واضح است که هر کسب و کار کوچکی میتواند از داشتن سرورها و ابزارهای ذخیرهسازی مختص خودش سود ببرد.
اما انتخاب آنچه که میتوان خرید ممکن است در نوع خودش یک چالش محسوب شود.
کلید مسأله، تشخیص صحیح و دقیق نیازهای خودتان است.
نرمافزارهایی را که امروز و در آینده در کسب و کار خود به کار خواهید گرفت در نظر بگیرید.
آیا میخواهید سرویسدهنده ایمیل و سایت وب متعلق به خود را خودتان میزبانی کنید؟
سرعت رشد کسب و کار خودتان را چقدر پیشبینی میکنید؟
اگر جزء آن دسته از شرکتها و سازمانها نیستید که در زمینه بهکارگیری فناوری اطلاعات متمایل به صرفهجویی بسیار و کاستن از هزینهها هستند، توصیه میکنیم یک مدیر یا سرپرست شبکه (Administrator) برای خود داشته باشید تا در تشخیص نیازها، برنامهریزی برای توسعه و مدیریت شبکه و یا به خدمت گرفتن یک مشاور IT یا فروشنده خبره به شما کمک کند.
در ادامه این مقاله، مروری بر فناوریها و تجهیزات موجود در رابطه با موضوع مقاله خواهیم داشت و شما را از طریق طرح پرسشهای صحیحی که باید در جستجوی پاسخ آنها باشید یاری خواهیم داد.
Serverها
اصطلاح <سرور> طیف گستردهای از معانی را دربرمیگیرد.
از دیدگاه سختافزاری، <سرور> جعبهای است حاوی یک دستگاه کامپیوتر با یک یا چند پردازنده، مقدار زیادی حافظه و یک هارددیسک پرظرفیت، که درخواستهایی را که ازسوی کلاینتهای (client یا سرویسگیرنده) حاضر در شبکه میرسد، دریافت میکند و دادههای تقاضا شده را برای کلاینتهای متقاضی ارسال میکند (واژه Server یا سرویسدهی به همین معنا است).
از دیدگاه نرمافزاری، یک سرور با توجه به نقشی که در شبکه ایفا میکند، مثلاً سرور email، سرور وب یا سرور Application، در دستهبندیهای مختلف قرار میگیرد.
انتخابها
بهترین راه برای انتخاب یک سرور بهگونهای که نه بیش از حد خرج کنید و نه کمتر از آنچه لازم است بودجه اختصاص دهید، این است که ویژگیهای سختافزار موردنظر را دقیقاً متناسب با کار و وظیفهای که قرار است به سرور اختصاص داده شود، تعیین کنید.
مثلاً یک PC ارزان قیمت میتواند تمام نیازهای یک دفتر کار کوچک را به عنوان یک سرور چاپ برآورده سازد، اما یک دستگاه قوی با چند پردازنده میتواند دهها کاربر نرمافزارهای مدیریت بانکهای اطلاعاتی و حجم بالایی از تراکنشها (transaction) یا مبادلات مربوط به e-business را پاسخگو باشد.
بسیاری از نرمافزارهای سرویسدهنده میتوانند خیلی خوب روی دستگاههایی بدون پردازندههای خیلی سریع کار کنند.
این دستگاهها معمولاً بر ترکیبی از پردازندههای با بازده قابل قبول، مقدار زیادی حافظه، حافظه on-board cache، آرایههای دیسک و نرمافزار ویژهای برای مدیریت و نگهداری سرور متکی هستند.
اگر فکر میکنید در آینده نزدیک به تعداد کلاینتهای شما در شبکه افزوده خواهد شد، اطمینان حاصل کنید که سرور شما امکان افزودن پردازندههای اضافه را دارد و به تعداد کافی جای نصب هارددیسکهای اضافه و اسلاتهای اضافی را روی خود دارد.
1- سرورهای خانواده رده پایین
یک سرور در رده value (رده ارزان قیمت) معمولاً بین 300 تا 1000 دلار قیمت دارد و از یک پردازنده بهره میگیرد.
این سیستمها قادر به مدیریت کارهایی در حد به اشتراک گذاشتن فایل، ارسال ایمیل و به اشتراک گذاشتن چاپگر برای یک گروه حداکثر ده نفری از کاربران میباشند.
این دستگاهها عموماً به فرم tower (ایستاده) یا قابل نصب در رک (به ارتفاع U1 و شامل یک پردازنده، حداقل 128 مگابایت حافظه (البته دست کم 512 مگابایت توصیه میشود) قابل گسترش به 4 گیگابایت و حداکثر سه هارددیسک از نوع IDE یا SCSI هستند.
در جستجوی مدلی باشید که سه یا چهار محل برای نصب درایوهای اضافی دارد، از اترنت 1000/100/10 مگابیت بر ثانیه استفاده میکند و حدود 5 اسلات PCI دارد که دست کم دو تا از آنها میتوانند کنترلرهای مخصوص Raid های 64 بیتی PCI X RAID یا آداپتورهای پرسرعت دیگر را روی خود سوار کنند.
سرور>سرور> انتخاب سرور و ابزارهای ذخیرهسازی بایدها و نبایدهااشاره : واضح است که هر کسب و کار کوچکی میتواند از داشتن سرورها و ابزارهای ذخیرهسازی مختص خودش سود ببرد.
در ادامه این مقاله، مروری بر فناوریها و تجهیزات موجود در رابطه با موضوع مقاله خواهیم داشت و شما را از طریق طرح پرسشهای صحیحی که باید در جستجوی پاسخ آنها باشید یاری خواهیم داد.Serverها اصطلاح طیف گستردهای از معانی را دربرمیگیرد.
از دیدگاه سختافزاری، جعبهای است حاوی یک دستگاه کامپیوتر با یک یا چند پردازنده، مقدار زیادی حافظه و یک هارددیسک پرظرفیت، که درخواستهایی را که ازسوی کلاینتهای (client یا سرویسگیرنده) حاضر در شبکه میرسد، دریافت میکند و دادههای تقاضا شده را برای کلاینتهای متقاضی ارسال میکند (واژه Server یا سرویسدهی به همین معنا است).
انتخابها بهترین راه برای انتخاب یک سرور بهگونهای که نه بیش از حد خرج کنید و نه کمتر از آنچه لازم است بودجه اختصاص دهید، این است که ویژگیهای سختافزار موردنظر را دقیقاً متناسب با کار و وظیفهای که قرار است به سرور اختصاص داده شود، تعیین کنید.
مثلاً یک PC ارزان قیمت میتواند تمام نیازهای یک دفتر کار کوچک را به عنوان یک سرور چاپ برآورده سازد، اما یک دستگاه قوی با چند پردازنده میتواند دهها کاربر نرمافزارهای مدیریت بانکهای اطلاعاتی و حجم بالایی از تراکنشها (transaction) یا مبادلات مربوط به e-business را پاسخگو باشد.
بسیاری از نرمافزارهای سرویسدهنده میتوانند خیلی خوب روی دستگاههایی بدون پردازندههای خیلی سریع کار کنند.
اگر فکر میکنید در آینده نزدیک به تعداد کلاینتهای شما در شبکه افزوده خواهد شد، اطمینان حاصل کنید که سرور شما امکان افزودن پردازندههای اضافه را دارد و به تعداد کافی جای نصب هارددیسکهای اضافه و اسلاتهای اضافی را روی خود دارد.
1- سرورهای خانواده رده پایین یک سرور در رده value (رده ارزان قیمت) معمولاً بین 300 تا 1000 دلار قیمت دارد و از یک پردازنده بهره میگیرد.
این دستگاهها عموماً به فرم tower (ایستاده) یا قابل نصب در رک (به ارتفاع U1 و شامل یک پردازنده، حداقل 128 مگابایت حافظه (البته دست کم 512 مگابایت توصیه میشود) قابل گسترش به 4 گیگابایت و حداکثر سه هارددیسک از نوع IDE یا SCSI هستند.
در جستجوی مدلی باشید که سه یا چهار محل برای نصب درایوهای اضافی دارد، از اترنت 1000/100/10 مگابیت بر ثانیه استفاده میکند و حدود 5 اسلات PCI دارد که دست کم دو تا از آنها میتوانند کنترلرهای مخصوص Raid های 64 بیتی PCI X RAID یا آداپتورهای پرسرعت دیگر را روی خود سوار کنند.
اگر حدود 300 دلار پول خرج کنید، میتوانید یک سیستم ابتدایی شامل یک پردازنده سلرون، 128 مگابایت حافظه نوع ECC SDRAM و یک هارددیسک اسکازی یا IDE چهل گیگابایتی، تهیه کنید(1).
یک سرور Pentium 4 یا Athlon MP با مقدار بیشتری رم و یک هارددیسک قویتر (یا هارددیسکهای اضافی موجود روی سیستم) حدود 1000 دلار خرج برایتان خواهد داشت.
اگر هزینه خریدن سیستمعامل را نیز در نظر بگیرید، حدود 800 دلار اضافه خواهد شد.
چنین سروری بهطور معمول همراه یک سال گارانتی قطعات و پشتیبانی فنی (قاعدتاً پرسنل بخش پشتیبانی شرکت فروشنده (یا سازنده) باید طی مدت حداکثر 24 ساعت در دسترس شما قرار گیرند) عرضه میشود.
سرورهای رده value دارای قابلیتهای اضافی مثل RAID توکار نیستند و بسیار محتمل است که از مادربوردهای نوع PC استفاده کرده باشند.
البته برخی دستگاهها در این خانواده از چیپستهای ویژهای استفاده میکنند که قادرند میان استفاده از CPU، حافظه و I/O تعادل ایجاد کنند تا راندمان و خروجی قابل استفاده سرور افزایش یابد.
همچنین بیشتر سرورهای ارزان قیمت شامل یک ابزار نرمافزاری ابتدایی برای مدیریت سیستم و مانیتور کردن وضعیت سلامتی آن میباشند.
2- سرورهای رده متوسط دستگاههای این رده به طور معمول بین هزار تا ده هزار دلار قیمت دارند و بهصورت ایستاده یا مدلهای قابل نصب در (رک اندازههای 1U تا 4U) عرضه میشوند.
این سرورها میتوانند چندین کار مختلف را همزمان اداره کنند، مثلاً بانکهای اطلاعاتی کوچک، سرویس فایل، چاپ و نرمافزارهای سرویسدهنده (برنامههای کاربردی).
از این سرورها میتوان در کسبوکارهای کوچک یا گروههای کاری بزرگ استفاده کرد.
ممکن است از دو یا چند دستگاه از این نوع به صورت پیکربندی خوشهای (cluster) برای به اشتراک گذاشتن وظایف محوله به نرمافزارهای سرویسدهنده استفاده کرد تا احیاناً در مواقع خرابی یا عدم سرویسدهی یک دستگاه، بقیه دستگاهها بتوانند به ارایه همان سرویس بپردازند و امور روزانه از تحرک بازنماند.
سرورهای رده میانی معمولاً با چهار الی 8 پردازنده، حداکثر 32 گیگابایت رم و 10 عدد درایو SCSI یا بیشتر در یک RAID ارایه میشوند و امکان افزودن ابزارهای ذخیرهسازی بیرونی (external)، سختافزار Fiber Channel SAN و ادوات دیگر نیز وجود دارد.
دنبال حداقل 512 کیلوبایت حافظه cache از نوع Level2، دو گیگابایت رم، چیپست مخصوص سرور، آداپتور اسکازی Dual-Channel یا یک کنترلر RAID، سه سال گارانتی قطعات و کارکرد و پشتیبانی به صورت باشید.
سرورهای رده متوسط باید همراه هارددیسکها، فن و منبع تغذیه نوع hot-plug و یدکی (redundant) باشند تا بتوانید بدون نیاز به خاموش کردن دستگاه، قطعات معیوب را تعویض و جایگزین کنید.
یک سرور مناسب برای کاربردهای عمومی قیمتی حدود 3هزار دلار دارد و قاعدتاً باید شامل یک پردازنده 2 تا 2/3 گیگاهرتزی از نوع AMD Athlon MP یا Intel Xeon و یک پردازنده کمکی دوم باشد.
اگر AMD انتخاب میکنید، خوب است که دنبال یک سرور با پردازنده سریعتر نوع Opteron باشید که به وفور در بازار یافت میشود و قیمت مناسبی هم دارد.
قابلیتهای یک سرور قابلیتهای دیگری که از یک سرور انتظار دارید، بستگی به نوع دادههای شما دارد.
ابعاد فیزیکی، ظرفیت ذخیرهسازی و میزان در دسترس بودن (availability) سرور خیلی مهم هستند اما باید به قابل توسعه بودن (scalability) و قیمت محصول نیز توجه داشته باشید.
1- پردازنده: سرورهای مناسب برای کسب و کارهای متوسط و کوچک معمولاً از سیستمعامل ویندوز و پردازندههای 32 بیتی AMD و یا اینتل استفاده میکنند.
بسیاری از سازمانهایی که کار و مأموریت حساسی دارند از سرورهایی استفاده میکنند که با سیستمعامل یونیکس کار میکنند و متکی بر پردازندههای 64 بیتی مانندAMD Opteron ،Intel Itanium و یا پردازندههای RISC ساخت IBM ،HP، سان و دیگران هستند.
پردازندههای 64 بیتی میتوانند مقدار زیادی از حافظه را آدرسدهی کنند و بازده و سرعت بسیار بالایی دارند.
اغلب سرورهای رده ارزان قیمت یا متوسط که برای کاربردهای عمومی ساخته شدهاند، همراه پردازنده Athlon XP یا MP و یا پنتیوم 4 اینتل و در بعضی موارد پردازندههای کم قدرتتر سلرون عرضه میشوند.
پردازندههای خانوادهXeon را عموماً میتوان در سرورهای رده متوسط یافت.
مانند بیشتر پردازندههای پنتیوم 4، پردازندههای Xeon با بهرهگیری از فناوری Intel Hyper-Threading که اجازه میدهد یک تراشه همزمان دو thread را (هر thread مجموعهای از دستورالعملهای زبان ماشین است) با هم اجرا کند، راندمان بهتری ارایه میکنند.
وقتی سراغ پردازش 64 بیتی میرویم، AMD Opteron و Intel Itanium مطرح میشوند.
پردازندههای Opteron براساس معماری کنونی 86 x ساخته شدهاند و به طور ذاتی هم برنامههای نرمافزاری 32 بیتی و هم برنامههای 64 بیتی را پشتیبانی میکنند.
پردازنده ایتانیوم براساس معماری IA-65 طراحی شده و از قابلیتهای فناوری EPIC ابداع شده توسط اینتل پشتیبانی میکند.(2) این قابلیت امکان اجرای حداکثر 6 دستورالعمل را به صورت همزمان به تراشه میدهد.
تراشههای ایتانیوم به طور ذاتی از برنامههای 32 بیتی پشتیبانی نمیکنند اما میتوانند آنها را با استفاده از حالت (Emulation تقلید) اجرا کنند.
2- حافظه: تعادل صحیح بین توان پردازشی و مصرف حافظه بستگی به نوع برنامههایی که کاربر اجرا میکند و میزان بار (Load) آنها دارد.
حافظههای ECC متداولترین نوع حافظههایی هستند که میتوان در سرورها یافت.
این نوع حافظه از یک مدار الکترونیکی مخصوص درون تراشه استفاده میکند که قادر به کشف و تصحیح خطاهای تک بیتی حین محاسبات، بدون متوقف ساختن (Halt) سیستم است.
سرورهای رده value معمولاً حداکثر 4 گیگابایت حافظه را پشتیبانی میکنند در حالی که سرورهای قویتر همراه 1 الی 2 گیگابایت رم ارایه میشوند که قابلیت افزایش تا 32 گیگابایت را دارند.
3- اتصالات شبکهای: بیشتر سرورهای ارزان قیمت امروزی همراه یک پورت اترنت یک گیگابیتی عرضه میشوند.
اغلب سرورهای قویتر و پایا (robust) شامل دو کارت شبکه یک گیگابیتی (به صورت استاندارد و یا انتخابی) هستند.
بعضی کارتها هم با استانداردهای قدیمیتری مانند اترنت سریع (Mbps 100) نیز سازگارند.
4- هارددیسک: به طور متداول، سرورهای رده Value شامل یک هارددیسک IDE، به عنوان پیکربندی پایهای سیستم هستند.
اما برای دستیابی به حداکثر راندمان، درایوهای نوع اسکازی یا Serial ATA) SATA) پیشنهاد میشوند.
درایوهای اسکازی میتوانند با سرعت 15هزار دور در دقیقه بچرخند، حال آنکه حداکثر سرعت درایوهای IDE برابر 7200 دور در دقیقه است.
برخی درایوهای SATA با سرعت حدود ده هزار دور در دقیقه هماکنون موجودند و مخصوص سرورها و ایستگاههای کاری طراحی شدهاند.
سرورهایی که دارای قابلیت اصطلاحاً High-Availability هستند از درایوهای Hot-Plug استفاده میکنند.
این درایوها به کنترلرهای RAID قابل اتصالند، کنترلرهایی که به نوبه خود یا به صورت یک کارت PCI سوار شده روی مادربورد عرضه میشوند و یا با مادربورد یکپارچه (integrate) شدهاند.
پیکربندیهای متداول RAID شامل آرایه RAID 1 برای mirroring و آرایه RAID 0 برای striping نیز هست.
در مورد اولی، عین دادهها به صورت