دانلود تحقیق مونوگرافی روستایی ولی آباد از توابع خواف

چکیده: روستای ولی آباد چنان که گفته شد از توابع شهرستان خواف و دهستان بالا خواف است.

طبق قول گذشتگان حدود دویست سال پیش یا بیشتر (به این دلیل که هیچ نوشته معتبر در دسترس نیست) فردی ازز نوادگان بزرگ و پهوانی به نام پوریای ولی در این منطقه به دنبال آب به قناتی بر می خورد و این کاوش موجب می شود تا این بزرگوار در این منطقه سکنی گزیند و چندی بعد با وجود آب در منطقه که همیشه در طول تاریخ دلیل متسحکمی برای یکجانشین شدن انسان هاست عده ای از افراد از روستاهای مجاور که مشکل اصلی شان نداشتن کار ثابت و سختی امرار معاش بود به قصد آباد ساختن این کتکه از زمین پربرکت به همراه خانواده هایشان به این روستا آمدند.

و از آن پس به حرمت جد جوانی که آب را در این منطقه به زحمت یافت نام روستا را ولی اباد گفتند.

از قول گذشتگان نقل شده است که این بزرگوار در حین یافتن آب هموراه به عبادت ذات بی همتا مشغول بوده اند و یافتن آب را نیز حکمت بی پایان خداوند دانسته اند.

و از آن پس از گونه های مختلف در این مکان زنگی کرده اند که شرح آنها ذکر خواهد شد.

کلید واژه ها: ولی آباد، باغداری، کشاورزی، خانوار و ترکیب سنی فصل اول ویژگی های طبیعی منطقه مورد نظر مقدمه: هرمنطقه باتوجه به شرایط آب وهوایی وباتوجه به شرایط جوی دارای ویژگی های خاصی استکه بر اساس این ویژگی ها و بر اساس شرایط آب خاک.واقلیم منطقه باید برای آن منطقه برنامه ریزی کرد وبا توجه به آن برنامه ریزیبرای منطقه راهکارهای را طرح ریزی کرد.

موقعیت وحدود منطقه مورد مطالعه(نسبی): - روستای ولی آباد: که در چهل و پنج کیلومتری خواف قرار دارد و تاریخ آن به حدو د دویست سال پیش می رسد ومربوط به شخصی عام اما خاص درگاه خداوند که با کندن چاه و یافتن آب آن را به آبادی سرسبز تبدیل ساخت.

موقعیت ریاضی(ارتفاع از سطح دریا طول وعرض جغرافیایی): این روستا در 49دقیقهو34درجه عرض جغرافیایی 48 دقیقه و59درجه طول جغرافیایی از نصف النهار گرینویچ ودر ارتفاع 1022متری از سطح دریا واقع گردیده است.

ویژگیهای زمین شناسی وتوپوگرافی منطقه مورد مطالعه: حوضه آبریز دشت در جنوب شرقی حوضه تربت حیدریه در طول 38درجهو59 تا 30و60عرض جغرافیایی دوران دوم زمین شناسی از ماسه سنگ وشیل سبز رنگ وآهکهای کرم رنگ تشکیل شده.

اقلیم منطقه: عناصراقلیمی منطقه فشارشامل میانگین فشارتراز دریا .اقلیم منطقه موردنظرگرم وخشک واز نظرشرایط آب وهوایی بارندگی کم وهوا گرم وخشک است.

درجه حرارت دما: ازجمله عناصراقلیمی است که ازاهمیت ویژه ای برخوردار است آن مقدار از انرژی تابشی ودرجه حرارت بر روی رشد گیاهان تاثیر دارد به طوریکه تولید اقتصادی گیاهان زراعی به تامین درجه حرارت مورد نیاز گیاه بستگی دارد ودرجه مطلوب رشد ونمونه گونه زراعی تابع منطقه جغرافیایی تکامل یافته گونه اقلیمی است.درجه حرارت تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی عدم ارتفاعات بلند در منطقه ونزدیکی به کویر ایران (لوت)نسبتا بالا ودارای 7/17درجه سانتی گراد.

باد: باد به طورطبیعی یکی از مناطقباد خیز یا در معرض بادکشور است.

دراین منطقه علاوه بر بادهای موسمی 120روزه سیستان میوزد موجب تازگی هوا ورفع گرمای طاقت فرسای منطقه میگردد وبادهای معروف به فرا باد راست زمستانی باد راست تاستانی وتف باد دربین مردم روستا رایج است این بادها گاهی به کشتزارها آسیب میرساند وبرای مقابله با این بادها ایجاد کمربندهای سبز وگسترش پوششهای گیاهی مقاوم که از ورود شن وماسه به کشتزارها جلوگیری کند.

بارش: بارندگی این منطقه بیشترتحت تاثیر توده های هوای مرطوب غربی وجنوب شرقیایراناست بر اساس آمار موجود میزانبارندگی سالانه در ایستگاهبارانسنج یک ساله معادل48/116میلیمتر وبارندگی کم ودر فصل زمستان به صورت برف وباران ودر بهار به صورت باران است.

منابع آب منطقه: منابع آبهای زیرزمینی اولین آماری که از منابع آب زیر زمینی حوضه آبریز دشت است بیشتر به صورت چاه است یعنی کل منابع آب منطقه از طریق چاه وقنات است.

چاه: چاه شماره ی یک : زمین های اطراف روستا آن دسته زمین های کشاورزی که در همسایگی روستای سیجاوند قرار دارند مربوط به چاه شماره ی یک روستا می باشند .

این زمین ها به خاطر مناسب بودن بیشتر خاکش برای کاشت محصول زعفران که محصولی یر در آمد است مناسب تر می نماید ، بنابر این بیشتر زمین های مربوط به این چاه مربوط به محصول زعفران می باشد .

البته اندکی از زمین ها به کاشت گندم و جو نیز اختصاص دارد اما در مقایسه با زعفران زیاد چشمگیر نیست.

چاه شماره ی دو: زمین های مربوط به این چاه در همسایگی زمین های نصر آباد است و آب چاه نیز به طور شراکتی بین مردم دو روستا تقسیم شده است.

این زمین ها نیز شامل تمام محصولات کشاورزی می باشد که صاحبان این زمین ها به این دلیل که هر دو شغل کشاورزی و دامداری را دارا هستند بنابر این باید در زمین هایشان انواع محصول را بکارند تا هیچ مشکلی در زمینه ی بدست آوردن مواد مورد نیاز دامشان نداشته باشند.

میزان حاصلخیزی خاک این زمینها به اندازه ی زمینهای چاه شماره ی یک نیست اما روستاییان تمام تلاش خود را برای بهره برداری بهتر از زمین ها با استفاده ازروش های جدید بهره برداری از زمین اعمال می کنند.

چاه شماره ی سه : زمین های مربو ط به این چاه بیشتر مربوط به زمین های مرکزی روستا است که باز خود به دو بخش کشاورزی و باغداری تقسیم شده و آب مورد نیاز هر دو نوع محصولات را تامین می کند.

زمین های تحت آبیاری این چاه بیشترین محصول گندم و جو را به خود اختصاص داده است.

این زمین ها بیشتر در کنار خانه های مسکونی روستاییان ونیز در جوار زمین های چمن آباد قرار دارند.

البته در سالهای اخیر این زمین ها به مرور به خانه های مسکونی تبدیل گشته اند به طوری که فاصله ی روستا تا چمن آباد را به صفر رسانیده است.

این قسمت از زمینهای کشاورزی پراکنده ترین قسمت از زمین های روستا را تشکیل داده است چرا که ساخت و ساز باعث شده تا رساندن آب به زمینها سخت شود و بنابراین از روش های دیگر آبیاری مانند لوله کشی منشعب از چاه تا هر زمین اعمال شده است.

خاک شناسی: دریک تقسیم بندی کلی خاکهای بخش جز خاکهای مناطق خشک است وبراساس خصوصیات فیزیکی وشیمیایی میتوان به سه گروه خاکهای اراضی کوهپایهای دشتی وکویری تقسیم کرد وخاک کوهپایهای بیشتر قلوه سنگی ورسی ودارای عمق کم است وبرای کشاورزی مناسب نیست.

در مواردی برای دیمه کاریاستفاده میشود این خاکها بیشتر دارای بافت لسی ماسه ای ولیمونی بوده است وبه علت وجود لایه های سنگ کف رسوبات دارای مقداری نمک است.

دریک تقسیم بندی کلی خاکهای بخش جز خاکهای مناطق خشک است وبراساس خصوصیات فیزیکی وشیمیایی میتوان به سه گروه خاکهای اراضی کوهپایهای دشتی وکویری تقسیم کرد وخاک کوهپایهای بیشتر قلوه سنگی ورسی ودارای عمق کم است وبرای کشاورزی مناسب نیست.

پوشش گیاهی: پوشش گیاهی در هر منطقه شناسه وبیان کننده وضعیت اقلیم وساختار زمین شناسی وژئومورفولوژیکی آن است رویش تیپ های مختلف گیاهی از انواع جنگلی استپی بیابانی حاره ای مرتعی علفزاری و...است وبا توجه به آب وهوای گرم وخشک طبیعی است که پوشش گیاهی ومرتعی آن درزمره مراتع خشک قرار گیرد.این پوشش در دشت شامل درمنه.هومواسپندودر شرق خارشتر.گز.شوره میباشد.

حیات جانوری: زندگی جانوری این منطقه بسته به نوع اقلیم وپوشش گیاهی وحضور انسانهاوپراکندگی وحوش پرندگان خزندگان.وانواع حشرات سازگار با شرایط اقلیمی منطقه است مثل کبک.اهو.بز .

فصل دوم ویژگی های انسانی منطقه مورد نظر مقدمه: ویژگیهای انسانی هرمنطقه منظور همان موادی است که در آن از نظر بعد خانوار و جمعیت منطقه مورد نظررا برسی ومورد مطالعه قرار میدهند ودر آن ترکیب سنی وجنسی وبار تکفل رامشاهده میکنند وبر همین اساس مواردی رادراین خصوص برنامه ریزی میکنند تعدادوتوزیع جمعیت: منظور از توزیع جغرافیایی جمعیت .نحوه پراکندگی یاانبوهی جمعیتدر سطحزمین با اتمام ویژگیهای جغرافیایی آن روستای ولی آباد دارای جمعیت 886وخانوار242نفر که 453نفر زن و433 نفر را مرد تشکیل میدهد.

بعد خانوار: منظور از بعد یا حجم خانوار در پژوهش های جمعیتی تعدادی ازافرادی است کهبه طورمساوی ویا عرفی یا شرعی جزءیک خانوار باشند جمعیت روستای ولی آباد 886.خانوار242 بعد خانوارش 8/4میباشد تراکم جمعیت: منظور از تراکم جمعیت یعنی اینکه کل افرادی که در حال حاضر در روستا هستد ودر روستا مشغول فعالیت میباشند که در روستای مذکور بالغ بر 53درصد از جمعیت روستا هم گروه سنی جوان هم گروه سنی سالخورده در حال حاضر درروستا مشغول فعالیت میباشند تراکم نسبی: منظور از تراکم نسبی یعنی نسبت کل جمعیت کشور یا ناحیه یامنطقه به کل مساحت آن منطقه بر اساس کیلومتر مربع که ترکم نسبی روستای مذکور57نفرمیباشند که در این سطح زندگی میکنند.

ترکیب جنسی: با توجه به تاثیرات مهم وقابل توجه ساختار جمعیتی هرمنطقه بر جنبه های اقتصادی .اجتماعی.نیازهای شغلی وآموزشی شناسایی وتحلیل ترکیب سنی وجنسی جمعیت اجتناب ناپذیر است براساس سرشماری سال 1390 از کل جمعیت 886نفری روستا 02/28درصدگروه سنی زیر15سال ومابقی گروه سنی بزرگسالان سنین(64-15)سال که جمعیت فعال روستا هستند.

ترکیب سنی: به عنوان یک شاخص مهم جمعیتی درجهان توسعه یافته وکشورهایرو به توسعه است.

سوادوتحصیلات: .

تعداد با سوادان:در روستا حدود هفتصد نفر(700) باسواد تلقی می شوند .

در گذشته بدلیل کمبود امکانات و همچنین فقر فرهنگی روستاییان فرزندان آنها قادر به تحصیل نبودند و تنها برای آموختن سوادبه جایی به نام مکتب خانه اکتفا می کردند.در مکتب خانه کتاب هایی مانند قرآن کریم و چند کتاب دیگر به منظور یادگیری خواندن تدریس می شد .

به مرور زمان که مدارس تأسیس شدند ، بچه ها به مدرسه رفتند اما باز به دلیل نبود مدرسه ی راهنمایی در روستا دختران از ادامه ی تحصیل در مقاطع بالا تر محروم بودند و دلیل آن سخت گیری والدینشان برای طی کردن مسیر طولانی تر بود.

در چند سال اخیربا پیشرفت فرهنگ جامعه ی روستایی در جهت پیشرفت علم از محدودیت دختران نیز در جهت ادامه ی تحصیل کاسته شده است.همچنین با ورود نهضت سوادآموزی آن دسته از کسانی که موفق به کسب سواد نشده بودند خواندن ونوشتن آموختند.

تعداد دانش آموزان در مقطع ابتدایی حدود صد و ده (110) نفر، تعداد دانش آموزان در مقطع راهنمایی حدود نود(90) نفرو تعداد دانش آموزان مقطع متوسطه حدود سی و پنج(35) نفر میباشند.

تعداد افراد تحصیل کرده در مقاطع عالی نیز به حدود بیست (20)نفر می رسند .

اشتغال: اشتغال مردم این روستا بیشتر برپایه دامپروری ودامداری ودر بخش کشاورزی وباغداری نیز فعالیت دارن وبخش کمی از مردم روستا به زنبور داری مشغول هستند 65درصد از مردم روستا به فعالیت کشاورزی مشغولند و28درصدبهباغداری ومابقی به بخش خدمات از قبیل خاروبارفروشی.نانوایی.کارمند خانه بهداشت کارمند مخابرات وغیر اشتغال دارند.

جمعیت فعال: درحال حاضر 80درصد از جمعیت روستارا افرادی تشکیل میدهند که جزءجمعیت فعال روستا به حساب می آیند که در روستامشغول فعالیت وکسب در آمد هستند.

جمعیت غیر فعال: به جمعیتی اطلاق میشود که در حال حاضر در سنی نیستند که قادر به فعالیت یاکار کردن باشند یا اینکه بتوانند برای خانواده کسب درآمد داشته باشند که این جمعیت شامل خردسالان وسالخوردگان میباشدکه درروستای مذکور45درصد از جمعیت روستارا سالخوردگان وخردسالان تشکیل میدهند بار تکفل: نشان دهنده مقدارتکفلی که فرد فعال از نظر تامین زندگی وهزینه افراد غیر فعال بر دوش دارد وآن افراد خارج از سن فعالیت برافراد واقع در سن فعالیت است که روستای ولی آباد 15درصد ازافراد شامل میشود.

مرگ ومیر:باتوجه به ثبات بیشتروتراکم قابل پیشبینی مرگ ومیر در روستای ذکر شده متوسط مرگ ومیرطیدوره زمانی 90تا85چیزی حدود5/15است ومیزان مرگ ومیر41درصداست ولادت:میزان ولادت عبارتست از نسبت موالید زنده یکسال تقویتی به جمعیت متوسط همان سال ولادت دوره زمانی 85تا90برحسب آمار مرکز بهداشت 33/40میباشد.روش محاسبه چنین است که تعداد موالید یکسال را به طور متوسط زنان49-15تقسیم میکنیم بیشترین میزان باروری 7/15نفر میباشد.

مهاجرت: مهاجرت از روستا به شهر پدیده هایکه در تمام زمانها وجود داشته ومهاجرتهای روستایی عوامل مختلفی دارندکه عده ای آن را ناشی از توسعه وعده ای دیگرناشی از عدم توجه به روستا ها میدانند.درروستای ولی اباد حدودا50درصد ازمردم روستامخصوصاجوانان روستا مهاجرت داشته اند ودلایل این مهاجرت عواملی مانند کمبود درامد.کمبود آب کشاورزی.ازدواج .تحصیل وکاربوده که اغلب این مهاجرتها به مشهد خواف وسطح روستاهای بخش صورت گرفته است.

پیشبینی جمعیت: پیش بینی میشود درروستای مذبر تقریبا نصف جمعیت فعال روسا به دلیل نبودامکانات کافی بهشهر های دیگر مهاجرت کنندوجمعیت روستاکمتر شود.

فصل سوم ویژگی های اقتصادی منطقه مورد نظر مقدمه: اقتصاد روستایی اصولامسایل اقتصادی را در محدوده جغرافیایی روستا بررسی مینماید به عبارت دیگراقتصادروستا کلیه فعالیتهای فردی واجتماعی درمحیط روستا به منظور گذران زندگی وتامین رفاه مادیروستائیان به وقوع می پیوندند.وبه این منظور قوانینی ضرورت میابد که نشان دهنده تولید توزیع ومصرف در حد مطلوب باشد.

کشاورزی:به فعالیت های عمده ای اطلاق میشود که مبتنی بر زراعت باغداری وپرورش دام وطیور است