های دور از زعفران به عنوان مرکب برای نوشتن و نقاشی استفاده می شده است .

‌‌ (مجله صالحین روستا .

1383) نمای شماتیک گیاه زعفران مشخصات گیاهشناسی : زعفران گیاهی است علفی، چند ساله ، بدون ساقه که از طریق غیر جنسی و توسط پیاز آن تکثیر می شود.تعداد گونه های زعفران بین 80 تا 100 گونه است.

پیاز زعفران از نوع توپر به قطر تقریباً 3تا5 سانتیمتر و پوششی قهوه ای رنگ داردو هر پیاز زعفران شش تا نه برگ چمنی مانند و نیزه ای شکل بوجود می آورد.

گل زعفران دارای سه گلبرگ و سه کاسبرگ تغییر شکل یافته و به رنگ بنفش با سه پرچم که طول میله پرچم دو برابر بساک است .

حاوی یک تخمدان است و از قسمت تخمدان خامه باریکی خارج می شود این خامه طویل و کشیده بوده و به رنگ زرد کمرنگ است که ببه سه کلاله شفاف قرمز رنگ سه شاخه بطول 20 تا 30 میلی متر منتهی می گردد ، که پس از خشک شدن به عنوان زعفران تجارتی مورد استفاده قرار می گیرد .

زعفران خیلی مرغوب قسمت کلاله گل یعنی قسمت انتهایی خامه است و میله خامه ، زعفران درجه دو و نامرغوب را تشکیل می دهد .

علی اکبر .1383.

مقاله زعفران) زیستگاه : گیاهی است بومی هند و مدیترانه شرقی و در ایران ، اسپانیا ، هند ، فرانسه ، ایتالیا و خاور میانه کشت می شود .

قسمتهای مورد استفاده گیاه : کلاله و خامه ترکیبات شیمیایی : زعفران حاوی یک اسانس مرکب از ترپنها ، الکلهای ترپنیث و استر ها ، گلیکوزید های تلخ (شامل کروسین ) ، کارتنوئید ، ویتامینها ، پیکروتین و پیکروکروسین .

( مواد معطر (اسانس ) که مهم ترین ترکیب آن سافرانال می باشد که گاهی تا 1درصد زعفران را تشکیل می دهد ) ( زارع زاده .عباس.

1378 .گزارش طرح تحقیقاتی ) خواص مهم دارویی گیاه : این گیاه جهت درمان اسهال خونی ، تب ، یرقان ، بزرگ شدن طحال ، عفونتهای ادراری،پایین آورنده قند خون و گاهی جهت درمان ناراحتیهای پوستی استفاده می شود .

زعفران مقوی ، مفرح ، محرک اعصاب ، نشاط آور و مفید برای دستگاه تنفسی است .

در طب گیاهی چینی کلاله زعفران جهت درمان گرفتگی سینه ، تحریک عادت ماهیانه و برطرف کردن دردهای شکمی مورد استفاده قرار می گیرد.

زعفران به علت دارا بودن مواد تلخ موجبات سهولت هضم غذا را فراهم می سازد و از طرف دیگر به علت داشتن اسانس اثر محرک اعصاب دارد .از نظر درمانی دارای اثر مسکن روی اعصاب سطحی بدن است .

(زارع زاده .

عباس .1378.

گزارش طرح تحقیقاتی ) زعفران برای درمان بی خوا بی نیز مفید است .

شب قبل از خواب نیم قاشق چایخوری از پودر زعفران با کمی عسل میل شود .

روغن زعفران باعث سر باز کردن دمل و کورک است .

دم کرده 15 گرم در یک لیتر آب اختلالات قاعدگی را برطرف می کند .

ضماد زعفران برای جلو گیری از رطوبت و آبریزش چشم و تسکین قرمزی آن سودمند است .

( جانزاده.علی 1377.

اعجاز گیاهان دارویی) زعفران در فارماکوپه ی اروپا (کتاب رسمی داروسازی) قید شده و به شکل تنطوری با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد .

هم چنین عصاره ی آن به صورت محصولی به نام Bitters Swedish توسط کارخانجات مختلف تهیه و جهت مصارف دارویی مختلف عرضه می شود .

بر حسب آزمایش هایی که در اروپا انجام شده است ، زغفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان داده است .

در طب عوام نقاط مختلف جهان ، زعفران به عنوان آرام بخش ، ضد اسپاسم ، اشتها آور و مقوی معده استفاده می شود .

در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش ، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف می شود .

طرز استفاده : از زعفران می توان به شکل های مختلف استفاده کرد : دم کرده دم کرده زعفران یا چای زعفران 2گرم زعفران را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت نیمساعت روی آتش بسیارملایم بگذارید تا دم بکشد .

تنطور زعفران: یک گرم زعفران را سائیده و با 10 گرم الکل سفید 80 درجه مخلوط کزده و در شیشه ریخته و در آنرا ببندید .

این شیشه رادر جای تاریکی گذاشته و هر روزه آنرا تکان دهید پس از دو هفته آنرا صاف کرده و از آن استفاده کنید .

گرد زعفران : زعفران را در فر با حرارت 25 درجه سانتیگرد خشک کرده و سپس آسیاب کنید و از الک خیلی ریز در کنید تا گرد نرمی بدست آید .

مضرات وسمیت : چون زعفران بر روی سیستم تولید مثل اثردارد بنابراین زنان حامله باید از خوردن آن احتراز کنند زیرا ممکن است باعث سقط جنین می شود .

خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است .

اشتها را کم می کند و ایجاد سردرد می کند و باعث اختلال حواس می شود .

مصرف زعفران به مقدار زیاد سمی است و باعث استفراغ ، خون ریزی رحم ، اسهال خونی ، خون روی از بینی ، پلک ها و لب ها ، سرگیجه ، بی حالی ، زردی پوست وتحریکات شدید ماهیچه های صاف و حتی گاهی مرگ نیز می شود .

تقسیم بندی انواع زعفران: در ایران معمولاً زعفران تولیدی به چند شکل تقسیم بندی می شود.

یکی از اصطلاحاتی که از دیرباز در این زمینه مورد استفاده قرار می گرفته زعفران دخترپیچ است.

این نوع زعفران شامل قسمت کلاله و خامه، (قسمت سرخ و قسمت سفید یا زردرنگ زعفران) می باشد که در فارسی به آن زعفران دسته‌ای نیز گفته می‌شود، و در خارج از کشور آن را به عنوان زعفران Bunch (دسته ای) یا Red & White(سرخ و سفید) می شناسند.

در واقع قسمت قرمز دراین نوع زعفران بایدبین 75-70% باشد و قسمت ریشه یا کنج آن حدود30-25% است.

از نامهای جدیدتری که بعداً مرسوم شد، زعفران سرگل یا به اصطلاح عامیانه زعفران سرقلم بود که از زعفران دسته ای تولیدگردید، بدین نحو که قسمتهای زرد آن رابا قیچی کردن وسپس با استفاده از روش الکتریسیته ساکن جدا نمودند و زعفرانی تمیزتر و کاملاً قرمز به دست آوردند که در زبان انگلیسی به آن All-Red (کاملا سرخ) گویند و مشابه زعفرانی است که کوپه Coupé (قطع شده یا بریده)خوانده می شود.

بعدها زعفرانهایی را که برای تهیه آنها مستقیماً قسمت قرمز(تنها شامل مقدار بسیار کمی از زردی) را از گل جدا می‌کنند پوشالی نامیدند، شاید به این دلیل که این نوع یک حالت حجیم و پوشال مانند پیدا می‌کند .هرکدام از این زعفرانها ممکن است درجه یک یا دو و مرغوب یا نامرغوب باشند و هیچیک را نمی توان به دیگری ترجیح داد.

آنچه که مسلم است قدرت رنگدهی و کیفیت زعفران دسته ای به مراتب پایین ترازانواع دیگر زعفران است، همینطور از نظر روش خشک کردن چون با تاخیر خشک می شود و در واقع بخشی از قدرت رنگدهیش را در طول فرآیند خشک کردن از دست می دهد کیفیت پایین تری دارد.

برخلاف نتایج بررسیهای علمی و آنالیزهای انجام شده برخی تصور می کنند زعفران دسته‌ای و حتی ریشه یا کنج دارای عطر بیشتری است.

این کاملاً اشتباه است، زیرا منشا مواد موثره زعفران (کروسین، پیکرو کروسین و سافرانال، مخصوصاً کروسین موجود در قسمت زردی(کنج) زعفران)،کلاله آن است و مواد مذکور در اثر حرکت در بافت گیاهی از خامه به آنجا انتقال پیدا کرده اند، خود زردی(کنج) نه تنها دارای مقدار قابل توجهی از آنها نیست(در مقایسه باکلاله) بلکه کروسین موجود در آن صفر است.

از نظر عطر نیز تنها به این علت که به سبب نوع بافت گیاهیش امکان جذب رطوبت بیشتری از کلاله دارد، معطرتر به‌نظر می‌رسد.

وقتی زعفران سرگل را از زعفران دسته‌ای جدا می‌کنیم، قسمت ریشه یا سفید که در فارسی به آن کنج یا سفید زعفران و در اروپا به آن white (سفید) یا style (خامه)گفته می‌شود،جدا می‌شود و در واقع نمی توانیم آن را زعفران تلقی کنیم.

این ماده کنج زعفران نامیده می شود .

از تقسیم بندیهای دیگری که وجود دارد تقسیم بندی است که توسط بعضی از شرکتها مورد استفاده قرار گرفته و در آن زعفران برمبنای کیفیت به درجه هایی تحت عناوین 1و 2و3 یا 1و2و3و4 و همینطور حروف انگلیسی مثل A،B و C درجه بندی شده اند.

اینها استانداردهای کارخانه‌ای هستند .

زراعت زعفران نیازهای اکولوژیکی : زعفران در اکثر نقاط نیمه خشک و استپی جهان و ایران با تابستانهای گرم و خشک کشت می شود .

زعفران نواحی سرد با ارتفاع 1300تا 2300 متر از سطح دریا را ترجیح می دهد و شواهد نشان می دهد که در مناطق با ارتفاع کمتر از 2000 متر وضعیت گلدهی بهتری دارد .

مقاومت زعفران به سرما زیاد است و تا حدود 20 درجه سانتیگراد برودت را تحمل می کند .

در دوره خواب و استراحت تابستانی بارندگی و آبیاری برای گیاه ضرر دارد .

خاک مناسب برای کشت ، خاک با بافت شنی تا لومی با زهکشی خوب می باشد ودر اراضی و خاکهای شور و خاکهایی که بافت آن خیلی رسی و یا خیلی شنی باشد برداشت محصول آن قابل توجه نمی باشد .

مواد و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه : زعفران در طی دوره رشد به چند نوبت کود پاشی نیاز دارد ، یکی قبل از کاشت که باید کود حیوانی به میزان 15 تا 22 تن در هکتار به زمین داده شود و از سال دوم به بعد کود ازته 50 کیلو گرم و کود فسفره 50 کیلو گرم در هکتار به زمین اضافه نمود .تنش آبی در اواخر زمستان و در اوایل بهار اثر سوء بر میزان تولید محصول زعفران دارد .آبیاری زود هنگام باعث افزایش رشد رویشی گیاه می شود و آبیاری دیر هنگام باعث مواجه شدن گلها با یخبندان و سرمازدگی زمستان می شود .

روش کاشت ،تاریخ و فواصل کاشت : در ایران پیاز زعفران را از موقع خزان زعفران یعنی اوایل خرداد تا اواسط مهر میتوان کشت نمود.

ولی بهترین زمان کشت پیاز زعفران اواسط مهر و اوایل آبانماه است .

بهتر است از کشت پیاز زعفران در تیر ماه و اوایل مرداد خودداری شود .

فواصل ردیفهای کاشت پیاز معمولاً25 تا 30 سانتیمتر از هر طرف می باشد .

عمق کاشت معمولاً بین 15 تا 20 سانتیمتر که حتماً باید در موقع کشت قسمت سر پیاز بالا قرار گیرد .

برای آماده سازی پیازها معمولاً در اوایل مهر پوستهای اضافی اطراف پیاز را جدا کرده و پیاز آماده کشت است .

( در واحد سطح به ازای هر هکتار بین 3تا 10 تن پیاز مورد نیاز است و در هر 1000 متر حدود 400 کیلو پیاز کاشته می شود .) پس از کاشت کرتها را آبیاری کرده تا پیازها بیدار شود .

در زعفران آبیاری اول از اهمیت زیادی برخوردار است که بسته به شرایط منطقه کشت دارد .

اهمیت آن به این علت است که گلها زودتر از برگ ظاهر شود تا در زمان برداشت گل چیدن گلها با مشکل مواجه نشود .

( زارع زاده .

عباس .

1378.

گزارش طرح تحقیقاتی) مناطق کاشت زعفران در ایران : مهمترین مناطق کشت زعفران در ایران استانهای خراسان (قائن، تربت حیدریه بیرجند،طبس) فارس ( استهبانات )، مازندران ، همدان ، کرمان ، یزد و قم می باشد .

که استان خراسان مقام اول کشت زعفران رادردنیا دارد .

همچنین در کشورهایی مانند هند ، اسپانیا ، ایتالیا و فرانسه نیز زعفران کشت می شود .

( مجله صالحین روستا .

1383) دستگاه پیاز کار زعفران مشهد: برای نخستین بار در کشور دستگاه پیاز کار زعفران در مشهد طراحی و ساخته شد( توسط یکی از محققان سازمان جهاد کشاورزی خراسان) .

برای طراحی و ساخت این دستگاه که بیش از یکسال به طول انجامید مبلغ 5 میلیون ریال هزینه شده است .

این دستگاه با توجه به الگوی کشت قادر است در 8 ساعت کاری بین 1تا5/1 هکتار پیاز زعفران را کشت کند .

با استفاده از این دستگاه ضمن اینکه فواصل بین ردیفها تنظیم و مشخص می شود ، الگوی کشت مناسب را نیز به همراه دارد .

این دستگاه می توا ند در عمق 15 سانتیمتر پیاز زعفران را در داخل خاک قرار دهد.

در روش کشت پیاز زعفران به روش دستی بیشتر کپه کاری انجام می شود که این روش ضمن بالا بردن هزینه تولید ، الگوی یکنواخت برای کشت ایجاد نمی کند .

برای نخستین بار در کشور دستگاه پیاز کار زعفران در مشهد طراحی و ساخته شد( توسط یکی از محققان سازمان جهاد کشاورزی خراسان) .

آفات و بیماریهای زعفران : آفات : به دلیل خوشمزه و خوشبو بودن پیاز زعفران برای بیشتر جانوران ، اغلب حیوانات و حتی برخی از حشرات ،کرمها آن را خوراک مناسبی برای خود می دانند .

با حمله حیواناتی مانند خوک وحشی ، خرگوش ، موش به مزارع زعفران ، در مدتی اندک چیزی باقی نمی ماند .

آنها زمین را می کنند و پیاز ها را می خورند .

کشاورز زعفرانکار باید از مزرعه خود به طور مرتب بازدید کند و چنانچه بوته هایی ببیند که نابه هنگام برگهایشان زرد و خشک شده است ، باید به علت آن پی ببرد .

بیماریها : زعفران گیاهی نیمه کویری است که در برابر سرما و کم آبی مقاومت دارد .

در تمام مدتی که آب برای سایر محصولات زراعی ضروری است ، برای گیاه زعفران مضر و خسارت بار است .

این گیاه هنگامی به آبیاری نیاز دارد که آب کشاورزی مورد استفاده چندانی ندارد.

با این همه پایداری و مقاومت باز هم گیاه زعفران در مقابل برخی از بیماریها آسیب پذیر است .از مهمترین بیماریهای گیاه زعفران می توان بیماری (تاکون) را نام برد که کشاورزان مناطق کشت زعفران به آن ( سیاهک زعفران ) می گویند .

عامل ایجاد این بیماری نوعی قارچ به نام (فوساکو) است .

این قارچ بر روی برگها و غده زعفران قرار می گیرد و به تدریج گیاه را از بین می برد .

در آغاز حمله این بیماری ، لکه های ریز قهوه ای رنگی بر روی برگها ظلهر می شود و پس از مدت کمی رنگ لکه ها به سیاهی می گراید .

برای مبارزه با این بیماری باید به محض مشاهده آثار آن ، همه اندامهای آلوده گیاه را از مزرعه خارج کرد و در محلی سوزاند تا از انتشار و شیوع آن جلوگیری شود .

(مجله صالحین روستا .

شماره 223.

مرداد 1383 ) برداشت محصول – انبارداری و بسته بندی زعفران : در ایران پس از آبیاری اول بعد از 2تا3 هفته بسته به درجه حرارت هوا گلها ظاهر می شوند .

در هوای نسبتاً گرم گلها دیرتر ودر هوای نسبتاً سرد ودر زیر سایه درختان گلها زودتر ظاهر می شوند .

معمولاً دوره گلدهی این گیاه بین 15 تا 20 روز طول می کشد .

برداشت گل زعفران در سرتاسر دنیا فقط با دست صورت می گیرد .

بهترین زمان برداشت کلاله زعفران صبح خیلی زود قبل از طلوع آفتاب و قبل از باز شدن غنچه هاست .

باید توجه داشت هنگامی که زمان چیدن گلهای زعفران فرا می رسد کارگرا نی که این عمل را انجام می دهند از سلامتی کامل برخوردار باشند و دستهای آنهاتمیز باشد و هنگام کار از دستکش استفاده نمایند و ظروف سبک و دسته دار پلاستیکی و حصیری تمیز و خشک جهت جمع آوری و حمل گلها بکار گرفته شود و از سرریز و فشرده نمودن گلهای چیده شده جلو گیری نموده و نیز در معرض تابش نور آفتاب و نیز آلودگی قرار نگرفته و به مکانهای مناسب جهت جدا کردن کلاله های آن حمل گردد و در موقع جدا کردن کلاله های آن نیز از دستکش استفاده شود واز جمع آوری آن بصورت دسته ای اجتناب ورزند زیرا موجب کپک زدگی و تخمیر و رشد قارچ در آن می گردد و زمان خشک کردن آن نیز طولانی می شود و برای خشک کردن کلاله های زعفران می توان آنرا روی پارچه های نخی و ا بریشمی قرار داده و خشک نمود .

همچنین می توان از دستگاه خشک کن استفاده نمود .

درجه حرارت مناسب برای نگهداری زعفران خشک نباید بیش از 20 درجه سانتیگراد و رطو بت نسبی آن باید 60 درصد باشد .

درجه حرارت مناسب برای نگهداری زعفران خشک باید بین 1تا 6 درجه باشد .

جهت بسته بندی زعفران خشک باید از قوطیهای فلزی استفاده شود و آنها را در مکانهای خشک و دارای تهویه مناسب قرار داده و برای صادرات و حمل آن پس از بسته بندی در کارتنهای مقوایی نهاده شود.و این کارتنها در جعبه های چوبی و فلزی گذاشته و صادر نمود .

لازم به ذکر است که هنگام بسته بندی زعفران باید نام کشور و منطقه تولید زعفران ، نوع زعفران ،زمان بسته بندی و سایر موارد مهم بر روی قوطیهای زعفران نوشته شود .

زعفران خالص را در صورتی که در ظرفهای مناسب و قوطیهایی که درب آن محکم بسته شده نگهداری شود، برای چندین سال مرغوب خواهد ماند .

( عظیمی.علی اکبر.

1383.

مقاله زعفران ) میزان و عملکرد محصول : بررسی روی زعفران نشان می دهد که متوسط کیلو گرم گل زعفران شامل 1900تا2100 عدد گل و از هر کیلو گرم گل 39/47 گرم کلاله تازه و 48/9 گرم کلاله خشک بدست می آید .

همچنین 93/28 گرم خامه خشک و26/3 گرم خامه تر تولید می شود .

نسبت کلاله خشک به خامه خشک حدود 3 برا بر است واز 170000 گل که معادل 5/78 کیلو گل است یک کیلو گرم زعفران بدست می آید.

مرداد 1383 ) تشخیص زعفران مرغوب و اصل: زعفران از نظر درجه بندی در سه نوع سرگل ، دسته ای و پوشالی تقسیم می شود که رنگ، طعم و عطر سه شاخصه عمده برای درجه بندی این محصول می باشد .

تشخیص زعفران اصل و مرغوب برای هر خریدار و مصرف کننده ای اهمیت دارد ،زیرا به دلیل گران بودن این محصول در بازار برخی از سود جویان با تقلب و اضافه کردن برخی از مواد نا خالص به آن در پی کسب در آمد نامشروعند .

برای تشخیص زعفران اصل و شناسایی آن ازانواع تقلبی می توان از روشهای تجربی و آزمایشگاهی استفاده می کنیم : روش تجربی: تارهای زعفران را در بین یک تکه کاغذ تا شده کاهی بگذارید و کمی فشار دهید سپس کاغذ را نگاه کنید چنانچه آثار لکه چربی باقی نگذاشته باشد زعفران اصل و در غیر اینصورت تقلبی است .

چند تار زعفران را در بنزین بیندازید اگر بنزین را رنگین نکرد زعفران اصل و در غیر اینصورت تقلبی است .

مزه زعفران کمی تلخ و مطبوع است .

بوی آن نیز کمی تند است .

افراد خبره از رنگ ، بو و مزه زعفران به راحتی اصل یا تقلبی بودن آنرا تشخیص می دهند .

(مجله صالحین روستا شماره 223/ .

مرداد 1383) روش آزمایشگاهی : روش اول ـ به چند میلی گرم پودر زعفران ، دو یا سه قطره اسید سولفوریک غلیظ در یک شیشه ی ساعت اضافه می کنیم .

در این صورت زعفران ابتدا به رنگ قرمز مایل به قهوه ای و پس از مدت کمی ، به رنگ قرمز مایل به بنفش مبدل می شود .

این آزمایش به طور کامل اختصاصی نبوده و مربوط به موادی است (مانند زعفران ) که دارای ترکیبات کاروتنوئیدی (موادی دارای رنگ های زرد و یا نارنجی ) می باشند .

روش دوم - چند میلی گرم پودر زعفران را دریک شیشه ساعت قرار داده و به آن یک قطره اسید سولفوریک اضافه کرده و کمی می ساییم .

پس از آن ، مخلوط رازیر میکروسکوپ قرار داده و با بزرگنمایی 100 ملاحظه می کنیم .

بعد از حداکثر یک دقیقه ، تکه های پودر به رنگ آبی مبدل گشته و اطراف تکه ها هاله ای از رنگ آبی احاطه می شود .

تقلبات چون زعفران بسیار گران قیمت می باشد ، ممکن است گاهی همراه با تقلیات باشد .

مهم ترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت می گیرد گل رنگ می باشد که شباهتی به زعفران دارد و می تواند ایجاد رنگ زرد کند .

زعفران به ویژه به صورت پودر ، با تقلیات بیش تری می تواند همراه باشد.

مواد مغذی موجود در زعفران : شکر و نشاسته 5/13 درصد ، اسانس 6/ درصد ، چربیهای غیر فرار 63/5درصد ، رنگدانه های مختلف 6/15 درصد ، نیتروژن آزاد 36/43 درصد ، سلولز خالص 43/4درصد ، خاکستر 27/4 درصد واز نظر مواد کانی سدیم و پتاسیم بسیار غنی است ( عظیمی.

علی اکبر .

1383 .

مقاله زعفران) جنبه های اقتصا دی زعفران ایران : زعفران ایران علاوه بر اینکه از نظر کمی حدود 90درصد تولید جهانی را تشکیل می دهد از جنبه کیفی نیز بسیار مرغوب می باشد ، بطوریکه کیفیت مطلوب زعفران ایران باعث گردیده تا بعضی از کشورها از جمله اسپانیا ،زعفران ایران را بصورت فله ای خریداری نموده و با بسته بندیهای زیبا بنام زعفران اسپانیا روانه بازارهای بین المللی نمایند .

زعفران از گرانترین محصولات کشاورزی و ادویه ای در جهان می باشد و جایگاه خاصی در میان محصولات صنعتی و صادراتی ایران دارد و در حال حاضر تنها در استان خراسان سطح زیر کشت آن در ربع قرن گذشته از 3000 هکتار به بیش از 25000 هکتار افزایش یافته و میزان تولید آن از 18 تن به 140 تن رسیده است و در شهرستان استهبان از 70 هکتار قبل از انقلاب به بیش از 300 هکتار در حال حاضر افزایش یافته است .

در آمد حاصله از کاشت زعفران برابر یک سوم از فروش محصول آن می باشد و لذا درآمد قابل توجهی نصیب زارعین می گرددو از این بابت توجیه اقتصادی داشته ودر صورت ایجاد و تحول در زمینه زراعت این محصول و استفاده از روشهای نوین در امر خشک کردن و نیز فرآوری و بسته بندی و بازار یابی آن مسلماً ارزش افزوده آن چندین برابر گردیده و درآمد چشمگیری نصیب کشاورزان و اقتصاد کشور می گردد .

لازم به ذکر است که استفاده از روشهای جدید در خشک نمودن زعفران در مدتی کوتاه حدود (2تا3 ساعت) ودر دمای 50تا60 درجه سانتیگراد در اون الکتریکی و نیز خشک کردن به روش اسپانیایی (الک هیتری ) و استفاده از مایکروویو می باشد .

( عظیمی.

مقاله زعفران) تولید و مصرف زعفران : کشورهای ایران ، یونان ، اسپانیا ، ترکیه ،مراکش و هند از مهمترین تولید کنندگان زعفران در جهان می باشند .

سطح زیر کشت زعفران در ایران حدود 54000 هکتار می باشد که معادل 3/74 درصد زیر کشت جهانی می باشدو تولید سالانه این محصول برابر 176300 کیلو بوده که سهم ایران در بازارجهانی برابر با 90 درصد می باشد .

لازم به توضیح است سطح زیر کشت محصول زعفران در سالهای اخیر افزلیش یافته بطوریکه از لحاظ وزن 5/8درصد واز نظر کیفیت 2/28 درصد افزایش داشته است .

میزان مصرف زعفران در ایران بین 10تا15 تن برآورد و مابقی آن به خارج از کشور صادر می گردد .

ایران با بیش از 80 درصد از سهم تولید جهانی زعفران ، بزرگترین تولید کننده این محصول از نظر کمیت و کیفیت در جهان می باشد .

مقاله زعفران) صادرات زعفران : زعفران یکی از محصولات صادراتی غیر نفتی ایران به کشورهای مختلف جهان محسوب می گردد .

بطوریکه در سال 1380 صادرات این محصول به بیش از 43 کشور صادر شده است .

زعفران ایران بصورت فله ای به ازای هر کیلو گرم بین 350 تا 500دلار و در اوزان مختلف 25 و 28 گرمی به ازای هر کیلو 650تا700 دلار در بازار جهانی به فروش می رسد، در حالیکه قیمت جهانی این محصول با بسته بندی استاندارد به ازای هر کیلوگرم بین 1000تا 1300 دلار می باشد .

به رغم سهم ایران در تولید و صادرات زعفران ، متأسفانه کشورمان نقش موثری در تجارت بین المللی آن نداشته و حاکمیت بازار زعفران دنیا در حال حاضر در اختیار کشور اسپانیا می باشد که محصول ایران را به کمترین بها و بصورت فله ای خریداری و آنرا بصورت بسته بندیهای شکیل و بازار پسند مطابق با استانداردهای ایزو در آورده و بنام خود به بازارهای جهانی عرضه می نماید و چندین برابر آن ارزش افزوده ایجاد می نماید .

از مشکلات دیگر بازارهای فروش زعفران فروش آن بصورت قاچاق به نصف قیمت در بازارهای کشور همسایه می باشد .

لازم به توضیح است ارزش صادرات زعفران ایران در سال 2001 میلادی بیش از 49 میلیون دلار بوده است ، در حالیکه ارزش صادرات زعفران اسپانیا در همین سال برابر با210 میلیون دلار بوده است .

(عظیمی .

مقاله زعفران )